Celem niniejszej monografii jest całościowe przedstawienie organizacji floty niszczycieli Japońskiej Marynarki Wojennej (jap. Dai Nippon Teikoku Kaigun) oraz jej możliwości bojowych. W opracowaniu dane zostały ukazane w różnych przekrojach, z szerokim wykorzystaniem tabel, które jak sądzę pozwalają niejednokrotnie przystępniej zobrazować fakty, ułatwiając też ich porównywanie i przede wszystkim odnajdywanie potrzebnych danych. O ile zatem opierałem się na materiale źródłowym ...
W samym Wilnie sytuacja w ciągu dnia 20.IV. poważniejszym zmianom nie uległa. Ze strony polskiej poza drobnymi przedsięwzięciami nie czyniono żadnych kroków agresywnych. Przeciwnik, mimo przybycia posiłków z Landwarowa, ograniczył się tak samo do obrony i do ewakuacji. Pod wieczór przybył do Wilna jeszcze jeden batalion piechoty, zabrany w marszu przez wysłany w tym celu w noc z 19 na 20.IV. pociąg. Dnia 21.IV. o 2.00 rano nadeszła do Wilna reszta piechoty gen. Śmigłego, wr...
Do najbardziej znamiennych wyczynów wojsk rosyjskich na Kaukazie należą bez wątpienia działania wojenne 1839 roku w Dagestanie: w części południowej pod komendą dowódcy korpusu generała piechoty Gołowina i w części północnej pod dowództwem generała adiutanta Grabbe. O ile pierwsze z nich są godne uwagi ze względu na ich ważne rezultaty, osiągnięte przy bardzo niewielkich ofiarach, o tyle drugie zasługują na szczególną uwagę: miały miejsce w tych częściach regionu, do których ...
Mało kto zdaje sobie sprawę z tego, że wskutek powojennego przesunięcia granic państwowych Rzeczpospolitej, na jej obecnym terenie znalazło się około czterdziestu interesujących miejsc ściśle związanych z Suwerennym Rycerskim Zakonem Szpitalników św. Jana Jerozolimskiego zwanym Rodyjskim i Maltańskim, czyli joannitami – późniejszymi kawalerami maltańskimi. W miejscach tych istniały bowiem kiedyś jego gospodarcze ekspozytury zwane komandoriami. Niniejsza publikacja jest rodza...
Wśród głuchego milczenia w całej brygadzie słychać było szept modlitwy, wymawianej z pokorą i nabożeństwem. Tu wąsaty sierżant, zawołany hulaka, mruczał półgłosem: »Kto się w opiekę poda Panu swemu«. Tam znów Węgier wzdychał i bijąc się w piersi wołał: »Istenem, az istenem…, tj. Boże, o Boże, zmiłuj się nad duszą moją«. Ówdzie pan porucznik, przed chwilą jeszcze w całym pułku za bezbożnika znany, szeptał dzwoniąc zębami: »Vater unser…«. Dalej pan kapitan półgłosem nucił pieśń...
Przełom XIV i XV w. był w dziejach Anglii burzliwym okresem – detronizacja Ryszarda II oraz początek panowania Henryka IV, problemy finansowe oraz działania wojenne w Walii nie pozwalały na stabilizację sytuacji angielskiej korony. W tym czasie doszło też do kolejnych militarnych konfrontacji ze Szkocją, które były nieodłącznym elementem dziejów obu królestw w późnym średniowieczu. Stoczona 14 września 1402 r. bitwa pod Homildon Hill była jednym z najświetniejszych angielskic...
Powszechnie znaną prawidłowością w rozwoju sztuki wojennej jest fakt, że poznanie specyfiki przyszłych konfliktów wymaga analizy i oceny zdarzeń z przeszłości, a następnie w oparciu o uzyskane rezultaty, sformułowania wniosków na przyszłość. Szczególne znaczenie ma to w odniesieniu do zagrożeń hybrydowych i wojen nieliniowych, spośród których za najbardziej charakterystyczne uznaje się działania prowadzone przez Federację Rosyjską na wschodzie Ukrainy. Są one wymierzone zarów...
Niniejsza publikacja zawiera zbiór 52 artykułów, dotyczących wybranych problemów z dziejów artylerii polskiej w XVII w. Zostały one uporządkowane w pięciu głównych kolumnach – pierwsza obejmuje zagadnienia związane z funkcjonowaniem urzędu generała artylerii koronnej, kolejna z problematyką personelu korpusu, następna opisuje działalność kilku arsenałów koronnych, czwarta przypomina wybrany sprzęt artyleryjski, a ostatnia analizuje taktykę artylerii polskiej w drugiej połowie...
