26 (16) lipca 1662 roku wojska państwa moskiewskiego odniosły największe zwycięstwo w wojnie rosyjsko-polskiej toczącej się w latach 1654–1667, zarówno pod względem liczby walczących po obu stronach, jak i strat strony, która poniosła porażkę. W bitwie pod Kaniowem przeciwnik stracił 8 tysięcy zabitych, wziętych do niewoli i tych, którzy utonęli w Dnieprze. Jako trofea zwycięzcy otrzymali 117 chorągwi, 22 działa i cały obóz pokonanych. Paradoks polega na tym, że ta bitwa jest...
Grupa mjr. Blahy rozpoczęła natarcie o godzinie 4. 17 batalion myśliwski skierował się wzdłuż toru kolejowego na dworzec Zebrzydowice; w prawo od niego nacierał III batalion 21 p. p. leg. po przez Czarny las i przez Podlesie na Małe Kończyce. Nieco później rozwinął się w lewo od batalionu myśliwskiego II batalion 8 p. p. Po stronie polskiej obsada dworca zebrzydowickiego wobec natarcia batalionu myśliwskiego stawiła zdecydowany opór; gdy jednak około godziny 9 była zaatakowan...
Wojna między Irakiem a Iranem była jednym z najdłuższych konfliktów zbrojnych, który miał miejsce po 1945 roku. Wbrew planom Bagdadu zamiast szybkiego „blitzkriegu” Irak uwikłał się w krwawy, długotrwały konflikt, w którym, jak oceniano, jego adwersarz miał znacznie większe szanse na zwycięstwo. Dla większego i ludniejszego Iranu wojna na wyczerpanie była zdecydowanie mniejszym złem, ponadto zaś zagrożenie spowodowane iracką agresją umożliwiło mułłom skonsolidowanie zdobyczy ...
Trzynastowieczny, posągowy wręcz najazd Mongołów, podlewany przez ponad 750 lat wiosennych mżawek ocen i jesiennych ulew frustracji, był jedną z największych tragedii – tak w wymiarze państwowym jak i czysto ludzkim – jakie wydarzyły się w historii ludzkości. Zielona autostrada stepów dla mongolskiej armii, letnich rejterad i zimowej stagnacji, ciągnąca się od Azji prawie po Adriatyk, tak jowialnie przedstawiana przez rodzące się super imperium, szybko zabarwiła się cze...
Wojna iracko-irańska była jednym z najdłuższych konfliktów zbrojnych, jakie miały miejsce w XX wieku. Rozpoczęła się jesienią 1980, a zakończyła latem 1988 roku, trwała więc bez mała osiem lat. Pomimo tego jej przebieg jest w zasadzie nieznany czytelnikom w naszym kraju. Oczywiście także w Polsce ukazały się książki na jej temat, przy czym za najbardziej wartościową uznałbym publikację Jerzego Biziewskiego Irak–Iran 1980–1988, dotyczyły one jednak – wyjąwszy cytowaną wyżej pr...
Po rewolucji marcowej, w wyniku której upadł tron carów rosyjskich, wojsko carskie – najprzedniejszy symbol ustroju absolutystycznego, konało wraz z ustrojem, który je stworzył. Zdemoralizowane i zdezorganizowane wojsko masowo opuszczało fronty, a ulegając demagogicznej propagandzie bolszewików (dawna RSDRP-B, później RKP (b), wysunęło żądanie pokoju za wszelką cenę. Olbrzymie masy uzbrojonego chłopstwa wołały o podział ziemi. Rząd Tymczasowy Ks. Lwowa (Kiereński, Lebiediew, ...
Łuk to narzędzie używane przez ludzi od dziesiątków tysięcy lat aż do dnia dzisiejszego. Wynaleziony w paleolicie, stał się główną bronią myśliwych mezolitu, neolitu, epoki brązu i żelaza. Posługiwali się nim też wojownicy wszystkich kultur starożytności, choć nie wszędzie osiągnął podobne znaczenie symboliczne i znaczenie w sztuce wojennej. Na wschód od Morza Śródziemnego rozciągała się istna „kraina łuczników”, których napór na Europę został powstrzymany przez Greków w V w....
