Najszerszym kontekstem pracy Rafała Juchnowskiego stała się prezentacja polskiej myśli politycznej. Została ona ukierunkowana przez odwołanie się do interpretacji geopolitycznej jako zasadniczego wątku. (…) Swoistym punktem wyjścia stał się „jagiellonizm”, ściśle łączący się z ideą federalizacji i koncepcją mocarstwowości. Autor trafnie zauważa, iż idea jagiellońska zmieniała się, czy też podlegała ewolucji, w miarę jak zmieniało się otoczenie międzynarodowe. Co istotne, auto...
Śmierć jest nieodłączną częścią życia. Każdy z nas u kresu swoich dni będzie musiał się zmierzyć z tym wielkim wyzwaniem […]. Zdecydowana większość prac badawczych […] dotyczy kwestii życia, jest w praktyce jego podglądaniem. Poprzez źródła, jak przez dziurkę od klucza podglądając ludzkie życie, staramy się jak najwięcej o nim dowiedzieć, ustalić. O ile więc życie nas bardzo interesuje, o tyle tajemnica śmierci pociąga nas jako naukowców jakoś mniej, może podchodzimy do niej ...
Książka przedstawia dzieje gmin żydowskich w Golubiu i Dobrzyniu nad Drwęcą, gdzie ścierały się wpływy kultury typowej dla zasymilowanych Żydów niemieckich z mentalnością małomiasteczkowego sztetla. Losy ich mieszkańców to gotowy scenariusz filmowy, to podróż w dawny świat ze wszystkimi jego widokami, zapachami i smakami. To spacer po miejscach, których już nie ma. Opowieść o losach ich mieszkańców została wzbogacona cennymi wspomnieniami Icka Dobraszklanki (Franka Dobii) i I...
Niniejszy tom jest trzecim, wydanym z inspiracji pracowników Uniwersytetu Kopernika, zbiorem studiów opisującym losy Kościołów chrześcijańskich w XX wieku. Pierwszy z nich, opublikowany w 2009 roku, dotyczył szeroko pojętych losów Kościołów protestanckich. Kolejny, wydany rok później, opisywał w głównej mierze dzieje Kościoła rzymskokatolickiego. Ostatni, prezentowany teraz, stara się opisać losy wszystkich Kościołów chrześcijańskich. Dla reżimów totalitarnych nie miały bowie...
Niniejsza książka stanowi zbiór szkiców z najnowszej historii Polski, będących w dużej mierze opowieścią o trudnej walce kolejnych pokoleń Polaków o wolność i możliwość normalnego życia. Dotyczą one spraw i osób, które najczęściej nie utrwaliły się w powszechnej pamięci zbiorowej bądź odchodzą z niej w ciche zapomnienie. Tak stało się np. z bohaterami pierwszego artykułu poświęconego dzieciom wrzesińskim, które u zarania XX w. stanęły w obronie polskiej mowy. A przecież to wł...
Przedłożona czytelnikowi praca w aspektach politycznych, religijnych i kulturowych stanowi próbę wypełnienia luki w badaniach nad Orientem i Okcydentem. Autor relacjonuje w niej tajemnicze zabójstwo Ludwika I Wittelsbacha z Kelheim w 1231 r. Odczytamy w niej także przegląd najważniejszych wydarzeń z końca XII oraz początku XIII w. Złożyły się na nie relacje polityczne między Stolicą Apostolską a Cesarstwem Rzymskim Narodu Niemieckiego, czyli papieżem Innocentym IV a cesarzem ...
Tom zredagowaliśmy w konwencji historycznej, poczynając od lat I wojny światowej, tj. zaangażowania toruńskich lekarzy w działania niepodległościowe, przez okres międzywojenny, miesiące niemieckiej Zbrodni Pomorskiej 1939–1940 i kolejne lata II wojny światowej. Wielu z nich służyło w Toruniu i przeszło przez tutejszy VIII Szpital Okręgowy, a w czasie wojny pełniło wysokie funkcje w strukturach Polskiego Państwa Podziemnego i jego Armii Krajowej, jak np. płk dr Zygmunt Gil...
Gratuluję wielkich wyników naszym sportowcom. Nasze panie zdobyły srebrne medale igrzysk olimpijskich – drugi i trzeci w historii naszego miasta. Wpisały się w najpiękniejsze karty historii Torunia. W ubiegłym roku odbyła się też najważniejsza jak dotąd impreza, halowe mistrzostwa Europy w lekkiej atletyce. Dziękuję i gratuluję nie tylko sportowcom, ale także tym, którzy są nieraz w cieniu – trenerom, rehabilitantom, działaczom, sponsorom i lokalnym mediom. Michał Zaleski, ...
Książka Spacerkiem po dawnym Chełmnie przybliża mieszkańcom i turystom to przepiękne, urokliwe miasto. Czytając o kościołach i ciekawych budowlach, możemy pogłębić wiadomości na temat tego, co minęło, oraz dowiedzieć się czegoś nowego o miejscach, obok których dotychczas przechodziliśmy obojętnie, nie znając ich losów. Jest to lektura nie tylko dla pasjonatów historii, ale również dla tych, którzy za nią nie przepadają – być może dzięki tej publikacji na nowo odkryją Chełmno?...
