Piloci myśliwcy zawsze zajmowali elitarne miejsce w historii wojny. Myśliwcy Luftwaffe – Jagdflieger byli bez wątpienia wśród najlepszych na świecie, a ich odwaga, umiejętności i niekiedy niesamowita ilość zestrzeleń osiągnęły status niemal legendarny. Przez lata wiele zostało napisane o tych asach, jednak ta książka w odróżnieniu od innych, próbuje przeegzaminować „zwykłego” pilota Luftwaffe, którego zwycięstwa powietrzne mogły liczyć kilka samolotów, niemniej jednak tak sam...
Teodozjusz był ostatnim cesarzem rzymskim obu części imperium. Po klęsce pod Adrianopolem odbudował państwo dzięki polityce współpracy z barbarzyńcami. Osłabił znacznie pogaństwo i ustanowił Apostolski Kościół Powszechny. Panował w czasach przełomowych w dziejach późnego Cesarstwa Rzymskiego. Autorzy tej książki opisują historię wojskową, polityczną i walki religijne w tym trudnym okresie, a także analizują dalsze efekty polityki Teodozjusza w końcu IV wieku i w kolejnym stul...
Książka o Janie z Czyżowa to studium kariery dwu pokoleń rodziny Półkozów, która wywodząc się z kręgu średniozamożnej szlachty małopolskiej w ciągu pierwszej połowy XV w. weszła do elity społecznej i politycznej, wspięła na najwyższy szczebel władzy, jakim była w latach 1440-1447 funkcja namiestnika (tytułowanego też wicekrólem). Autorka stara się wyjaśnić drogi awansu Michała z Bogumiłowic, ojca głównego bohatera, i jego samego, analizując ich powiązania rodzinne, działania ...
Publikowane w niniejszym tomie akta stanowią pokłosie działalności sejmiku lubelskiego z lat 1572-1632. Nie znamy dokładnej liczby mających wówczas miejsce zgromadzeń szlachty lubelskiej, gdyż - poza zbierającymi się od 1578 r. regularnie we wrześniu w pierwszy poniedziałek po święcie Narodzin Marii Panny (8 września) sejmikami deputackimi, na których wybierano deputata do Trybunału Koronnego - pozostałe sejmiki nie miały stałych terminów obrad. Obradowały one w terminach wyz...
Autorka postawiła sobie za cel opisanie programu i działalności Cukunftu, a także wypunktowanie, co na tle propozycji innych żydowskich organizacji młodzieżowych w przedwojennej Polsce mogło być w jego ofercie atrakcyjne dla młodych Żydów. Do tak postawionego zadania podeszła w sposób metodyczny , tworząc konsekwentną, usystematyzowaną, logicznie spójną narrację, z której wyłania się interesujący obraz działalności Cukunftu, zaprezentowany na szerokim tle historyczno-społeczn...
„Do tej pory brakowało, nie tylko zresztą w polskiej historiografii, takiej właśnie syntetycznej, systematyzującej i podsumowującej pracy, prezentującej skomplikowany kompleks rozliczeń wojny i okupacji w „naszej” części Europy. Procesy te, znacznie różniące się od tych w Europie Zachodniej i Północnej, są znane w niewielkim stopniu. Dotyczy to zresztą nie tylko państw tak egzotycznych jak Albania, ale zarówno krajów nam historycznie i geograficznie bliższych (jak Węgry cz...
Pomiędzy powstaniem republiki a ustanowieniem cesarstwa rzymska flota z mało znaczącej siły zajmującej się zabezpieczaniem wybrzeża przekształciła się w największą i najbardziej rozwiniętą flotę świata. Rozpoczynając od skopiowania dużych, skomplikowanych okrętów Kartaginy – ówczesnej potęgi morskiej, Rzym wkrótce prześcignął swojego przeciwnika w dziedzinie innowacji takich jak „kruk”, niszcząc na zawsze nie tylko kartagińską flotę, ale i całe państwo. Następnie zajął się el...
Aleksy I Komnen zajmuje ważne miejsce zarówno w osobnej historii Bizancjum, jak i historii powszechnej. Będąc założycielem dynastii, Komnen nadał polityce bizantyjskiej kierunek, który miała zachować przez całe stulecie. Jego panowanie zainaugurowało nową erę w historii stosunków między Wschodem a Zachodem, a można powiedzieć, iż dla zrozumienia relacji między Grekami a Łacinnikami w ciągu XII wieku, jak i dramatycznych wydarzeń, których zakończeniem była tragiczna wyprawa z ...
