Rankiem 4 lutego 1864 roku feldmarszałek porucznik Ludwig von Gablenz, wódz naczelny ekspedycyjnego korpusu austriackiego, wizytował żołnierzy, którzy w dniu poprzednim w rejonie szlezwickiej miejscowości Ober-Selk stoczyli ostrą potyczkę z siłami duńskimi. W świcie rakuskiego generała podążał liczący sobie wówczas 32 lata kapitan Wilhelm von Grndorf, którego losy odzwierciedlały pokrętne dzieje habsburskiej monarchii. On sam w dobie Wiosny Ludów przeżył okres fascynacji rewo...
W roku 1991 nastąpił ostateczny rozpad drugiej Jugosławii. Oznaczało to początek trwającego niemal dekadę ciągu wojen, konfliktów zbrojnych, czystek etnicznych i zewnętrznych interwencji, które do dnia dzisiejszego kształtują rzeczywistość obszaru pojugosłowiańskiego. W pracy omówiono jeden z epizodów owego dramatycznego czasu – działania zbrojne prowadzone na przełomie lat 1991–1992 w Dalmacji kontynentalnej i na jej wodach archipelagowych. Ponieważ jest to zagadnienie słabo...
W chwili najgorętszego wiru bojowego z tej strony nie próżnował Tarnowski, lecz cały huf walny i część posiłkowych chorągwi do nowego wypuścił natarcia bramą wschodnią. Z nie mniejszą gwałtownością przyszło i tu do spotkania. Zawrzała zatem walka po obu stronach obozu z chwiejnym na razie szczęściem. Równocześnie Staszkowski nie tracąc czasu wysunął kilka wozów w południowym rzędzie, umieścił w otworze działa i celnymi strzałami nie przestawał razić środka wołoskich hufców. W...
Rosja kończyła wojny na frontach wewnętrznych, zwalniając w ten sposób swe siły do walki z Polską. Nader słaby z początkiem 1920 roku front przeciw polski (cztery do pięciu dywizji) był zasilany stale w miarę stopniowej likwidacji innych nieprzyjaciół. Już w połowie marca liczył on szesnaście dywizji piechoty i dwie dywizje jazdy w sile około 89000 bagnetów i szabel. Jednocześnie wprowadzono w początkach marca nowy podział organizacyjny frontu. Front na północ od Polesia (do ...
Na przełomie lipca i sierpnia 1915 r. pod Jastkowem niedaleko Lublina rozegrała się bitwa, w której udział wzięły m.in. 4. Pułk Piechoty Legionów ppłk. Bolesława Roi i pułki I Brygady Legionów Józefa Piłsudskiego. Wokół krwawego, kilkudniowego starcia (będącego chrztem bojowym 4. Pułku), w którym Polacy próbowali bohatersko, acz bezskutecznie przełamać pozycje rosyjskie, narosło wiele kontrowersji. Co faktycznie wydarzyło się pod Jastkowem i kto odpowiadał za brak sukcesu for...
Celem niniejszej monografii jest całościowe przedstawienie organizacji floty niszczycieli Japońskiej Marynarki Wojennej (jap. Dai Nippon Teikoku Kaigun) oraz jej możliwości bojowych. W opracowaniu dane zostały ukazane w różnych przekrojach, z szerokim wykorzystaniem tabel, które jak sądzę pozwalają niejednokrotnie przystępniej zobrazować fakty, ułatwiając też ich porównywanie i przede wszystkim odnajdywanie potrzebnych danych. O ile zatem opierałem się na materiale źródłowym ...
W samym Wilnie sytuacja w ciągu dnia 20.IV. poważniejszym zmianom nie uległa. Ze strony polskiej poza drobnymi przedsięwzięciami nie czyniono żadnych kroków agresywnych. Przeciwnik, mimo przybycia posiłków z Landwarowa, ograniczył się tak samo do obrony i do ewakuacji. Pod wieczór przybył do Wilna jeszcze jeden batalion piechoty, zabrany w marszu przez wysłany w tym celu w noc z 19 na 20.IV. pociąg. Dnia 21.IV. o 2.00 rano nadeszła do Wilna reszta piechoty gen. Śmigłego, wr...
Do najbardziej znamiennych wyczynów wojsk rosyjskich na Kaukazie należą bez wątpienia działania wojenne 1839 roku w Dagestanie: w części południowej pod komendą dowódcy korpusu generała piechoty Gołowina i w części północnej pod dowództwem generała adiutanta Grabbe. O ile pierwsze z nich są godne uwagi ze względu na ich ważne rezultaty, osiągnięte przy bardzo niewielkich ofiarach, o tyle drugie zasługują na szczególną uwagę: miały miejsce w tych częściach regionu, do których ...
