Jedenasty zeszyt słownika biograficznego Ziemianie polscy XX wieku zawiera 87 życiorysów osób reprezentujących kilkadziesiąt rodzin ziemiańskich. Szczęśliwie udało się zgromadzić w tym tomie sylwetki ziemian wywodzących się prawie z całego obszaru dawnych ziem Rzeczypospolitej w granicach przedrozbiorowych.

Postęp cywilizacyjny i wynikające z tego faktu niebezpieczeństwa, w tym wzmożona wypadkowość, miały wpływ na rozwój ratownictwa medycznego. Pierwsza na ziemiach polskich organizacja skupiająca osoby udzielające pierwszej pomocy, w tym lekarzy, została utworzona w 1891 r. w Krakowie, w ówczesnym zaborze austriackim, z inicjatywy Arnolda Banneta i Karola Nałęcza Brudzińskiego. Wkrótce podobną powołano we Lwowie. Dalsze instytucje – funkcjonujące na zasadzie społecznych stowarzy...

Stefan Adam Zamoyski był potomkiem jednego z najznamienitszych polskich rodów, który dał krajowi m.in. kanclerza i hetmana wielkiego koronnego z czasów panowania Stefana Batorego i Zygmunta III Wazy - Jana Zamoyskiego (1542-1605). Spadkobierca tak wspaniałych tradycji dopisał do historii rodu, i najnowszych dziejów Polski, niejedną znaczącą kartę. Ziemianin, sam piszący o sobie „rolnik”, w chwili wojennej potrzeby, w latach 1939-1945, służył Ojczyźnie w mundurze na wyjątkowy...

Burzliwa epoka przełomu na tle prywatnego życia Janiny z Fuldów Konarskiej. Jej dziennik ukazuje rzeczywistość ostatnich lat XX wieku w Królestwie Polskim z perspektywy młodej panny z Radomia, i lata pierwszej wojny, widziane już oczami mężatki – z majątku Kluczewsko koło Włoszczowy. W realia salonu i dworu wkrada się świat zewnętrzny, przynoszący wielkie przemiany polityczne i społeczne: rewolucję 1905 roku, wybuch wojny, przetaczanie się przez ziemie polskie kolejnych front...

Autentyczność stanowi jedną z podstawowych kategorii organizujących życie (po)nowoczesnej kultury. W zasięgu jej wpływów znajdują się bardzo różne praktyki: od ruchów rewolucyjnych, które rozwijają metafory jurydyczne, poprzez wielopostaciową mizantropię, różne formy eskapizmu i zwrotu ku naturze, po wywyższenie intymności. Piotr Wąsowski zakreśla bardzo szerokie pole badawcze, a następnie problematyzuje tytułowy termin, wychodząc od pism Rousseau i wydobywając z nich central...

Proza Sapkowskiego jest w Rosji i na Ukrainie bardzo dobrze znana i popularna. Duże nakłady, ciągłe dodruki. Bohaterowie ASa: wiedźmin Geralt, czarodziejka Yennefer, bard Jaskier, dziecko starszej krwi Ciri to ulubione postaci wszystkich czytelników. Nic więc dziwnego, że w Rosji narodził się pomysł napisania opowiadań ze świata wiedźmina. Pomysł wyszedł od polskich redaktorów, Andrzej Sapkowski i jego wydawca nie wyrazili sprzeciwu, a nawet zainteresowanie, a ideę pochwycili...

Niniejszy tom ukazuje się równo czterysta lat po śmierci Andrzeja Boboli herbu Leliwa (1540–1616), królewskiego dworzanina, sekretarza i w końcu podkomorzego koronnego, wiernego współpracownika króla Zygmunta III, słynącego z żarliwości religijnej, ale różnie ocenianego przez swoich współczesnych. Wizerunk szlachcica prawdziwego to publikacja o charakterze parenetycznym, która ukazała się w 1629 r. na polecenie biskupa wileńskiego Eustachego Wołłowicza. Przypominając zmarłego...

Polacy słyną z zamiłowania do świętowania oraz z bogatych obyczajów. Szczególnie warte uwagi są tradycje i zabawy polskiego ziemiaństwa i arystokracji odnoszące się do ważnych dat roku liturgicznego oraz okoliczności życia rodzinnego. Autor niezwykle obrazowo opisuje, jak obchodzono w przeszłości święta kościelne, szczególnie Zielone Świątki i Boże Ciało. Wiele uwagi poświęca również barwnym uroczystościom rodzinnym, wśród nich wystawnym ślubom, weselom, rozmaitym rocznicom c...

