Nie były to oczywiście łatwe czasy do zawiązywania i utrzymywania kontaktów naukowych, ponieważ Patočka ciągle pozostawał w kręgu zainteresowania czechosłowackich służb bezpieczeństwa, zaś Krońska była represjonowana w związku z wydarzeniami marcowymi 1968 […]. Teoretyczną osnową wymiany epistolarnej pomiędzy tymi filozofami jest zaduma nad tragicznym losem Europy oraz oczekiwanie możliwej zmiany, którą czeski myśliciel ujmował poprzez diagnozę „końca Europy” i w koncepcji „p...
Kołakowski jest dla mnie – to oczywiste – największym fenomenem powojennej filozofii w Polsce i to fenomenem formatu światowego, tak z uwagi na twórczość, jak i życiowe zaangażowania. Przykłady można mnożyć. „Nigdzie indziej nie znajdziemy tak przekonującego spotkania filozofii z życiem” – twierdzi na przykład Modzelewski (Życiodajny impuls chuligaństwa) o skierowanej do sądu opinii semantycznej dotyczącej różnic pojęciowych między wiadomościami, ocenami oraz interpretacjami....
Książka Błażeja Skrzypulca jest pracą oryginalną, chociaż podejmuje klasyczny problem filozofii percepcji. Autor prezentuje w niej nowatorskie analizy i propozycje teoretyczne dotyczące przedmiotowych i protoprzedmiotowych obiektów treści percepcji wzrokowej, z jakimi mamy do czynienia na kolejnych etapach realizacji procesu precepcyjnego. Praca imponuje pod względem analitycznym i systematycznym. Bez wątpienia stanowi ważny wkład we współczesne badania dotyczące natury obiek...
In modern democracy, voters should be able to use elections to control parties and politicians. Citizens lose control when their electoral voice does not compel them to act according to the will of the people. Repeated free and fair elections are supposed to function as a mechanism of electoral control. To evaluate electoral control, citizens need the right data on candidates, parties, and parliamentarians. In this edited book, we present a step towards electoral control by ...
Najciekawszy jest jednak efekt, ogólna wymowa tej książki. Postmodernizm, uznawany dość powszechnie za nieistotny zaułek (by nie powiedzieć: ślepa uliczka) współczesnej myśli i stylu życia, o historycznym już tylko znaczeniu, okazuje się – w lekturze Andrzeja Ledera – prawdziwą puszką Pandory, w której gromadziły się, nabrzmiewały, rozrastały się symptomy, zjawiska i tendencje, które współcześnie wydostały się na zewnątrz, przerwały słabe tamy i ogrodzenia i teraz przejmują w...
Wskazany w tytule pracy zbiorowej problem – zachowawczość a innowacyjność – wzbudza zainteresowanie kolejnego pokolenia badaczy; innymi słowy, jako badacz historii socjologii jestem szczególnie rada, że problem złożonych i fascynujących powiązań między innowacyjnością, kryzysami a różnymi formami zachowawczości psychospołecznej, ekonomicznej i cywilizacyjnej uzyskał w recenzowanej pracy centralne miejsce i „zdobył” ważne dla tego klasycznego problemu nauk społecznych oraz hum...
To bardzo wartościowe studium z zakresu historii idei ukazujące doktrynotwórczą rolę kategorii „uznania” we współczesnym dyskursie filozoficznym (obejmującym nie tylko wątki z zakresu filozofii społecznej, politycznej, ale także etyki, historiozofii czy nauk empirycznych, takich jak psychologia rozwojowa). [...] Szczególną wartość ma rozdział trzeci książki zatytułowany „Sprawiedliwość uznania. Uznanie sprawiedliwości – rzecz o filozoficznej dyskusji między Nancy Frazer i Axe...
Książka jest znaczącym dokonaniem w badaniach prowadzonych przez niezwykle prężnie działającą Polską Szkołę Argumentacji. Autorki przedstawiają rekonstrukcje logiki dialogowej Lorenzena oraz dialektyki formalnej Hamblina, twórczo wykorzystując języki opisu dialogowego Prakkena, a więc ich rozprawa istotnie wzbogaca zarówno teoretyczne badania argumentacji, jak też metateorię tych badań. Podane w rozprawie rozwiązania pozwalają precyzyjnie ujmować nie tylko wzajemną krytykę st...
„Mów, co chcesz, póki nie przeszkodzi ci to widzieć, jak się rzeczy mają. A gdy to widzisz, to niejednego nie powiesz” (Dociekania filozoficzne §79). Słowa te wyrażają – jak sądzę – sedno przedsięwzięcia zwanego filozofią lingwistyczną, wiążąc cel dociekań pojęciowych z zadaniem rozjaśniania trudności wynikających z błędnych wyobrażeń na temat sposobu, w jaki funkcjonuje język. Jest to zarazem główny motyw zebranych tu wypowiedzi, które dotyczą – zgodnie z podtytułem – zastos...
Książka "Nadawać znaczenie. Uwagi o filozofii kultury" jest tomem jubileuszowym, wydanym z okazji czterdziestopięciolecia pracy badawczej, pisarskiej i dydaktycznej Profesor Katarzyny Rosner. Tematyka książki pozostaje w ścisłym związku z Jej zainteresowaniami badawczymi. Można powiedzieć, że pewną nicią przewodnią tych zainteresowań jest rola badań językoznawczych, semiotycznych czy też hermeneutycznych w studiach nad kulturą i jej poszczególnymi wytworami. Jest to książka s...
