Książki o historii najnowszej

Czołgi odegrały pierwszoplanową rolę w niemieckich ofensywach na początku drugiej wojny światowej. Znajdowały się w szpicy atakujących zgrupowań Wehrmachtu podczas błyskawicznego podboju krajów Europy Zachodniej w 1940 roku, w czasie działań Afrika Korps w Afryce Północnej i w trakcie uderzenia na Związek Sowiecki w 1941 roku. Czołg, traktowany początkowo jako militarny eksperyment, za sprawą wykorzystania przez armię niemiecką przeobraził się w oręż, który mógł zadecydować...

Trzydziestego listopada 1939 roku Armia Czerwona zaatakowała Finlandię, licząc na rozbicie w kilka dni nielicznych i słabo uzbrojonych oddziałów armii fińskiej. Jednak niespodziewanie – przez ponad trzy zimowe miesiące, aż do zakończenia konfliktu 13 marca 1940 roku – Finowie opierali się radzieckiemu najeźdźcy, zadając jego wojsku ogromne straty i niszcząc rzucane na front dywizje. Żeby zrekonstruować przebieg tych nierównych zmagań, Bair Irincheev sięgnął po imponujący wyb...

O Polesiu na ogół pisano tak, jakby niczym nie różniło się od innych krain. A przecież wszystko tam wyglądało inaczej – siano zbierano, stojąc po kolana w błocie, na pińskim targu handlowano wprost z łodzi, a centralna część Polesia na kilka miesięcy w roku zamieniała się w śródlądowe morze. Sławomir Łotysz podjął próbę przepisania międzywojennej historii tej krainy, za punkt wyjścia przyjmując wszechobecne tam mokradła. Plany ich osuszenia były w tym okresie, jak dowodzi, gł...

Praca niniejsza poświęcona jest działaniom polskiego rządu tymczasowego zwanego Komisją Rządzącą w kwestiach związanych z wojskowością. Jej głównym celem jest przedstawienie wysiłku organizacyjnego Komisji i podległych jej organów administracji, który skutkował utworzeniem polskiego wojska w pamiętnym 1807 roku. W oparciu o bogaty materiał archiwalny starano się przeanalizować proces podejmowania decyzji rządu tymczasowego w kwestiach powoływania administracji wojskowej, twor...

Teby są wyraźnie przedzielone Nilem – żywi zajmują wschodni brzeg, a martwi zachodni. W małym, czteropokojowym domu o powierzchni 40 metrów kwadratowych żyje nawet 12 osób. Mało tego – większość osób ma w domu jeszcze osobną kaplicę. Wybór różnych rodzajów chleba jest niemal tak bogaty, jak współcześnie. Kobiety, mężczyźni, królowe i bogowie w Egipcie używają na co dzień wielu kosmetyków. Starożytny Egipt fascynuje od wielu lat. Nie tylko za sprawą monumentalnych piramid, a...

Pierwsza edycja krytyczna ważnego źródła do historii Polski i historii wychowania: Wspomnień i listów Izabeli Moszczeńskiej-Rzepeckiej (1864–1941) – działaczki niepodległościowej, patriotki, pedagożki promującej idee Nowego Wychowania, zwolenniczki emancypacji kobiet, pionierki wychowania seksualnego. Jej droga życiowa wiodła z dworku szlacheckiego na Kujawach, w którym kultywowano patriotyczne tradycje powstańcze, przez edukację w duchu pozytywizmu na pensji w Warszawie, sze...

W XI wieku wielka chrześcijańska armia zebrała się na wezwanie papieża i wyruszywszy na świętą wojnę, przetoczyła się przez muzułmańskie kraje wschodnich wybrzeży Morza Śródziemnego. Swój marsz zakończyła zdobyciem Jerozolimy – miasta otoczonego czcią przez wyznawców obu religii. W ciągu kolejnych dwustu lat islam i Zachód walczyły o władzę nad Ziemią Świętą, ścierając się w szeregu wyjątkowo brutalnych wojen. Obie strony były przekonane, że wypełniają wolę Boga. Niniejsza k...

Prace nad szkicem poświęconym działalności Konsula RP na Śląsku Opolskim rozpoczął Wojciech Poliwoda jeszcze w latach 60. Maszynopis datowany jest na luty 1972 r., a jego oryginalny tytuł brzmiał: Orzeł Biały na opolskiej Pasiece. Praca poświęcona Leonowi Malhomme, byłemu Polskiemu Konsulowi Generalnemu w Bytomiu-Opolu. Depozytariuszem tego maszynopisu jest jego najmłodszy syn Jerzy Poliwoda, który przyszedł na świat wiosną 1938 roku w budynku opolskiego konsulatu. Wojciech ...