Celem niniejszej monografii jest całościowe przedstawienie organizacji floty niszczycieli Japońskiej Marynarki Wojennej (jap. Dai Nippon Teikoku Kaigun) oraz jej możliwości bojowych. W opracowaniu dane zostały ukazane w różnych przekrojach, z szerokim wykorzystaniem tabel, które jak sądzę pozwalają niejednokrotnie przystępniej zobrazować fakty, ułatwiając też ich porównywanie i przede wszystkim odnajdywanie potrzebnych danych. O ile zatem opierałem się na materiale źródłowym ...
3 listopada 1867 roku na północny-wschód od Rzymu, pod Mentaną, spotkały się ze sobą wojska wyznawców Chrystusa, dowodzone przez generała Hermanna Kanzlera, na co dzień głównodowodzącego armią papieską, i zastępy piewców „religii Świętego Karabinu”, którym przewodził generał Giuseppe Garibaldi, zaprzysięgły wróg katolicyzmu i królewskiej władzy Piusa IX nad Państwem Kościelnym. Bitwa tam stoczona stanowiła tragiczny finał gry pozorów, prowadzonej przez władcę i radę ministrów...
Młodzieniec, nierozpieszczany przez życie, pochodzący spod sanockiego Trześniowa. Kiedy dorastał, mimo bycia ambitnym, nie spodziewał się tego, iż zostanie jednym z najlepszych generałów Wojska Polskiego doby dwudziestolecia międzywojennego i czasu II wojny światowej. Bronisław Prugar, od 1918 roku – Ketling, następnie przyjmujący nazwisko Prugar-Ketling, to właśnie o nim mowa. Osoba nietuzinkowa i jednocześnie mało odkryta, która w polskiej historiografii wojskowej zasługuje...
Natarcie Prusaków zakończyło się katastrofą. Oba bataliony Landwehry zostały rozbite i w całkowitym chaosie odrzucone do tyłu. Ani prośby, ani groźby księcia Augusta Pruskiego nie powstrzymały fali odwrotu, a raczej ucieczki. Artyleria pruska znalazła się w niebezpieczeństwie. Widząc szanse dla siebie, francuskie kolumny batalionowe na rozkaz samego gen. Vandamme’a ruszyły do miażdżącego ataku z pochylonymi bagnetami, niczym stalowa falanga. […] Mimo wsparcia ze strony 11. Re...
Rozprawką niniejszą pragnę przyczynić się do wyjaśnienia uwagi godnej kwestji: przełamania frontu i wykazać sposoby natarcia, stosowane w r. 1915, tembardziej, że w bitwie pod Gorlicami uczestniczyły pułki polskie, z których składała się przeważnie 12-ta austrjacka dywizja piechoty. Pułki te (56 wadowicki, 100 cieszyński, 20 nowosądecki i 57 tarnowski) wzbudziły bitnością swoją i sprawnością bojową ogólny podziw, przykładając się walnie ku pokonaniu przeciwnika. Pragnę tu na...
8 kwietnia gen. Gambier-Parry, do którego dotarł już rozkaz o odwrocie, podjął próbę wyjścia z kotła. Jednak jego kolumna została zmasakrowana bocznym ogniem czołgów i dział (swoją klasę pokazały tu ponownie 88-milimetrowe działa pplot.) i tylko część awangardy zdołała przejść. Kolejna próba przebicia się w kierunku zachodnim zakończyła się podobnie. Jedynie dwa szwadrony 3. BZmot. hinduskiej i część 1. pułku artylerii królewskiej, szaleńczą jazdą przedarły się na zewnątrz pi...
Na początku sierpnia armia Barbarossy ruszyła na Polskę w kierunku Śląska, gdzie zapewne Wygnaniec z synami mieli dokonać dywersji. Na przedpolu za Odrą najeźdźcy napotkali graniczne puszcze, utrzymywane w gęstości, i bagna. Przejścia między nimi grodziły zasieki. Ich monumentalność zdumiała Niemców i Czechów, nawet samego cesarza. W liście podkreślał nie tylko ich ogromne rozmiary, ale i niezwykłą pomysłowość, z jaką były wzniesione. Pisze jednak, że zdobył je wszystkie bez ...
