Rosja kończyła wojny na frontach wewnętrznych, zwalniając w ten sposób swe siły do walki z Polską. Nader słaby z początkiem 1920 roku front przeciw polski (cztery do pięciu dywizji) był zasilany stale w miarę stopniowej likwidacji innych nieprzyjaciół. Już w połowie marca liczył on szesnaście dywizji piechoty i dwie dywizje jazdy w sile około 89000 bagnetów i szabel. Jednocześnie wprowadzono w początkach marca nowy podział organizacyjny frontu. Front na północ od Polesia (do ...
Na przełomie lipca i sierpnia 1915 r. pod Jastkowem niedaleko Lublina rozegrała się bitwa, w której udział wzięły m.in. 4. Pułk Piechoty Legionów ppłk. Bolesława Roi i pułki I Brygady Legionów Józefa Piłsudskiego. Wokół krwawego, kilkudniowego starcia (będącego chrztem bojowym 4. Pułku), w którym Polacy próbowali bohatersko, acz bezskutecznie przełamać pozycje rosyjskie, narosło wiele kontrowersji. Co faktycznie wydarzyło się pod Jastkowem i kto odpowiadał za brak sukcesu for...
Celem niniejszej monografii jest całościowe przedstawienie organizacji floty niszczycieli Japońskiej Marynarki Wojennej (jap. Dai Nippon Teikoku Kaigun) oraz jej możliwości bojowych. W opracowaniu dane zostały ukazane w różnych przekrojach, z szerokim wykorzystaniem tabel, które jak sądzę pozwalają niejednokrotnie przystępniej zobrazować fakty, ułatwiając też ich porównywanie i przede wszystkim odnajdywanie potrzebnych danych. O ile zatem opierałem się na materiale źródłowym ...
W samym Wilnie sytuacja w ciągu dnia 20.IV. poważniejszym zmianom nie uległa. Ze strony polskiej poza drobnymi przedsięwzięciami nie czyniono żadnych kroków agresywnych. Przeciwnik, mimo przybycia posiłków z Landwarowa, ograniczył się tak samo do obrony i do ewakuacji. Pod wieczór przybył do Wilna jeszcze jeden batalion piechoty, zabrany w marszu przez wysłany w tym celu w noc z 19 na 20.IV. pociąg. Dnia 21.IV. o 2.00 rano nadeszła do Wilna reszta piechoty gen. Śmigłego, wr...
Do najbardziej znamiennych wyczynów wojsk rosyjskich na Kaukazie należą bez wątpienia działania wojenne 1839 roku w Dagestanie: w części południowej pod komendą dowódcy korpusu generała piechoty Gołowina i w części północnej pod dowództwem generała adiutanta Grabbe. O ile pierwsze z nich są godne uwagi ze względu na ich ważne rezultaty, osiągnięte przy bardzo niewielkich ofiarach, o tyle drugie zasługują na szczególną uwagę: miały miejsce w tych częściach regionu, do których ...
Mało kto zdaje sobie sprawę z tego, że wskutek powojennego przesunięcia granic państwowych Rzeczpospolitej, na jej obecnym terenie znalazło się około czterdziestu interesujących miejsc ściśle związanych z Suwerennym Rycerskim Zakonem Szpitalników św. Jana Jerozolimskiego zwanym Rodyjskim i Maltańskim, czyli joannitami – późniejszymi kawalerami maltańskimi. W miejscach tych istniały bowiem kiedyś jego gospodarcze ekspozytury zwane komandoriami. Niniejsza publikacja jest rodza...
Wśród głuchego milczenia w całej brygadzie słychać było szept modlitwy, wymawianej z pokorą i nabożeństwem. Tu wąsaty sierżant, zawołany hulaka, mruczał półgłosem: »Kto się w opiekę poda Panu swemu«. Tam znów Węgier wzdychał i bijąc się w piersi wołał: »Istenem, az istenem…, tj. Boże, o Boże, zmiłuj się nad duszą moją«. Ówdzie pan porucznik, przed chwilą jeszcze w całym pułku za bezbożnika znany, szeptał dzwoniąc zębami: »Vater unser…«. Dalej pan kapitan półgłosem nucił pieśń...
Przełom XIV i XV w. był w dziejach Anglii burzliwym okresem – detronizacja Ryszarda II oraz początek panowania Henryka IV, problemy finansowe oraz działania wojenne w Walii nie pozwalały na stabilizację sytuacji angielskiej korony. W tym czasie doszło też do kolejnych militarnych konfrontacji ze Szkocją, które były nieodłącznym elementem dziejów obu królestw w późnym średniowieczu. Stoczona 14 września 1402 r. bitwa pod Homildon Hill była jednym z najświetniejszych angielskic...
