Dlaczego spośród kilkunastu żyjących niegdyś gatunków hominidów przetrwał właśnie homo sapiens? Co właściwie tak mocno odróżnia nas od wszystkich innych istot z którymi dzielimy planetę? Kiedy i jak doszło do tego odróżnienia? „Kim więc jesteśmy my, gatunek malarzy i poetów? Jak do tego doszliśmy? Jak to się stało, że ci bezimienni artyści z jaskiń południowej Europy trafili tam, by uprawiać swoje rzemiosło tak dawno temu? Skąd przybyli? Dlaczego, spośród wszystkich gatunków...
Niniejszy zbiór esejów zapoznaje Czytelnika z badaniami dotyczącymi problemu normatywności podjętymi nie tylko z perspektywy filozoficznej, lecz również psychologicznej oraz kognitywistycznej. W tomie znaleźć można eseje dotyczące normatywności dyskursu epistemicznego, problemu naturalizacji normatywności, jak również analizujące podstawowe pojęcia normatywne. Ponadto Czytelnik będzie mógł zapoznać się z normatywnymi aspektami etyki, matematyki, języka, moralności oraz umysłu...
Czy rozumienie przypomina rozmowę, widzenie, czy taniec? Czy istnieje język doskonały? Czym jest interpretacja? Czy poza jej granicami leży tylko nonsens? Granice interpretacji to książka, która odpowiada na pytanie, dlaczego w świecie komunikacji jesteśmy skazani na interpretację. Autor, posiłkując się ustaleniami współczesnych nauk kognitywnych i teorii ewolucji, a także czerpiąc z tradycji filozofii analitycznej dowodzi, że nie może istnieć język doskonały niepodatny n...
Pierwszy artykuł kolejnego, 54. numeru Zagadnień Filozoficznych w Nauce dotyczy problemu brakującej masy – problemu, który wymusza rewizję nie tylko obowiązujących teorii fizycznych lecz także naszego obrazu świata. Druga, większa część tomu poświęcona jest naukowej i filozoficznej refleksji nad religią i myślą teologiczną. Pierwszy tekst tej części przedstawia problemy i oczekiwania związane z ewolucyjnym podejściem do badań nad religią. Dwa kolejne artykuły mają bardziej fi...
Game theory is a mathematical the-ory of strategic interactions between rational agents. It has been widely, and with much success, applied in various areas of social sciences, espe-cially economics and sociology. How-ever, it has been relatively rarely used in the analyses pursued within legal theory and legal dogmatics. The pre-sent volume is intended to fill in – at least to a certain extent – this gap: the general message of the most of the papers collected in it is that ...
Tom szósty Studiów z filozofii prawa poświęcony jest zagadnieniu normatywności prawa. Jest to jedno z najbardziej kontrowersyjnych zagadnień w filozofii prawa. Było ono przedmiotem gorącej dyskusji w XIX w., a przez ostatnie sto lat, badanie normatywności przybierało różne kształty i formy: od dualizmu Kelsena, poprzez redukcjonizm proponowany przez realistów prawnych, aż do stanowisk nihilistycznych. W ostatnich latach zaobserwować można wzrost zainteresowania problematyką z...
Jedna z najbardziej żywiołowych współczesnych dyskusji toczy się wokół wzajemnych relacji nauki i religii. Światowej sławy filozofowie, Daniel Dennett i Alvin Plantinga, prowadzą pasjonującą polemikę i prezentują własne stanowiska w sporze na temat możliwości pogodzenia współczesnego, naukowego obrazu świata z wierzeniami religijnymi. Postaci obydwu autorów – liderów przeciwnych obozów - sprawiają, że książkę należy traktować jako cenne dzieło nie tylko filozofii, ale również...
