Czasopisma

Jeśli uświadomimy sobie, że jeden na pięć gatunków roślin zagrożony jest wymarciem, to pytanie: „Czy rośliny powinny mieć prawa?”, przestaje być nieuzasadnione. Tym bardziej że człowiek to przecież tylko krótki epizod w historii życia Ziemi. Jakie argumenty podają naukowcy na rzecz rewolucyjnego projektu ochrony roślin? W Temacie Miesiąca: Czy rośliny powinny mieć prawa? Michael Marder (tłum. Krzysztof Kornas) Jedna drobna zmiana… Halina Bortnowska w rozmowie z Anną Matej...

Jak w kulturze nadmiaru zachować umiar? Co utrudnia nam pracę nad sobą? Dlaczego dobry charakter jest ważniejszy niż osobowość? Jaki jest wzór na szczęście? TEMAT MIESIĄCA: Habit nie czyni mnicha, Mateusz Burzyk Gimnastyka duszy, ks. Jacek Prusak w rozmowie z Dominiką Kozłowską Mechanizm cnoty, Mateusz Hohol Ponadto w numerze: Stacja: Literatura: Z doliny, opowiadanie Andrzeja Muszyńskiego zadedykowane ks. Michałowi Hellerowi Mitologia wielkiej płyty: Zwykli ludz...

W 70. urodziny miesięcznika „Znak” postanowiliśmy zadać pytanie: Czy religia ma przyszłość? O odpowiedź na to pytanie poprosiliśmy wybitnych intelektualistów, będących reprezentantami różnych środowisk religijnych. Swój głos w Temacie Miesiąca zabrali: Tahar Ben Jelloun - jeden z najbardziej znanych żyjących autorów piszących po francusku, autor wielu książek m.in. Co to jest islam? Książka dla dzieci i dorosłych Tariq Ramadan - europejski muzułmański teolog, filozof i ...

Wszyscy odczuwają go podobnie, jest wrodzony, choć jego skala podlega relacjom społecznym. Dlaczego się wstydzimy? Jakie są reprezentacje wstydu w kulturze? Kiedy zaczęliśmy go odczuwać? Czy wstyd jest piętnem? Co znaczy wstydzić się za kogoś? Co łączy wstyd i wstręt? W oparach wstydu Zbigniew Mikołejko O wstydzie monologi bezwstydne Bartłomiej Dobroczyński, Mira Marcinów Nadmiarowość Anna Zawadzka Zagrożenie dla ludzkiej godności: powrót wstrętu i wstydu do prawa Mart...

TEMAT MIESIĄCA Polak-katolik – tożsamość do wzięcia Za figurą Polaka-katolika stoi jedna z najtrwalszych definicji polskości. Na ile dziś jest ona atrakcyjna? Czy wyczerpuje historyczne i współczesne rozumienie polskości? Jakie miejsce wyznacza kobiecie? Czy Polak-katolik dominuje w dyskursie publicznym? Kto dziś jest jego wrogiem? DEBATY Spóźniona sprawiedliwość? - Kościół w Polsce wobec ofiar czynów pedofilnych popełnionych przez duchownych IDEE Johann Reikerstorfer o t...

Temat miesiąca: Jak wiara zmienia Biblię? W jaki sposób wiara lub niewiara tłumacza wpływa na przekład Biblii? Dlaczego translacja miałaby być aktem wiary? Czy możliwy jest przekład ekumeniczny? DEBATY Kultura Głuchych – posiadają swój język, zwyczaje oraz poczucie odrębności. Czy Głusi są mniejszością? IDEE Jak umierać? – debata o eutanazji z udziałem Kaczkowskiego, Kozłowskiej, Królikowskiego i Łukowa KULTURA Pisarz – rzemieślnik słowa czy natchniony wizjoner? Ma...

Narodziny: scenariusz i reżyseria Rodzenie dzieci można dokładnie zaplanować: z banku spermy wybrać dawcę o określonych cechach, zarodek przebadać przed implantacją, umówić się z lekarzem na cesarskie cięcie w dowolny dzień. Czy dziś narodziny to jeszcze cud, czy już tylko sprawnie odegrany scenariusz? Idee: Dialog religii – niemożliwa konieczność? Czy grozi zdradą własnego wyznania? Co różni wiarę i wierzenie? Debaty: Peter Beinart: o zaściankowości debaty dotyczącej konf...

Eksperyment: Drugie życie siedmiu pytań. Siedem pytań z historii „Znaku” zadanych na nowo. Odpowiadają dziś: Davies, Dukaj, Filek, Iwanow, Myśliwski, Orliński, Tarnowski, Vargas Tetmajer i inni. Odpowiedzi sprzed lat: Kapuściński, Lem, Miłosz, Tischner. Pytamy o: ateizm, ciało i inteligencję, życie, cenzurę, PRL, literaturę, innych i obcych. Z tym numerem „Znaku” wybrane spektakle i wystawy w 9 miastach taniej lub za darmo! Fotoreportaż: z okazji jubileuszu odwiedziliśm...

