Oddajemy do rąk Czytelnika wielotomową pracę monografię pt. Miasta i miasteczka wschodniej części Galicji pod koniec XVIII wieku. Publikacja ta jest efektem międzynarodowego projektu badawczego „na styku kultur i narodów. Galicyjskie miasta i miasteczka w józefińskim katastrze gruntowym” finansowanym ze środków Narodowego Centrum Nauki w ramach programu Harmonia 8. Zakładał on m.in. opracowanie unikatowej, dostępnej on-line bazy danych o miastach i ich mieszkańcach oraz zde...
W badaniach etykiety językowej szczególną wartość mają źródła autentyczne: pamiętniki, dzienniki i wspomnienia. Często możemy w nich znaleźć zapisy przynajmniej fragmentów konwersacji. Choć nieraz były one rekonstruowane przez autora po długim czasie, to możemy przyjąć, że przywoływane formy są prawdopodobne i dobrze obrazują język potoczny w badanym okresie. Ich ważna zaleta to również fakt, że w przeciwieństwie do konwersacji pochodzących z powieści czy dramatów, zwykle poz...
Badania nad starością i ludźmi w starszym wieku od pewnego czasu przeżywają wyraźny rozkwit, szczególnie w obszarze nauk społecznych. Wynika to z dość oczywistych względów: wydłużenia się życia ludzkiego i stałego, przynajmniej w państwach zamożniejszych, spadku urodzin, co ma zapowiadać szybki, zawrotny statystycznie wzrost udziału ludzi starych w społeczeństwach europejskich. Dość dynamicznie rozwija się też w tym kontekście historiografia starości — z niedostatecznym jedna...
Kolejny tom serii Atlas Historyczny Polski. Mapy szczegółowe XVI wieku dotyczy tym razem Kujaw i ziemi dobrzyńskiej w drugiej połowie XVI wieku. W tomie scharakteryzowano najważniejsze źródła pisane i kartograficzne, stanowiące podstawę opracowania. Ponadto, zawarto w nim informacje o sieci osadniczej analizowanego regionu, podziałach administracyjnych i kościelnych, stosunkach własnościowych, warunkach środowiskowych, nazewnictwie oraz sieci komunikacyjnej regionu będącego p...
Niniejsza książka stanowi pierwszą w rodzimej literaturze bibliologicznej i historyczno-artystycznej monografię superekslibrisu na ziemiach Korony oraz Wielkiego Księstwa Litewskiego od średniowiecza po potop szwedzki. Ową charakterystyczną kategorię znaku własnościowego książek osadzono na tle kultury bibliofilskiej oraz sztuki w Polsce i Europie, z naciskiem położonym na takie zagadnienia jak przemiany w postawie bibliofilów wobec oznaczania ksiąg, ewolucja formalno-stylowa...
Przedstawione w tym tomie artykuły i studia są rezultatem wieloletniej współpracy środowiska historyków działających w Komisji Historyków Polski i Rosji. Zainteresowania autorów odzwierciedlają w znacznym stopniu obszary badawcze, które skupiają na sobie uwagę historyków obu stron. Nie są to zawsze obszary tożsame. Jednak przeważnie są to przestrzenie wzajemnie się uzupełniające, które ukazują skalę zainteresowania Rosją w Polsce i Polską w Rosji. Od razu można zauważyć, że p...
Prezentowane wydawnictwo jest kontynuacją pierwszego tomu Statystyki handlu zagranicznego Korony w końcu XVIII wieku. Niniejsza, pierwsza część drugiego tomu zawiera roczne zestawienia statystyczne towarów stanowiących przedmiot importu Korony z Austrii, Prus, Rosji, Turcji, Wołoszczyzny i innych krajów europejskich w latach 1786-1790. Wśród tych ostatnich wymienić należy: Francję, Wielką Brytanię, Niderlandy, Hiszpanię oraz kraje skandynawskie. Odnotowane zostały również tow...
Struktura społeczno-zawodowa mieszczan Oleksa w świetle opisania domów z 1789 roku Historyczna rekonstrukcja topografii miejscowości za pomocą metryki józefińskiej, na przykładzie wsi Zboiska Miasto Józefów w świetle opisań urbarialnych Stosunki społeczno-gospodarcze Sanoka w świetle metryki józefińskiej Osobliwości dokumentacji aktowej kancelarii ekonomicznej Lwowa ostatnich dekad XVIII wieku Księgi komunii wielkanocnej z kościoła dominikańskiego w Złotym Potoku: charakterys...