Historia wojen morskich obfituje w opisy wielu kampanii, bitew i starć. Rozpala umysły nie tylko historyków, miłośników okrętów, ale również tych dla których morze i okręty stają się atrakcją w kilka dni co roku. Jest coś niezwykłego w ludzkim marzeniu by władać morzami, oceanami świata. Jest coś niezwykłego w szumie wiatru, gdy okręt powoli przyspiesza i odkłada większa falę, rozcinając toń morza swoim dziobem. Ile razy człowiek staje na pokładzie takiej jednostki czuje się ...
Zanim sukces Operacji Cobra doprowadził w sierpniu 1944 roku do klęski Niemców w Normandii, Sprzymierzeni musieli przez wiele tygodni toczyć żmudne walki w niesprzyjającym terenie. Niniejsza publikacja omawia na szczeblu taktycznym bitwę o St-Lô, do której doszło w dniach 7-19 lipca 1944 roku. Książka, stanowiąca owoc pracy dwóch amerykańskich oficerów, została wydana w cyklu American Forces in Action. W przeciwieństwie do bardziej znanej „Zielonej Serii”, opowiadającej o naj...
Praca kapitana Seweryna Elterleina pt. Taktyka szturmowa armii austro-węgierskiej i niemieckiej w wojnie światowej w swej pierwszej redakcji, przedstawiała się jako podręcznik, przeznaczony do szkolenia oddziałów szturmowych w Polsce, oparty na doświadczeniach państw centralnych. Ponieważ w międzyczasie weszły w zastosowanie przepisy organizacyjne dla piechoty, które wykluczały z wojska polskiego specjalne oddziały szturmowe, zatem autor, stosując się do zmienionych warunków,...
„Książka Aleksandra Stępniaka jest pierwszą, moim zdaniem, próbą zmierzenia się przez polskiego badacza z jednym z najbardziej fundamentalnych problemów dotyczących dwudziestowiecznych dziejów Hiszpanii. Po straszliwej wojnie domowej reżim frankistowski musiał odbudować więzi społeczne, aby państwo mogło nadal funkcjonować. Próba pojednania hiszpańsko-hiszpańskiego była wyzwaniem niezwykle trudnym. Praca pana Stępniaka opisuje, jak zwycięski generał starał się mu sprostać. Pa...
„Jestem jednym z «ostatnich Mohikanów» wrocławskiego i dolnośląskiego dziennikarstwa czasów tzw. komuny. Demokraci oskarżają nas o to, że kłamaliśmy. Odrzucam to pomówienie i dodam słowa patriotycznej pieśni: «Nie chcemy już od was uznania». Akurat oni, żurnaliści III i IV RP, politycznie i ideologicznie całkowicie ze sobą przemieszani, uzurpują sobie prawo do określania ich prawdomównymi. W ogóle nie dopuszczają myśli, że także ich dotyczy cytowane w tej książce słynne dawni...
Książki z serii "Kresowa Atlantyda" adresowane są nie tylko do osób o rodowodach z Ziemi Lwowskiej, Podola, Wołynia, Polesia czy Wileńszczyzny, ale do wszystkich Polaków - również tych, którzy dziś mieszkają na Mazowszu, na Kujawach, Pomorzu, Śląsku, w wielkopolsce, na Warmii i Mazurach. Adresatem moich książek są wszyscy Polacy: również ci na najdalszej emigracji - po australię i Amerykę Południową. To przekonanie bierze się stąd, iż wykształcony Polak powinien znać historię...
Czołgi i pojazdy opancerzone. Ilustrowana encyklopedia to bogato ilustrowane i szczegółowe kompendium wiedzy o różnych typach wozów bojowych od 1914 roku do dnia dzisiejszego. Książka zawiera historię rozwoju, opisy techniczne, zdjęcia i rysunki czołgów, bojowych wozów piechoty, dział samobieżnych, samochodów pancernych, transporterów opancerzonych, pojazdów saperskich i specjalnych. Szczegółowo opisano najbardziej znane typy wozów pancernych, takie jak Panzerkampfwagen VI Ti...
