Książka Doroty Hall jest – na pierwszy rzut oka – wąskosprofilowaną monografią dotyczącą jednej z niszowych grup społecznych, jaką tworzą chrześcijanie LGBT w Polsce. […] [Jednak] zagłębiając się w lekturę książki odkrywamy, iż zaprezentowane w niej rozważania dotyczą znacznie szerszego zjawiska, jakim są możliwości artykulacyjne grup już to marginalizowanych w dyskursie publicznym, już to przedstawianych w nim w skrzywionej perspektywie dyskursów dominujących w danym obszarz...
Główne pytanie książki można sformułować następująco: jakiego typu filozofia polityczna rozwijała radykalna z definicji fenomenologia, gdy naród niemiecki szykował się do wprowadzenia w czyn tego, czego inne narody dokonywały dotychczas głównie w myślach? Tak sformułowane, pytanie to zmierza do usytuowania fenomenologii w kontekście nie tylko innych postaci filozofii i myśli politycznej w Niemczech. Z uwagi na kontekst historyczny podjętych w książce badań, ich przedmiotem bę...
Mowa o godności człowieka Giovanniego Pico della Mirandoli jest ciekawym merytorycznie i historycznie wykładem antropologii filozoficznej humanizmu, a ponadto perełką literatury włoskiego odrodzenia, pociągającą swoją urodą literacką. Słynna przemowa Boga do Adama z początku Mowy przez wielu była odczytywana jako manifest nowożytnego humanizmu, gdyż czyni z wolności fundament natury człowieka. Inni, skromniej, uznają Mowę za świadectwo renesansowego redefiniowania kondycji cz...
Na oddawaną do rąk Czytelnika korespondencję Jana Garewicza i Hanny Buczyńskiej-Garewicz składa się kilkaset nigdzie dotąd niepublikowanych listów pisanych w latach 1960–1994. Jan Garewicz – profesor filozofii. Tłumacz. Przyswoił językowi polskiemu oba wielkie dzieła Schopenhauera. Przez wiele lat pracował w Instytucie Filozofii i Socjologii PAN, redaktor „Archiwum Historii Filozofii i Myśli Społecznej”. Hanna Buczyńska-Garewicz – profesor filozofii. Autorka wielu książek...
Książka "Studia o filozofii Sorena Kierkegaarda. Koncepcje, polemiki, inspiracje" zawiera teksty przygotowane przez uczestników konferencji o podobnej nazwie Kierkegaard – koncepcje, polemiki, inspiracje, która odbyła się w dniach 25 i 26 października 2013 roku w Warszawie, w Instytucie Filozofii i Socjologii PAN. Została ona zorganizowana w dwusetną rocznicę urodzin Sorena Kierkegaarda (1813–1855) przez Zespół Filozofii Kultury Instytutu Filozofii i Socjologii PAN wraz z Duń...
Rafał Smoczyński jest autorem cennej monografii z zakresu socjologii ekonomicznej, poświęconej moralnej infrastrukturze działań gospodarczych. Monografia ma wymiar teoretyczny i empiryczny. Ten pierwszy skupia się na klasycznym dorobku socjologii ekonomicznej, zwłaszcza na socjologii Durkheima i współczesnych kontynuatorów jego metodologii (autor odwołuje się przede wszystkim do tekstów Wolfganga Streecka), a także wielokrotnie nawiązuje do Webera, zwłaszcza do rozpowszechnio...
Skąd bierze się uprawnienie jednych do sprawowania władzy i stosowania przemocy wobec innych, w imieniu wspólnoty politycznej, państwa, ojczyzny, ludu czy jakiegokolwiek innego, kolektywnego tworu? Teoretyczne i praktyczne trudności z uzasadnieniem etycznej powinności posłuszeństwa prawu są ewidentne, niezależnie od tego, czy sięgniemy po dzieła Platona, Hobbesa, Kanta, Rawlsa czy Nozicka. Żadna teoria, oprócz rzeczywistej zgody na podporządkowanie się, nie daje trwałej i wys...