Temat Miesiąca: Aubrey de Grey: Możemy zatrzymać śmierć Narodziła się już osoba, która dożyje kilkuset lat! Czy naprawdę chciałbyś być tą osobą? W XX wieku długość życia człowieka wydłużyła się o 30 lat. Dzięki postępowi medycyny prawdopodobnie bylibyśmy dla XIX-wiecznych Europejczyków tym, kim dla nas są, występujące w literaturze fantastycznej, cyborgi i mutanci. Angielski biolog, Aubrey de Grey, twierdzi nawet, że narodziła się już osoba, która dożyje kilkuset lat. Jak t...

Temat Miesiąca: Kto może być rodzicem? W Polsce około 50 tys. dzieci jest wychowywanych przez osoby homoseksualne. Projekty ustaw o związkach partnerskich nie poruszają jednak kwestii rodzicielstwa w związkach jednopłciowych. Czy umiemy określić, jakie rozwiązania prawne najlepiej chroniłyby dzieci? Co psychologia mówi o rodzicielstwie osób homoseksualnych? Jak dobro dzieci definiują katolicy? Debaty: Cmentarz czy życie? Jak młodzi Izraelczycy patrzą na Polaków? Jakim emo...

Temat miesiąca: Zamknięci w ideologiach Polacy podzieleni są na zamknięte, zideologizowane frakcje, które nie mają sobie wzajemnie nic do powiedzenia. Dlaczego nie chcemy już się spierać, a dążymy jedynie do podporządkowania sobie innych? Do czego doprowadzą nas wojny kulturowe? Debaty: Papież Franciszek: „W niebie i na ziemi” – przedpremierowy fragment rozmów kard. Bergoglio z rabinem Skorką. Lęki współczesności: Medykalizacja życia – gdzie kończy się leczenie a zaczyn...

Temat miesiąca: Czy Papież nam zaufa? Największym problemem Kościoła jest dziś deficyt zaufania. Nieufność niszczy wspólnotę na wszystkich poziomach – od instytucji watykańskich po parafie na prowincjach. Świeccy chcieliby, aby Kościół nauczający pozwolił im odważnie myśleć i bez lęku doświadczać wiary jako osobistej relacji z Bogiem. Czy nowy papież przywróci zaufanie w Kościele? W temacie m.in.: Niewygodni katolicy - pierwszy w Polsce wywiad z duszpasterzem osób homose...

Temat miesiąca: Prawo do zabijania (Siemienowicz, Szyjewski, Paziński) Z jedzeniem mięsa wiązała się niegdyś wina, którą pozwalał wyrazić i poniekąd zmazać rytuał. Dziś znika nam ona sprzed oczu tak jak zabijanie zwierząt, będące obecnie zaawansowanym technologicznie procesem przemysłowym. Czy mięsożerność przystoi jeszcze współczesnym ludziom? DEBATY: Młody Tybet (Bloch, Jakubowska) Młode pokolenie Tybetańczyków żyjących na uchodźstwie szuka nowych dróg wyrażania swojej t...

Temat miesiąca: Mit przeludnienia (Górak-Sosnowska, Góralczyk, Szczęch, Zdanowska) Szacunki mówiące, że ludzi na świecie może być kiedyś zbyt dużo, a w Polsce już niebawem zbyt mało, są dobrze znane. Ale czy można tak naprawdę określić, ile nas być powinno? Czy dzietność należy podporządkować gospodarce? Jaka liczba ludności zapewni nam szczęście? Debaty: Turcja. Plamy na honorze (Zdzieborska, Bocheńska) Turcja boryka się z problemem ogromnej przemocy wobec kobiet. Rok tem...

Różne wizje końca stały się tak stałym i powtarzalnym elementem naszej kultury, że trudno wierzyć w ich ostateczność, wziąć je dosłownie, bez cudzysłowu. Szczególnie dziś – w widmowym świecie trwającym po końcu historii. A jeśli wszystko jeszcze przed nami, to której z obecnych w chrześcijaństwie wizji końca świata zawierzyć? Wokół której budować naszą duchowość? Debaty: Kryzys Europy (Timothy Garton Ash) Czy przestaliśmy wierzyć w Europę? Zapomnieliśmy, po co stworzyliśmy ...

TEMAT MIESIĄCA: Spór o zło (Bauman, Vetulani, Gadacz) „Człowiek” kryje w sobie i „zło”, i „wiek”. Czyżby te dwie rzeczy były ze sobą splecione? Czy zagadka zła jest dla każdego czasu inna? Jeśli tak, jakie jest nasze zło współczesne – zło na miarę XXI w.? I jakie jest XXI-wieczne unde malum? Gdzie szukać odpowiedzi? DEBATY: Rynki żywności (Sapa, Lech, Moran, Herman) Od lat 70. prawie każdego roku wzrasta światowa produkcja żywności w przeliczeniu na jednego mieszkańca globu...