Historia cywilizacji i kultury nigdzie nie odbija się tak wiernie jak w dziejach miast. Te ostatnie są do tego stopnia fascynujące, że zasłużyły nawet na własny gatunek: „biografie miast”. W Polsce swoje „biografie” mają Wrocław (Mikrokosmos Normana Daviesa i Rogera Moorhouse’a) i Gdańsk (Gdańsk. Biografia miasta Petera Olivera Loewa). Kraków w Europie Środka prof. Jacka Purchli doczekał się dwóch albumowych wydań. Nowa wersja wydobywa literacki, „biograficzny” aspekt książ...
Historia cywilizacji i kultury nigdzie nie odbija się tak wiernie jak w dziejach miast. Te ostatnie są do tego stopnia fascynujące, że zasłużyły nawet na własny gatunek: „biografie miast”. W Polsce swoje „biografie” mają Wrocław (Mikrokosmos Normana Daviesa i Rogera Moorhouse’a) i Gdańsk (Gdańsk. Biografia miasta Petera Olivera Loewa). Kraków w Europie Środka prof. Jacka Purchli doczekał się dwóch albumowych wydań. Nowa wersja wydobywa literacki, „biograficzny” aspekt książ...
Kęty wzmiankowane są już jako osada w połowie XIII wieku. Podanie o założeniu tej osady mówi o następującym fakcie. Dwaj książęta […] żyli ze sobą w niezgodzie, nienawidzili się wzajemnie, wojowali ze sobą. Obaj byli zamożni, mieli wielkie włości i wielu poddanych. Domownicy i krewni postanowili ich pojednać ze sobą. Wyznaczono ku temu stosowną porę, łowy między Sołą i Wisłą. Był podówczas w tych stronach bór gęsty, a w nim słupy graniczne oddzielające dzierżawy obu książąt. ...
Kaznodzieja dzierżący broń w ręku, armia rebeliantów z szaleńcem na czele i całe wsie wycięte w pień tylko dlatego, że były po drodze… Książka „W obronie innych” opisuje historię niezwykłej przemiany Sama Childersa, który z agresywnego bandyty stał się człowiekiem wiary, prowadzącym wojnę o ocalenie dzieci w jednym z najniebezpieczniejszych zakątków świata. Jego życie zainspirowało twórców filmu Kaznodzieja z karabinem z Gerardem Butlerem w roli głównej. W obronie innych trak...
Saperzy Wehrmachtu znajdowali się na czele blitzkriegu, szturmując wszelkie przeszkody, jakie napotykali na swojej drodze. To nie tylko po prostu saperzy, lecz przede wszystkim żołnierze szturmowi, a dopiero w drugiej kolejności pododdziały budowlane. Uzbrojeni w specjalistyczne wyposażenie jak ładunki wybuchowe czy straszliwe miotacze płomieni, wyznaczali byli do przełamywania umocnień, oczyszczania pól minowych i zdobywania przyczółków pod ogniem. Książka ta wraz z towarzys...
Powstanie tej pracy uzasadnia znaczenie postaci Hermanna von Salzy. W czasie najwyższego politycznego napięcia próbował załagodzić sytuację, aby zapobiec wielkiej katastrofie, jaką dla zachodniego świata musiał oznaczać konflikt między cesarzem a papieżem. Celem pracy badawczej jest wyzwolenie się z kruchego materiału ludzkiego. Być może heroiczna wizja historii wielkiego cesarza Fryderyka II, któremu służył Hermann von Salza, próbuje ponownie dzisiaj wyciągnąć go całkowicie...
Pod względem rozwoju technologicznego działa kolejowego II wojna światowa stanowiła okres szczytowy. Podczas niej, obok ogromnych, lecz niepraktycznych 80 K (E) „Gustav” i „Dora”, Niemcy przydzieliły do walki również nowoczesne i uniwersalne nowe działa w rodzaju 28 cm K 5 (E), czego przykładem było słynne „Anzio Annie”. Chociaż działa kolejowe Wehrmachtu były coraz bardziej narażone na ataki lotnicze, brały udział w walce w całej Europie – poczynając od pojedynków artyleryjs...
