Rządy komunistów w Polsce nigdy nie opierały się na demokratycznej legitymacji. W PRL regularnie przeprowadzano co prawda wybory sejmowe, ich wynik był jednak z góry przesądzony. Powszechne głosowania stanowiły element fasady maskującej rzeczywiste mechanizmy władzy, gdyż o podziale mandatów poselskich decydowały gremia kierownicze PZPR. Książka, którą Czytelnik trzyma w rękach, stanowi wielopłaszczyznową analizę kolejnych wyborów do Sejmu PRL. Autor, wychodząc od charakterys...

Książka jest autobiografią autorki przedstawiającą jej życie obfitujące w dramatyczne wydarzenia. Sielankowe dzieciństwo trzylatki na przedwojennym Podolu zostaje przerwane wraz z wybuchem wojny. Najpierw rodzinny majątek opuścił zagrożony aresztowaniem ojciec, później nastąpiła ucieczka z matką i bratem do Lwowa do rodziny matki, a niedługo potem wywózka całej rodziny do Kazachstanu, gdzie umarł dziadek autorki. Z ZSRR udaje się im wydostać wraz z Armią Andersa i trafiają d...

Retoryka tekstów lewicowych ma swoje odległe korzenie W książce tej został ukazany język polskiej lewicy od Wielkiego Proletariatu do końca PRL. W tym celu przeanalizowano teksty wybrane z olbrzymiego zbioru, kierując się kryterium ich historycznego znaczenia i wagi dla rozwoju różnych nurtów myśli lewicowej. Głównym celem książki jest ukazanie różnorodnych mechanizmów językowych, służących upowszechnianiu podstawowych idei polskiej lewicy. Diachroniczne ujęcie pozwoliło na w...

W tomach naszej kolekcji chcielibyśmy niektórym przypomnieć, a niektórym pokazać po raz pierwszy różnorodność epoki błędów i wypaczeń we wszystkich jej aspektach. Dla większości czytelników będzie to zapewne sentymentalna podróż do okresu dzieciństwa lub młodości, jesteśmy jednak pewni, że zyskamy też czytelników młodszych, którzy z tej serii poznają wszystkie plusy i minusy PRL, przy czym – cytując Ryszarda Ochódzkiego z niezapomnianego „Misia” Stanisława Barei – „rozchodzi ...

W tomach naszej kolekcji chcielibyśmy niektórym przypomnieć, a niektórym pokazać po raz pierwszy różnorodność epoki błędów i wypaczeń we wszystkich jej aspektach. Dla większości czytelników będzie to zapewne sentymentalna podróż do okresu dzieciństwa lub młodości, jesteśmy jednak pewni, że zyskamy też czytelników młodszych, którzy z tej serii poznają wszystkie plusy i minusy PRL, przy czym – cytując Ryszarda Ochódzkiego z niezapomnianego „Misia” Stanisława Barei – „rozchodzi ...

Prof. Tadeusz Kołodziej, urodzony w 1948 r. w Wolbromiu (woj. małopolskie), jest absolwentem Wydziału Handlu Zagranicznego SGPiS (obecnie SGH). W połowie lat 70. był stypendystą Rządu Francuskiego na uniwersytecie Paris I (Panthéon-Sorbonne) i Paris IX (Dauphine). Po obronie doktoratu i habilitacji w Akademii Ekonomicznej w Krakowie (obecnie Uniwersytet Ekonomiczny) pełnił w latach 1981–1988 funkcje profesora i wicedziekana na Uniwersytecie w Lubumbashi w Zairze (obecnie Demo...

W tomach naszej kolekcji chcielibyśmy niektórym przypomnieć, a niektórym pokazać po raz pierwszy różnorodność epoki błędów i wypaczeń we wszystkich jej aspektach. Dla większości czytelników będzie to zapewne sentymentalna podróż do okresu dzieciństwa lub młodości, jesteśmy jednak pewni, że zyskamy też czytelników młodszych, którzy z tej serii poznają wszystkie plusy i minusy PRL, przy czym – cytując Ryszarda Ochódzkiego z niezapomnianego „Misia” Stanisława Barei – „rozchodzi ...

Oddana w ręce czytelników edycja źródłowa zawiera instrukcje, przepisy, zarządzenia, rozkazy i inne akty normatywne wywiadu cywilnego PRL. Są to dokumenty dotyczące organizacji i funkcjonowania Departamentu I Komitetu do spraw Bezpieczeństwa Publicznego, istniejącego od pierwszej połowy stycznia 1955 r., oraz jego następcy – Departamentu I Ministerstwa Spraw Wewnętrznych, istniejącego od 28 listopada 1956 do 31 lipca 1990 r. W niniejszej publikacji zamieszczono jedynie wybran...