Temat miesiąca: Czy Kościół trzeba ratować? W dyskusjach o Kościele w Polsce opisy rzeczywistych wyzwań mieszają się z medialnymi przerysowaniami tak często, że zasadne staje się pytanie: skąd wiesz, jaki jest Kościół? W październikowym „Znaku” osobistościom związanym z Kościołem zadajemy pytania: Czy Kościół trzeba ratować? Czy potrzebujemy kolejnych reform? Co dziś przyciąga ludzi do Kościoła? Odpowiadają m.in.: ks. Martin Henry, bp Grzegorz Ryś, Józefa Hennelowa, Wojci...

Temat miesiąca: Ludzka pamięć a historia. Źródło konfliktów? Tadeusz Mazowiecki, Adam Daniel Rotfeld, Henryk Woźniakowski, Konstanty Gebert, Jörg Lüer, Abel A. Murcia Soriano Jarosław Hrycak, Dubravko Lovrenović, Neven Šimac o tym: - jak pamięć o przeszłości różni się od historii z książek? - jak długo te różnice będą źródłem konfliktów? - czy szansą na pojednanie jest religia czy wielkie gesty polityków?   We wrześniowym „Znaku” publikujemy pierwszą część zapisu konferen...

Skąd popularność literatury faktu? Dlaczego wolimy zagraniczne powieści? Dlaczego nie mamy polskiego Pamuka? Ekskluzywna debata „Znaku” o polskiej powieści: Dukaj, Szostak, Dunin-Wąsowicz, Jarzębski, Nowacki, Czapliński, Brzezińska, Cetnarowski, Czechowska, Majkowski, Majmurek, Orbitowski oraz Twardoch.  Debaty: Afryka - historia na żywo (Jagielski, Ochojska, Muszyński) RPA, Birma, Somalia. Teoretycznie niewiele je łączy, ale wszystkie zmagają się z tragiczną przeszłością...

Z kulturą i historią polskich Żydów spotykamy się na każdym kroku. Coraz więcej jest inicjatyw, które przywracają pamięć o dawnych społecznościach żydowskich. Jakie są motywy ich twórców? Czy pamięć ta jest autentyczna? Debaty: Spór o aborcję (Kozłowska, Hennelowa) Czy zamiast bezwarunkowo zakazywać aborcji nie lepiej zapytać, jakie czynniki ostatecznie wpływają na decyzję o urodzeniu dziecka bądź też przerwaniu ciąży? Jak zatem pomóc wybrać życie? Ponadto Maria Janas: czy ...

Mogłoby się wydawać, że życie jest czymś tak naturalnym, że nie trzeba go definiować. W praktyce co chwilę spieramy się o określenie, kiedy się ono zaczyna, a kiedy kończy, co to znaczy, że jest wartością. Medycyna z jednej strony pomaga nam opanować mechanizmy, dzięki którym żyjemy. Z drugiej zaś stawia nas przed coraz bardziej skomplikowanymi dylematami etycznymi. W kwietniowym numerze miesięcznika „Znak” zastanawiamy się, czy zmienia się nasze rozumienie życia. Czy zmysł...

Czym jest edukacja seksualna? Czym różni się od wychowania do życia w rodzinie? Co przemawia za wprowadzeniem jej obowiązkowo do szkół? Jakie rodzi obawy? Na pytania o edukację seksualną w szkołach odpowiadamy w marcowym „Temacie Miesiąca”.   Wiarygodność informacji, presja czasu, ilość produkowanych treści, wykorzystanie potencjału dziennikarstwa oddolnego, nowe relacje miedzy mediami a władzą oraz sposoby ich finansowania to najbardziej aktualne problemy i wyzwania współc...

Co nas czeka, jeśli nie będziemy szukać alternatywy dla doktryny zrównoważonego rozwoju? I czy nowe rozwiązania technologiczne zajmą miejsce ekologii? Kontynuujemy debatę na temat możliwości porozumienia i przyszłego współdziałania ludzi lewicy i Kościoła. Publikujemy głosy: Andrzeja Romanowskiego, Jakuba Majmurka i ks. Roberta Woźniaka. „Idee” zdominowała miłość. O tym, dlaczego tak ją kochamy, czy może być wieczna, co łączy ją z prawdą i czy w oparciu o nią można budować re...

Czy dialog Kościoła i lewicy, z którym wiązano tak wiele nadziei przed transformacją, jest możliwy również dzisiaj? Co stało się z nim po 1989 roku? Jakie przemiany zaszły po obu stronach dialogu, że dziś możemy mówić wręcz o jego zerwaniu? Publikujemy głosy z wnętrza Kościoła i laickiej lewicy. Nad przyszłością dialogu zastanawiają się m. in.: Marcin Król, Andrzej Romanowski, Magdalena Środa, Andrzej Friszke i Marek Beylin.  W „Debatach” poruszamy kwestię rynków żywnościowyc...