Plemię Apaczów z południowo-zachodnich Stanów Zjednoczonych i północnego Meksyku stało się tak znane ze swojej walki partyzanckiej, że ich imieniem wciąż określa się zaciętego, nieuchwytnego i nieprzewidywalnego nieprzyjaciela. Mistrzowie sztuki przetrwania i szybkiego przemieszczania się w trudnym terenie przez stulecia stawiali opór próbom naruszania ich terytorium przez Hiszpanów i Meksykan – a od czasu do czasu także próbom wytępienia – zanim spotkali się z pierwszymi osa...
Przekład autobiograficznej trylogii Wiktora Szkłowskiego: "Podróż sentymentalna. Wspomnienia 1917–1922" (1923), "ZOO. Listy nie o miłości albo Trzecia Heloiza" (1923) oraz "Trzecia fabryka" (1926) na podstawie rosyjskiej edycji ich nieocenzurowanych wydań. We wspomnieniach z końcowych lat I wojny światowej oraz rewolucji i wojny domowej w Rosji a następnie pobytu autora na emigracji w Berlinie wątki osobiste przeplatają się z wydarzeniami historycznymi różnego porządku: milit...
Książka jest dokumentem piśmienniczym, obszernym zazwyczaj zapisem wszelkiej ludzkiej myśli. Występuje w postaci wielostronicowej publikacji o określonej liczbie stron i trwałym charakterze.
Postać dzisiejszej książki drukowanej ma formę kodeksu będącego zbiorem kartek połączonych grzbietem. Taki sposób utrwalania zapisu w momencie upowszechnienia pergaminu zastąpił wcześniejszą formę dokumentu piśmienniczego, jakim był zwój.
Według definicji Słownika języka polskiego PWN książka jest złożonym oraz oprawionym arkuszem papieru zadrukowanym tekstem o charakterze literackim, użytkowym bądź naukowym. Jednak współcześnie definicja ta powinna zostać poszerzona o książki elektroniczne będące cyfrowym odpowiednikiem tych drukowanych. Do książek elektronicznych zaliczane są zarówno ebooki, jak i audiobooki. Treść utrwaloną w formie elektronicznej można odczytać za pomocą odpowiedniego oprogramowania na laptopach, tabletach, smartfonach, a przede wszystkim na przeznaczonych do tego celu czytnikach.
E-książki odgrywają bardzo dużą rolę. Podjęty jakiś czas temu proces digitalizacji książek umożliwia dostęp do światowych zasobów wiedzy znacznie większej liczbie osób. Zbiory ksiąg to niepodważalne światowe dziedzictwo kultury, jednak ze względu na ograniczoną możliwość szybkiego dostępu do przechowywanych w księgozbiorach publikacji, a także brak możliwości jakiegokolwiek dostępu do dzieł o znacznej wartości historycznej proces digitalizacji daje szansę na udostępnianie światowych dzieł szerokiej masie odbiorców.
Okładka to wszystko, co zostało od zewnątrz trwale złączone ze znajdującym się w środku wkładem. Składa się z przedniej i tylnej okładziny (potocznie zwanej okładką), a także z grzbietu okładki. To właśnie okładka definiuje i określa ostateczny wygląd książki, gdyż determinuje między innymi sposób, w jaki łączą się ze sobą wszystkie kartki i jaka jest wewnętrzna budowa książki. Oprawy mogą być miękkie, twarde czy też zintegrowane – różnią się przede wszystkim wielkością, wagą, wytrzymałością oraz ceną. Przykładowo książki w twardej oprawie są większe, cięższe, bardziej wytrzymałe i droższe od tych w miękkiej.
