Triumf literatury polskiej. Swoją nową powieścią Wiesław Helak przywraca jej wielkość, bezpowrotnie - zdawałoby się - utraconą wraz z odejściem w przeszłość Sienkiewicza i Reymonta, Żeromskiego i Orzeszkowej. Do tej ostatniej pisarz nawiązuje wprost tytułem swojej książki, najprostszym z możliwych, a przecież mówiącym wszystko - Nad Zbruczem. Odnalazł w niej Helak czysty, wręcz krystaliczny ton polszczyzny, stylistyką wywodzący się od Jana Kochanowskiego i Biblii Jakuba Wujk...
Przystanek Biskupa Jana Prandoty – z rodu Odrowążów, który Od Białaczowa, Paryża, Modeny aż po Appalachy w Alabamie siedzi. Fundatorzy kościołów, klasztorów i grodzisk. Ród arcypolski. Iwo Odrowąż, św. Jacek Odrowąż, bł. Czesław i bł. Bronisława. Nikt wtedy nie liczył na mszy wiernych. Sami się liczyli wzrokiem. Cmentarz na żądanie. Raczej dla odwiedzających Umarłych. Lecz czasem można mieć wrażenie, Że na tym przystanku wsiadają z żywymi umarli. Jadą milcząc do Cichego Kącik...
Tomasz Burek (1938-2017) – krytyk literacki, eseista i historyk literatury. Od 1976 roku uczestnik opozycji demokratycznej, wykładowca na tzw. Uniwersytecie Latającym i redaktor podziemnego kwartalnika „Zapis”. Drukował także w „Kulturze Niezależnej” i „Pulsie”. Od 1991 r. współpracował z Programen II Polskiego Radia. Pracował w Instytucie Badań Literackich PAN. Opublikował m.in. zbiory szkiców: Zamiast powieści (1971), Dalej aktualne! (1973), Żadnych marzeń (1987), Dziennik ...
Bohuslav Reynek (1892-1971) – czeski poeta, tłumacz, malarz i grafik. Urodził się w Petrkovie k. Německiego (Havlíčkovego) Brodu. Po zdaniu matury przez rok studiował w Wyższej Szkole Technicznej w Pradze, po czym wyjechał do Bretanii. Po powrocie nawiązał współpracę ze znanym edytorem, Josefem Florianem, m.in. przy wydawaniu serii „Dobré dílo”, na którą złożyło się ponad 150 tytułów książek z dziedziny filozofii i beletrystyki czeskiej oraz światowej. Dzięki jego wysiłkom tr...
Książka Elżbiety Morawiec „Stary Teatr, jaki był 1945-2000” powstała, jak pisze autorka w posłowiu, ze sprzeciwu wobec degrengolady świetnego niegdyś teatru, z potrzeby przypomnienia szeroko rozumianej publiczności czasów wielkości tej narodowej sceny. Autorka z rozmysłem ogranicza swoją opowieść do roku 2000, mając świadomość, że zbyt bliska perspektywa czasowa opisywania zjawisk artystycznych nie sprzyja obiektywizmowi. Od marca 1945, kiedy to scena przy pl. Szczepańskim po...
Polonia aeterna Wojciecha Wencla nieprzypadkowo ukazuje się w roku wielkiego jubileuszu odzyskania niepodległości. Nawiązując do dawnych arcydzieł malarstwa, muzyki i literatury, poeta próbuje zrekonstruować uniwersum narodowej wyobraźni. Czytelnik znajdzie tu zarówno metafizyczne mapy utraconych Kresów, jak i zmysłowe pejzaże Krakowa, Tylicza czy Lanckorony. Jednak centralnym punktem w kosmosie Wencla pozostaje jego rodzinna Matarnia, a najdoskonalszą formą tej „Miłości, co ...
Praca powstała w oparciu o gromadzone w latach 1957-2010 materiały publikowane oraz udostępnione autorowi dokumenty zgromadzone w IPN. Ze względu na celowe, lub przypadkowe, zniszczenie dokumentów, w tym akt Polskiego Związku Żeglarskiego do roku 1947, śmierć świadków i inne okoliczności - wiele faktów (okoliczności śmierci generała Mariusza Zaruskiego, decyzja o tajnym zatopieniu żaglowca ZAWISZA CZARNY, pełna biografia Leonida Teligi lub żeglarska aktywność Ryszarda Kuklińs...
