„To próba wskazania i zarazem interpretacji, a czasem też reinterpretacji tego, jak pewne idee, wyobrażenia i fantazmaty kulturowe, a także określone subkultury przesuwały się z marginesów w samo centrum życia publicznego, by potem tworzyć zręby i ramy pojęciowe dla całej wspólnoty, nadając kształt jej kulturze masowej”. (ze Wstępu) „Książka jest nowatorska na gruncie polskim”. (Prof. Szymon Rudnicki, z recenzji wydawniczej) „[Praca] stanowi istotny wkład nie tylko w rozumi...
Tom studiów poświęcony został zagadnieniom szlachty i ziemiaństwa na pograniczach kulturowych dawnej Rzeczypospolitej od XVI do pocz. XX wieku. Pod względem chronologicznym dzieli się na dwie części. Pierwsza obejmuje zagadnienia dotyczące szlachty w okresie formowania się i rozkwitu Rzeczypospolitej aż po jej upadek. Druga — poświęcona jest problematyce czasów porozbiorowych i realiów życia szlachty i ziemiaństwa w granicach obcych monarchii: Rosji, Austro-Węgier i Prus. Wsp...
Spis treści Marek Zawadka, Wstęp 7 Aleksandra Ziober, Sapieżyński dokument majątkowy z końca XVII wieku jako źródło do dziejów gospodarczych i politycznych rodziny 11 Małgorzata Łapa, Służby celne w II Rzeczypospolitej. Administracja celna, granice celne i ich ochrona. Zarys problematyki 29 Marcin Jakub Szymański, Publiczne czy prywatne? Koncepcje elektryfikacji Polski w latach 1918-1939 i próby ich realizacji 53 Cecylia Leszczyńska, Służby celne II Rzeczypospolitej 67 E...
Książka Marcina Chorązkiego jest próbą naukowego opisu ostatnich lat ziemiaństwa w Krakowskiem. Poszukiwaniem odpowiedzi na szereg pytań związanych z postawami ziemian w tym czasie, i okolicznościami, z którymi przyszło im się zmierzyć. Autor szeroko przedstawiając losy indywidualne konsekwentnie osadza je w kontekście historycznym i mentalnym lat okupacji na ziemi krakowskiej. Dzięki temu w wielu miejscach ukazuje fakty i zjawiska przełamujące rozpowszechnione stereotypy. Ni...
Książka przybliża polskiemu czytelnikowi bogatą recepcję psychoanalizy Freuda i Junga w polskich środowiskach inteligenckich Galicji i Kongresówki w latach 1900–1918. Złożyły się na nią artykuły, które zostały opublikowane w najważniejszych czasopismach naukowych wydawanych w tym czasie. Wybór ukazuje, jak żywe było wtedy zainteresowanie psychoanalizą wśród polskich psychologów i lekarzy (Franciszka Baumgarten, Maurycy Bornstein, Stefan Błachowski, Tadeusz Jaroszyński, Wacław...
"Kino Kresów. Kultura filmowa na ziemiach wschodnich II Rzeczpospolitej" to katalog wystawy przygotowanej przez Narodowe Centrum Kultury Filmowej. Kresy Wschodnie – źródło mitu i tęsknoty. Dla kolejnych pokoleń kwintesencja nostalgii i sentymentu. Cel pielgrzymek do magicznego świata budowanego bardziej wyobraźnią niż pamięcią świadków. Na stulecie niepodległości Narodowe Centrum Kultury Filmowej wraca na wschód II Rzeczypospolitej. Do Wilna, gdzie powstała pierwsza prywatn...
Od połowy XV w. coraz popularniejszym określeniem kobiet pomagającym rodzącym był termin „akuszerka” pochodzący od francuskiego słowa accoucher—rodzić. To określenie, być może z uwagi na powszechne posługiwanie się w wieku XVIII językiem francuskim, upowszechniło się na ziemiach polskich. Nazewnictwo używane w innych językach nie weszło w ogóle do użycia. Akuszerkami nazywano jednak nie wszystkie osoby zajmujące się pomaganiem rodzącym. Było ono niejako zarezerwowane dla niew...
