Publikacja prezentuje efekty trwającej siedem lat inwentaryzacji niezwykle bogatego Archiwum Instytutu Literackiego w Maisons-Laffitte pod Paryżem – wydawcy paryskiej „Kultury”. Archiwum Instytutu to cenne źródło dokumentujące działalność placówki oraz życie polskiej emigracji politycznej w okresie powojennym. Znajduję się tu m.in.: akta osobiste Jerzego Giedroycia, fragmenty spuścizny po Witoldzie Gombrowiczu, Konstantym Jeleńskim i Jerzym Stempowskim. Prace porządkowe, któ...

W książce podjęto refleksję nad tym, jak literaturoznawstwo zajmować może się codziennymi praktykami literackimi, które autor rozumie jako praktyki łączące to, co artystycznie literackie i to, co społeczne. Proponuje on, aby do takich badań stosować model twórczości godzący literackość (tropy, strategie twórcze) i codzienność (relacje między ludźmi, zachowania społeczne) we wspólnej poszerzonej przestrzeni literackiej. Literatura pojmowana jako praktyka codzienności byłaby ba...

[…] recenzowana książka świadczy, że jej autorka, p. Beata Garlej, znakomicie rozumie nie tylko samą koncepcję warstw dzieła literackiego, ale też uwzględnia zróżnicowanie i rozległość kontekstów tej koncepcji. […] Chciałbym jednak podkreślić przede wszystkim duże zalety naukowe recenzowanej książki. Daje ona przekrojowy obraz może najważniejszej teorii dzieła literackiego, jaka zrodziła się na gruncie polskiej myśli literaturoznawczej. Przywołuje wątki mało dotąd obecne w re...

"Historie odzyskane. Literackie dziedzictwo Wrocławia i Dolnego Śląska" to książka o literaturze i kulturze literackiej Wrocławia, Śląska, Sudetów i Łużyc Wschodnich. Równie ważnym jak sama literatura tematem są w niej tradycje, dziedzictwo kulturowe oraz społeczna tożsamość mieszkańców tego obszaru. Literatura opowiada o ich doświadczeniach, wyobraźni i pamięci zbiorowej, a przede wszystkim o integracji ich własnej kultury z tym, co pozostało po ich poprzednikach. Tytułowe l...

W literaturze przedmiotu poświęconej Józefowi Czapskiemu od dawna funkcjonuje przeświadczenie, że jego eseistyka wymaga wysiłku wydobycia się z ram zbiorowych nawyków, wyzwolenia ze stereotypów i utartych kolein myślenia. Autorka wyposaża nas w klucz lekturowy otwierający teksty ściśle zrośnięte z tragiczną historią dwudziestego wieku, te, które dotyczą sztuk pięknych – zwłaszcza malarstwa – oraz eseje krytycznoliterackie. Badaczka uwzględnia przy tym zarówno wydane zbiory es...

Tematem książki jest literatura cyfrowa: jej status, właściwości, związki i zerwania z tradycją, a także wyzwania, jakie stawia swoim czytelnikom. W mediach elektronicznych granice pomiędzy sztukami i dyskursami się zacierają, a dotychczasowe kategorie opisu stają się niewystarczające, niekiedy nawet całkiem nieprzydatne. Rozważaniom o utworach e-literackich towarzyszą więc pytania o status literatury elektronicznej, która ma często charakter multimedialny i hybrydyczny. Stą...

Słownik ma w dużym stopniu charakter rewelatorski, gdyż uwzględnia nie tylko postaci, instytucje, zjawiska powszechnie znane, odnotowane w literaturze przedmiotu, lecz także takie, które sytuują się na marginesie kultury literackiej Łodzi i nie zaistniały dotąd w powszechnej świadomości. Autorom udało się odkryć i przedstawić sylwetki twórców prawie całkiem zapoznanych oraz dotrzeć do niepublikowanych tekstów. Hasła składają się na bogaty [...] obraz kultury literackiej Łodzi...

