Opis treści
W historii polskich znaków zaszczytnych Order Świętego Stanisława zajmuje szczególne miejsce. Ustanowiony przez ostatniego Króla Rzeczypospolitej Stanisława Augusta Poniatowskiego spina klamrą schyłek Rzeczypospolitej szlacheckiej z tragicznymi dziejami Królestwa Polskiego pod berłem carów.
Ten bezsprzecznie polski order, zarówno w rysunku jak też barwach narodowych klejnotu i wstęgi orderowej, po Powstaniu Listopadowym został włączony w poczet orderów rosyjskich - zdeprecjonowany i pozbawiony podstawowych polskich cech narodowych.
Królewski Order Świętego Stanisława, tylko z nazwy przypominał zaszczytne dzieje szlacheckiego orderu i wielu znakomitych kawalerów okresu Rzeczypospolitej. Kolejne carskie statuty i ukazy odebrały orderowi zaszczytny cel, zapisany za Stanisława Augusta Poniatowskiego i elektora saskiego Fryderyka Augusta, pomocy chorym i cierpiącym.
Przyznawany carskim generałom i urzędnikom za tłumienie Powstania Styczniowego 1863 roku, i zrywów niepodległościowych narodów siłą wcielonych do Rosji, order całkowicie zatracił swój pierwotny charakter.
Trudno się zatem dziwić, że nie został wznowiony po odrodzeniu Rzeczypospolitej w roku 1918.
Reaktywowanie nieprawnie na emigracji w roku 1979 Orderu Świętego Stanisława otworzyło zupełnie nową kartę kontynuacji jego tradycji. Powrócono w ten sposób do szczytnych celów zapisanych w ustawie ostatniego Króla Rzeczypospolitej Stanisława Augusta Poniatowskiego.