Prezentowana praca przedstawia – w oparciu o źródła archiwalne – dzieje Gminy Żydowskiej w Kcyni w okresie od średniowiecza aż po czas Zagłady. Historia Izraelitów została ukazana na tle dziejów politycznych i społecznych miasta. Licząca 760 lat Kcynia, ze swoją bogatą historią, stanowiła konglomerat różnych narodowości. Książka jest próbą wypełnienia pustki po świecie, który zginął bezpowrotnie. Autorka pragnie ocalić pamięć o Żydach, którzy kiedyś tu żyli. To najlepsza form...
Zrealizowany w latach 2005–2018 projekt badań inskrypcji na terenie współczesnego województwa lubuskiego został sfinalizowany trzynastotomowym wydawnictwem źródłowym w ramach X tomu serii Corpus Inscriptionum Poloniae. Mimo że seria ta ma swoje początki w latach 70. XX wieku w ośrodku lubelskim, to właśnie województwo lubuskie jest jedynym obecnie regionem w Polsce, gdzie badania tego typu zostały przeprowadzone w sposób kompleksowy i całościowy. Ich efektem jest wprowadzenie...
Upowszechnienie dziejów wojennych państwa wymaga popularyzacji w różnym zakresie i na wielu poziomach. W polskiej historiografii niezwykle rzadko podejmowano dotąd próby opracowania dziejów wojen oraz wojskowości w ujęciu historyczno-turystycznym. Prezentowana publikacja jest pozycją łączącą w sobie wyniki badań historycznych z przystępną formą przekazu. Całości przyświeca cel promowania wiedzy historycznej, jak również walorów turystycznych regionu, w tym przypadku Poznania ...
W końcu lat sześćdziesiątych ubiegłego wieku powstał szczep harcerski "Czerwone berety". Młodzież na patrona wybrała gen. Mariusza Zaruskiego - patriotę. legionistę, założyciela TOPR. Po latach zebrali się ponownie by kontynuować harcerską przygodę. Spotykają się na corocznych zlotach w różnych miejscach w kraju i poza jego granicami. "Zachowaliśmy w naszych sercach wzniosłe cele, entuzjazm tamtych dni i wdzięczność wychowawcom". - to fragment napisu na tablicy umieszczonej...
Historia wojen Rzymian i Persów jest niezwykle bogata w interesujące szczegóły, dzięki którym jesteśmy w stanie dobrze poznać świat późnej starożytności. Zajrzenie do jego wnętrza umożliwiają nam liczne źródła pisane, które pozwalają zrozumieć, jak przebiegały konflikty, jakimi metodami starano się nakłonić przeciwnika do kapitulacji choćby na chwilę, jak zawierano traktaty pokojowe i czy postrzegano otaczającą ludzi rzeczywistość w sposób, który częściowo przypomina nasze wi...
Bł. Ks. Stefan Wincenty Frelichowski jest patronem harcerzy i wzorem kapłanów, ale również może być przykładem pięknego życia dla ludzi młodych. Pokazał, jak w niezwykle trudnych czasach być sobą, zachować wiarę, wewnętrzną wolność i radość. W obozach koncentracyjnych, pełnych ludzkich tragedii i smutku, był świadkiem dobroci Boga i budził nadzieje. [...] Nie zabiegał o jedzenie dla siebie, ale dawał chleb potrzebującym; nie prosił Boga o to, aby przeżyć wojnę, ale błagał o s...
Zachęcam do przeczytania ksiązki o Mikołaju Koperniku autorstwa Zbigniewa Grochowskiego, cenionego w Polsce i znanego także poza jej granicami pasjonata historii, która - oparta na najnowszych ustaleniach naukowych - jest wartościowym źródłem informacji o najsłynniejszym torunianinie, wybitnym przedstawicielu Renesansu. [,,,]. Do tego dochodzą : bogata szata graficzna, ponad 350 ilustracji oraz estetyka publikacji i jej forma (zadania i rozwiązania). Wszystko to sprawia, że ...
Teza sformułowana przez gen. Józefa Kuropieskę, że - "...jedynym pożytecznym zadaniem, które spełniało wojsko ludowe, było odstraszanie Związku Sowieckiego od interwencji" (za A. Uziembło) jest bardzo prawdopodobna, Jej zasadność wynikała z przekształceń dokonanych w systemie edukacji kadr zawodowych Wojska Polskiego między 1956 a 1968 rokiem. Zakres tych zmian oraz uzyskane tą drogą skutki wyrażające się w postawach społecznych ówczesnych podoficerów i oficerów WP stanowią ...