Maximilian Becker podjął się przygotowania monografii prezentującej syntetycznie organizację i działalność niemieckich sądów na ziemiach polskich wcielonych do Rzeszy (Pomorze Gdańskie, Wielkopolska, Kujawy, Ziemia Łódzka, Górny Śląsk i północne Mazowsze). Autor skupił się na tych przejawach działalności sądownictwa, które wiązały się z germanizacją ziem polskich wcielonych do Rzeszy: dyskryminacją Polaków i Żydów, represjami politycznymi, wywłaszczaniami i rozwiązywaniem mał...
Tom wpisuje się w program badań nad polską wsią realizowany od lat, głównie z inspiracji środowiska wrocławskiego. Tym razem interdyscyplinarne grono badaczy zajęło się wieloaspektowo miejscem zbóż w życiu mieszkańców ziem polskich ze szczególnym uwzględnieniem Dolnego Śląska. Samą ideę publikacji należy uznać za uzasadnioną, a sposób jej realizacji za udany. Zebrane grono autorów w sposób zróżnicowany i wieloaspektowy spojrzało na tytułową problematykę, dzięki czemu powstała...
Autorka śledzi w publikacji narodziny psychologii jako dyscypliny naukowej na przełomie XIX i XX wieku na ziemiach polskich. Problematykę tę umieszcza w kontekście rozwoju dziedziny w Europie Zachodniej, co prowadzi ją do wniosków, że na gruncie polskim „przednaukowa” psychologia nie odbiegała poziomem od zachodnioeuropejskiej. Książka ma charakter interdyscyplinarny. Autorka opiera się przede wszystkim na historycznej metodzie badania źródeł, ale wykorzystuje także metody pr...
Spis treści Wstęp Od Redakcji Andrzej Sikorski Rodzina Wesslów w konfederacji barskiej Jarosław Kita Ziemianie z Mazowsza wobec wybuchu powstania listopadowego Tadeusz Epsztein Między Wołyniem a Mazowszem. Tułaczka Adolfa Dunin-Borkowskiego —powstańca 1863 roku Janusz Szczepański Ziemiaństwo polskie w okresie inwazji bolszewickiej 1920 roku Anna Maria Stogowska Zielińscy herbu Świnka z Mazowsza - obrońcy ojczyzny Mirosław Zygmunt Roguski Udział szlachty - ziemian liwskich w p...
SPIS TREŚCI Wstęp I. DEBATY WOKÓŁ MIASTA, URBANISTYKA, BIOPOLITYKA Kamil Śmiechowski, Kwestia mieszkaniowa w dużych miastach Królestwa Polskiego na początku XX wieku jako zagadnienie polityczne Emilia Kiecko, O kilku problemach u początków nowoczesnej „budowy miast” na ziemiach polskich Aleksander Łupienko, Wkład ruchu higienicznego w polską myśl urbanistyczną (1850?1914 II. PRZESTRZEŃ PUBLICZNA W MIEŚCIE A TOŻSAMOŚĆ Daria Bręczewska-Kulesza, Wykorzystanie architektury jako n...
SPIS TREŚCI WSTĘP ROZDZIAŁ I Rozwój uzdrowisk w zaborze austriackim ROZDZIAŁ II Rozwój uzdrowisk w Królestwie Polskim i zachodnich guberniach Cesarstwa Rosyjskiego ROZDZIAŁ III Życie codzienne kuracjuszy w uzdrowiskach galicyjskich ROZDZIAŁ IV Życie codzienne kuracjuszy w uzdrowiskach Królestwa Polskiego i zachodnich guberniach Cesarstwa Rosyjskiego ZAKOŃCZENIE ANEKSY Zdrojowiska i stacje klimatyczne czynne na ziemiach polskich w początku xx wieku Przepisy żywnościowe dla k...