Powszechnie znaną prawidłowością w rozwoju sztuki wojennej jest fakt, że poznanie specyfiki przyszłych konfliktów wymaga analizy i oceny zdarzeń z przeszłości, a następnie w oparciu o uzyskane rezultaty, sformułowania wniosków na przyszłość. Szczególne znaczenie ma to w odniesieniu do zagrożeń hybrydowych i wojen nieliniowych, spośród których za najbardziej charakterystyczne uznaje się działania prowadzone przez Federację Rosyjską na wschodzie Ukrainy. Są one wymierzone zarów...
Niniejsza publikacja zawiera zbiór 52 artykułów, dotyczących wybranych problemów z dziejów artylerii polskiej w XVII w. Zostały one uporządkowane w pięciu głównych kolumnach – pierwsza obejmuje zagadnienia związane z funkcjonowaniem urzędu generała artylerii koronnej, kolejna z problematyką personelu korpusu, następna opisuje działalność kilku arsenałów koronnych, czwarta przypomina wybrany sprzęt artyleryjski, a ostatnia analizuje taktykę artylerii polskiej w drugiej połowie...
Celem niniejszej monografii jest całościowe przedstawienie organizacji floty niszczycieli Japońskiej Marynarki Wojennej (jap. Dai Nippon Teikoku Kaigun) oraz jej możliwości bojowych. W opracowaniu dane zostały ukazane w różnych przekrojach, z szerokim wykorzystaniem tabel, które jak sądzę pozwalają niejednokrotnie przystępniej zobrazować fakty, ułatwiając też ich porównywanie i przede wszystkim odnajdywanie potrzebnych danych. O ile zatem opierałem się na materiale źródłowym ...
3 listopada 1867 roku na północny-wschód od Rzymu, pod Mentaną, spotkały się ze sobą wojska wyznawców Chrystusa, dowodzone przez generała Hermanna Kanzlera, na co dzień głównodowodzącego armią papieską, i zastępy piewców „religii Świętego Karabinu”, którym przewodził generał Giuseppe Garibaldi, zaprzysięgły wróg katolicyzmu i królewskiej władzy Piusa IX nad Państwem Kościelnym. Bitwa tam stoczona stanowiła tragiczny finał gry pozorów, prowadzonej przez władcę i radę ministrów...
Młodzieniec, nierozpieszczany przez życie, pochodzący spod sanockiego Trześniowa. Kiedy dorastał, mimo bycia ambitnym, nie spodziewał się tego, iż zostanie jednym z najlepszych generałów Wojska Polskiego doby dwudziestolecia międzywojennego i czasu II wojny światowej. Bronisław Prugar, od 1918 roku – Ketling, następnie przyjmujący nazwisko Prugar-Ketling, to właśnie o nim mowa. Osoba nietuzinkowa i jednocześnie mało odkryta, która w polskiej historiografii wojskowej zasługuje...
Najbardziej chyba znaną jednostką, która walczyła u boku Francuzów o przywrócenie niepodległości dla Rzeczypospolitej były Legiony Polskie, utworzone w 1797 roku we Włoszech, na czele których stanął generał Jan Henryk Dąbrowski. To właśnie Legiony były niejako kontynuacją polskiego oręża, które przestało istnieć wraz z upadkiem państwa polskiego. Innym znanym oddziałem, złożonym z polskich żołnierzy, a walczącym u boku Cesarza, był pułk polskich szwoleżerów, wsławiony szarżą ...
Jak stwierdził w swych wspomnieniach Aleksander Fredro, Człowiek z koniem, niby centaur, jest dopiero jednostką w kawalerii. Historiografia polska podążając za tą zasadą, jak się wydaje, nie lubi zsadzać jeźdźca z konia, a jeśli już to robi, zwykle idzie tylko za tym pierwszym, interesując się nawet najmniejszym aspektem jego życia, niemal całkowicie zapominając o jego wierzchowcu. Nie ma w tym jednak nic specjalnie dziwnego. Wraz odejściem koni najpierw z pól walki i większo...
