Opis treści
Dzieło Garrenów (1930–1948) Sándora Máraiego, wybitnego pisarza węgierskiego, to pięcioczęściowa saga o rodzinie Garrenów – zamożnych przedstawicielach środkowoeuropejskiego mieszczaństwa. Autor w kolejnych tomach ukazuje losy tego rodu na tle burzliwych wydarzeń pierwszej połowy XX wieku: dwóch wojen, rewolucji, postępującej industrializacji i urbanizacji. Pod ich wpływem dotychczasowy ład rozpada się, dawne wartości, kultura i idee ustępują miejsca nowoczesnemu porządkowi.
Dzieło Garrenów zachwyca kunsztem literackim i przenikliwością obserwacji Máraiego.
Obecne wydanie ukazuje się po raz pierwszy w Polsce zgodnie z jego zamysłem – jako całość i pod wspólnym tytułem.
Tom I Zbuntowani. Zazdrośni
W Zbuntowanych poznajemy grupę gimnazjalistów, którzy mimo trwającej wojny tworzą własny, niemal sakralny świat przyjaźni i rytuałów. Ich bunt i utrata niewinności są próbą odnalezienia tożsamości poza światem ojców.
Zazdrośni ukazują powrót najstarszego syna rodu do rodzinnego miasta, by czuwać przy łożu umierającego ojca. To symboliczny koniec epoki – wraz ze śmiercią patriarchy i utratą miasta rozpada się dawny świat Garrenów.
Tom II Obcy. Znieważeni
Obcy przedstawiają śmierć ojca i zajęcie rodzinnego miasta przez nowych przybyszów jako symbol końca świata wartości i tradycji.
W Znieważonych Péter Garren, przebywając w międzywojennym Paryżu, staje się świadkiem rodzącego się totalitaryzmu i zaniku kultury opartej na rozumie i wolności. Głos ideologii zagłusza indywidualne myślenie, a losy bohaterów odsłaniają pęknięcie w tożsamości Europy.
Tom III Maruderzy
Ostatnia część sagi prowadzi Pétera Garrena do Berlina, gdzie staje się świadkiem wiecu Hitlera – wydarzenia opisanego przez Máraiego z wyjątkową przenikliwością.
Rozmowa z uwięzionym pisarzem (wzorowanym na Tomaszu Mannie) i powrót do rodzinnego miasta zamykają losy rodu. Maruderzy to elegia dla świata, który odszedł, oraz pytanie o trwanie wartości w rzeczywistości na nowo urządzanej.
