Osamu Dazai (1909–1948) jest jednym z najwyżej cenionych, a zarazem najpoczytniejszych pisarzy japońskich swego pokolenia. Polscy czytelnicy poznali go dzięki przekładom kilku opowiadań, a także powieści Zmierzch (1947, wyd. pol. 2001). Powieść Zatracenie – ostatni ukończony utwór Dazaia – ukazała się w roku samobójczej śmierci pisarza. To osnuta na wątkach autobiograficznych i spisana w pierwszej osobie pełna dramatyzmu opowieść o człowieku, który choć wszechstronnie utalent...
Pod koniec marca 1945 roku hrabina Margit Thyssen-Batthyany urządza w pałacu w Rechnitz w Austrii przyjęcie pożegnalne dla miejscowego kierownictwa NSDAP, SS i Gestapo. W jego trakcie niektórzy goście wychodzą z pałacu, by rozstrzelać żydowskich robotników, przetrzymywanych w pobliżu. Ponad 60 lat później informacja o tamtej zbrodni dociera do kuzyna hrabiny, młodego dziennikarza z Zurychu, Sachy Batthyany’ego. – A co ty masz z tym wspólnego? – pyta go pisarz Maxim Biller. Ba...
Okoliczności powstania Pijaka same są niemal powieściowe i sensacyjne. Autor Hans Fallada (1893-1947), w 1944 roku znalazł się w hitlerowskim zakładzie karnym i tam, w więziennej celi, napisał tę powieść, którą potem wyniósł potajemnie na wolność. Fallada należał do najpoczytniejszych autorów niemieckich w okresie międzywojennym, ale też do najbardziej kontrowersyjnych. Oskarżany przez emigrację o kompromisy z nazistami, miał jednocześnie trudną osobowośc i trapiły go nałogi....
W ostatnim tomie sagi Sándora Máraiego towarzyszymy Péterowi Garrenowi w jego podróży do Berlina, gdzie jesteśmy świadkami wielkiego wiecu Hitlera. Opis i analiza tego wydarzenia są czymś wyjątkowym w literaturze. Po wiecu Péter, uzyskawszy uprzednio specjalne pozwolenie, odwiedza przebywającego w areszcie domowym pisarza Bertena (jego pierwowzorem jest Tomasz Mann). Rozmowa między nimi to błyskotliwa analiza niemieckiego ducha, ale też niewesoła prognoza dla świata. Wreszcie...
Irlandzka mitologia i epika bohaterska, dotychczas mało znana w Polsce, daje się porównać z takimi arcydziełami, jak Iliada Homera, i nie ustępuje im w atrakcyjności. Po świeżo wydanym staroangielskim Beowulfie Robert Stiller udostępnia obecnie najciekawszą z wersji irlandzkich, którą sto lat temu opracowała po mistrzowsku Lady Augusta Gregory.
Kanon opowiadań Jarosława Iwaszkiewicza (1894-1980), jednego z najwybitniejszych pisarzy polskich XX wieku, nazywanego już przez krytykę literacką dwudziestolecia międzywojennego „urodzonym nowelistą”. Książka zawiera takie utwory, jak m.in.: Brzezina, Panny z Wilka, Matka Joanna od Aniołów, Zygfryd, na podstawie których Andrzej Wajda, Jerzy Kawalerowicz i Andrzej Domalik nakręcili głośne i znakomite filmy.
Osamu Dazai (1909–1948) jest jednym z najwyżej cenionych, a zarazem najpoczytniejszych pisarzy japońskich swego pokolenia. Polscy czytelnicy poznali go dzięki przekładom kilku opowiadań, a także powieści Zmierzch (1947, wyd. pol. 2001). Powieść Zatracenie – ostatni ukończony utwór Dazaia – ukazała się w roku samobójczej śmierci pisarza. To osnuta na wątkach autobiograficznych i spisana w pierwszej osobie pełna dramatyzmu opowieść o człowieku, który choć wszechstronnie utalen...