Seria książkowa Filozofia Rosyjska, powstała w Instytucie Filozofii Uniwersytetu Zielonogórskiego, mieści w sobie prace badaczy polskich studiujących myśl rosyjską XIX i XX stulecia. Naukowcy, zebrani wokół internetowego serwisu www.filozofiarosyjska.uz.zgora.pl, upowszechniają omówienia klasycznych dzieł w postaci monografii, opracowań zbiorowych oraz translacji. Zasadniczy cel naszych poczynań sprowadza się do propagowania bogatych w treść idei, zrodzonych w umysłach wschod...
Francuska estetyka fenomenologiczna pokazuje, że fenomenologiczna zasada źródłowości może być interpretowana w terminach hermeneutycznych, że każde doświadczenie kultury jest jej rozumieniem. Artystyczne "powroty do źródeł" są tyleż ekspresją naszych rudymentarnych związków ze światem i z innymi ludźmi, co ich interpretacją i kształtowaniem.
JOANNA KURCZEWSKA, dziecko powstania warszawskiego, urodzona w piwnicy-schronie naprzeciwko Filharmonii Narodowej, studiowała socjologię na Uniwersytecie Warszawskim. W 1976 roku obroniła w IFiS PAN rozprawę doktorską „Problem narodu w polskiej socjologii przełomu XIX i XX stulecia. Analiza porównawcza wybranych koncepcji”, której promotorką była prof. Barbara Skarga (opublikowana jako Naród w socjologii i ideologii polskiej, PWN, 1979). Profesor Joanna wspomina często jak zo...
Strategie radzenia sobie w doświadczeniu młodego pokolenia wsi pokołchozowych i popegeerowskich.
Książka powstawała i ewoluowała w duchu krytycznego stosunku do szeregu kategorii teoretycznych zajmujących ważne miejsce w analizach z dziedziny socjologii ubóstwa, socjologii wsi, a także w pracach zajmujących się transformacją systemu komunistycznego i jej skutkami w szerokim społeczno-kulturowym kontekście.
Na tom składa się dziesięć tekstów, poprzedzonych przedmową redaktora, który wprowadza czytelnika do arcyciekawej książki, będącej zapisem dyskusji, seminariów, konferencji, projektów badawczych – utrwalających „pamięć o ważnym zjawisku w polskiej kulturze drugiej połowy XX wieku”, nierzadko marginalizowanym. Historiografia najnowszych zjawisk rodzimej filozofii nie cieszy się u nas nadmiernym zainteresowaniem; wolimy śledzić modne i niewiele wnoszące do myślenia nowinki zza ...
[…] Psycholodzy, filozofowie, socjolodzy, politolodzy i kulturoznawcy badają oraz analizują rozmaite aspekty pamięci zbiorowej/kulturowej/społecznej, posługując się aparaturą pojęciową i metodami badawczymi właściwymi ich dyscyplinom. W tym obszarze problemowym mieści się także praca dr Marty Karkowskiej „Pamięć kulturowa mieszkańców Olsztyna 1945-2006 w perspektywie koncepcji Aleidy i Jana Assmannów”. Oryginalność tej pracy, która wyróżnia ją spośród innych, polega na ścisły...
Zależność zachowań politycznych od miejsca w hierarchii społecznej zawsze była przedmiotem analiz dotyczących demokracji i społeczeństw rynkowych. Nasuwa się pytanie, co może motywować do podjęcia tej kwestii w pierwszych latach XXI wieku? Sądzimy, że są dwa takie tematy. Pierwszym z nich było rozszerzenie Unii Europejskiej na społeczeństwa postkomunistyczne, drugim – lata kryzysu ekonomicznego zapoczątkowanego w 2008 roku na rynku kredytów hipotecznych i w sektorze bankowym....
Trudno dostrzec w danej religii choćby jedno wierzenie, które rozumiane dosłownie nie byłoby zaprzeczone, pominięte lub znacząco inaczej ujęte w innej religii. Przy tym, wyjąwszy inteligencką elitę, wyznawcy każdej religii uważają własną za jedynie prawdziwą.
Jest dziś rzeczą pożądaną, by religie światowe łączyły swe wysiłki na rzecz ogólnoludzkich wartości, takich jak pokój, sprawiedliwość, solidarność, ochrona środowiska.
Filozofię teoretyczną we właściwym sensie można dziś sprecyzować jako filozofię o podejściu asystemowym, rozstrząsającą problemy, a więc jako filozofię systematyczną w sensie Nicolaia Hartmanna, wywodzącą się z aporetyki Arystotelesa. Filozofię systematyczną możemy z kolei zdefiniować sprawnościowo jako episteme, a więc jako par excellence umiejętność odróżniania problemów rzeczywistych od problemów pozornych, metodologicznie zaś, jako typ dociekań o nachyleniu historyczno-ge...
Książka opracowana przez Pawła Grada ma wyjątkowo dużo zalet. Jako w pewnym zakresie uczeń i kontynuator myślicieli należących do warszawskiej szkoły historii idei przede wszystkim doceniam świadectwo w niej zawarte. Książka (...) przypomina to, co najlepsze w polskiej humanistyce i myśli społecznej. Z wielu powodów, których nie miejsce tu wyliczać, dorobek omawianych uczonych, nie jest tak silnie obecny w debatach intelektualnych we współczesnej Polsce, jak być powinien. Dz...
Prof. dr hab. Lilianna Kiejzik – historyk filozofii, tłumaczka. Zajmuje się rosyjską filozofią Srebrnego Wieku, problematyką feministyczną w filozofii, zagadnieniami strukturalizmu. Od 2005 r. kieruje Instytutem Filozofii Uniwersytetu Zielonogórskiego. Książka jest pierwszą pracą podejmującą temat przyjaźni w kontekście filozofii rosyjskiej. Autorka omawia dzieło wybitnego filozofa i teologa Sergiusza Bułgakowa, i pokazuje jego idee na tle przyjacielskich relacji z trzynastom...
