Tom jest efektem grantu NPRH: Pogromy. Przemoc kolektywna wobec Żydów na ziemiach polskich w XIX-XX wieku i jej wpływ na relacje polsko-żydowskie. Historia, pamięć, tożsamość, nr 12H 12 0140 81, realizowanego na Wydziale Historycznym UW, kierownikiem projektu był dr Artur Markowski Publikacja dofinansowana ze środków Wydziału Humanistycznego Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie Tom współfinansowany przez Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN...

Człowiek nie może być szczęśliwy bez religii, twierdził Immanuel Kant. Przedstawiciele niemieckiego Oświecenia, epoki ratio, będącej okresem kryzysu religii, ale i jej odnowy, stawiają odważne pytania o istnienie i nieistnienie Boga, jego transcendentny bądź immanentny sposób istnienia, akcentują także pogłębiający się kryzys jego poznania. Poruszane przez niemieckich filozofów i teologów kwestie metafizyczne są w literaturze i sztuce nie tylko obecne, ale i twórczo przetwarz...

Książka opowiada o grupie filologów z poznańskiego Koła Polonistów. Prezentuje rozmaite typy ich aktywności – publicznej i prywatnej, instytucjonalnej i pozainstytucjonalnej, uniwersyteckiej i pozauniwersyteckiej – podejmowane w przestrzeni miejskiej międzywojennego Poznania. Przedmiotem badań autorki jest trudna do zdefiniowania relacja między miastem, uniwersytetem oraz literaturoznawstwem, praca ma stanowić mikronarracyjny przyczynek do kulturowej historii nauki o literatu...

O NIEJ… WIKTORIA ŚLIWOWSKA Nasza staromodna przyjaźń… LUDMIŁA ŁUCEWICZ PIOTR FAST Odpowiedzialność za słowo: o sprawach i dziełach Pani Profesor Alicji Wołodźko-Butkiewicz Bibliografia prac Profesor Alicji Wołodźko-Butkiewicz (oprac. Iwona Krycka-Michnowska) …DLA NIEJ IZABELLA MALEJ Dostojewski — mizogin mimo woli (refleksja postbierdiajewowska) MARTA ŁUKASZEWICZ JULIA DAMM-ZIEJA IWONA KRYCKA-MICHNOWSKA Polemika wokół pisarstwa kobiet w Rosji na przełomie XIX i XX ...

Książka ta bardzo dobrze wpisuje się w ciągle aktualny we współczesnej humanistyce nurt badań imagologicznych, sytuuje się w obszarze dociekań imagologii historycznej oraz blisko kulturoznawczej ksenologii, rozumianej zwykle jako teoria różnic kulturowych. W żmudnym procesie przedstawiania rosyjskiej rzeczywistości widzianej oczami Francuzów autorka uruchamia szereg asocjacji kulturowych, historycznych, socjologicznych, politycznych. Jest to książka inspirująca do dyskusji, w...

Mimo dużego zainteresowania literaturą ukraińską, w dziedzinie literaturoznawstwa niewystarczająco zbadana pozostaje historia odbioru poezji ukraińskiej w polskiej przestrzeni kulturowej. Lukę tę w dużym stopniu wypełnia praca Pani dr Anny Chomy-Suwały, poświęcona właśnie takiej historii i zawierająca interpretację przekładów poezji ukraińskiej okresu międzywojennego, tłumaczonej przez trzech znanych poetów polskich, których autorka określa mianem poetów środowiska lubelskieg...

Książka poświęcona jest teoriom ekonomicznym i historii gospodarczej w twórczości poety i eseisty, przy czym - ze zrozumiałych względów - brane są pod uwagę głównie eseje jako forma nieporównanie łatwiej absorbująca gospodarcze aspekty rzeczywistości przedstawianej w literaturze. Rozważania dotyczą jednak także rzeczywistości w których metaforyka czerpie ze słownictwa ekonomicznego, a - dodajmy - nie tyle w celach ornamentacyjnych, jak można by przypuszczać, ile dla podkreśle...

Książka to studium kulturoznawcze i literaturoznawcze, które przestrzeń miasta, a właściwie dwóch miast, bo Warszawy i Berlina, czyni miejscem literackim pewnego kulturowego wydarzenia, czyli miejscem historycznego procesu formowania się warszawskiej i berlińskiej diaspory żydowskiej. Chodzi w niej o swoisty „międzyświat” jednego zjawiska, jakim jest dzielnica żydowska w Warszawie i dzielnica żydowska w Berlinie. (…) Rozprawa wytwarza własny przedmiot teoretyczny, realność ba...

Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości w 1918 r. i wojnie polsko-bolszewickiej Mińsk Litewski nie powrócił w granice odrodzonej Rzeczypospolitej, stając się niebawem stolicą Białoruskiej Socjalistycznej Republiki Sowieckiej, a Ziemia Mińska została przedzielona granicznym kordonem. Jednak stamtąd wywodziło się wielu wybitnych polskich twórców, jak np. poeta, prozaik i artysta miniaturzysta Bogusław Adamowicz. Na Białorusi w rewolucyjnym zamęcie zginął jeden z najwybitniejs...

Cenzorskie lekcje literatury zawierają niezwykle cenne ustalenia w dwóch – powiązanych ze sobą – obszarach: historii literatury i historii peerelowskiej cenzury. Obydwie te sfery w czasach PRL wzajemnie się dopełniają, dopowiadają i komentują. Marzena Woźniak-Łabieniec ukazuje związki ideologii i sztuki, analizuje najróżniejsze formy oddziaływania, w których tekst poetycki i prozatorski podlega modyfikacji, lecz także wchodzi w interakcję z zaleceniami urzędników z Mysiej. Śl...

Książka próbuje stawiać pytania o kwestię traktowaną współcześnie jako podstawowa dla każdego człowieka: wolność. Książka koncentruje się na różnych formach przejawiania się wolności przede wszystkim w kulturach Azji i Afryki. Niektóre teksty sięgają do metodologii komparatystycznej, ewentualnie do obszaru studiów postkolonialnych, ukazując obraz świata Wschodu z punktu widzenia przedstawicieli kultury i cywilizacji zachodniej. Prezentowane są rozmaite manifestacje refleksji...

Lektury subwersywne to lektury przekorne, w których teksty czyta się „pod włos”, wskazując na to, że zawarty w nich sens nie do końca pokrywa się z intencjami ich autorów. Jest on w pewnym sensie „mądrzejszy” od tego, co zamierzali powiedzieć, i często nie daje się z tym pogodzić. Efektem tego typu lektury jest przemieszczenie sensu tekstu, jego radykalne przewartościowanie. Tę przewrotną strategię interpretacyjną Dybel obiera zarówno w odniesieniu do wybranych filozoficznych...

The present, seventh, volume of the series From Queen Anne to Queen Victoria offers profitable re-visitations of old themes, as well as explorations of new themes and problems. The volume focuses on the literature, culture, and political and social history of Britain in a period when the structures of industrial modernity were being created, and examines Britain’s imprint on the global cultural heritage, including class, gender and race-based hierarchies that persist in varyi...

Monografia jest zbiorem 11 artykułów naukowych zawierających analizy i interpretacje tekstów kultury, zwłaszcza utworów literackich, z hiszpańskiego kręgu językowego, pochodzących z różnych epok historycznych: od hiszpańskiego Złotego Wieku po najnowszą kulturę popularną. W zbiorze reprezentowane są różne podejścia badawcze i metodologiczne, ze szczególnym uwzględnieniem badań kulturowych, nastawionych na analizę ideologicznych i politycznych implikacji oraz uwikłań literacki...

Lektury subwersywne to lektury przekorne, w których teksty czyta się „pod włos”, wskazując na to, że zawarty w nich sens nie do końca pokrywa się z intencjami ich autorów. Jest on w pewnym sensie „mądrzejszy” od tego, co zamierzali powiedzieć, i często nie daje się z tym pogodzić. Efektem tego typu lektury jest przemieszczenie sensu tekstu, jego radykalne przewartościowanie. Tę przewrotną strategię interpretacyjną Dybel obiera zarówno w odniesieniu do wybranych filozoficznych...

Dramat jest walką życia indywidualnego z kategoriami zewnętrznymi, tak zw. Fatum: panteistyczna zewnętrzność grecka – pieniądz – przesądy społeczne (pierwsze dramaty Ibsena), żądza panowania – chciwość sławy itd. Prawie cały stary dramat obraca się w obrębie tych kategorii. Nowy dramat polega na walce indywiduum ze sobą samym, tj. z kategoriami psychicznymi, które w stosunku do najgłębiej ukrytych źródeł indywidualnych, stanowiących rdzeń jaźni w obrębie samego indywiduum, t...