Każdy z nas miał w swoim życiu styczność z nauką historii i świetnie zdaje sobie sprawę, że najlepiej zapamiętuje się te opowieści o przeszłości, które są ciekawie opowiedziane i wciągają od pierwszych stron. Współczesnej literaturze historycznej daleko bowiem do nudnych podręczników, a sama historia jest przecież pełna fascynujących wydarzeń i osób! W wielu wypadkach głos zabierają świadkowie tych ważnych chwil, dzięki czemu możemy poznać ich relacje i przeżycia “z pierwszej ręki”. Stąd wśród tytułów dotyczących historii znajdziecie sporo biografii, pamiętników czy wspomnień, takich jak dwutomowy “Gombrowicz. Ja, geniusz” Klementyny Suchanow, “Lachert i Szanajca” Beaty Chomątowskiej czy “Nieopowiedziane biografie. Polskie dzieci urodzone z powodu wojny” Jakuba Gałęziowskiego. Znaleźć można tu także wiele błyskotliwych podsumowań - jak “Krótka historia prawie wszystkiego” Billa Brysona lub “Zaginione królestwa” Normana Daviesa. Niektóre ebooki historyczne łączą się z reportażami i literaturą podróżniczą - jak chociażby “Cień jedwabnego szlaku” Colina Thurbona bądź “W oblężeniu. Życie pod ostrzałem na sarajewskiej ulicy” Barbary Demick. Wszystkie dostępne są na Woblink w różnych formatach, w tym epub, mobi lub pdf. Znajdziecie tutaj liczne przykłady historiografii - działu piśmiennictwa obejmującego na przykład kroniki. Dobrym przykładem jest tutaj “Historiografia XX wieku” Georga G. Iggersa. Interesują Was militaria i historia wojskowości? “50 idei, które powinieneś znać. Historia wojskowości” to świetne wprowadzenie do tego tematu.
Przeszłość zawiera w sobie niezliczoną ilość ciekawych historii, niewyjaśnionych zagadek i nieznanych wcześniej tajemnic, które odkrywają przed nami kolejni autorzy i autorki. Jak wybrać najlepsze dla siebie książki? Podpowiadamy! Jeśli ciekawi Was, jak wyglądało codzienne funkcjonowanie ludzi w dawnych wiekach, polecamy sięgnąć po serię “ Życie w średniowieczu” Frances Gies i Josepha Gies. Składają się nań: “Życie w średniowiecznym zamku”, “Życie w średniowiecznej wsi”, “Życie w średniowiecznym mieście”, “Życie średniowiecznej kobiety”, “Życie średniowiecznej rodziny” oraz “Życie średniowiecznego rycerza”. Znajdziecie je wszystkie na Woblink jako ebooki (epub, mobi, pdf). A może lubicie rozwiązywać zagadki kryminalne? Świetnie! Sięgnijcie po “Wszystkie trupy prowadzą do Rzymu. Kryminalne zagadki starożytnych” Emmy Soulthon. Całościową historię człowieka na Ziemi zawarł w swojej bardzo znanej książce “Sapiens. Od zwierząt do bogów” Yuval Noah Harari. Z kolei analizę dotyczącą przede wszystkim współczesnej sytuacji politycznej zawarł w swojej “Drodze do niewolności” Timothy Snyder. Interesują Was losy kobiet w różnych, kluczowych momentach historii Polski? Właśnie dla Was są ebooki autorstwa Anny Herbich, takie jak “Dziewczyny z Wołynia”, “Dziewczyny z Powstania”, “Dziewczyny z Solidarności” czy “Dziewczyny ocalałe”. Szukajcie ich na Woblink jako książek papierowych, audiobooków bądź ebooków (epub, mobi, pdf)!
Wiele popularnych ebooków historycznych opowiada o przeszłości naszego kraju. Jednym z najbardziej znanych światowych historyków zajmujących się tym tematem jest Norman Davies. Jego “Boże igrzysko. Historia Polski” stanowi obecnie w zasadzie już klasyczne opracowanie tego zagadnienia. Podobnie jest w wypadku jego “Powstania 44”, które zostało opublikowane w 60. rocznicę Powstania Warszawskiego. Wydarzenie to zostało umieszczone w szerokim kontekście okresu 1939-1956 i stanowi cenny wkład w debatę toczoną wokół tego zrywu. Z tym trudnym temat mierzy się także Magda Łucyan w swojej książce “Powstańcy. Ostatni świadkowie walczącej Warszawy”. O innych momentach z historii Polski opowiadają także między innymi Iwona Kienzler i jej “W oparach absyntu. Skandale Młodej Polski”, “Pozdrówcie Góry Świętokrzyskie” Cezarego Chlebowskiego, “Zawodowe dziewczyny. Prostytucja i praca seksualna w PRL” Anny Dobrowolskiej, “Kroków siedem do końca. Ubecka operacja, która zniszczyła podziemie” Piotra Lipińskiego czy “Wymazana granica. Śladami II Rzeczpospolitej” Tomasza Grzywaczewskiego. Klasyczną już pozycją dotyczącą różnych epok w historii naszego kraju są książki Pawła Jasienicy. Jego “Polska Jagiellonów”, “Polska Piastów” czy “Myśli o dawnej Polsce”, a także wiele innych tytułów zajmujących się historią Polski znajdziecie na Woblink między innymi jako ebooki (epub, mobi, pdf)!