Sześć lat po śmierci prof. Barbary Skargi została zredagowana cenna praca w całości jej poświęcona, przygotowana przez jej uczniów i sympatyków. Podkreślenie w tytule „osobności” jej drogi filozoficznej jest tu w pełni uzasadnione, właśnie w kontekście seryjnych publikacji dotyczących warszawskiej szkoły historyków idei. Zasadnicza odmienność jej filozofowania to przede wszystkim fakt, że marksizm ani jego rewizja nie stanowił w tym przypadku punktu wyjścia badań, tak jak rze...
This book explores main social and economic phenomena that, across nations, are fundamental to transformations of the social structure: labor market processes, precarity, processes and mechanisms of inequality, and perceptions of attainment and of resource allocation. The idea of dynamic social structure implies that structures are changeable and produce tensions and conflict between people, groups, and institutions. The case of Poland demonstrates that social and economic ph...
This book explores various aspects of social inequalities and their consequences for the life course of individuals. These include core issues of political sociology, such as voting representation and political attitudes and knowledge. Other elements of the life course this volume investigates pertain to education and skills, religiosity and health issues. The idea of life course implies that individuals and groups are best understood when key parts of their lives are studied...
The book examines the role of idealization in the process of intersubjective understanding and social interaction. I further Karl-Otto Apel’s conception of the dialectic of the real and ideal communication community, and examine our ability to generate counterfactual, “as-if” spaces from psychological, neurocognitive, and philosophical viewpoints. Rejecting the assumption of internal connection between acts and meaning, I argue that internal models can be accessed and assesse...
„Wglądy” w filozofię Cezarego Wodzińskiego, jakie Kołoczek oferuje w tekstach, poświęconych jego książkom – od Heideggera i problemu zła, przez „Światłocienie zła”, „Św. Idiotę”, „Między anegdotą a doświadczeniem”, „Kapłana błaznem”, po „Odysa gościa” oraz „Metafizykę i metapolitykę” – składają się niewątpliwie w interpretacyjną całość, która przedstawia sobą skłaniający do dyskusji obraz tej filozofii. Za trafną i inspirującą należy uznać identyfikację myśli Wodzińskiego jak...
Na pytanie, skąd przychodzą, autorzy książki odpowiadają: jesteśmy w drodze, ale wiemy, że przychodzimy z pograniczy socjologii, zwłaszcza z antropologią tradycyjną i tą najnowszą; jesteśmy w sytuacji sondowania nastawień i nastrojów badawczych socjologów, by – jako socjologowie i jednocześnie uczestnicy polskich debat o atrybucjach styków nauk społecznych i humanistycznych – móc z pewnością odpowiedzieć, dokąd zmierzmy.
(ze wstępu Joanny Kurczewskiej)
Marek Pokropski napisał bardzo wartościową pracę, wyróżniającą się w literaturze światowej na tle innych poszukujących wyjaśnienia konstytucji doświadczenia przez jednoczesne zaangażowanie analiz fenomenologicznych i kognitywistycznych. Opisał ewolucję poglądów Husserla od pewnego intelektualizmu w pojmowaniu konstytucji czasu i przestrzeni do coraz większego doceniania szczególnej roli żywego ciała w tej konstytucji. Określił wkład Merleau-Ponty’ego do uchwycenia specyfiki ż...
ebrane w niniejszym tomie, nigdy wcześniej niepublikowane w języku polskim teksty pochodzą z okresu formowania się i umacniania fenomenologii jako swoistego podejścia filozoficznego, które wywarło ogromny wpływ na kształt kultury intelektualnej ostatniego stulecia. Jest to mianowicie czas pomiędzy wytężonymi pracami przygotowującymi wydanie „Badań logicznych” Edmunda Husserla (ostatnia dekada XIX w.) i publikacją artykułów do księgi pamiątkowej z okazji jego 70. urodzin (1929...