Dlaczego należy myśleć racjonalnie? Czy każda głupota jest grzechem, a każda mądrość cnotą? Co znaczy myśleć uczciwie i jak robić to na co dzień? Wszystko, co istnieje w świecie, musi podlegać prawom logiki. Z wyjątkiem ludzkich myśli. Człowiek jest czymś więcej niż materią, bo prawa logiki może zawieszać. Wolność do głupoty - oto wielkość ludzkiego fenomenu. Tylko czy można z tej wolności korzystać bezkarnie? W swojej nowej książce ks. prof. Michał Heller przekonuje, że wart...
Dlaczego istnieje rzeczywistość? Jak myśleć o Bogu w epoce podroży kosmicznych i Internetu? Skąd jesteśmy? Dokąd zmierzamy? Te fundamentalne pytania towarzyszą człowiekowi od zawsze. Napisana z polotem i poetyckim zacięciem książka jest próbą wyjaśnienia tajemnic naszego istnienia z perspektywy ewolucyjnej, od Wielkiego Wybuchu, aż po chwilę obecną. Autor ocenia religijny i filozoficzny wpływ odkryć naukowych na nasze zrozumienie ewolucji i świata przyrody, a także bada zmien...
Czym jest interpretacja Pisma Świętego? Czym jest egzegeza talmudyczna? Czym jest logika żydowska, logika Talmudu? Logika Talmudu z filozoficznego punktu widzenia oferuje oryginalne podejście do pragmatyki i prakseologii. W judaizmie antyplatońskie oraz niearystotelesowskie założenia są jasno wyrażone, zaś świat naszej codziennej praktyki ma w nim znaczenie zasadnicze i rozumować wolno tylko w jego kontekście. Książka odwołuje się do judaistycznego zrozumienia logiki codzien...
Dlaczego spośród kilkunastu żyjących niegdyś gatunków hominidów przetrwał właśnie homo sapiens? Co właściwie tak mocno odróżnia nas od wszystkich innych istot z którymi dzielimy planetę? Kiedy i jak doszło do tego odróżnienia? „Kim więc jesteśmy my, gatunek malarzy i poetów? Jak do tego doszliśmy? Jak to się stało, że ci bezimienni artyści z jaskiń południowej Europy trafili tam, by uprawiać swoje rzemiosło tak dawno temu? Skąd przybyli? Dlaczego, spośród wszystkich gatunków ...
Czym jest poszukiwanie prawdy? Dlaczego brak idei zmienia życie w wegetację? Czy czasami nie zamieniamy naszego chrześcijaństwa w ideologię? 10.30 u Maksymiliana to wyjątkowy zbiór homilii, które Ksiądz Profesor Michał Heller wygłosił w kościele św. Maksymiliana w Tarnowie – swoim rodzinnym mieście. Jego krótkie, rzeczowe, a jednocześnie obrazowe kazania odnoszą się do Ewangelii i głęboko osadzają ją w codziennym życiu każdego z nas. Oto człowiek w swoim rozwoju osiągnął zdol...
Artykuły opublikowane w 56. numerze poruszają szeroki wachlarz kwestii. Tom otwiera tekst o rozumowaniach niefundacjonistycznych. Kolejny artykuł przedstawia historię powstania intuicjonistycznego rachunku zdań i Twierdzenie Gliwienki. Trzeci tekst numeru zestawia ze sobą stanowiska dwóch przeciwników kartezjańskiego dualizmu na gruncie filozofii umysłu - Johna Searle'a i George'a Lakoffa. Ostatni z publikowanych artykułów prezentuje koncepcję powstania i ewolucji mózgu wedłu...
Główna dziedzina: kognitywistyka Inne dziedziny: psychologia, filozofia umysłu, filozofia języka, filozofia nauki, filozofia religii, lingwistyka, logika, informatyka, nauki o sztucznej inteligencji Główne zagadnienia: dotyczy różnych problemów kognitywistyki zawiera eseje filozofów, logików, informatyków oraz kognitywistów Opis: Prezentowany tom koncentruje się na historycznych, metodologicznych i teoretycznych problemach kognitywistyki. Można w nim znaleźć rozważania na t...