W XIX w. modne było wypoczywać „u wód”. Ludzie jeździli do uzdrowisk, by poprawić stan zdrowia, leczyć choroby przewlekłe, głównie gruźlicę. Aż do wybuchu I wojny światowej leczenie klimatyczne w uzdrowiskach było jedyną w miarę skuteczną formą profilaktyki i terapii gruźlicy. Kuracjusze spędzali w nich najczęściej wiele miesięcy, a jedynym kontaktem z bliskimi stawały się listy… Pochodząca z początku lat 90. XIX w. prywatna korespondencja Stefanii z Lemańskich Rzewuskiej her...
Tom jest efektem grantu NPRH: Pogromy. Przemoc kolektywna wobec Żydów na ziemiach polskich w XIX-XX wieku i jej wpływ na relacje polsko-żydowskie. Historia, pamięć, tożsamość, nr 12H 12 0140 81, realizowanego na Wydziale Historycznym UW, kierownikiem projektu był dr Artur Markowski Publikacja dofinansowana ze środków Wydziału Humanistycznego Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie Tom współfinansowany przez Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN...
Kanadyjska wielokulturowość od dawna wywoływała i nadal jeszcze wywołuje szerokie zainteresowanie tak wśród naukowców, jak i wśród polityków. Starają się oni poznać genezę, uwarunkowania i czynniki kształtujące wielokulturową mozaikę społeczeństwa kanadyjskiego, ideologie, którymi kierują się zwolennicy wielokulturowości, oraz rozwiązania prawne umożliwiające wcielanie jej w życie. […] Zainteresował mnie fakt, że w istniejących opracowaniach jest wyraźna luka dotycząca splot...
Spis treści Wprowadzenie / 7 Daniel Grinberg (Białystok), Wokół idei pogromów. Definicje, główne szkoły interpretacji, źródła nieporozumień / 15 Mikołaj Winiewski (Warszawa), Model przemocy pogromowej. Analizy przemocy kolektywnej na ziemiach polskich w latach 1805-1946 / 25 François Guesnet (Londyn), Historiografia przemocy antyżydowskiej w dziewiętnastowiecznej Europie Wschodniej / 45 Marcos Silber (Hajfa), Przemoc antyżydowska w okresie 1 wojny światowej i rewolucji (1...
Zabawki dziecięce stanowią ważny element kultury. Należy podkreślić, że zabawki i zabawy z ich wykorzystaniem były odbiciem oczekiwań społecznych danej epoki wobec dzieci oraz głoszonych poglądów pedagogicznych. Były istotnym elementem procesu wychowania – to właśnie one miały bawić, wychowywać, socjalizować i przygotowywać do pełnienia odpowiednich ról w społeczeństwie. Publikacja ma charakter interdyscyplinarny, została przygotowana w perspektywie historyczno-pedagogicznej....
"[...] Bez poznania uwarunkowań demograficznych powstawania dawnej rodziny, jej trwania i rozpadu, charakterystyka roli i znaczenia podstawowej komórki społecznej, najogólniej rzecz ujmując, będzie mocno niepełna. Stąd w treści tomu czytelnik znajdzie nie tylko charakterystykę doboru zawieranych małżeństw i ich długotrwałości, ale także omówienie podstawowej funkcji biologicznej komórki rodzinnej, jaką jest rodność (najsłabiej rozpoznaną do tej pory), nie wyłączając przy tym ...
Praca seksualna na ziemiach polskich na przełomie XIX i XX wieku była nie tylko zjawiskiem społecznym, problemem prawnym i zdrowotnym, ale również chętnie używaną figurą retoryczną. O prostytucji jako zarazie moralnej grzmiały Kościół i towarzystwa abstynenckie, o niebezpieczeństwie dla płodności i rozsadniku epidemii chorób wenerycznych wypowiadali się lekarze, o zgubnych skutkach społecznych, biedzie i wykorzystywaniu dziewczyn z proletariatu pisali socjaliści. Emancypantki...