Ślepcy idą do nieba to trzeci tom sagi kresowej Stanisława Srokowskiego, kontynuującej główne motywy Ukraińskiego kochanka i Zdrady. Autor kreśli znakomitą panoramę kresowych ziem z ich wielowiekową kulturą, tradycjami i tragicznymi dziejami. Losy bohaterów Ślepców powiązane są zarówno z historią europejską, jak i dziejami Kresów. Fabułę wspierają wydarzenia historyczne, dokumenty, listy, relacje świadków.
Protesty uliczne jako forma sprzeciwu wobec władzy pojawiają się w sytuacjach uznawanych przez ich uczestników jako krytyczne. Taka forma oporu oznacza, że pomiędzy obywatelami a władzą zerwany zostaje kontakt. Władza przestaje być realnym reprezentantem interesów społeczeństwa. (...) Z sytuacją taką mieliśmy do czynienia w Polsce w latach 80., szczególnie w okresie od wprowadzenia stanu wojennego do upadku komunizmu. Intencją niniejszej pracy jest odtworzenie przebiegu prote...
Autor od lat opisuje burzliwe dzieje ziem kresowych. Otrzymujemy fascynującą opowieść, w ktorej splatają się losy wielu bohaterów, Polaków, Ukraińców, Żydów, Niemców, Rosjan, Ormian i Karaimów. Miłośnicy Lwowa odnajdą w niej niepowtarzalny klimat przedwojennego miasta, jego życia duchowego, towarzyskich spotkań. Wielka i tragiczna miłość polskiej dziewczyny i ukraińskiego chłopca ujawnia sens ludzkiej egzystencji w poszukiwaniu prawdy w podzielonym świecie. Porywająca akcja, ...
Kazimierz Sabbat był znaczącą postacią polskiego życia politycznego emigracji niepodległościowej. Należał do grona tych nielicznych, których potomni określają mianem mężów stanu, ludzi umiejących wznieść się ponad partyjnymi podziałami na rzecz wspólnego dobra. Adam Ciołkosz, jego wielki przyjaciel i przewodnik w polityce emigracyjnej, mawiał, że w swoim życiu miał dwie pasje: harcerstwo i socjalizm. Odnosząc te słowa do Kazimierza Sabbata można bez zastrzeżeń stwierdzić, że ...
Pisma polityczne to zbiór szkiców Karola Ludwika Konińskiego z lat 1923-1939. Tom ten skusi zapewne wielu czytelników do próby odpowiedzi na pytanie o miejsce pisarza na politycznej oraz ideowej mapie II Rzeczypospolitej. Nie będzie to zadanie łatwe, gdyż jako myśliciel polityczny był Koniński zjawiskiem oryginalnym, osobnym, niełatwym go jednoznacznego sklasyfikowania. Trudno też precyzyjnie oddzielić w pisarstwie Konińskiego „polityczne” od „literackiego” czy „filozoficzne...
Wojciech Wencel (ur. 1972) od debiutanckiego tomu Wiersze (1995) podąża własną drogą. Młodszy od generacji „BruLionu”, manifestacyjnie odrzucił dominujący w ostatniej dekadzie XX wieku model poezji egocentrycznej, opartej na kolokwializmach. Krytyka połączyła jego twórczość z neoklasycyzmem, wskazując na jej silne zakorzenienie w tradycji kultury europejskiej, problematykę metafizyczną, wyrafinowanie formalne, powagę i muzyczność. W plebiscycie „25 książek na 25-lecie” utrzym...
Wojciech Chmielewski jest mistrzem małych form prozatorskich. Potwierdza to jego najnowszy zbiór opowiadań Sylwia z Gibalaka. Fabuły zamieszczonych w nim 26 utworów toczą się bez wyjątku w Warszawie, rozdartej pomiędzy przeszłością i współczesnością, stanowiącej palimpsest nawarstwiających się czasów i miejsc. Rozdarty jest także bohater tej prozy, niespieszny przechodzień, przemierzający warszawskie ulice, zanurzony w przeszłości, wspominający PRL-owskie dzieciństwo, naznacz...
Paralele – korespondencje – dedykacje to zbiór czternastu artykułów o związkach łączących najwybitniejszych polskich pisarzy XX i XX wieku: Bohaterami książki są Andrzej Bobkowski, Stanisław Rembek, Ksawery Pruszyński, Czesław Straszewicz, Gustaw Herling-Grudziński, Marek Nowakowski, Janusz Krasiński i Zbigniew Herbert.„Maciej Urbanowski należy do grona najważniejszych i najoryginalniejszych krytyków literackich w Polsce. Jest on przy tym badaczem wyraziście formułującym włas...