Portugalia była jednym z kilku państw europejskich, które nie wzięły bezpośredniego udziału w II wojnie światowej. Ale oficjalna neutralność nie oznaczała, że kraj odseparował się całkowicie od wydarzeń, które w latach 1939–1945 wstrząsały kontynentem. Co więcej, szczególny status Portugalii sprawił, że stała się ona terenem tajnych i jawnych działań dyplomacji wywiadów obu walczących w wojnie stron; z kolei dla tysięcy uciekinierów z płonącej Europy obiektem marzeń było miej...
Baronowa Blixen opowiada o słynnej duńskiej pisarce Karen Blixen (1885–1962). Opowiada w fascynujący i nietypowy sposób. Autorka, francuska dziennikarka i pisarka Dominique de Saint Pern, określiła książkę terminem „powieść”. Ta szczególna powieść biograficzna ma jako narratorkę Clarę Selborn (1916–2008), wieloletnią sekretarkę Blixen. Sama Karen Blixen, znana przede wszystkim ze sfilmowanej powieści Pożegnanie z Afryką (1937, film 1985) i również sfilmowanego (1987) opowiada...
Żar był pierwszym wydanym w Polsce dziełem Sándora Máraiego. Ta niewielka powieść w swej zewnętrznej warstwie mówi o męskiej przyjaźni, zburzonej przez miłosny trójkąt, przede wszystkim jednak jest refleksją nad potrzebą poznania prawdy, ale także nad niemożnością dotarcia do sedna minionych zdarzeń. Choć bohaterowie są już starzy, na przeszłość ciągle kładzie się cień niepewności – i to napięcie udziela się również czytelnikowi, który do końca nie otrzymuje prostych odpowied...
Tytułowe Tak (1978) jest ostatnim słowem znakomitego opowiadania Thomasa Bernharda, a zarazem odpowiedzią udzieloną narratorowi przez przyjaciółkę, Persjankę, na pytanie, czy kiedyś popełni samobójstwo. Jej towarzystwo i empatia początkowo koiły go, gdy sam próbował wydobyć się z depresji i izolacji. Jednak wkrótce zaczyna mu ciążyć fatalizm kobiety, niezdolnej do jakiejkolwiek zmiany własnego życia. Decyduje się więc przerwać platoniczny związek. Po jakimś czasie z notki w g...
Bohaterami wydanej w 1975 roku powieści są trzej dawni koledzy szkolni, pochodzący z Górnej Austrii. Narrator, matematyk z Uniwersytetu Cambridge, przyjeżdża po latach nad rzekę Aurach do preparatora ptaków Hoellera i wprowadza się na poddasze jego domu, gdzie zamierza zebrać i uporządkować tysiące notatek, pozostawionych tam przez ich wspólnego przyjaciela, Roithamera, profesora fizyki w Cambridge. Roithamer, postać wykazująca wiele podobieństw do słynnego filozofa Ludwiga W...
Wspomnienia ziemian dotyczą społeczności nieistniejącej już od ponad pół wieku. To przydaje im szczególnej wartości. Tom wspomnień kresowych Andrzeja Rostworowskiego wzbogaca naszą wiedzę o dziejach polskiego ziemiaństwa. Wiele w nim interesujących relacji i faktów, jak choćby fragment opisujący Zakład oo. Jezuitów w Chyrowie, który odegrał bardzo ważną rolę w kształtowaniu inteligencji polskiej. Dodatkowym walorem tych wspomnień jest niewątpliwy talent literacki ich autora....
Eseistyczna powieść Ziemia! Ziemia!..., którą Márai napisał na emigracji w Salerno, pomyślana została jako trzecia część opublikowanych w 1934 roku "Wyznań patrycjusza". Materiał faktograficzny i refleksyjny książki obejmuje czas od grudnia 1944 r. do momentu ostatecznego opuszczenia Węgier (w 1948 r.) przez pisarza i jego rodzinę. Podobnie jak w Wyznaniach patrycjusza, i tutaj Márai podejmuje przede wszystkim próbę intelektualnego podsumowania zdarzeń. Od początku wojny prze...