W 1420 roku Anglia była najpotężniejszym państwem w zachodniej Europie, jej król uchodził za ozdobę świata, a jej przyszłość rysowała się w świetlanych barwach. W tych czasach za niedorzeczność uznano by stwierdzenie, że w ciągu jednego pokolenia kraj ten pogrąży się w chaosie nieporównywalnym z żadnym innym na kontynencie. Jak wiele tragedii, także ta rozpoczyna się w momencie triumfu… Współcześni historycy uznają, że wojna Dwóch Róż w rzeczywistości była czymś znacznie ba...

Historia ludzkości niemal zawsze koncentrowała się wokół przetrwania – zwykle na przekór przeciwnościom. Jedną z najbardziej zdumiewających opowieści o przetrwaniu jest historia szesnastowiecznego odkrywcy Willema Barentsa i jego załogi, z którą wyruszył na północ dalej niż poprzednie pokolenia Europejczyków i w trzeciej ekspedycji polarnej stracił statek – skuty lodem przy zamarzniętym brzegu Nowej Ziemi. Przez kolejny rok jego ludzie, z kurczącymi się zapasami pożywienia i ...

W powszechnej świadomości historycznej Konrad Mazowiecki zapisał się jako książę, który sprowadził zakon krzyżacki na ziemie polskie w 1226 r. Jednak warto pamiętać, że Konrad Mazowiecki był w swoich czasach jednym z głównych graczy politycznych na ziemiach polskich. Władał wraz z synami Mazowszem, Kujawami, ziemią łęczycko-sieradzką, przejściowo także ziemią sandomierską i krakowską, na krótki czas stając się władcą około połowy ziem polskich. Konrad Mazowiecki zapewne czuł ...

Oswald Balzer, rozpoczynając pracę nad rozprawą O następstwie tronu w Polsce, nie zdawał sobie sprawy, że właśnie tworzy podwaliny badań nad genealogią pierwszej polskiej dynastii. Genealogia Piastów – dzieło, które powstało na marginesie badań nad następstwem tronu w Polsce przerosło oczekiwania Autora i przyniosło mu uznanie nie tylko współczesnych

Niezwykła i dramatyczna historia o tym, jak niewielka osada stała się potęgą rządzącą światem śródziemnomorskim. W książce Thomasa R. Martina – wzorem rzymskich dróg – schodzą się rozmaite wątki, które autor tropi, podążając za westalkami do świątyń, matronami do willi, konsulami na forum czy przywódcami na bitewne pola. Autor aktualizuje dotychczasowe ustalenia na temat życia Rzymian od czasu założenia miasta w VIII wieku przed naszą erą do VI wieku naszej ery. W przejrzys...

Filip Orlik (1672–1742) – hetman kozacki, następca Iwana Mazepy, którego był najbliższym współpracownikiem, pełnił funkcję pisarza generalnego wojska zaporoskiego. W 1709 r., po klęsce Szwedów i sprzymierzonych z nimi wojsk kozackich w bitwie pod Połtawą, obaj schronili się w Imperium Osmańskim. Po śmierci Mazepy, 16 kwietnia 1710 r. Orlik został wybrany na hetmana przez starszyznę kozacką i wojsko. Przyjęto wówczas wspólnie Konstytucję Praw i Wolności Wojska Zaporoskiego, w ...

Zakaukaski Teatr Działań Wojennych nie przyniósł w latach 1914–1917 chluby ani prestiżu osmańskiemu państwu i jego siłom zbrojnym. Pasmo katastrofalnych klęsk, niezwykle kosztownych kontruderzeń, tragiczny w skutkach „rewanż” na chrześcijańskiej ludności Anatolii Wschodniej – wszystko to przyczynić się miało do dalszego osłabienia, a w niedługim czasie – do upadku Imperium. Na początku 1918 r. Turcy stanęli jednak przed szansą odwrócenia niekorzystnego biegu wojny i powetowan...