Niniejszym oddajemy do rąk Czytelników piąty tom Studiów nad wojnami w Indochinach. Składa się on z dwóch esejów, trzech artykułów oraz recenzji. Pierwszy z esejów poświęcono na omówienie przebiegu konfliktu w Indochinach w XX wieku ze szczególnym uwzględnieniem lat sześćdziesiątych i siedemdziesiątych. W drugim eseju ukazano współczesną wietnamską politykę historyczną dotyczącą II wojny indochińskiej na podstawie obserwacji poczynionych w trakcie wizyt w szeregu placówek muz...
Rano dnia 13.VIII na odcinku 46. p.p. rozpoczęła atak 21. dywizja sowiecka, która, nie uprzedzając o tym oddziałów 27. dywizji, natarła na odcinku od Mokrego do Kraszewa. Pod naciskiem nieprzyjaciela placówki 46. p.p. cofnęły się, przy czym przeciwnik wdarł się przez most pod Zawadami na pozycję II batalionu 46. p.p. oraz na pozycję głównego oporu I batalionu 46. p.p. naprzeciw Kraszewa. Wykonywając poprzednie instrukcje, które żądały bezwzględnie utrzymania linii czuwania, ...
Konflikt bliskowschodni, a zwłaszcza będący jego swoistą egzemplifikacją konflikt palestyński, przez kilkadziesiąt ostatnich lat jest jednym z zasadniczych czynników konstytuujących współczesne stosunki międzynarodowe. Swoistym fenomenem jest przy tym to, że ma on „ponadepokowy” niejako charakter. Rozpoczął się w końcowej fazie ery kolonialnej, dynamiki nabrał w okresie dwubiegunowego podziału świata zwanego zimną wojną, trwa nadal po upadku muru berlińskiego. Wskazuje to jed...
Szturm Izmaiła przez wojska rosyjskie pod koniec 1790 roku, wbrew utrwalonym w literaturze naukowej stereotypom, nie stał się punktem zwrotnym w wojnie rosyjsko-tureckiej z lat 1787-1792. Po utracie Izmaiła Osmanowie przez kolejny rok stawiali Rosjanom opór na lądzie i morzu, a dopiero w 1791 roku doszło do najważniejszych starć tego konfliktu zbrojnego – zdobycia przez Rosjan Anapy po trwających cztery lata nieudanych próbach zajęcia tej twierdzy, a także bitwy pod Măcin, kt...
Lotnik prawdziwy – to jaźń biorąca, rwąca się do bohaterstwa i lotu nad poziomy, to głowa szalona, szukająca praw nowych, to tytan burzący wszystko, co stare i zatęchłe, to Prometeusz, który za wydanie ognia mającego służyć ludzkości, gotów jest zapłacić każdą – absolutnie każdą cenę. Tymi słowy prof. Gustaw Andrzej Mokrzycki, wykładowca Politechniki Lwowskiej z okresu II Rzeczpospolitej w 1932 roku, scharakteryzował osobowość ludzi, którzy ośmielili się rzucić wyzwanie natu...
Wojna austriacko-turecka z lat 1716-1718 należy do tych wojen tureckich, które są dość dobrze zbadane w europejskiej historiografii. Przyczyn tego należy szukać w postaci głównodowodzącego armią habsburską w tamtym okresie, księcia Eugeniusza Sabaudzkiego. Ciągłe zainteresowanie studiowaniem kampanii jednego z uznanych geniuszy sztuki wojskowej nie powinno było pozostawić „białych plam” w historii wojny 1716-1718. Jednak w tym konkretnym przypadku wszystko okazało się dokładn...
Praca koncentruje się na działaniach wojennych toczonych w latach 1648-1649 przede wszystkim na terenie Wielkiego Księstwa Litewskiego, ale siłą rzeczy Autor nie mógł nie wspomnieć o walkach toczonych na ziemiach Korony. Wszak na te ziemie skierowany był główny wysiłek zbrojny Bohdana Chmielnickiego. Kontekst polityczny, który nie sposób pominąć, występuje jedynie w tle. Praktycznie dysponujemy źródłami pochodzącymi tylko z jednej strony - polskimi. Nawet te powstałe poza gra...
Najazdy węgierskie na Europę Zachodnią są zwykle fragmentarycznie opisywane w opracowaniach naukowych i popularnonaukowych. Tymczasem z kilku powodów temat ten zasługuje na szersze zbadanie i przedstawienie, także w formie popularyzatorskiej. Najbardziej widoczną cechą tych konfliktów jest ich zasięg i czas trwania. Obejmowały one wyjątkowo rozległe tereny Europy Zachodniej przez prawie kilkadziesiąt lat. Zwykle zasięg ten tłumaczono ruchliwością armii najeźdźców. Jak będzie...