Poemat Adama Mickiewicza powstały w latach 1832-1834 w Paryżu. Dwa lata po publikacji pojawiła się entuzjastyczna recenzja Wilhelma Häringa który jako pierwszy określił Pana Tadeusza mianem epopei: To najnowsze dzieło Mickiewicza jest doskonałym poematem epickim, dziełem, którego forma jest nam obca, ale istota odpowiada najsurowszym wymogom stawianym przez naszą krytykę estetyczną eposowi, a mianowicie jego najwyższej, a według innych jedynej odmianie. Pan Tadeusz przynosi...
Powieść-niespodzianka. Sensacyjna historia Petera Gaspara, rumuńskiego emigranta w Stanach Zjednoczonych, potomka ocalonych z Holocaustu Żydów, który otrzymuje dziwny list z pogróżkami. Policja podejrzewa, że autorem listu jest ktoś ze środowiska skrajnie prawicowych sympatyków przedwojennej Żelaznej Gwardii i admiratorów wybitnego intelektualisty Dimy. Gaspar pewnego dnia znika, a jego przyjaciel, profesor Gora na próżno szuka klucza do całej historii. W narracji nie zabrakn...
Autor Imperium wypracował wyrazisty i rozpoznawalny styl. Szczegół obok uniwersalnego uogólnienia. Wielka prawda wysnuta z konkretnych przeżyć i doświadczeń. W przeciwieństwie do wielu innych opuszcza pisarską celę, nie izoluje się, wychodzi z niej i z pasją oraz przenikliwością odkrywcy, ale przede wszystkim wrażliwego artysty wpatrzonego w skłębiony i chaotyczny obraz świata, artysty zasłuchanego w jego szept, zgiełk i wrzask, dokonuje oglądu, jakże często porażającego. Świ...
Wyznania patrycjusza składają się z dwóch części – pierwsza stanowi opis dzieciństwa, a zarazem obraz Węgier początku XX wieku; druga jest relacją z okresu emigracji młodego człowieka (a wkrótce młodego małżeństwa) i jednocześnie portretem Europy Zachodniej w latach dwudziestych minionego stulecia. Jak pisze Teresa Worowska w posłowiu do tłumaczonej przez siebie książki: „pierwsza część opowiada o próbie wyrwania się z pewnego świata, druga – o daremności tej próby, o niemożl...
Cztery pory roku(1938) to trzeci po Księdze ziół (1943, wyd. pol. 2003) oraz Niebie i ziemi (1942, wyd. pol. 2011) zbiór miniatur Sándora Máraiego w tłumaczeniu Feliksa Netza. Tomik podzielony jest na dwanaście części odpowiadających kolejnym miesiącom, a w każdej z nich Márai w swoich „epigramach prozą” spisuje nastroje i spostrzeżenia towarzyszące przemianom pogody i rytmom natury; notuje znaki, które, jak pisze, zaczęły „przemawiać do mnie równocześnie z bezpośredniej obse...
Dlaczego słowa są dla wielu Żydów aż tak bardzo ważne? Pisarz Amos Oz i profesor historii Fania Oz-Salzberger próbują wyjaśnić to w swoim żywym i pouczającym dyskursie. Przywołują różnorodne teksty związane z historią i kulturą żydowską: księgi religijne, komentarze, wiersze i utwory prozatorskie, pieśni, powiedzenia, dowcipy. A wszystkie te teksty i zawarte w nich słowa tworzą łańcuch, który spaja kolejne pokolenia Żydów od Abrahama po dzień dzisiejszy. Autorzy koncentrują ...
Książka ta odkrywa Michała Montaigne', który nikogo nie interesował - z jego poglądami politycznymi i przygodami intelektualnymi w tej dziedzinie. To Montaigne, który w każdym zdaniu musiał liczyć się z najwnikliwszą, najdrażliwszą i najokrutniejszą cenzurą - i Montaigne, który wybierał się do Polski, ówczesnej zrealizowanej utopii tolerancji, spokoju i dobrobytu. Jak się okaże, tej utopii nie znają i polscy czytelnicy XXI wieku, przyzwyczajeni do potępienia całej polskiej pr...