„Kto kontroluje przeszłość, kontroluje przyszłość. Kto kontroluje teraźniejszość, kontroluje przeszłość” – napisał swego czasu George Orwell. Im silniejsza, im bardziej opresyjna jest władza, tym łatwiej wprowadzać tę zasadę w życie. Co nie znaczy zarazem, że od tego rodzaju pokus wolne są rządy demokratyczne. Nawet jednak skrajnie autorytarne reżymy wiedzą, że implementowana odgórnie wizja przeszłości – szczególnie niedalekiej – nie może wisieć w próżni. Uprawiana przez nie ...

Monografia analizuje kompleksowo nieopisany do tej pory fragment dziejów najnowszych; dotyczy jedynych wyborów w „Polsce ludowej” (między głosowaniami z 1947 i 1989 roku), gdzie dzięki politycznej odwilży istniał rzeczywisty margines swobody. Publikacja jest rozległą bazą wykorzystanych źródeł archiwalnych (w tym wojskowych), posiada przejrzystą konstrukcję i jest dokładną analizą m.in. międzynarodowego oddźwięku tytułowych wyborów.

Komiksy sprzedawane w kioskach, drukowane od końca lat 60. i wydawane w małym formacie zwano oficjalnie „kolorowymi zeszytami”. Były niezwykle popularne, łączny nakład około 12 milionów egzemplarzy, choć trudne do zdobycia. Podziemny front, na podstawie serialu telewizyjnego, Pilot śmigłowca, ale również opowieści historyczne i fantastyczne. Ile było w nich propagandy, a ile rozrywki? Na ile rysownicy komiksów ulegali wymaganiom wydawcy? Tworzyli je dzisiejsi mistrzowie i kl...

Książka zabierze Państwa w podróż do miejsc, doskonale znanych łodzianinowi w czasach PRL-u, w których grały najlepsze ówczesne orkiestry (m.in. „Bracia Łopatowskich”, Krochmalskiego, „Braci Wander”). O godzinie jedenastej rano czytelnik będzie mógł posłuchać opowieści przy klezmerskim stoliku w „Grand Café”, popołudnie spędzi na studiowaniu osobistego pamiętnika muzyka, by wieczorem obejrzeć niesamowity bal i posłuchać m.in. „La Cumparasita” w sali „Malinowej”. A skąd autor ...

Drugi obieg w PRL do niedawna należał do tematów rzadko poruszanych przez badaczy. Zazwyczaj był tylko krótko wzmiankowany przy okazji opisu historii poszczególnych grup opozycyjnych, a odrębne artykuły na jego temat miały najczęściej charakter faktograficzny i przyczynkarski. […] Chcąc przyczynić się do rozwoju badań nad tym zagadnieniem, Biuro Edukacji Publicznej IPN zorganizowało wiosną 2012 r. międzynarodową konferencję naukową "Drugi obieg wydawniczy w PRL na tle histor...

Praca zbiorowa Życie na przekór. Młodzieżowa kontestacja systemu w ostatniej dekadzie PRL (1980-1989) - nowe tropy i pytania badawcze potwierdza naukową atrakcyjność problematyki dotyczącej różnych form opozycji i oporu społecznego, podejmowanych przez młodych ludzi w Polsce lat osiemdziesiątych XX w. Ta „długa dekada” odznaczała się dużą dynamiką wydarzeń politycznych i z tego powodu była niejednorodna. Sytuacja społeczno-polityczna wyglądała inaczej w karnawale „Solidarnośc...

Polska Akademia Nauk w zamyśle komunistycznych władz partyjno-państwowych była główną instytucją naukową PRL. Z tego powodu pozostawała pod ścisłym nadzorem politycznym, sprawowanym zarówno od wewnątrz – przez kadrę kierowniczą i aparat administracyjny nominowane przez władze, jak i od zewnątrz – przez poszczególne instancje partyjne, rząd i Służbę Bezpieczeństwa. Prezentowana w pierwszym tomie wydawnictwa aktywność operacyjna SB wobec PAN stanowiła jednak tylko drugą linię i...

Książka zawiera wybór źródeł: polskich tłumaczeń dokumentów sporządzonych przez amerykańskich dyplomatów pracujących w PRL w ostatnim piętnastoleciu jej istnienia. Źródła te dotyczą spotkań przedstawicieli USA z duchownymi Kościoła katolickiego w Polsce – od najważniejszych hierarchów po zwykłych księży.