Bitwa trwała od godziny 6 do godziny 14.00. Około 13.00 Oda Nobunaga nakazał kontratak na siły klanu Takeda, które odstąpiły od palisady. Po krótkiej walce oddziały Takedów zmuszone były wycofać się. Odwrót szybko przekształcił się w chaos. Podczas ucieczki, mimo bohaterskiej postawy kilku generałów, wielu żołnierzy Takedy padło ofiarą ściągającej ich kawalerii Ody Nobunagi. Wśród poległych wtedy generałów był Baba Nobuharu, który zginął w tej spektakularnej bitwie, gdy czuwa...
Szturm Izmaiła przez wojska rosyjskie pod koniec 1790 roku, wbrew utrwalonym w literaturze naukowej stereotypom, nie stał się punktem zwrotnym w wojnie rosyjsko-tureckiej z lat 1787-1792. Po utracie Izmaiła Osmanowie przez kolejny rok stawiali Rosjanom opór na lądzie i morzu, a dopiero w 1791 roku doszło do najważniejszych starć tego konfliktu zbrojnego – zdobycia przez Rosjan Anapy po trwających cztery lata nieudanych próbach zajęcia tej twierdzy, a także bitwy pod Măcin, kt...
Lotnik prawdziwy – to jaźń biorąca, rwąca się do bohaterstwa i lotu nad poziomy, to głowa szalona, szukająca praw nowych, to tytan burzący wszystko, co stare i zatęchłe, to Prometeusz, który za wydanie ognia mającego służyć ludzkości, gotów jest zapłacić każdą – absolutnie każdą cenę. Tymi słowy prof. Gustaw Andrzej Mokrzycki, wykładowca Politechniki Lwowskiej z okresu II Rzeczpospolitej w 1932 roku, scharakteryzował osobowość ludzi, którzy ośmielili się rzucić wyzwanie natu...
Wojna austriacko-turecka z lat 1716-1718 należy do tych wojen tureckich, które są dość dobrze zbadane w europejskiej historiografii. Przyczyn tego należy szukać w postaci głównodowodzącego armią habsburską w tamtym okresie, księcia Eugeniusza Sabaudzkiego. Ciągłe zainteresowanie studiowaniem kampanii jednego z uznanych geniuszy sztuki wojskowej nie powinno było pozostawić „białych plam” w historii wojny 1716-1718. Jednak w tym konkretnym przypadku wszystko okazało się dokładn...
Najazdy węgierskie na Europę Zachodnią są zwykle fragmentarycznie opisywane w opracowaniach naukowych i popularnonaukowych. Tymczasem z kilku powodów temat ten zasługuje na szersze zbadanie i przedstawienie, także w formie popularyzatorskiej. Najbardziej widoczną cechą tych konfliktów jest ich zasięg i czas trwania. Obejmowały one wyjątkowo rozległe tereny Europy Zachodniej przez prawie kilkadziesiąt lat. Zwykle zasięg ten tłumaczono ruchliwością armii najeźdźców. Jak będzie...
Lotnik prawdziwy – to jaźń biorąca, rwąca się do bohaterstwa i lotu nad poziomy, to głowa szalona, szukająca praw nowych, to tytan burzący wszystko, co stare i zatęchłe, to Prometeusz, który za wydanie ognia mającego służyć ludzkości, gotów jest zapłacić każdą – absolutnie każdą cenę. Tymi słowy prof. Gustaw Andrzej Mokrzycki, wykładowca Politechniki Lwowskiej z okresu II Rzeczpospolitej w 1932 roku, scharakteryzował osobowość ludzi, którzy ośmielili się rzucić wyzwanie natu...
Wśród konfliktów zbrojnych, w które tak bogata była epoka „Starego Porządku”, szczególne miejsce zajmuje wojna o sukcesję austriacką (1740-48). Spór o spadek ostatniego Habsburga nazywany jest najbardziej skomplikowanym konfliktem XVIII wieku (Anderson), a przedziwne sploty interesów zaangażowanych stron dał nawet powód do twierdzenia o jego anormalności (Lodge). Wieloaspektowy charakter tego konfliktu naprawdę sprawia, że jest on o wiele bardziej złożony niż zwykłe starcie...
Obrona przed nawałą turecką w 1672 roku Kamieńca Podolskiego – najpotężniejszej z kresowych twierdz dawnej Rzeczypospolitej, opisana przez noblistę Henryka Sienkiewicza w powieści Pan Wołodyjowski – wydaje się być szeroko znana Polakom. Tak jak i pogrom Turków rok później pod niedalekim od tej twierdzy innym zamkiem warownym – pod Chocimiem, gdzie hetman Jan Sobieski wziął krwawy odwet za śmierć swoich najlepszych żołnierzy oraz za poniżenie Polski utratą Podola z Kamieńcem i...
