Czy od literackich badań regionalnych można oczekiwać innych historii oraz odmiennych pamięci niż te wypracowane i podejmowane w głównym nurcie historiografii czy literaturoznawstwa? Czy przeszłość peryferyjna może wprowadzać korekty do historii centralnej, państwowej, narodowej, a może sama podlegała lub podlega wyłącznie korektom zaplanowanym w centrali? Czy do zadań literatury regionów należy pełnienie roli narzędzia transmisji i aktywnego czynnika kształtującego współczes...

Tom 1 serii Nowe Wyzwania, Nowe Horyzonty. Czterdzieści lat skandynawistyki gdańskiej poświęcony został literaturze, językowi i przekładowi.

Dawne Kresy Wschodnie Rzeczypospolitej to jeden z najciekawszych regionów Europy. Teren bogaty w zabytki, zbiory muzealne, piękne krajobrazy. Wiele z nich wpisało się w historię Polski i naszych sąsiadów. Znajomość zarówno dobrych, jak i złych kart wspólnej historii może pomóc we wzajemnym zrozumieniu i dążeniu do zgodnego współistnienia w przyszłości. Kresy to słowo, w którym zawiera się bezkres falujących równin, oddalenie od świata i wicher wiejący na dawnych stepach. Mał...

Oto wybór tekstów autorstwa polonistów związanych z siedmioma ośrodkami naukowymi: w Krakowie, Warszawie, Wrocławiu, Gdańsku, Szczecinie, Katowicach i Poznaniu. Znajduje się tu szeroki wachlarz gatunków: od retorycznych laudacji, toastów i wykładów (a właściwie ich parodii), przez literackie pastisze, fraszki, limeryki, epitafia, bajki, aż po formy nowoczesne, jak moskaliki czy esemesy. Mogą one zainteresować nie tylko studentów polonistyki, zgłębiających „inną” twórczość swo...

W książkach Haliny Popławskiej nie ma żadnych nudnych opisów, tradycyjnie pomijanych przez niecierpliwego czytelnika, który śledzi wartką akcję, sytuację i dialogi. Jeśli opis, to już istotny fragment przebiegu zdarzeń. Tak uwikłany w magię przedmiotu, splątane losy rodzin i osób, że wciąga w samo sedno najciekawszej sensacyjnej akcji. - Ludwika Malewska-Mostowicz

Książka stanowi przegląd dziejów arabskiego piśmiennictwa od czasów najdawniejszych po wiek XX. Materiał został podzielony na epoki. W każdą z nich wprowadza wstęp ogólny, po którym następuje omówienie najważniejszych nurtów, zjawisk i pisarzy oraz węzłowych problemów gatunkowych. Tekstowi głównemu towarzyszą cytaty z wypowiedzi krytyków i historyków literatury, cytaty z dzieł literackich, a także informacje kulturowe, historyczne, biograficzne, etnograficzne, wyjaśnienia ter...

Skice o literaturze xx wieku można czytać jako opowieść o długim trwaniu pewnych idei w historii i kulturze. Chodzi w szczególności o światopogląd pozytywizmu i jego obecność w dwudziestowiecznej kulturze polskiej (zwłaszcza po roku 1945). [...]. Można też rozumieć książkę Jana Tomkowskiego jako przewodnik po miejscach o szczególnym znaczeniu dla kultury i literatury polskiej ubiegłego stulecia. Kresy i Galicja w prozie Leopolda Buczkowskiego, Warszawa w twórczości Marka Nowa...

Reaktywacja cenionej piwowskiej serii - antologii klasycznych nowel z czasów, gdy wierzono w duchy, a niesamowitością parali się najlepsi pisarze - rozpoczynamy od tomu francuskiego. Klasyczni autorzy: Nerval, Mérimée, Maupassant, Balzac, Apollinaire, France; znakomici tłumacze: Julian Tuwim, Joanna Guze, Tadeusz Boy-Żeleński. W kunsztownej formie pierwotne instynkty. Groza, erotyka, niesamowitość. Rozkosz czytania.