Książka opowiada o krwawo stłumionych przez komunistów protestach społecznych w stolicy ChRL (na słynnym placu Tiananmen) wybuchłych  wiosną 1989 r., jak również wpływie tych wydarzeń na sytuację w PRL, gdzie praktycznie równolegle dokonywała się dekompozycja komunistycznego systemu władzy. Pierwsza tura częściowo wolnych wyborów nad Wisłą zbiegła się z masakrą na ulicach Pekinu, co przyczyniło się do spowolnienia tempa prodemokratycznych zmian w PRL, lecz nie ostatecznie zdo...

Książka jest poświęcona nieformalnym ruchom młodzieżowym w krajach Europy Środkowo-Wschodniej w latach 80. XX wieku. Autor skoncentrował się na takich państwach, jak: Polska, Czechosłowacja, Niemiecka Republika Demokratyczna i Związek Radziecki. Ukazał powstanie i rozwój subkultur muzycznych oraz młodzieżowych środowisk proekologicznych i pacyfistycznych w tych państwach. Opisał także progres nieformalnych młodzieżowych ruchów religijnych – zarówno powiązanych z wyznaniami ch...

Generalnym założeniem książki-obejmującej lata 1956-1970, na które przypadły rządy ekipy Władysława Gomułki- jest przedstawienie stosunku Polski do ZSRR, NRD, Czechosłowacji, Węgier , Rumunii, Bułgarii a także krajów socjalistycznych spoza radzieckiej strefy wpływów- Jugosławii, Chin i Albanii. Analiza poczynań politycznych PRL wobec wymienionych państw została przeprowadzona w pryzmacie międzynarodowych procesów i wydarzeń , związanych z przemianami Polskiego Października, ...

Niniejsza edycja źródłowa jest kolejnym, czwartym już tomem normatywów wydawanych przez krakowski Oddział IPN w ramach serii Normatywy aparatu represji. Znajomość normatywów w zakresie rejestrowania spraw i osób, zasad i form dokumentowania czynności operacyjnych oraz archiwizowania i brakowania akt pozwala poznać procedurę obowiązującą zarówno pracownika operacyjnego, jak i pracownika pionu ewidencji operacyjnej. Wiedza ta daje możliwości lepszego i głębszego zrozumienia cel...

„Praca jest pozycją ogromnie ciekawą i zajmującą, a co najistotniejsze ważną. Autorka objęła badaniami obszar niezmiernie rzadko eksplorowany, bo niezwykle trudny do uchwycenia i opisania, czyli zjawiska prozodyczne języka polskiego. […] W przeciwieństwie do opisów innych poziomów języka: fleksji, składni, słowotwórstwa, a także jego warstwy graficznej, do których omówienia wystarczy wiedza o języku, znajomość reguł i słownik na półce, poziom brzmieniowy wymaga umiejętności i...

Dwujęzyczny tom studiów jest pokłosiem konferencji naukowej zorganizowanej przez Instytut Pamięci Narodowej i Instytut Filologii Germańskiej Uniwersytetu Wrocławskiego, a zatytułowanej „Propaganda w PRL i NRD – tematy, instytucje, kampanie”. Konferencja odbyła się we Wrocławiu jesienią 2015 r. Propaganda jest z natury rzeczy zagadnieniem wymagającym badań interdyscyplinarnych, wykorzystuje bowiem wszystkie media i wszystkie kanały oddziaływania na odbiorcę. Dlatego też publi...

Książka jest wynikiem pracy naukowej autorów prezentujących efekty badań zróżnicowanych pod względem przyjmowanych perspektyw teoretycznych i stosowanych metod badawczych. Wykształcenie historyczne, politologiczne, prawnicze oraz socjologiczne dostarczyło badaczom odpowiedniej wiedzy i umiejętności, aby podjąć decyzję o ekspozycji wybranych składników problemu badawczego. Różnorodność teoretyczna i warsztatowa pozwoliła zobaczyć historyczne procesy polityczne w różnej skali i...

Książka jest opisem polityki karnej władz PRL w latach 1953-1957. Jednym z jej wyznaczników były rehabilitacje. Rozumiano przez nie z jednej strony wyrównanie krzywd wyrządzonych działaniami funkcjonariuszy państwa komunistycznego, a z drugiej – rozliczanie tych funkcjonariuszy na drodze dyscyplinarnej i prawnokarnej. Opis ten więc wpisuje się w dyskusję na temat charakteru przemian dokonujących się w Polsce w tamtym czasie. Autor podaje przykłady procesów rehabilitacyjnych, ...