Wincenty Pol (1807-1872) to poeta, geograf, przyrodnik i etnograf, niezwykle popularny za życia i aż do połowy XX wieku, wielki patriota, obecnie zapomniany. Autorka prezentuje w książce różnogatunkową twórczość poety (między innymi: pieśni, poematy, gawędy) i przybliża jego dokonania naukowe jako geografa i wykładowcy literatury polskiej. Ukazuje piękno języka W. Pola, mistrza kreacji nastroju i emocjonalności.

SPIS TREŚCI Wprowadzenie Przemysław Matusik, "My z Napoleonem...". Kilka uwag o sprawie polskiej w dobie napoleońskiej. Jacek Kowalkowski, Wokół związków Józefa Wybickiego (1747-1822) i Augustyna Gorzeńskiego (1743-1816). Edyta Pętkowska-Grabowska, O Legionach i dla Legionów. Działalność polityczna i publicystyczna Józefa Wybickiego (1747-1822) w latach 1796-1801. Przemysław Rey,Przekaz propagandowy w Pieśni Legionów Polskich we Włoszech. Marek Krzymkowski, Działalność polit...

W tomie zebrano 16 studiów i szkiców Anny Żarnowskiej publikowanych w latach 1969–2008. Są one plonem jej wieloletnich badań nad rodziną, kulturą robotniczą i przemianami społecznej pozycji kobiet u schyłku XIX i w pierwszych dziesięcioleciach XX wieku. Ze względu na rozległość problematyki i wszechstronność ujęcia książka może być traktowana jako zarys opracowania o charakterze syntetycznym. Zawiera również pełną bibliografię prac autorki i studium poświęcone jej pisarstwu h...

Rękopis Marii Gruszkiewicz z 1932 roku, napisany pod opieką prof. Stanisława Zakrzewskiego, to unikatowe studium poświęcone Janowi Andrzejowi Morsztynowi – politykowi, dyplomacie i poecie. Autorka, dzięki szeroko zakrojonym kwerendom archiwalnym i imponującej analizie źródeł europejskich, ukazała wpływ polityki francuskiej na losy Rzeczypospolitej w XVII wieku. Gruszkiewicz, rekonstruując karierę Morsztyna, odsłania kulisy rywalizacji między stronnictwem francuskim a Cesarstw...

Pięć lat spędzonych przez Andrzeja Zebrzydowskiego (1496-1560) na stolicy biskupiej we Włocławku stanowiło w jego życiu okres kluczowy. Czas ten, przypadający na przełomowy w dziejach XVI-wiecznej Rzeczypospolitej moment zmiany na tronie po śmierci Zygmunta I, okazał się prawdziwym sprawdzianem umiejętności i talentów politycznych ordynariusza włocławskiego. Podejmowane wówczas działania zadecydować miały o dalszych losach hierarchy i jego miejscu na scenie politycznej za pan...

Księga pamiątkowa z okazji siedemdziesiątych urodzin Ojca Profesora Jana Andrzeja Kłoczowskiego OP, znanego zarówno w środowisku krakowskim, jak i ogólnopolskim, filozofa i teologa zajmującego się filozofią religii i myślą religijną. W projekcie wzięli udział znani i wybitni polscy filozofowie, którzy zgodzili się ofiarować swoje teksty profesorowi Kłoczowskiemu. Oprócz wybitnych postaci ze środowiska filozoficznego wśród autorów znaleźli się również młodzi pracownicy naukowi...

Księga jubileuszowa dedykowana profesorowi Andrzejowi Zawadzie z okazji 70. rocznicy urodzin. Prof. dr hab. Andrzej Zawada – ur. 28.09.1948 r. w Wieluniu. W latach 1971–2005 pracownik naukowo-dydaktyczny Instytutu Filologii Polskiej, w latach 2005–2006 kierownik Katedry Dziennikarstwa i Komunikacji Społecznej, w latach 2007–2016 dyrektor Instytutu Dziennikarstwa i Komunikacji Społecznej Uniwersytetu Wrocławskiego. Wypromował 20 doktorów nauk humanistycznych, ponad 300 magi...

Książka prezentuje nowy sposób identyfikacji utworu literackiego jako autobiografii, określany mianem retorycznej interpretacji autobiograficznej. Retoryczna interpretacja autobiograficzna, zamiast poszukiwać odniesienia tekstu literackiego do zewnętrznotekstowej rzeczywistości i centralnie usytuowanego w niej autora, ujawnia działające w wypowiedzi mechanizmy tekstowe (zespoły tropów i figur) oraz wyjaśnia, dlaczego ewokują one efekt prawdziwości relacjonowanych przeżyć i wy...