Królowa jak z obrazka. W kręgu XIX-wiecznych małych form literackich "dla ludu" i młodzieży
Między Wilhelmem a Jagiełłą. Jadwiga "dramatyczna"
"Jej wartość przewyższa perły...". Portret królowej Jadwigi w beletryzowanych biografiach, opowiadaniach i powieściach XIX-XX wieku
Od Jadwigi - Wandy do problemu feministycznego
Śmierć królowej
Kraków Jadwigi
Jan Paweł II o królowej Jadwidze

Wspólnotowe formy życia literackiego stanowią przeciwwagę zasadniczej samotności człowieka wobec tekstu, nieuchronnie wpisanej zarówno w akt pisania, jak i czytania. Uciekając od tego osamotnienia, czytelnik pragnie spotkania z autorem, improwizującym lub czytającym kuszące świeżością utwory, nim jeszcze ukażą się w druku. Autor zaś szuka potwierdzenia słuszności podjętych wyborów estetycznych w bezpośredniej reakcji kręgu słuchaczy. Wspólne czytanie lub słuchanie ...

Edytorstwo. Jak wydawać współczesne teksty literackie to pierwsze podręczne kompendium redaktora i wydawcy współczesnej literatury pięknej. Autor zestawiając różne modele wydań utworów polskich autorów tworzących w XX wieku (m.in. Gombrowicza, Miłosza, Herberta) prezentuje narzędzia pracy redaktora (przypisy, indeksy, bibliografie i inne). Szczegółowo omawia problemy związane z edycją poezji, prozy, publicystyki, a także korespondencji i takich publikacji jak wywiady, wspomni...

Reguły sztuki Pierre’a Bourdieu to oryginalne studium procesów powstania i umacniania się nowoczesnej literatury, proklamującej własną autonomię w kulturze XIX i XX wieku, i zarazem pokaz własnej, nowatorskiej metody socjologii sztuki. Autor analizuje nie izolowane, wyrwane z kontekstu społecznego, kulturowego, historycznego fakty literackie czy estetyczne, lecz to, co nazywa polem literackim – cały, skomplikowany i bogaty system instytucji literackich, napięć i zależności wi...

Wielką zaletą książki jest interdyscyplinarność tych analiz. Autorka posługuje się bowiem nie tylko warsztatem krytyczno-literackim, kiedy np. tropi związki Wojtyły z twórczością Słowackiego czy Zegadłowicza, czy też eksponuje jego znaczenie w kontekście polskiej literatury XX wieku. Równie ważne i przydatne są jej kompetencje filozoficzne, a zwłaszcza teologiczne, by wydobyć rodzaje i funkcje wcale nie tak oczywistych sygnałów biblijnych w twórczości poetyckiej Papieża-pisar...

Edytorstwo. Jak wydawać współczesne teksty literackie to pierwsze podręczne kompendium redaktora i wydawcy współczesnej literatury pięknej. Autor zestawiając różne modele wydań utworów polskich autorów tworzących w XX wieku (m.in. Gombrowicza, Miłosza, Herberta) prezentuje narzędzia pracy redaktora (przypisy, indeksy, bibliografie i inne). Szczegółowo omawia problemy związane z edycją poezji, prozy, publicystyki, a także korespondencji i takich publikacji jak wywiady, wspomni...

Swego czasu Marta Piwińska pisała, że wiemy już niemal wszystko o romantycznym duchu i duchach, w związku z czym czas na zajęcie się romantycznym ciałem, o którym wiemy niewiele. Kompleksową odpowiedzią na to wezwanie stała się dopiero książka Pauliny Abriszewskiej Ciało w literaturze, literackie, literatury. Trzy studia o romantyzmie. Książka nie zamyka przy tym perspektywy badawczej. Wprost przeciwnie – i to jedna z zalet recenzowanej pozycji – rozważania Autorki przecieraj...

Andrzej Waśko – historyk literatury, prof. nauk humanistycznych, pracownik Uniwersytetu Jagiellońskiego, autor książek o literaturze polskiej (ostatnio Historia według poetów, 2015), wydawca, publicysta (Demokracja bez korzeni, 2009), redaktor naczelny dwumiesięcznika „Arcana”. W latach 2016-2017 jeden z koordynatorów prac nad nową podstawą programową języka polskiego. Obecnie doradca Prezydenta RP i członek Narodowej Rady Rozwoju. O edukacji literackiej jest zbiorem szkiców ...