Mało kto zdaje sobie sprawę z tego, że wskutek powojennego przesunięcia granic państwowych Rzeczpospolitej, na jej obecnym terenie znalazło się około czterdziestu interesujących miejsc ściśle związanych z Suwerennym Rycerskim Zakonem Szpitalników św. Jana Jerozolimskiego zwanym Rodyjskim i Maltańskim, czyli joannitami – późniejszymi kawalerami maltańskimi. W miejscach tych istniały bowiem kiedyś jego gospodarcze ekspozytury zwane komandoriami. Niniejsza publikacja jest rodza...
Wśród głuchego milczenia w całej brygadzie słychać było szept modlitwy, wymawianej z pokorą i nabożeństwem. Tu wąsaty sierżant, zawołany hulaka, mruczał półgłosem: »Kto się w opiekę poda Panu swemu«. Tam znów Węgier wzdychał i bijąc się w piersi wołał: »Istenem, az istenem…, tj. Boże, o Boże, zmiłuj się nad duszą moją«. Ówdzie pan porucznik, przed chwilą jeszcze w całym pułku za bezbożnika znany, szeptał dzwoniąc zębami: »Vater unser…«. Dalej pan kapitan półgłosem nucił pieśń...
Powszechnie znaną prawidłowością w rozwoju sztuki wojennej jest fakt, że poznanie specyfiki przyszłych konfliktów wymaga analizy i oceny zdarzeń z przeszłości, a następnie w oparciu o uzyskane rezultaty, sformułowania wniosków na przyszłość. Szczególne znaczenie ma to w odniesieniu do zagrożeń hybrydowych i wojen nieliniowych, spośród których za najbardziej charakterystyczne uznaje się działania prowadzone przez Federację Rosyjską na wschodzie Ukrainy. Są one wymierzone zarów...
Niniejsza publikacja zawiera zbiór 52 artykułów, dotyczących wybranych problemów z dziejów artylerii polskiej w XVII w. Zostały one uporządkowane w pięciu głównych kolumnach – pierwsza obejmuje zagadnienia związane z funkcjonowaniem urzędu generała artylerii koronnej, kolejna z problematyką personelu korpusu, następna opisuje działalność kilku arsenałów koronnych, czwarta przypomina wybrany sprzęt artyleryjski, a ostatnia analizuje taktykę artylerii polskiej w drugiej połowie...
Celem niniejszej monografii jest całościowe przedstawienie organizacji floty niszczycieli Japońskiej Marynarki Wojennej (jap. Dai Nippon Teikoku Kaigun) oraz jej możliwości bojowych. W opracowaniu dane zostały ukazane w różnych przekrojach, z szerokim wykorzystaniem tabel, które jak sądzę pozwalają niejednokrotnie przystępniej zobrazować fakty, ułatwiając też ich porównywanie i przede wszystkim odnajdywanie potrzebnych danych. O ile zatem opierałem się na materiale źródłowym ...
3 listopada 1867 roku na północny-wschód od Rzymu, pod Mentaną, spotkały się ze sobą wojska wyznawców Chrystusa, dowodzone przez generała Hermanna Kanzlera, na co dzień głównodowodzącego armią papieską, i zastępy piewców „religii Świętego Karabinu”, którym przewodził generał Giuseppe Garibaldi, zaprzysięgły wróg katolicyzmu i królewskiej władzy Piusa IX nad Państwem Kościelnym. Bitwa tam stoczona stanowiła tragiczny finał gry pozorów, prowadzonej przez władcę i radę ministrów...
Młodzieniec, nierozpieszczany przez życie, pochodzący spod sanockiego Trześniowa. Kiedy dorastał, mimo bycia ambitnym, nie spodziewał się tego, iż zostanie jednym z najlepszych generałów Wojska Polskiego doby dwudziestolecia międzywojennego i czasu II wojny światowej. Bronisław Prugar, od 1918 roku – Ketling, następnie przyjmujący nazwisko Prugar-Ketling, to właśnie o nim mowa. Osoba nietuzinkowa i jednocześnie mało odkryta, która w polskiej historiografii wojskowej zasługuje...
Najbardziej chyba znaną jednostką, która walczyła u boku Francuzów o przywrócenie niepodległości dla Rzeczypospolitej były Legiony Polskie, utworzone w 1797 roku we Włoszech, na czele których stanął generał Jan Henryk Dąbrowski. To właśnie Legiony były niejako kontynuacją polskiego oręża, które przestało istnieć wraz z upadkiem państwa polskiego. Innym znanym oddziałem, złożonym z polskich żołnierzy, a walczącym u boku Cesarza, był pułk polskich szwoleżerów, wsławiony szarżą ...