Artykuły składające się na tom dotyczą związków między społecznościami polską i żydowską na poziomie lokalnym – w miastach, miasteczkach i wsiach. Przedstawiciele obu narodów i religii żyli na tym samym terenie, spotykali się na tych samych ulicach, w tych samych sklepach, szkołach i urzędach. Obie strony ustalały zasady wspólnego życia, z czasem lepszym, a czasem gorszym efektem. Życie osobno, a nawet częściowo osobno było bowiem w wielu sferach – na przykład samorządów, han...

W cieniu przeprowadzonego przez nazistowskie Niemcy ludobójstwa często pozostaje zniewolenie, zwykle przyjmujące formę uwięzienia lub przymusowego przesiedlenia. Wtrącanie do więzień, zesłanie do obozów czy zamykanie w gettach – działania te miały służyć nie tylko podporządkowaniu sobie określonych grup lub ich izolacji. Często były także próbą odarcia z godności i człowieczeństwa. W prezentowanej publikacji ukazano skalę i formy zjawiska zniewolenia na okupowanych przez Niem...

Książka jest pokłosiem konferencji naukowej zorganizowanej w 2012 r. Zawiera 20 tekstów autorów reprezentujących różne dyscypliny (historia, historia sztuki, literaturoznawstwo, archeologia), w których omówiono m.in. dzieje rodów, postaci, siedziby szlacheckie, działalność przedstawicieli szlachty w zakresie życia politycznego i gospodarczego oraz fundacji artystycznych, religijnych od średniowiecza po XX w.

Spis treści Wstęp (August Grabski) / 7 CZĘŚĆ I Pogromy okresu Zagłady Krzysztof Buchowski, Pogrom w Wilnie 31 października 1939 r. / 25 Katarzyna Person, Pogrom wielkanocny w Warszawie w 1940 r. w perspektywie żydowskich świadków / 45 Jeffrey Kopstein, Pogrom w Szczuczynie 27 czerwca 1941 r. / 59 Sara Bender, Pogrom w Grajewie latem 1941 r. / 73 Krzysztof Persak, Jedwabne i Radziłów - pogromy bliźniacze? / 87 Grzegorz Berendt, Żydzi i ich sąsiedzi na Polesiu w leci...

W 2021 r. zakony i zgromadzenia zakonne należące do wielkiej rodziny franciszkańskiej uroczyście obchodziły 800. Rocznicę założenia prze św. Franciszka Trzeciego Zakonu. W ramach obchodów zorganizowano konferencję pt. 800 lat Franciszkańskiego Zakonu Świeckich na ziemiach polskich, która odbyła się 12–13 listopada 2021 roku w Centrum Edukacyjno-Informacyjnym Archidiecezji Gnieźnieńskiej w Gnieźnie. Do wzięcia udziału zostali zaproszeni profesorowie, wykładowcy polskich wyższy...

Druga z cyklu publikacji poświęconych siedzibom ziemiańskim na ziemiach wschodnich II RP, ich dziejom oraz znanym i mniej znanym właścicielom i mieszkańcom. Tym razem przedstawiono kresowe rezydencje na terenie byłego województwa nowogródzkiego. Uwzględniono nie tylko pałace i zamki, lecz także wiele obiektów mniejszych i skromniejszych, mało znanych lub pomijanych w literaturze fachowej i w przewodnikach turystycznych.

Woda jest wciąż jednym z najniebezpieczniejszych żywiołów. Mimo to ludzie wznosili od niemal zawsze swoje siedziby w pobliżu rzek, które ich karmiły i stanowiły drogę komunikacyjną, a często też miały znaczenie obronne. Bywało jednak często i tak, że dobrodziejstwo takiego sąsiedztwa przeradzało się tragedię - jedną z częstszych klęsk dotykających ludzkość - w klęskę powodzi. O takich klęskach i próbach zaradzenia im traktuje niniejszy tom.

Badania nad starością i ludźmi w starszym wieku od pewnego czasu przeżywają wyraźny rozkwit, szczególnie w obszarze nauk społecznych. Wynika to z dość oczywistych względów: wydłużenia się życia ludzkiego i stałego, przynajmniej w państwach zamożniejszych, spadku urodzin, co ma zapowiadać szybki, zawrotny statystycznie wzrost udziału ludzi starych w społeczeństwach europejskich. Dość dynamicznie rozwija się też w tym kontekście historiografia starości — z niedostatecznym jedna...