XIII wiek był okresem, wktórym Prusowie, Jaćwingowie iLitwini toczyli zażarte walki zsąsiadami imiędzy sobą. Najeżdżali Polskę, Ruś iŁotwę, często też byli werbowani przez polskich iruskich władców do bratobójczych wojen. Duża część Prusów iJaćwingów wspierała Krzyżaków przeciw swoim rodakom iLitwinom, stanowiąc często większą część wojsk zakonnych. Prusowie iJaćwingowie wyróżniali się charakterystycznymi dla siebie metodami prowadzenia walk wbitwach ioblężeniach, uzbrojenie...
Dwukrotna zwycięska obrona Wilna przez polską załogę jest dzisiaj nieznana w polskiej literaturze historycznej i kulturze popularnej. Starcia te były ledwie wzmiankowane w KrzyżakachSienkiewicza, a obecne prace naukowe i popularnonaukowe także nie zgłębiają tego tematu. Jest to dziwne z dwóch powodów. Po pierwsze, przebieg obu oblężeń, a zwłaszcza rola polskich łuczników, są dobrze opisane w źródłach. Przynajmniej dwa z nich, czyli Kronika Wiganda z Marburga i Roczniki Jana ...
Po godzinie 13.00 gen. Mond złożył krótki meldunek dowódcy GO „Bielsko”, znajdującemu się w Kętach gen. Borucie Spiechowiczowi informując, że „(-) pozycja pszczyńska została przełamana przez masowe uderzenie czołgów”. Wiadomość ta była o tyle bolesna dla dowódcy GO, ponieważ na kilka godzin przed niemieckim atakiem był pod Ćwiklicami, wizytował dywizję, przy okazji uspokajając atmosferę podenerwowania i niewielkiej paniki, spowodowanych spodziewanym atakiem czołgów. Dostrzega...
Zainteresowanie historią postkolonialnej Afryki rozpoczęło się u mnie od przeczytania książki „Psy Wojny” Fredericka Forsytha, grubo ponad 20 lat temu. Byłbym bardzo mocno zdziwiony, gdybym wiedział wtedy, że przyjdzie mi oddać w Państwa ręce książkę, która opisywać będzie wydarzenia z udziałem samego Forsytha, w roli jednego z obrońców idei niepodległej Republiki Biafry. Czym była Biafra i co spowodowało jej secesję – a co za tym idzie nigeryjską wojnę domową – dowiedzą się ...
Jazda polska, ciężkozbrojni kopijnicy Sampolińskiego i roty nadworne Jana Tarnowskiego, wykonała sprawnie bardzo ryzykowany manewr, wyruszając z pozycji zza wąwozu pugajłowskiego. Polacy, błyszczący chłodną stalą, pośród trzasku strzał uderzających o pancerze, w szybkim pędzie przesunęli się przed frontem wroga i złożywszy długie kopie uderzyli z boku na lekką jazdę moskiewską Bułhakowa-Golicy. Kawaleria moskiewska, nie mogąc się oprzeć polskiej długiej broni drzewcowej i cię...
Wojna między Chile a Peru i Boliwią, zwana też często „wojną o saletrę” lub „wojną o Pacyfik”, była drugim co do wielkości, po wojnie paragwajskiej, konfliktem zbrojnym, jaki miał miejsce w drugiej połowie XIX wieku w Ameryce Południowej. Jego skutki – chociażby utrata wybrzeża morskiego przez Boliwię – odczuwalne są po dziś dzień.Konflikt ten został w literaturze polskiej niemal całkowicie pominięty. Rodzimi autorzy, jeśli już o nim pisali, koncentrowali się na ogół na dział...
Monitor zbliżał się do rufy Virginii… dwieście metrów… sto… pięćdziesiąt. Maszyna była rozpędzona i dawała z siebie wszystko. Liczyła się teraz każda sekunda, liczył się każdy metr. Virginia powoli odwracała się, chcąc uniknąć uszkodzenia niezwykle czułych mechanizmów. Ster położony na burt i maksymalna prędkość – i myśli wszystkich skupione na tym, by się udało… Lecz rozpaczliwe wysiłki Virginii zdawały się na nic – Monitor pędził na nią i nic nie mogło go powstrzymać przed ...