Na wysokości południowo-libańskiego portu Tyr okręt egipski przechwycony został przez izraelskie niszczyciele Elath(komandor porucznik Yohai Ben-Nun) i Yaffo(komandor porucznik Menahem Cohen). Miało to miejsce o 05.07, kiedy nawiązano z nim kontakt radiolokacyjny. Dystans między przeciwnikami wynosił wówczas około 17 mil. 10 minut później Izraelczycy wykryli kolejne cztery niezidentyfikowane obiekty zbliżające się z zachodu. Komandor Yanai obawiając się zasadzki, polecił zmni...
8 kwietnia gen. Gambier-Parry, do którego dotarł już rozkaz o odwrocie, podjął próbę wyjścia z kotła. Jednak jego kolumna została zmasakrowana bocznym ogniem czołgów i dział (swoją klasę pokazały tu ponownie 88-milimetrowe działa pplot.) i tylko część awangardy zdołała przejść. Kolejna próba przebicia się w kierunku zachodnim zakończyła się podobnie. Jedynie dwa szwadrony 3. BZmot. hinduskiej i część 1. pułku artylerii królewskiej, szaleńczą jazdą przedarły się na zewnątrz pi...
Na początku sierpnia armia Barbarossy ruszyła na Polskę w kierunku Śląska, gdzie zapewne Wygnaniec z synami mieli dokonać dywersji. Na przedpolu za Odrą najeźdźcy napotkali graniczne puszcze, utrzymywane w gęstości, i bagna. Przejścia między nimi grodziły zasieki. Ich monumentalność zdumiała Niemców i Czechów, nawet samego cesarza. W liście podkreślał nie tylko ich ogromne rozmiary, ale i niezwykłą pomysłowość, z jaką były wzniesione. Pisze jednak, że zdobył je wszystkie bez ...
Bitwa trwała od godziny 6 do godziny 14.00. Około 13.00 Oda Nobunaga nakazał kontratak na siły klanu Takeda, które odstąpiły od palisady. Po krótkiej walce oddziały Takedów zmuszone były wycofać się. Odwrót szybko przekształcił się w chaos. Podczas ucieczki, mimo bohaterskiej postawy kilku generałów, wielu żołnierzy Takedy padło ofiarą ściągającej ich kawalerii Ody Nobunagi. Wśród poległych wtedy generałów był Baba Nobuharu, który zginął w tej spektakularnej bitwie, gdy czuwa...
Konflikt bliskowschodni, a zwłaszcza będący jego swoistą egzemplifikacją konflikt palestyński, przez kilkadziesiąt ostatnich lat jest jednym z zasadniczych czynników konstytuujących współczesne stosunki międzynarodowe. Swoistym fenomenem jest przy tym to, że ma on „ponadepokowy” niejako charakter. Rozpoczął się w końcowej fazie ery kolonialnej, dynamiki nabrał w okresie dwubiegunowego podziału świata zwanego zimną wojną, trwa nadal po upadku muru berlińskiego. Wskazuje to jed...
Szturm Izmaiła przez wojska rosyjskie pod koniec 1790 roku, wbrew utrwalonym w literaturze naukowej stereotypom, nie stał się punktem zwrotnym w wojnie rosyjsko-tureckiej z lat 1787-1792. Po utracie Izmaiła Osmanowie przez kolejny rok stawiali Rosjanom opór na lądzie i morzu, a dopiero w 1791 roku doszło do najważniejszych starć tego konfliktu zbrojnego – zdobycia przez Rosjan Anapy po trwających cztery lata nieudanych próbach zajęcia tej twierdzy, a także bitwy pod Măcin, kt...
Lotnik prawdziwy – to jaźń biorąca, rwąca się do bohaterstwa i lotu nad poziomy, to głowa szalona, szukająca praw nowych, to tytan burzący wszystko, co stare i zatęchłe, to Prometeusz, który za wydanie ognia mającego służyć ludzkości, gotów jest zapłacić każdą – absolutnie każdą cenę. Tymi słowy prof. Gustaw Andrzej Mokrzycki, wykładowca Politechniki Lwowskiej z okresu II Rzeczpospolitej w 1932 roku, scharakteryzował osobowość ludzi, którzy ośmielili się rzucić wyzwanie natu...
Wojna austriacko-turecka z lat 1716-1718 należy do tych wojen tureckich, które są dość dobrze zbadane w europejskiej historiografii. Przyczyn tego należy szukać w postaci głównodowodzącego armią habsburską w tamtym okresie, księcia Eugeniusza Sabaudzkiego. Ciągłe zainteresowanie studiowaniem kampanii jednego z uznanych geniuszy sztuki wojskowej nie powinno było pozostawić „białych plam” w historii wojny 1716-1718. Jednak w tym konkretnym przypadku wszystko okazało się dokładn...
