Prezentowana monografia stanowi pierwszą w polskiej historiografii próbę całościowego omówienia pożarów i ich następstw w Rzeczpospolitej Obojga Narodów od XVI do XVIII wieku. Opierając się na bardzo zróżnicowanych i rozproszonych źródłach rękopiśmiennych i drukowanych oraz starszej i nowszej literaturze przedmiotu, Andrzej Karpiński omawia kolejno: przyczyny wczesnonowożytnych miejskich pożarów (wojna, podpalenie, wyładowania atmosferyczne, nieostrożne obchodzenie się z ogni...
SPIS TREŚCI Wstęp CZEŚĆ PIERWSZA SPOTKANIA Z HISTORIOGRAFIĄ Rozdział I Postacie Kozaków w historiografii Ludwika Kubali Rozdział II W kręgu ukraińskich badaczy ruchów hajdamackich: Petro Mirczuk i Grigorij J. Hraban Rozdział III Modernizacja czy zapóźnienie cywilizacyjne szlacheckiej Rzeczypospolitej? Prawobrzeżna Ukraina w ujęciu Walentyna Otamanowskiego i Mykoly Krykuna Rozdział IV Dzieje dalekiej i płonącej Ukrainy w ujęciu Władysława Andrzeja Serczyka CZEŚĆ DRUGA NIESPOKO...
W książce pokazano sposoby i zakres działania przestępców zawodowych, zwłaszcza złodziei, rozbójników, organizatorów nierządu i prostytutek, meliniarzy i paserów. Omówiono przestępczość okazjonalną – drobne kradzieże, zabójstwa, dzieciobójstwa, także przestępstwa obyczajowe. Poznajemy relacje świata przestępczego z miejskimi służbami porządkowymi, częstotliwość i rodzaje stosowanych w śledztwach tortur, ich skuteczność i wiarogodność zeznań. Przedstawiono kary orzekane za pos...
Obaj Autorzy – archeolog i historyk sztuki – od wielu lat prowadzą badania terenowe i studia źródłowe nad krakowską(a także kazimierską) zabudową, co dokumentują ich liczne opracowania. Od lat badają też rolę piwowarstwa w życiu gospodarczym miasta. (...) [Praca] zawiera cenne podsumowanie dotychczasowego stanu badań nad lokacyjnymi układami przestrzennymi obu miast oraz ich późniejszymi adaptacjami, przekształceniami, częściowymi destrukcjami (co dotyczy zwłaszcza Kazimierza...
Książka, oparta na księgach sądowych z XVI–XVII wieku, przedstawia wielowymiarowy obraz społeczności wiejskiej na Mierzei Wiślanej w epoce nowożytnej. W życiu dawnej wsi przemoc była stałym elementem relacji międzyludzkich – rodzinnych, towarzyskich, zawodowych. Wachlarz zachowań agresywnych obejmował wyzwiska, plotki, groźby, pobicia, oplucia czy rwanie włosów. Interpretacja dotąd ignorowanych w historiografii jako „mniejszej wagi” codziennych konfliktów między jednostkami ...
To doskonale przeprowadzone badanie naukowe zasługuje na publikację z następujących powodów: w nowatorski sposób przyczynia się do poznania procesu modernizacji Rosji w okresie Piotra I, a poprzez gruntowną rekonstrukcję korzeni reform wojskowych i ich realizację, rzuca nowe światło nie tylko na owe rosyjskie zmiany w zakresie wojskowości, ale także na warunki modernizacji państwa w ogólnym wymiarze. Podjęty proces badawczy przynosi nowe ustalenia empiryczne, a także przekonu...
Niniejsza książka zawiera opis funkcjonowania ormiańskiej gminy w Stanisławowie w ciągu dwóch wieków jej istnienia. Wybór tego tematu jest istotny dla historiografii polskiej – Ormianie, choć byli niewielką grupą etniczną, odgrywali ważną rolę w ekonomice, życiu społecznym, a nawet polityce i kulturze dawnej Polski. Do napisania publikacji wykorzystano mało dotąd znane albo wcale nieznane źródła (wiele tysięcy stron rękopiśmiennych ksiąg sądowych ze Stanisławowa). Analizę orm...
Przymierze jest pojęciem religijnym, ale miało też ogromny wpływ na sferę społeczną i polityczną tej części Europy, która doświadczyła rewolucji protestanckiej. W książce pokazano związki przymierza biblijnego z rozwojem kontraktualizmu, przedstawiając różne formy przymierzy i umów, poprzedzających klasyczną teorię umowy społecznej znaną z prac Thomasa Hobbesa i Johna Locke’a oraz znaczących drogę dla jej rozwoju. Pojęcie przymierza biblijnego, obecne w tradycji religijnej Ży...
Kontynuując swą podróż przez stulecia, Jerzy Besala przygląda się tym razem uczuciowości i obyczajowości właściwej dla XVI, XVII i XVIII wieku. To epoka odkryć geograficznych, wielkich przemian związanych z rozwojem handlu, wytwórczością, urbanizacją, szczególnie we Włoszech, gdzie już w XVI wieku połowa ludności mieszkała w miastach. To także okres reformacji, zmian teologicznych i przeobrażeń w podejściu do płciowości, edukacji kobiet z elit, rozwoju druku. Nadchodziły nowe...