Książka opowiada pasjonujące dzieje rodziny i próbuje wytłumaczyć fenomen jej błyskawicznego awansu społecznego - w ciągu jednego pokolenia od szlachty bez ziemi do elity państwa pruskiego. Awans ten nastąpił w czasie wielkiego przełomu po pierwszym rozbiorze Polski, kiedy o losie kolejnych pokoleń decydowały wybory dokonywane w ciągu kilku tygodni. Kluczem do pojęcia sukcesu rodziny jest zrozumienie osobowości Adama Pałubickiego, człowieka o wielu talentach i niewielu skrupu...
Monografia (…) wypełnia lukę w dorobku polskiej literatury historyczno-wojskowej (…). Właściwie dobrane przykłady spraw procesowych oraz dogłębna ich analiza dokonana na szerokim tle europejskim stanowią o wysokim poziomie wiedzy Autora, który dodatkowo umiejętnie stawia nowe problemy i hipotezy badawcze, wraz z uzasadnionymi wnioskami naukowymi w licznych podsumowaniach. Z recenzji prof. dr. hab. Marka Wagnera (UPH) Jest to opracowanie oparte w głównej mierze na materiale...
Nieurodzaje, braki żywności, wreszcie klęski głodu były zjawiskiem powszechnym w przednowoczesnej Europie, ale słabo zbadanym w przypadku ziem polskich. Dzięki wykorzystaniu wielu różnorodnych materiałów archiwalnych, w tym ksiąg metrykalnych, udało się ustalić, że dla południowej Małopolski nie tylko katastrofa roku 1847, będąca efektem zarazy ziemniaczanej, ale też klęski głodu z XVIII wieku skutkowały ogromną umieralnością i spadkiem urodzeń. Ich skutki demograficzne i gos...
Nauczanie filozofii moralnej, oparte na autorytecie Arystotelesa, Cycerona, Scholastyków i nowszych autorów - czyli na klasycznym ówczesnym kanonie lektur w tej dziedzinie - odbywało się w Akademii Krakowskiej od ok. 1410-1414 roku, od kiedy zaczęto przywozić z zagranicy a następnie pisać pierwsze rodzime komentarze do Etyki, Ekonomii i Polityki Arystotelesa. Drugą uczelnią, w której od 1595 roku nauczano filozofii, była Akademia Zamojska. Równoległym nurtem arystotelizmu fil...
Niniejsza książka jest poprawionym i uzupełnionym wydaniem monografii opublikowanej w języku litewskim z 2017 r. Ukazuje historię biologicznej egzystencji rodu książąt Radziwiłłów z linii na Birżach i Dubinkach, istniejącej od końca XV do schyłku XVII w. Jak mawiali ówcześni, w imieniu Radziwiłłów poznajemy Litwę. Książęta Radziwiłłowie na Birżach i Dubinkach należeli do tych, którzy najlepiej reprezentowali Wielkie Księstwo Litewskie oraz Rzeczpospolitą Obojga Narodów. Dziej...
Pierwsza w polskiej historiografii tak rozległa panorama napływu i obecności niemieckich chłopów w Polsce środkowej. Historia blisko stu lat poszukiwań lepszych warunków życia oraz wysiłków właścicieli ziemskich i władz, by stworzyć je przybyszom. W tle pasjonujący spór polskich i niemieckich historyków o uznanie zasług cywilizacyjnych osadników. Książka wzbogacona nieznanym dotychczas materiałem kartograficznym.
Oddajemy do rąk czytelników zbiór tekstów źródłowych opisujących życie polskiego ziemiaństwa na Wołyniu, Podolu i Ukrainie w pierwszych dekadach po upadku Rzeczypospolitej. Składają się na niego wybór listów Antoniego Pruszyńskiego, jednego z wyższych urzędników na dworze ks. Hieronima Sanguszki, oraz fragmenty wspomnień Antoniego Mikoszewskiego, dzierżawcy i administratora dóbr ziemskich na Wołyniu, silnie związanego z rodem Sanguszków. [...] Korespondencja Pruszyńskiego prz...
W 2018 r. autorzy niniejszego opracowania rozpoczęli na zlecenie Instytutu POLONIKA badania nad wybranymi zasobami polskiego dziedzictwa artystycznego w Gruzji. Jednym z głównych działań była dokumentacja twórczości i docelowo napisanie monografii architekta Aleksandra Szymkiewicza, który - choć urodzony i wykształcony w Petersburgu - w większości opracowań, tak gruzińskich, jak i polskich, uznawany jest za Polaka. Przeprowadzone przez nasz zespół badania i kwerendy archiwaln...