Dzieło Anny Nasiłowskiej jest niezwykłe w samym swoim zamierzeniu. Autorka już we wstępie precyzuje, że ten „jednotomowy zarys literatury polskiej jest adresowany do czytelnika, który o niej niewiele wie, i że „wydaje jej się, iż nieznajomość języka polskiego nie jest przeszkodą uniemożliwiającą korzystania z tej książki”. Jest to więc wyzwanie niemające precedensu (jeśli pominąć The history of polish literature Czesława Miłosza z 1969 roku, nieco przestarzałą i dość osobistą...

Literacki Melanż z Pragi to zbiór opowiadań moich przyjaciół i znajomych. Książka, która powstała spontanicznie, bez zadęcia i drugiego dna. Literacki Melanż łączy ludzi, pokolenia, środowiska i zawody. Pierwsza książka z cyklu pokazuje warszawską Pragę, minioną i współczesną, kochaną i znienawidzoną. To literacka forma przekazu wspomnień, obserwacji, nostalgii i humoru. Książka, którą każdy może czytać jak chce – od środka, od tyłu lub od początku. Dziękuję autorom, którzy w...

Prezentacja polskiej literatury ostatnich lat! Opis najnowszej historii literatury polskiej, łączy rozwój literatury w kraju i na emigracji z wpływem przemian artystycznych i najważniejszych wydarzeń historycznych tego okresu. Analizę ważniejszych utworów ilustrują cytaty, na końcu książki znajdują się obszerne tablice chronologiczne odnotowujące debiuty literackie, premiery teatralne i produkcje filmowe. W zmienionym wydaniu podręcznika, została od nowa napisana część dotyc...

Monografia zatytułowana "Śmierć w literaturze dziecięcej i młodzieżowej" poświęcona została przemijaniu jako jednemu z kluczowych tematów egzystencjalnych obecnych w literaturze kierowanej do niedorosłych odbiorców. Odnaleźć go można m.in. w kołysankach, baśniach klasycznych i literackich, poradnikach konsolacyjnych, XIX-wiecznych nauczkach spod znaku czarnej pedagogiki i powiastkach ku przestrodze, a także w powieściach powstałych u końca XIX wieku i na początku wieku XX...

Autorzy zebranych tu szkiców przyglądają się […] wielkiej rozmaitości gatunków literackich: są tu wykłady z mesjańskiej teologii, powieści, opowiadania, tomy wierszy i radykalne eksperymenty poetyckie, są dramaty, eseje, aforyzmy, a nawet baśń. Interpretują teksty pisarzy różniących się od siebie pod wieloma względami: zasłużonych reprezentantów hiperkanonu i wydobywanych z mroków członków kanonu cieni, pisarzy krajowych i emigracyjnych, mających żydowskie korzenie i niemając...

Wydana przez Stowarzyszenie Przyjaciół Czasopisma "EKRANy" książka "Adaptacje literatury amerykańskiej" intryguje raczej nietypowym dla tzw. tomów zbiorowych wyrównanym poziomem zawartych w niej artykułów. Być może fakt ten – przynajmniej częściowo – wynika z wpisania publikacji w już wypracowaną i sprawdzoną formułę serii "Literatura na ekranie". O przyjętym przez twórców książki założeniu czytamy we wstępie Rafała Syski: "(…) zwyciężyła opcja filmoznawcza i autorzy poszcz...

"Cała Genezis jest więc przeniknięta świadectwami procesualnościbytu organicznego i organiczności istnienia materialnego. Aby osiągnąć ten efekt, Słowacki musiał odejść zarówno od potocznego oglądu rzeczywistości jako zbioru stabilnych obiektów, jak i od powszechnego sposobu utekstowiania tej pozornie stabilnej rzeczywistości w stabilnych kategoriach językowych i literackich. Genezis nie jest "work in progress", lecz raczej "work of progress", jest przedsięwzięciem zbliżonym ...

Wyjątkowa synteza przygotowana przez włoskich polonistów. Książka skłania do przemyśleń, co w rodzimej kulturze jest lokalne, a co europejskie i uniwersalne. Autorzy wprowadzili też do swojej pracy rozdział poświęcony literaturze polsko-żydowskieji tworzonej w języku jidysz.

Książka jest swoistym vademecum prezentującym najważniejsze zagadnienia i główne kierunki badań nad gatunkami mowy. Przedstawia historię i rozwój dziedziny, podział i ewolucję gatunków wypowiedzi. Rozpoczyna ich szczegółowe omówienie od form literackich, które jako pierwsze zostały poddane refleksji naukowej. Składa się z dwóch części: teoretycznej – zawierającej opis polskich teorii z zakresu genologii literackiej; źródłowej – prezentującej antologię tekstów źródłowych zna...