Swoim tytułem – Behemot polski – tom ten nie nawiązuje do imienia jednego z bohaterów pewnej powszechnie znanej i lubianej w Polsce powieści. Nawet, jeśli Behemot opisywany był w niej jako paź, błazen czy kocur, „wyposażony w zawadiackie wąsy kawalerzysty”. Przedmiotem nawiązania jest tu tytuł znacznie mniej znanego i rzadziej cytowanego dzieła. Mowa o późnej pracy klasyka nowożytnej myśli politycznej Tomasza Hobbesa zatytułowanej Behemot lub Długi Parlament. Historia przyczy...
Niniejszy esej jest próbą pytania o dzieje, która wychodzi od żywego doświadczenia tego, że coś się dzieje (choć nie wiadomo co), i drogą transcendentalnego namysłu fenomenologiczno-hermeneutycznego, poruszającego się wąską ścieżką między metafizyką historii i filozofią nauk historycznych, odsłania kolejne warstwy dziejowego (bez)sensu, w tym najgłębiej wydarzające się rozstrzygnięcie (krisis) »jest czy nie jest«, osiągając ostatecznie poziom konkretnej praktyki w postaci iro...
Cezarego Wodzińskiego, przedwcześnie zmarłego filozofa, historyka idei i tłumacza, poznałam w Wiedniu w latach dziewięćdziesiątych. Pracowałam wówczas w Instytucie Polskim, a Profesor przebywał na stypendium w Instytucie Nauk o Człowieku. Był sceptykiem, wydawało mi się, że z trudem mieści się w rzeczywistości, w której „monstrum polityki wciska się wszędzie...”. Podczas jednego z naszych spotkań, oblał mnie zimnym sznapsem. Mam nadzieję, że jeszcze kiedyś się spotkamy, na me...
Marne czasy, kiedy ogłoszono „bankructwo nauki”, minęły, era materialistyczna, kiedy filozofię przejęli „ubodzy duchem”, zakończyła się. We wszystkich dziedzinach wiedzy naukowej i w samej filozofii obserwujemy radykalne burzenie starego i wznoszenie nowego lub w jego przededniu. Okres zwątpienia, dekadencji, chorobliwej niemocy, apatii i kwietyzmu jest poza nami! Niesłychane wstrząsy we wszystkich dziedzinach wiedzy przyrodniczej są jedynie skutkiem potężnego wzrostu i ujawn...
W początkach polskiej transformacji 1989 roku, a możliwe, że i nieco wcześniej, dla aktorów zmiany społecznej (opozycji oraz postkomunistów) najważniejsze było stworzenie możliwości przetrwania i kontrolowanego rozwoju jednolitego porządku społecznego (umowy społecznej nowego otwarcia), które równocześnie legitymizowałaby (np. poprzez system prawa) autonomię węzłowych sfer funkcjonowania nowego ustroju (tj. sfery władzy, gospodarki wolnorynkowej i zmodernizowanego społeczeńst...
Książka Andrzeja Słowikowskiego budzi zainteresowanie z wielu powodów. Przede wszystkim na wyjątkowe uznanie zasługuje jej oryginalny temat, bezprecedensowy w polskich praktykach badawczych nad Sorenem Kierkegaardem. Autor podjął bowiem brawurową próbę zinterpretowania fenomenu mów budujących Duńczyka. Uczynił to w kontekście teologalnych cnót: wiary, nadziei i miłości, jako tych, które wyrażają egzystencjalną postawę człowieka. Wobec Stwórcy, który objawia człowiekowi samego...
Książka jest zachętą do zweryfikowania szeregu stereotypów dotyczących myśli średniowiecznej, w szczególności myśli Tomasza z Akwinu. Jest także zachętą do czerpania z niej inspiracji we współczesnych debatach etycznych, naznaczanych niebywałym rozwojem nauk o mózgu. Nie jest to zatem kolejne wprowadzenie do neurotyki, ale próba wskazania na użyteczność czerpania takich inspiracji w neurotyce. Użyteczność ta ujmowana jest w kategoriach narzędzi myślowych, pomagających w posze...