Arystokraci i ziemianie stanowili elitę narodu polskiego, nawet jeśli ich znaczenie słabło w wyniku przemian społeczno-gospodarczych zachodzących w Europie w XIX w. Posiadane przez nich zaplecze ekonomiczne, kontakty międzynarodowe, a także tradycje udziału w życiu publicznym miały ogromne znaczenie dla powrotu Rzeczypospolitej Polskiej na mapę polityczną świata. Celem publikacji jest przedstawienie zaangażowania tych wyższych grup społecznych w procesie odzyskiwania niepodle...
Na tzw. Ziemiach Odzyskanych rozwija się niewątpliwie nieco inna kultura polska, niż w Polsce centralnej, a tutejsi mieszkańcy mają przekonanie że choć jest niezmiernie ciekawa, to nie doceniona, bo uważana zbyt długo za peryferyjną. Po demokratycznych przemianach państwa starano się uporczywie o wyrażenie tłumionej wielogłosowości; na tzw. Ziemiach Odzyskanych proces ten przebiegał wyjątkowo dynamicznie. Krytyczne przyglądanie się zastanym dyskursom spowodowało, że w obszar ...
Książka jest dokumentem piśmienniczym, obszernym zazwyczaj zapisem wszelkiej ludzkiej myśli. Występuje w postaci wielostronicowej publikacji o określonej liczbie stron i trwałym charakterze.
Postać dzisiejszej książki drukowanej ma formę kodeksu będącego zbiorem kartek połączonych grzbietem. Taki sposób utrwalania zapisu w momencie upowszechnienia pergaminu zastąpił wcześniejszą formę dokumentu piśmienniczego, jakim był zwój.
Według definicji Słownika języka polskiego PWN książka jest złożonym oraz oprawionym arkuszem papieru zadrukowanym tekstem o charakterze literackim, użytkowym bądź naukowym. Jednak współcześnie definicja ta powinna zostać poszerzona o książki elektroniczne będące cyfrowym odpowiednikiem tych drukowanych. Do książek elektronicznych zaliczane są zarówno ebooki, jak i audiobooki. Treść utrwaloną w formie elektronicznej można odczytać za pomocą odpowiedniego oprogramowania na laptopach, tabletach, smartfonach, a przede wszystkim na przeznaczonych do tego celu czytnikach.
E-książki odgrywają bardzo dużą rolę. Podjęty jakiś czas temu proces digitalizacji książek umożliwia dostęp do światowych zasobów wiedzy znacznie większej liczbie osób. Zbiory ksiąg to niepodważalne światowe dziedzictwo kultury, jednak ze względu na ograniczoną możliwość szybkiego dostępu do przechowywanych w księgozbiorach publikacji, a także brak możliwości jakiegokolwiek dostępu do dzieł o znacznej wartości historycznej proces digitalizacji daje szansę na udostępnianie światowych dzieł szerokiej masie odbiorców.
Okładka to wszystko, co zostało od zewnątrz trwale złączone ze znajdującym się w środku wkładem. Składa się z przedniej i tylnej okładziny (potocznie zwanej okładką), a także z grzbietu okładki. To właśnie okładka definiuje i określa ostateczny wygląd książki, gdyż determinuje między innymi sposób, w jaki łączą się ze sobą wszystkie kartki i jaka jest wewnętrzna budowa książki. Oprawy mogą być miękkie, twarde czy też zintegrowane – różnią się przede wszystkim wielkością, wagą, wytrzymałością oraz ceną. Przykładowo książki w twardej oprawie są większe, cięższe, bardziej wytrzymałe i droższe od tych w miękkiej.