Literat rokokowy nie zabiega o to, by wznieść sobie „pomnik trwalszy nad spiż”, ani o to, by posłać Studia Romantyczne głos, który „z pokoleń pójdzie w pokolenia”. Literatowi rokokowemu zależy na tym, aby swoim tekstem sprawić przyjemność komuś bliskiemu. Dziełko rokokowe związane jest z określoną grupą osób, z konkretną sytuacją odbioru, z panującym w tej sytuacji nastrojem, z relacją łączącą autora/autorkę z życzliwą mu małą publicznością. Kiedy minie godzina czarującego sp...

Zadanie, które przed sobą postawiłam, polega na pokazaniu obrazu polskiego tzw. przełomu romantycznego, nie jak to czyniono dotychczas, z perspektywy wielkich aktorów ówczesnej sceny literackiej z Adamem Mickiewiczem, Antonim Malczewskim i Sewerynem Goszczyńskim na czele, ale twórców mniejszego znaczenia. Z punktu widzenia całego zastępu: Czeczotów, Zanów, Chodźków, Korsaków, Odyńców, Chłędowskich, Zaborowskich, Sierocińskich oraz innych im podobnych autorów minorum gentium, ...

Głównym celem autora książki jest znalezienie odpowiedzi na pytanie, czym była elektryczność dla romantycznych ludzi świata literatury i filozofii badana przez fizyków i chemików u progu XIX wieku w Polsce. Jako obiekt zainteresowania najtęższych umysłów epoki wprowadziła niemały zamęt w gmachu wiedzy wzniesionym na kategorii hierarchii bytów i przyczyniła się do ustanowienia nowych filozofii przyrody. Wbrew pozorom związek między elektrycznością, tym nowym aktorem, który poj...

W kulturze piśmienniczej Słowian południowych, przede wszystkim Bułgarów, okres rozpoczynający się od schyłku XV wieku i obejmujący wieki XVI i XVII jest postrzegany często jako etap zapowiadający dobę przednarodową czasów nowożytnych. Wiąże się to w szczególności ze stopniowym zastąpieniem wielowiekowej tradycji rękopiśmiennej rozwijającą się wtedy cyrylicką książką drukowaną, która – po inkunabułach krakowskich i czarnogórskich – była wydawana w takich ośrodkach, jak: Targo...

Można by postawić pytanie: po co dziś wracać do tych jakże często nieświetnych utworów i nieraz małooryginalnych wypowiedzi metaliterackich drugo- i trzeciorzędnych twórców sprzed ponad 180 lat? Otóż mimo wszystko warto, bowiem spojrzenie na przełom romantyczny i literaturę przedpowstaniową z perspektywy właśnie pomniejszych autorów - stawia sytuację przejścia między oświeceniem a romantyzmem w zupełnie innym , nieznanym dotąd świetle. [...] Nie jest moim zamiarem odwracanie ...

Perły poezji Wschodu Odmienność kulturowa i religijna Wschodu od wieków budziła zainteresowanie Europejczyków. Jak pisze Antoni Lande we wstępie do książki: „Literatury europejskie mimo różnic wykazują wielkie podobieństwo. W istocie jest to jedna i ta sama literatura. Wschód na każdym południku ma postać inną, odrębną, nigdy i nigdzie się nie powtarza, zawsze jest oryginalny. I dlatego poznanie tych literatur – pomimo dalekich wpływów wzajemnych – samorodnych, jest niezmiern...

W dotychczasowym piśmiennictwie na temat Drugiej Emigracji brak prac o ambicjach syntetyzujących dotyczących krytyki literackiej. Dominują studia poświęcone poszczególnym krytykom, ich zapatrywaniom, zainteresowaniom, sympatiom i antypatiom literackim. Dr Rafał Moczkodan jako pierwszy próbuje ogarnąć emigracyjne piśmiennictwo krytycznoliterackie szerzej, co nie znaczy, że bez pewnych ograniczeń. Stanąwszy w obliczu ogromu materiału, musiał zdecydować się na radykalną selekcję...

Tom 3 słownika Polscy pisarze i badacze literatury przełomu XX i XXI wieku kontynuuje serię dokumentacyjnych kompendiów (tom 1 ukazał się w 2011) poświęconych nowemu pokoleniu twórców – poetów, prozaików, dramatopisarzy, krytyków literackich, tłumaczy oraz literaturoznawców. W każdym tomie znajdzie się nowy zestaw haseł (od A do Ż) autorów, którzy rozwinęli twórczość głównie w okresie ostatnich dwudziestu lat i odgrywają istotną rolę we współczesnym życiu literackim. Trójczł...