Encyklopedie z serii Epoki literackie przedstawiają literaturę polską i obcą w szerokim kontekście cywilizacyjnym. Biogramom pisarzy, mówieniom dzieł, gatunków, kierunków, prądów, zjawisk literackich towarzyszą hasła przedstawiające wydarzenia historyczne, zagadnienia społeczne, idee filozoficzne, religijne, artystyczne, naukowe, które znalazły odbicie w literaturze, kształtowały światopogląd ludzi w danej epoce. Tom Romantyzm zawiera hasła poświęcone: — romantycznym gatun...

Spójrzmy Prawdzie w oczy. Jakie oblicze prawdy wówczas zobaczymy? Czy w XXI wieku ten termin ma jeszcze rację bytu? Czy istnieje jedna Prawda, czy wiele prawd? Co jest jej przeciwieństwem – kłamstwo, fikcja, a może nieprawda? Jak badać prawdę – czy potrafimy ocenić, co jest, a co nie jest prawdziwe? Czy możemy mówić prawdę o świecie i sobie samych, czy potrafimy mówić o prawdzie? Czy chcemy jeszcze o niej słuchać? Jaką rolę odgrywa prawda we współczesnej sztuce, mediach i w p...

Uprawiany co najmniej od czasów Montaigne'a, esej stał się w XX wieku jednym z najważniejszych gatunków literackich, równie istotnym jak wiersz liryczny, poemat czy powieść. Sięgali po niego także najwybitniejsi pisarze polscy: Witold Gombrowicz, Zbigniew Herbert, Czesław Miłosz, Jerzy Stempowski. Grunt pod ich dokonania przygotowali twórcy wcześniejszego stulecia, m.in. Aleksander Świętochowski, Wiktor Gomulicki, Zenon Przesmycki (Miriam). Oczywiście korzenie eseju w polszcz...

„Omawiane w tej książce teksty dokumentarne, reportażowe i literackie prowadzą ze sobą jawny bądź ukryty dialog, odsyłają do całości, która, pomimo olbrzymiej wielojęzycznej biblioteki tekstów, kryje wiele tajemnic. Wiedza historyczna przyswojona za pośrednictwem wstrząsu poprzez zdumienie wyzbywa się białych plam. Prawdomówność relacji wzmagają przeżycia biograficzne, w których zwykle emocjonalność wyznań wiąże się z intelektualnym dystansem. Fragmenty, zapiski, studia, epi...

Ostrów Wielkopolski. Co to za miasto? Przede wszystkim zakotwiczone w odległych stuleciach. Nie tak pradawne jak sąsiedni Kalisz, lecz również bogate w przeszłość. Nieduże, drugorzędne, lecz nieco inne, niż je sobie wyobrażano później – pograniczne, wielokulturowe, oswojone z różnorodnością religijną, tolerujące wyraziste, nawet ekscentryczne postawy, próbujące wyrwać się z ograniczeń swej prowincjonalności. W XIX wieku miasto z wyraźną przewagą ludności niemieckiej. Banach n...

Filolog stawia pytania o bogatyi zróżnicowany świat znaków, w którym żył pisarz, o sensy znaków, jakie pojawiają się w rozważanym tekście, o dynamikę zmian, które kształtują dzieło, a bardzo często są jego niezbywalną cechą i nie pozwalają zamknąć go w raz na zawsze ustalonej formie. Dla filologa istotne mogą okazać się wszystkie znaki, jakimi posłużył się pisarz, kształtując swój tekst. Edytor uzgadnia je z normą ortograficzną, zmienianą niemalże co dziesięciolecie. Najczęśc...

Treścią książki jest najpierw zaprezentowanie wybranych problemów podejmowanych w wypowiedziach teoretycznych dotyczących klasycznej epopei, a następnie dokładne omówienie dziesięciu utworów, o różnej objętości i wartości artystycznej, będących próbami realizowania reguł tego gatunku w polskim oświeceniu. Poza jednym wyjątkiem, Wojną chocimską Ignacego Krasickiego (1780), wszystkie pozostałe należą już do epoki postanisławowskiej i przeważnie w różny sposób wiążą się z kontek...