Tom stanowi pokłosie konferencji zorganizowanej przez cztery instytucje naukowe – Wydział Nauk Humanistycznych UKSW, Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie, Polskie Towarzystwo Badań nad Wiekiem Osiemnastym i Instytut Badań Literackich PAN.

Książka Splątane obiekty. Przechwycenia artystyczno-literackie w niewspółmiernym świecie jest na gruncie polskim publikacją nowatorską, intelektualnie odważną, przy czym - jednoznacznie społecznie i politycznie zaangażowaną. Spotka się najprawdopodobniej z dużym oporem albo niezrozumieniem ze strony części tradycyjnie nastawionych odbiorców. Ale też może być, ze względu na bogactwo erudycyjnych odniesień, precyzję budowanego przez Annę Kałużę wywodu oraz klarowność silnie zes...

Książka poświęcona Janoschowi, barwnej postaci kultury literackiej krajów języka niemieckiego, najsłynniejszemu obywatelowi dawnego i dzisiejszego Zabrza. Monografia stara się zweryfikować prawdziwość antonimicznych ocen Janoscha wyjętych z recenzji jego twórczości, z jednej strony gloryfikujących, w stylu: król literatury dla dzieci; prekursor nowego stylu ilustracji; demaskator mitów; Ślązak, marzący o dalekiej podróży i uniwersalnym świecie dobra i prostego widzenia rzeczy...

Niniejszy tom przedstawia czterdzieści i cztery figury współtworzące - jak na to wskazuje magia Mickiewiczowskiej cyfry - polską wyobraźnię.

.J.M. Coetzee, jeden z najważniejszych współczesnych prozaików, noblista i dwukrotny zdobywca Nagrody Bookera, jest także wykładowcą na University of Cape Town i twórcą esejów. W dwudziestu sześciu zebranych w tym tomie tekstach przybliża sylwetki i dzieła ważnych postaci literatury światowej. Krytycznie analizuje twórczość takich pisarzy, jak: Doris Lessing, Salman Rushdie, Josif Brodski, Amos Oz, Nadine Gordimer, Nadżib Mahfuz, Robert Musil czy Iwan Turgieniew. W swoich pre...

I to haniebne, głupie zestawienie z Strindbergiem i Ibsenem. Wątpię, czyby się znalazł w całej Skandynawii jeden człowiek, który by był w stanie mój tak na wskroś odrębny polski twór zrozumieć. Dlatego też jedynie w Słowiańszczyźnie jestem popularny – cała Skandynawia nic o mnie nie wie! Co za ciężka rozpacz, że takim właśnie krytykom, którzy tylko znają coś niecoś z głupich i śmiesznych legend rozsiewanych o mnie, rzuca się na pastwę najwięcej po polsku i najgłębie...

W dwudziestoleciu międzywojennym Warszawa stała się jednym z najważniejszych ośrodków żydowskiego życia literackiego w Europie Środkowo-Wschodniej. Tworzyli go coraz liczniej sprowadzający się do miasta pisarze, dziennikarze i działacze kulturalni, którzy nie tylko rozwijali twórczość we wszystkich trzech językach lokalnej społeczności żydowskiej: w jidysz, po hebrajsku i po polsku, ale także zabierali głos w sprawach dla niej najistotniejszych. Sercem tej różnorodnej działal...

Książka Katarzyny Wądolny-Tatar Narracje (re)konstrukcyjne, narracje interwencyjne, literackie reprezentacje dzieciństwa poświęcona szeroko pojętym motywom dzieciństwa w literaturze to ważny głos w badaniach polskiej prozy dla dzieci, analiza różnych sposobów ukazywania historii, literatury jako medium pamięci i postpamięci, sposobów przedstawiania najbardziej palących problemów współczesności i powinowactwa między literaturą bezprzymiotnikową a dziecięcymi lekturami. Z recen...

Publikacja Językowe, literackie i kulturowe refleksje na temat jedności w różnorodności zawiera przemyślenia młodych naukowców i naukowczyń dotyczące aktualnie podejmowanych przez nich badań. Jej szczególny charakter objawia się w niezwykle szerokim zakresie tematycznym, który został w niej przedstawiony. Zamieszczone w książce artykuły można podzielić na trzy kategorie, obejmujące językoznawstwo, literaturoznawstwo oraz kulturoznawstwo. Ich wielowymiarowość i różnorodność sp...