Czy trudności interpretacyjne nierelatywistycznej mechaniki kwantowej są zagadnieniami, które już dawno przestały być aktualne, czy zawierają jednak pewien twórczy potencjał? Czy istnieje związek między nimi a stanowiskami filozoficznymi, przyjmowanymi przez naukowców? A może konfrontacja trudności z tradycyjnymi pytaniami filozoficznymi da szansę na wypracowanie zupełnie nowych teoretycznych narzędzi badawczych, tak potrzebnych współczesnej fizyce? Książka stanowi prezentacj...
O ile oczami wiary widzi się świat inaczej, niż oczami wiedzy naukowej? Jak, w perspektywie teologicznej, sens człowieka wiąże się z sensem Wszechświata? Jaki jest związek „teologii sensu” z „teologią stworzenia”? Pytania o sens człowieka i sens Wszechświata są ze sobą ściśle związane. Właściwie stanowią one jedno Wielkie Pytanie. Człowiek jest genetycznie związany z Wszechświatem. Korzenie człowieka wyrastają z historii Wszechświata. Jeżeli Wszechświat ma sens, to sens ten...
Czym jest ciemna energia? Jakie obiekty lub cząstki tworzą ciemną materię? Skąd wiadomo, że wszechświat składa się głównie z ciemnej materii i jest wypełniony ciemną energią? Z czego składa się wszechświat? Jeszcze nie tak dawno fizycy sądzili, że dobrze znają odpowiedź na to pytanie, i że potrafią dokładnie zidentyfikować wszystkie obiekty, które dają swój wkład do całkowitej masy wszechświata. Problem pojawił się wtedy, gdy obserwacje astronomiczne dostarczyły dowodów na...
Po raz pierwszy prezentujemy polskiemu odbiorcy dzieło, w którym Józef Życiński przedstawia summę swoich wieloletnich badań na gruncie filozofii nauki. W erudycyjnym i usystematyzowanym wywodzie Życiński pokazuje ukryte mechanizmy rządzące ewolucją nauki od jej początków aż po czasy nam współczesne. Józef Życiński skupił swoją uwagę na jednej rewolucji, i to nie rewolucji przebiegającej w nauce, lecz rewolucji, jaka dokonała się w poglądach na naukę, czyli na rewolucji meta...
Co to znaczy, że wszechświat się rozszerza? Czy Wielki Wybuch rzeczywiście był jego początkiem? Dlaczego nocne niebo nie świeci jednostajnym blaskiem? Czy wszechświat można uważać za układ izolowany? W Filozofii kosmologii Michał Heller we właściwym sobie klarownym i pasjonującym wywodzie oprowadza Czytelnika po gąszczu tematów filozoficznych, które towarzyszyły kosmologii od jej zarania, aż do momentu uformowania się jej jako dojrzałej nauki empirycznej. Wskazuje na filozof...
Dlaczego nie można przewidzieć kryzysów ekonomicznych? Czy filozofowie mogą pomóc w ich przewidywaniu? Jaki świat ukrywa się za skomplikowanymi teoriami ekonomii? Na te oraz na szereg innych pytań podejmuje próby odpowiedzi filozofia ekonomii, dziedzina w zasadzie dotychczas nieobecna w polskiej nauce i literaturze. Autor wprowadza nas stopniowo w problemy ekonomii, przedmiotu jej badań i stosowanych metod, począwszy od filozofów starożytnych (którzy niewiele mieli do pow...
O ile oczami wiary widzi się świat inaczej, niż oczami wiedzy naukowej? Jak, w perspektywie teologicznej, sens człowieka wiąże się z sensem Wszechświata? Jaki jest związek „teologii sensu” z „teologią stworzenia”? Pytania o sens człowieka i sens Wszechświata są ze sobą ściśle związane. Właściwie stanowią one jedno Wielkie Pytanie. Człowiek jest genetycznie związany z Wszechświatem. Korzenie człowieka wyrastają z historii Wszechświata. Jeżeli Wszechświat ma sens, to sens ten...