Książka Wolni i zniewoleni. Głosy grup podporządkowanych w historii imperium portugalskiego to historia ludzi z peryferii kolonialnego imperium portugalskiego. To opowieść o tych, którzy kiedyś zamieszkiwali obszar dzisiejszej Brazylii, Angoli, Gwinei-Bissau oraz atlantyckich archipelagów Wysp Zielonego Przylądka i Wysp Świętego Tomasza. Wśród nich znajdziemy nie tylko ludy autochtoniczne, ale także żydów uciekających przed prześladowaniem religijnym, żydowskich konwertytów c...

Opracowanie poświęcone jest oświacie w Niepołomicach oraz okolicach od średniowiecza, kiedy to pojawiły się pierwsze formy kształcenia dzieci związane z działalnością klasztoru Benedyktynek w Staniątkach, aż do czasów współczesnych. Zasadniczym celem książki jest ukazanie historii funkcjonowania systemu szkolnego, oświatowego, a także organizacji społecznych działających na terenie Niepołomic i okolic we wskazanym okresie, przedstawienie zaangażowania i znaczenia nauczycieli...

Adam Danek wziął na swój warsztat naukowy problematykę imperialną w polskiej myśli politycznej pierwszej połowy XX w. Podjął się zatem omówienia tematyki, która na „pierwszy rzut oka” wydawałaby się nieco zaskakująca, żeby nie użyć określenia „egzotyczna” (w znaczeniu: osobliwa). Jak to bowiem możliwe, że w Polsce międzywojennej – która po wielu latach zaborów odzyskała dopiero w 1918 r. niepodległość – pojawiły się już niemal na samym początku jej istnienia ciągoty imperialn...

Autorka poddała analizie sprawy, które wniesiono do Sądu Grodzkiego w Krakowie w latach 1946–1950, dotyczące uznania za osoby zmarłe tych osób, które przebywały w obozie w Auschwitz-Birkenau lub w innych miejscach, a los ich pozostawał po wojnie nieznany. Problematyka instytucji uznania za zmarłego nie była jak dotąd badana w sposób, w jaki została ujęta w książce Sylwii Przewoźnik. W literaturze brak jest również kompleksowych opracowań na ten temat. Niniejsza publikacja st...

Zrozumieć Skargę! Zrozumieć go, a nie tylko wypowiadane przez niego myśli, zarazem zrozumieć jego stosunek do tych myśli, nierzadko tnących aż do szpiku tych, do których były adresowane, bez względu na ich stan i godność – stosunek do myśli powinnych, legitymizowanych w tej powinności tak przez jego wierność prawdzie, jak i miłość względem ojczyzny, której rozpoznawane przez niego prawdy o niej samej, żywotnie dotyczyły, to fascynująca przygoda, nie tylko badawcza, ale i duch...

„Polska. Na tropie historii” to 12 bogato ilustrowanych opowieści o dziejach Polski, m.in. słowiańskiej osadzie, turniejach rycerskich, bitwach z husarią na czele, XIX-wiecznych fabrykach, okupowanych w czasie II wojny światowej miastach i długaśnych kolejkach po mięso w czasach PRL. Barwnym, panoramicznym ilustracjom towarzyszą ciekawe opowieści czytane przez lektora. Z myślą o najmłodszych odbiorcach powstała gra obserwacyjna, która pozwala ćwiczyć spostrzegawczość i koncen...

Badania nad chłopską historią i dziedzictwem stały się w ciągu ostatnich kilku lat ważnym nurtem polskiej humanistyki. Wynikają one z potrzeby prowadzenia pogłębionej refleksji nad tą oczywistą – jakby się zdawało – prawdą, że społeczeństwo polskie w przeważającej większości ma chłopskie korzenie. Napisana z metachłopskiej perspektywy książka Jana Wasiewicza wpisuje się w ten nurt w paradygmacie transdyscyplinarnych badań nad pamięcią kulturową, stawiając sobie za główny cel ...

Księga wpisów MK 184 z Archiwum Głównego Akt Dawnych w Warszawie podkanclerzego Jerzego Ossolińskiego z lat 1638-1639

Dzieje tej rodziny to przegląd historii Polski od XVI wieku po czasy współczesne. Wodziccy byli początkowo średniozamożną krakowską rodziną mieszczańską. Budowali swój prestiż już od XVII wieku, aby w XIX stuleciu stać się jedną z ważniejszych i bardziej wpływowych rodzin w Galicji. Swój sukces zawdzięczali przede wszystkim Janowi Wawrzyńcowi, któremu udało się zgromadzić dostatecznie duży majątek oraz uzyskać tytuł szlachecki w 1677 roku.
fragment Wstępu