Wiele ważnych tytułów z gatunku literatury historycznej skupia się na innej lub szerszej perspektywie niż dzieje Polski, na przykład na historii Europy. Jednym z najbardziej monumentalnych dzieł wspomnianego już Normana Daviesa jest jego trzytomowa “Europa. Rozprawa historyka z historią”, która od momentu publikacji pierwszego tomu w 1996 roku wywołuje liczne debaty. Niektóre książki łączą w sobie cechy literatury historycznej i reportażu - tak dzieje się na przykład w wypadku wydanego nakładem Wydawnictwa Czarne tytułu “Gorsze dzieci Republiki. O Algierczykach we Francji” Ludwiki Włodek. O historii Stanów Zjednoczonych opowiada między innymi “Droga do wyzwolenia. Scjentologia, Hollywood i pułapki wiary” Lawrence’a Wrighta czy “Ludowa historia Stanów Zjednoczonych. Od 1492 roku do dziś” Howarda Zinna. Szeroką perspektywę proponuje także znany brytyjski historyk Eric Hobsbawm w książce “Wiek skrajności. Spojrzenie na krótkie XX stulecie”. Wiele dzieł literatury historycznej skupia się historii nowożytnej, zwłaszcza na okresie II wojny światowej, opowiadając o obozach zagłady - są to na chociażby “Płakaliśmy bez łez. Relacje byłych więźniów z żydowskiego Sonderkommando w Auschwitz” Gideona Griefa, “Noc” Eliego Wiesela czy “Leningrad. Tragedia oblężonego miasta 1941-1944” Anny Reid. Niejedno wydarzenie, osoba lub perspektywa do dziś pozostawałyby w ukryciu gdyby nie dociekliwość licznych autorów i autorek pozycji historycznych - zapoznajcie się z ich dziełami z pomocą Woblinka!
Literatura historyczna pełna jest pozycji, które zajmują się różnymi epokami - od starożytności po współczesność. Jeśli interesują Was najdawniejsze czasy, a przy tym chcecie dowiadywać się o nich jak najwięcej w lekkiej formie, sięgnijcie po “Jak przeżyć w starożytnym Rzymie” L. J. Trafford, “Jak przeżyć w starożytnej Grecji” Roberta Garlanda czy “Jak zmieścić całą starożytność w jednej windzie” Theodore’a Papakostasa. A może wolicie nieco bardziej naukowe opracowania? “Mity, rytuały i polityka Inków” Jana Szemińskiego i Mariusza Ziółkowskiego lub “Historia Korei” Joanny Rurarz są właśnie dla Was! Wiele z tych pozycji opiera się na wiedzy zdobytej dzięki archeologii i jej odkryciom. Taka sytuacja ma miejsce na przykład w książce “Pierwsze słowo. Narodziny mowy i pisma” Martina Kuckenburga z serii “ Rodowody cywilizacji”. Bardziej interesuje Was średniowiecze? “Przeżyj rok w średniowieczu” Tillmanna Bendikowskiego, “Długie średniowiecze” Jacquesa Le Goffa, “Czasy katedr. Sztuka i społeczeństwo 980-1420” George’a Duby bądź “Jesień średniowiecza” Johana Huizingi czekają na Was na Woblink jako książki papierowe, audiobooki i ebooki (epub, mobi, pdf)!
Najsłynniejsi i zupełnie nieznani bohaterowie, największe i nigdy dotąd nie opowiedziane bitwy, szalone rewolucje i ciche, codzienne życie - to wszystko znajdziecie na kartach książek historycznych. Starożytność, średniowiecze, nowożytność - bez względu na to, która epoka interesuje Was bardziej, czeka na Was mnóstwo tytułów! Dzięki nim nie tylko lepiej poznacie przeszłość, ale także łatwiej będzie Wam zrozumieć teraźniejszość. Zarówno naukowe opracowania, jak i reportaże, biografie czy powieści historyczne - to wszystko czeka na Was na Woblink w postaci książek papierowych, audiobooków oraz ebooków (epub, mobi, pdf).