Konstatując należy stwierdzić, iż publikacja wydana wypełni niewątpliwą lukę w obszarze badań historii wychowania nad dziejami II Rzeczypospolitej w zakresie działalności charytatywnej i opiekuńczej w szkołach Okręgu Szkolnego Krakowskiego w II Rzeczypospolitej. Książka stanowić będzie szczególną formę oddziaływania patriotycznego i wychowawczego wobec młodzieży i dorosłych, ukazując znaczenie Okręgu dla kształtowania podwalin państwowości po odzyskaniu niepodległości po 12...
Książka Arkadiusza Piotra Kłosowskiego wypełnia istotną lukę w historiografii Polski, USA i Wielkiej Brytanii [...]. Stanowisko Wielkiej Brytanii wobec wprowadzenia stanu wojennego w Polsce wydaje się szczególnie ważne. Był to bowiem jedyny kraj Europy Zachodniej, który udzielił tak dużego wsparcia Stanom Zjednoczonym w kwestii wprowadzenia w 1982 r. sankcji gospodarczych wobec PRL i ZSRR [...]. Treść książki nawiązuje też do kulis światowej polityki i interesów wielkich moc...
Prezentowana książka ukazuje świat chełmińskich Żydów od początków ich osiedlenia w okresie zaborów aż po czas Zagłady. Przedstawia obrazki z przeszłości wielokulturowego Chełmna, w którym przez ponad dwa stulecia wyznawcy judaizmu współtworzyli kulturę i klimat pomorskiego miasta nad Wisłą. Dzięki wykorzystaniu przez autorkę wielu źródeł archiwalnych czytelnik poznaje genealogię i losy znanych rabinów i kantorów, ale także kupców, handlarzy i rzemieślników, tworzących chełmi...
Dzieje wojskowości polskiej dwudziestolecia międzywojennego są częstym tematem publikacji historyków. Nadal pozostaje jednak jeszcze wiele niepodjętych wątków. Do takich zaliczyć można funkcjonowanie pionu wojennego niezależnego od Ministerstwa Spraw Wojskowych, wyłączonego nawet od 1926 roku z cywilnej kontroli parlamentarnej. Jego pomysłodawcą był marszałek Piłsudski. Miał on wysoką rangę – w latach 1926–1939 najważniejszą – w strukturach centralnych wojska. Uznać jednak tr...
Jednym z zadań statutowych Narodowego Instytutu Kultury i Dziedzictwa Wsi, utworzonego 16 X 2019 r. przez Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi, jest m.in. popularyzowanie dorobku naukowego w zakresie badań nad kulturą i historią mieszkańców obszarów wiejskich. Komórką NIKiDW predestynowaną do tego celu jest Pracownia Badań Historycznych. Wspomniana powyżej powinność nabiera pierwszorzędnego znaczenia w kontekście potrzeby prezentowania dziejów zmagań o zachowanie polskości na ter...
Jest to studium demograficzno-historyczne o ludności Torunia, a dokładniej toruńskich parafiach chrześcijańskich i gminy żydowskiej w latach 1793-1914, a więc niemal całej populacji miasta.
Przedstawia analizę trendów, kierunków zmian w stosunkach ludnościowych oraz społeczno-gospodarczych.
Fragment Wstępu
Historia najnowsza obejmuje okres od zakończenia nowożytności, czyli przełom XVIII i XIX wieku, aż do czasów współczesnych. Dlatego wiele książek z kategorii „Historia najnowsza” poświęconych jest wojnom światowym, powstaniu warszawskiemu czy okresowi PRL-u. Pozycje przedstawiające czasy II wojny światowej stanowią tak dużą część książek, że zostały umieszczone w odrębnej podkategorii „II wojna światowa”. Główny trzon kategorii „Historia najnowsza” stanowią książki oscylujące wokół tematyki wojen światowych („Legiony – droga do legendy” Marka A. Koprowskiego, „Niewygodny Polak” Macieja Bernatta-Reszczyńskiego), powstania warszawskiego („Duch ’44. Siła ponad słabością” Stanisława Zasady), PRL-u („»Ciekawe« życie w PRL-u. I co dalej?” Bogusława Homickiego) oraz Solidarności („Tu radio Solidarność” Pawła Pietkuna). Jednak znaleźć tu można także takie publikacje jak „Kobiety wywiadu” Przemysława Słowińskiego, który przedstawia biografie najsłynniejszych agentek i szpiegów, m.in. Mathilde Carré, Coco Chanel czy Krystyny Skarbek. W tej kategorii znajduje się też „Epilog do »Kamieni na szaniec«” profesora Grzegorza Nowika, ukazujący szerzej tło wydarzeń przedstawionych przez Aleksandra Kamińskiego w jego słynnej książce. Najnowszej historii poświęcona została chociażby „Polska 1945–2015. Historia polityczna” Andrzeja Piaseckiego i Ryszarda Michalaka – jedna z niewielu monografii przedstawiających w takiej formie losy współczesnej Polski. Nie może zabraknąć także opisów brawurowych ucieczek, m.in. z obozów śmierci – Auschwitz, Sobiboru, sowieckich łagrów czy pilnie strzeżonych twierdz, które w „Słynnych ucieczkach Polaków” opisał Andrzej Fedorowicz.