„Lwowska noc ukazuje martyrologię miasta. I męczeństwo ludzi. Tych, których naprędce zakopano w gigantycznych dołach, by kolejny, niemiecki okupant Lwowa mógł z dumą oznajmić, że miasto jest „Juden frei!”; tych, których zakatowano w więzieniach i siedzibach Gestapo i NKWD; elitę miasta rozstrzelaną przez Niemców na Wzgórzach Wuleckich; ofiary najstraszliwszych mordów dokonanych przez, teoretycznych, współgospodarzy tej ziemi: Ukraińców.Ta powieść, w której prawdziwe jest każd...
Wojciech Chmielewski, ur. 1969 w Warszawie, prozaik, autor tomów opowiadań Biały bokser (2006) wyróżnionego w VI edycji Nagrody Literackiej im. Józefa Mackiewicza, Brzytwa (2008) nominowanego do Nagrody Mediów Publicznych Cogito, Najlepsza dentystka w Londynie (2014), powieści Kawa u Doroty (2010) nominowanej do Nagrody Angelus w 2011 r. i Belweder gryzie w rękę (2017). W 2017 r. został laureatem pierwszej edycji Nagrody Literackiej im. Marka Nowakowskiego przyznawanej dla au...
Andrzej Michał Sielski Sprawa Wallenberga. Raoul Wallenberg pochodził ze znanej szwedzkiej bankierskiej rodziny. Ukończył architekturę w USA. Jako sekretarz Poselstwa Królestwa Szwecji w Budapeszcie w latcach 1944-45 uratował życie tysiącom Żydów, udzielając im dyplomatycznej opieki. Po wkroczeniu Armii Czerwonej do Budapesztu Wallenberg został aresztowany przez NKWD i wywieziony do Rosji. Mimo wielu dyplomatycznych interwencji kolejnych szwedzkich rządów, niestety mało zdec...
Prezentowana korespondencja posła saskiego w Warszawie Augusta Essena z ministrem spraw zagranicznych Saksonii Heinrichem Stutterheimem dowodzi, że król Stanisław August pełnił swój urząd tylko fikcyjnie, a władzę w istocie sprawował ambasador rosyjski i Katarzyna II. Rzeczpospolita, pozbawiona wojska i mająca wadliwą konstytucję, której wbrew woli państw zaborczych nie wolno było zmienić, pogrążała się coraz bardziej w niemocy, a król nadaremnie szukał oparcia w Katarzynie I...
Rzeczpospolita w najmniejszym stopniu nie jest dla angielskiego historyka egzotyką, a równocześnie Butterwick ma także perspektywę zewnętrzną, która pozwala mu na stawianie odkrywczych pytań i na stałe porównywanie przemian Kościoła w Polsce z ,,rewolucjami” w innych krajach, zwłaszcza w józefińskiej Austrii oraz rewolucyjnej Francji. Niezwykle szeroka baza źródłowa pracy (zaczynając od Archivo Segreto Vaticano, a kończąc na archiwaliach kościelnych w Polsce, nieznanych naszy...
Andrzej Waśko – historyk literatury, prof. nauk humanistycznych, pracownik Uniwersytetu Jagiellońskiego, autor książek o literaturze polskiej (ostatnio Historia według poetów, 2015), wydawca, publicysta (Demokracja bez korzeni, 2009), redaktor naczelny dwumiesięcznika „Arcana”. W latach 2016-2017 jeden z koordynatorów prac nad nową podstawą programową języka polskiego. Obecnie doradca Prezydenta RP i członek Narodowej Rady Rozwoju. O edukacji literackiej jest zbiorem szkiców ...
Jacek Kordel (ur. 1988) – absolwent Instytutu Historycznego Uniwersytetu Warszawskiego (2012), w którym obronił też doktorat (2017). Zainteresowania naukowe: historia dyplomacji, dzieje Rzeczypospolitej i Rzeszy Niemieckiej w epoce nowożytnej. Książka naświetla drogę wiodącą do „saskiego przewrotu przymierzy”, czyli do sasko-pruskiego sojuszu z 1778 r. Co skłoniło młodego elektora Fryderyka Augusta III do porzucenia tradycyjnych związków z Wiedniem i poszukiwania pomocy u Fr...
Najnowsze, znakomite wiersze Leszka Elektorowicza mówią o sprawach ostatecznych i granicznych: o umieraniu, śmierci, drodze do tytułowego Królestwa i nadziei spotkania z Bogiem. Poeta umiał znaleźć dla tych doświadczeń oryginalną formę poetycką, uderzającą prostotą, skromnością, powściągliwością, a przecież tym bardziej dramatyczną. Liryki Elektorowicza są jednocześnie modlitwą, zapisem cierpienia, miłosnym wyznaniem, eschatologiczną wizją i epitafium pisanym samemu sobie. A...