W książce podjęto próbę znalezienia odpowiedzi na pytanie o zróżnicowanie wewnętrzne społeczności żydowskiej Wielkiego Księstwa Litewskiego w XVII i XVIII w. Przeprowadzono w tym celu analizę dywersyfikacji zawodowej Żydów, pokazując także różnice w statusie finansowym i społecznym osób pracujących w tych samych profesjach. W polu zainteresowania mieści się również sposób, w jaki żydowscy przedsiębiorcy organizowali sobie codzienną pracę, z kim współpracowali. Na tyle, na ile...
Książka Druga strona lustra. Z historii wyobrażeń i idei na Ukrainie XVI-XVII wieku ukazuje inny świat, nie ten uchwytny w pierwszym rzędzie historycznych analiz, a potem opisany jako historia polityczna, gospodarcza czy historia kultury. Natalia Jakowenko dotarła do zjawisk, zachowań, sądów ledwo zaznaczonych w źródłach historycznych. Czytając między wierszami, zbliżyła nas do ludzi żyjących co prawda kilka stuleci temu, ale bliższych nam i bardziej zrozumiałych w ich pojmow...
Społeczności małych miast w okresie ostatnich dwustu lat przedrozbiorowej Rzeczypospolitej nie budziły do tej pory większego, poza regionalistami, zainteresowania historyków. Małe miasta postrzegano najczęściej jako ośrodki podupadłe, zamieszkałe głównie przez rolników. Wnikliwa analiza szerokiej gamy źródeł – setek zapisów metryk ślubów, chrztów i pogrzebów, a także rękopisów i druków: lustracji i inwentarzy, rejestrów podatkowych, wizytacji kościelnych, ksiąg relacji sądów ...
Słownik polszczyzny XVI wieku, tom 37, ROZUM – RŻYSKO Tomem 37. kończymy publikację materiałów na literę R. Wśród ponad 700 zawartych w nim haseł, znalazły się bardzo licznie reprezentowane leksemy takie jak RZECZ – wieloznaczny rzeczownik, mający ponad 20 000 użyć, czy skomplikowane semantycznie czasowniki ROZUMIEĆ, RZEC i RZĄDZIĆ, a także podobnie złożony znaczeniowo przysłówek RYCHŁO. W tomie 37. Słownika polszczyzny XVI wieku pojawiają się niezmiernie istotne dla kult...
"[...] Autor prowadzi czytelnika w innym kierunku, skupiając się przede wszystkim na wizerunku. Odnazał nieznane dotychczas artefakty, co pozwoliło na ukazanie ewolucji znaku od średniowiecza do początków XVI w. w okresie tzw. "żywej" heraldyki, z licznymi ekskursjami w głąb XIX w. W długim procesie rozwoju niektóre herby polskie poddane zostały okcydentalizacji. Zjawisko to dostrzegł także Autor w przypadku herbu Wilcze Kosy. Podobieństwo znaku austriackiej rodziny von Stub...
Profesor Jerzy Starnawski należy do najbardziej znanych historyków literatury polskiej. Jego prace charakteryzuje doskonały warsztat, gruntowna metodyka naukowa i wyjątkowa zdolność tworzenia syntez. Jak wskazuje jego bogaty dorobek naukowy, jest przede wszystkim historykiem polskiej tradycji literackiej opartej na wzorach klasycznych. Publikacja ukazuje się w serii "Klasycy jezuickiej historiografii" obejmującej opracowania czołowych historyków zajmujących się dziejami kultu...
Sapiehowie to jedna z najważniejszych rodzin w dziejach Rzeczypospolitej i ziem polsko-litewskich XVI–XIX wieku. Jej przedstawiciele piastowali najważniejsze urzędy świeckie i duchowne w Wielkim Księstwie Litewskim, a później na ziemiach znajdujących się pod zaborami. Sapiehowie oddziaływali na najważniejsze instytucje administracyjne państwa – sejmy, sejmiki, instytucje sądownicze. Swoją działalnością wpływali na politykę wewnętrzną i zagraniczną państwa, często także prowad...
Tematem książki jest słabo znana i pozornie mało istotna problematyka jurydyki horodnictwa wileńskiego – związanej z tamtejszymi zamkami części organizmu miejskiego, która nie podlegała władzom municypalnym, lecz szlacheckiemu urzędowi horodniczego. Choć funkcja ta jest znana z licznych ośrodków w Wielkim Księstwie Litewskim, jedynie w przypadku Wilna ukształtował się sąd horodniczego, w ramach działalności którego powstały księgi sądowe stanowiące najważniejszy element bazy ...