Kto gotował obiady czwartkowe? Skąd się wzięła zupa rumfordzka i co ją łączy z tytułem szlacheckim? Jak na kuchnię wpłynęła rewolucja francuska? Wielcy kucharze, wykwintne potrawy i wystawne stoły, zwykłe kuchty, publiczne jadłodajnie i żołnierskie kantyny, czyli historia opowiedziana od kuchni. Dzięki Marii Barbasiewicz mamy okazję poznać smaki i zapachy, które cieszyły podniebienia królów i syciły biedaków. Autorka opisuje związki kuchni i historii na tle wydarzeń polityczn...
Badania nad starością i ludźmi w starszym wieku od pewnego czasu przeżywają wyraźny rozkwit, szczególnie w obszarze nauk społecznych. Wynika to z dość oczywistych względów: wydłużenia się życia ludzkiego i stałego, przynajmniej w państwach zamożniejszych, spadku urodzin, co ma zapowiadać szybki, zawrotny statystycznie wzrost udziału ludzi starych w społeczeństwach europejskich. Dość dynamicznie rozwija się też w tym kontekście historiografia starości — z niedostatecznym jedna...
XVIII-wieczni myśliciele, krytykując ówczesny system sprawowania władzy i bezczynność rządzących, prezentowali tragiczne konsekwencje tych zjawisk, w tym zbiorową i indywidualną pauperyzację, i domagali się reform w zakresie szkolnictwa oraz higieny i zdrowotności. Reformy miały wyprowadzić Rzeczpospolitą z kryzysu ekonomicznego i przywrócić jej dawną świetność. Polscy działacze podkreślali pierwszorzędną rolę państwa w organizacji opieki społecznej, podczas gdy Kościół miał ...
Książka jest dokumentem piśmienniczym, obszernym zazwyczaj zapisem wszelkiej ludzkiej myśli. Występuje w postaci wielostronicowej publikacji o określonej liczbie stron i trwałym charakterze.
Postać dzisiejszej książki drukowanej ma formę kodeksu będącego zbiorem kartek połączonych grzbietem. Taki sposób utrwalania zapisu w momencie upowszechnienia pergaminu zastąpił wcześniejszą formę dokumentu piśmienniczego, jakim był zwój.
Według definicji Słownika języka polskiego PWN książka jest złożonym oraz oprawionym arkuszem papieru zadrukowanym tekstem o charakterze literackim, użytkowym bądź naukowym. Jednak współcześnie definicja ta powinna zostać poszerzona o książki elektroniczne będące cyfrowym odpowiednikiem tych drukowanych. Do książek elektronicznych zaliczane są zarówno ebooki, jak i audiobooki. Treść utrwaloną w formie elektronicznej można odczytać za pomocą odpowiedniego oprogramowania na laptopach, tabletach, smartfonach, a przede wszystkim na przeznaczonych do tego celu czytnikach.
E-książki odgrywają bardzo dużą rolę. Podjęty jakiś czas temu proces digitalizacji książek umożliwia dostęp do światowych zasobów wiedzy znacznie większej liczbie osób. Zbiory ksiąg to niepodważalne światowe dziedzictwo kultury, jednak ze względu na ograniczoną możliwość szybkiego dostępu do przechowywanych w księgozbiorach publikacji, a także brak możliwości jakiegokolwiek dostępu do dzieł o znacznej wartości historycznej proces digitalizacji daje szansę na udostępnianie światowych dzieł szerokiej masie odbiorców.
Okładka to wszystko, co zostało od zewnątrz trwale złączone ze znajdującym się w środku wkładem. Składa się z przedniej i tylnej okładziny (potocznie zwanej okładką), a także z grzbietu okładki. To właśnie okładka definiuje i określa ostateczny wygląd książki, gdyż determinuje między innymi sposób, w jaki łączą się ze sobą wszystkie kartki i jaka jest wewnętrzna budowa książki. Oprawy mogą być miękkie, twarde czy też zintegrowane – różnią się przede wszystkim wielkością, wagą, wytrzymałością oraz ceną. Przykładowo książki w twardej oprawie są większe, cięższe, bardziej wytrzymałe i droższe od tych w miękkiej.