Pod koniec dziewiętnastego wieku w Brazylii, na dzikich pustkowiach, żyjący w skrajnej nędzy biedacy zebrali się pod przywództwem charyzmatycznego proroka, Antônia Doradcy, i założyli swoje Święte Miasto, Canudos. Rząd młodej Republiki Brazylii uznał ich samowolną działalność za zagrożenie, które trzeba jak najprędzej zlikwidować. Niespodziewanie jednak okazało się, że zniszczenie tego miasta z błota i gliny zmieszanej ze słomą nie jest wcale takie proste… „Sąd w Canudos” (...
Trzecia, po Zbuntowanych i Zazdrosnych część nieformalnej sagi rodu Garrenów Sándora Máraiego. W Obcych autor cofa się w czasie w stosunku do poprzedniej części cyklu i ukazuje, jak doszło do zajęcia miasta przez obcych, jaki opór wewnętrzny stawiała ludność, nie pozwalając się zdominować moralnie i duchowo, i jak powoli kruszał ten opór. Jednocześnie gasła wola życia Gábora Garrena, jednego z dwóch - obok biskupa Janosa - duchowych przywódców miasta, którego w końcu zmogła ...
Jon McGregor (ur. 1976) uważany jest za pisarza ogromnie utalentowanego i rokującego wielkie nadzieje. Wszystkie trzy napisane przez niego dotychczas powieści nominowane były do Bookera, najważniejszej nagrody literackiej Wielkiej Brytanii. Nawet psy (2010) to świetnie skonstruowana, nowoczesna wielowątkowa powieść, poruszająca trudne współczesne problemy: narkomanię, bezdomność, nieradzenie sobie z życiem. W przejmujących okolicznościach poznajemy losy kilku mieszkańców mias...
„Literatura piękna” to jedna z najszerszych kategorii, głównie ze względu na to, że jej granice są bardzo niewyraźne. Książki w tej kategorii często znajdują się na styku kilku gatunków, w wielu powieściach autorzy bawią się formą, eksperymentują z wykorzystywaniem różnych stylów literackich. Za jeden z najbardziej wyrazistych polskich przykładów można uznać prozę Andrzeja Stasiuka, która ma w sobie elementy autobiografii, reportażu, eseju i opowieści na granicy snu i jawy, a czasem nawet poezji. Kategoria „Literatura piękna” zawiera w sobie dzieła najwybitniejszych pisarzy wyróżnionych prestiżowymi nagrodami międzynarodowymi – Noblem, Pulitzerem, nagrodą Goncourtów czy Man Booker Prize ‒ oraz polskimi – Literacką Nagrodą Nike, Nagrodą Kościelskich, Angelusem, Literacką Nagrodą Gdynia, Paszportem „Polityki”. W tej kategorii znajdują się dzieła zarówno klasyków literatury, jak i pisarzy współczesnych oraz młodego pokolenia. Dlatego obok takich nazwisk jak Aleksander Dumas („Trzej muszkieterowie”, „Hrabia Monte Christo”), Fiodor Dostojewski („Idiota”, „Zbrodnia i kara”), Edgar Allan Poe, Marcel Proust („W stronę Swanna”), Charles Dickens („Oliver Twist”) znajdują się Łukasz Orbitowski („Tracę ciepło”), Wojciech Kuczok („Czarna”, „Gnój”), Eleanor Catton („Wszystko, co lśni”) czy Lauren Groff („Fatum i furia”). W tej kategorii znajdą coś dla siebie zarówno kobiety, jak i mężczyźni, ludzie w podeszłym, średnim i młodym wieku. „Literatura piękna” oferuje nie tylko rozrywkę, ale również możliwość poznania innych, często bardzo odległych kultur. W wielu powieściach zaciera się granica między realizmem a fikcją, a jednym z najciekawszych nurtów z pogranicza świata materialnego i metafizycznego jest realizm magiczny, którego przedstawiciele należą do najważniejszych współczesnych pisarzy (Olga Tokarczuk, Haruki Murakami, Salman Rushdie, Jorge Luis Borges).