Książka podejmuje problematykę powstawania, rozwoju oraz obowiązywania prawa wojskowego w oddziałach zaciężnych i najemnych. Autor zgromadził polskie i litewskie artykuły wojskowe a także dokumenty dotyczące prawa wojskowego rozproszone w 12 krajach i 35 archiwach. Zebrany materiał normatywny został scharakteryzowany na tle regulacji obowiązujących w Europie, dzięki czemu otrzymujemy całościową charakterystykę prawa stosowanego przez żołnierzy w epoce nowożytnej....
Celem publikacji jest prześledzenie wielopoziomowego wpływu, jaki kontakt z cywilizacją japońską wywarł na sztukę holenderską w okresie największego rozwoju Republiki Zjednoczonych Prowincji. Dodatkowym celem jest ukazanie historyczno-ekonomicznych uwarunkować rzutujących na rozwój sztuki, jej powiązań z działalnością Holenderskiej Kompanii Wschodnioindyjskiej oraz roli, jaką dzieła sztuki odgrywały w budowaniu relacji pomiędzy Europą a Japonią. Autor zwrócił szczególna uwag...
Słownik biograficzny oficerów polskich drugiej połowy XVII wieku obejmuje ogółem 554 biogramy dowódców i urzędników wojskowych czynnych w siłach zbrojnych Rzeczypospolitej w latach 1648-1699. W aspekcie zawodowym zaprezentowano biogramy 338 oficerów armii koronnej zaciągu narodowego (jazda i piechota) oraz 216 oficerów zakwalifikowanych do jednostek zaciągu cudzoziemskiego (jazda, piechota, dragonia, artyleria).
Książka opisuje genealogię rodu Wybickich herbu Rogala, zamieszkującego Prusy Królewskie i Wielkopolskę. Była to drobna rodzina szlachecka o zagadkowym pochodzeniu, która pojawiła się w województwie pomorskim na przełomie wieków XVI i XVII. Jednym z celów tej pracy była próba rewizji legendy o pochodzeniu Wybickich, jaką zamieścił w swoim pamiętniku Józef Wybicki (zm. 1822), słynny protagonista rodu, autor hymnu narodowego. Zgromadzone w tej pracy dokumenty pozwoliły na odtwo...
Oddajemy do rąk Czytelników zbiór szkiców poświęconych wybranym pomnikom pisarstwa politycznego polskiego Złotego Wieku. Polityczność badanego piśmiennictwa rozumiana jest szerzej niż rozumiemy to słowo dziś. Przekracza ona granicę politycznej praxis i sięga filozofii oraz teologii. Spotykamy tu nie tylko dzieła Zaborowskiego, Modrzewskiego, Orzechowskiego, Kochanowskiego, Goślickiego, Wolana, Górnickiego, Skargi i Warszewickiego, ale też ważne teksty autorów do dziś pozostaj...
Książka jest dokumentem piśmienniczym, obszernym zazwyczaj zapisem wszelkiej ludzkiej myśli. Występuje w postaci wielostronicowej publikacji o określonej liczbie stron i trwałym charakterze.
Postać dzisiejszej książki drukowanej ma formę kodeksu będącego zbiorem kartek połączonych grzbietem. Taki sposób utrwalania zapisu w momencie upowszechnienia pergaminu zastąpił wcześniejszą formę dokumentu piśmienniczego, jakim był zwój.
Według definicji Słownika języka polskiego PWN książka jest złożonym oraz oprawionym arkuszem papieru zadrukowanym tekstem o charakterze literackim, użytkowym bądź naukowym. Jednak współcześnie definicja ta powinna zostać poszerzona o książki elektroniczne będące cyfrowym odpowiednikiem tych drukowanych. Do książek elektronicznych zaliczane są zarówno ebooki, jak i audiobooki. Treść utrwaloną w formie elektronicznej można odczytać za pomocą odpowiedniego oprogramowania na laptopach, tabletach, smartfonach, a przede wszystkim na przeznaczonych do tego celu czytnikach.
E-książki odgrywają bardzo dużą rolę. Podjęty jakiś czas temu proces digitalizacji książek umożliwia dostęp do światowych zasobów wiedzy znacznie większej liczbie osób. Zbiory ksiąg to niepodważalne światowe dziedzictwo kultury, jednak ze względu na ograniczoną możliwość szybkiego dostępu do przechowywanych w księgozbiorach publikacji, a także brak możliwości jakiegokolwiek dostępu do dzieł o znacznej wartości historycznej proces digitalizacji daje szansę na udostępnianie światowych dzieł szerokiej masie odbiorców.
Okładka to wszystko, co zostało od zewnątrz trwale złączone ze znajdującym się w środku wkładem. Składa się z przedniej i tylnej okładziny (potocznie zwanej okładką), a także z grzbietu okładki. To właśnie okładka definiuje i określa ostateczny wygląd książki, gdyż determinuje między innymi sposób, w jaki łączą się ze sobą wszystkie kartki i jaka jest wewnętrzna budowa książki. Oprawy mogą być miękkie, twarde czy też zintegrowane – różnią się przede wszystkim wielkością, wagą, wytrzymałością oraz ceną. Przykładowo książki w twardej oprawie są większe, cięższe, bardziej wytrzymałe i droższe od tych w miękkiej.