Opis treści
Księga zawiera prace ofiarowane Profesorowi Stanisławowi Dubiszowi w pięćdziesięciolecie Jego pracy naukowej i dydaktycznej. Jest skierowana do szerokiego kręgu odbiorców: zarówno do językoznawców, jak i do osób niezwiązanych z tą dziedziną nauki. Publikacja ma układ tematyczny, a liczne artykuły w niej zawarte pozwoliły na wyodrębnienie sześciu rozdziałów.
Pierwszy poświęcony jest historii języka polskiego postrzeganej nie tylko z odległej perspektywy czasowej, ale i z tej, która bliska jest współczesnym użytkownikom polszczyzny. Znajdziemy tu refleksje dotykające między innymi fonetyki, słowotwórstwa, podsystemu leksykalnego, jak również bardziej ogólne rozważania na temat humorologii czy świadomości językowej minionych epok.
Rozdział drugi koncentruje się wokół kwestii normatywnych, którym Autorzy tekstów przypatrują się głównie z punktu widzenia synchronii. Tematyka artykułów jest szeroko zakrojona, obejmuje zagadnienia gramatyczne, a także związane z interpunkcją, z pismem alfabetycznym, aż po kwestie logopedyczne. Warto zwrócić uwagę na obecność artykułów poświęconych feminatywom, które często w dzisiejszych czasach stanowią przedmiot zainteresowania nie tylko językoznawców.
Analizy zebrane w trzeciej części księgi złożyły się na wieloaspektowy ogląd obszernej problematyki przynależnej genologii. W rozdziale tym znajdziemy przede wszystkim teksty zogniskowane wokół utworów literackich przypisanych do różnych epok, choć nie brak artykułów traktujących o dialektyzacji w sztuce filmowej, gatunkach dziennikarskich, gatunkach wypowiedzi w glottodydaktyce polonistycznej czy związanych z leksykografią.
Czwarty rozdział sytuuje się w obrębie zagadnień leksykologii i leksykografii. Jest najobszerniejszą częścią publikacji i jednocześnie najbardziej urozmaiconą tematycznie. Autorzy za przedmiot rozważań z jednej strony obrali różnego typu słowniki, z drugiej zaś dawne i współczesne słownictwo, w tym gwarowe. Niejednego czytelnika zaciekawią losy słów, które dzięki językoznawcom powracają do nas z mroku przeszłości.
Przedostatnia część tomu pozostaje w kręgu języka, kultury, wartości.
Treść rozdziału szóstego mieści się w ramach wyznaczonych przez badania poświęcone językowi polskiemu w świecie i w glottodydaktyce.