O strategii Chanatu Krymskiego decydowały interesy polityczne i gospodarcze tego państwa. Przez trzy i pół wieku władze Krymu wykorzystywały siły zbrojne do realizacji celów politycznych i wzbogacania się jego ludności. Armia służyła zarówno do bezpośrednich działań zbrojnych w postaci najazdu na tereny wroga, jak i do demonstracji swojej siły. Chanat Krymski praktykował budowę twierdz, zapewniając kontrolę nad swoim terytorium poprzez budowę poszczególnych umocnień lub nawe...
Jak wspomniał Barsewisch, przed akcją zjawił się król, który podszedł do płk. von Bocka, dowodzącego batalionem pułku Meyerinck, w którym Barsewisch dzierżył chorągiew i nakazał: Ruszaj swoim batalionem prosto na zasieki, za którymi kryją się białe płaszcze - pozostałe bataliony ruszą twoim śladem... Następnie Jego Królewska Mość był łaskaw podejść do mnie... i powiedział: Junkrze z leibkompanii, dobrze uważaj; musisz maszerować naprzód z pewnością siebie, ale nie zbyt szybko...
The cover image presents the painting The Boyar Morozova (1887) by Vasily Surikov. The scene pressents a noblewoman - Feodisiya Morozova, being shackled and sent to exile to a monastery in Borovosk. There she was made to die from starvation. Morozova was arrested for her affiliation with a so-called Old Believer movement, which opposed the reforms in the State Church. However, Tsar Alexey did support the changes in the Russian Church, so the opposition expressed by a member o...
W 1571 roku chan krymski Dewlet I Girej spalił Moskwę. Jest to dobrze znany fakt, jak to jednak często bywało w historii Chanatu Krymskiego, nawet dobrze znane fakty pociągają za sobą wiele kontrowersyjnych pytań. Jak to się stało, że jazda krymska i nogajska dotarła do carskiej stolicy? Czy armia rosyjska utraciła Moskwę bez bitwy? A jeśli doszło do bitwy, to w jaki sposób doprowadziła ona do zagłady rosyjskiej stolicy? Wyprawa armii krymskiej w 1571 roku zapisała się w pam...
Republika rzymska przystępując do wojny z Kartaginą w 218 r. p.n.e. jawiła się hegemonem zachodnich akwenów Morza Śródziemnego. Za siłą morską Rzymu przemawiało 220 galer pięciorzędowych stacjonujących w Ostii, eskadra w sycylijskim Lilybauem oraz bazy na Sardynii i Korsyce. Także sojusze z Hieronem II syrakuzańskim i Massalią, stanowiły dostateczną gwarancję natychmiastowego przejęcia inicjatywy operacyjnej na wypadek konfliktu z jedynym potencjalnym pretendem do zakwestiono...
Od opublikowania przez wydawnictwo Bellona mojej pracy pt. Amida 359 minęło ponad dziesięć lat. W tym czasie ukazało się wiele pozycji zarówno naukowych, jak i popularnonaukowych, które nie tylko znacząco poszerzyły naszą wiedzę na temat badanych zagadnień, ale także zmusiły mnie do rewizji niektórych spostrzeżeń. Niniejsza publikacja jest więc zmienionym, poprawionym i rozbudowanym opracowaniem opartym na – zawsze miałem nadzieję, że solidnych – fundamentach utworu z 2012 r....
Wojny polsko-jaćwieskie w XIII wieku od zawsze były tematem interesującym polskich pasjonatów historii. Do dzisiaj nie doczekały się jednak wielu opracowań. Żadne nie dotyczy samego okresu o największym natężeniu walk, czyli lat 1247-1282. Temat jest o tyle ważny, że blisko żyjący Jaćwingowie stanowili wielkie zagrożenie dla Polski w czasie, gdy lista jej prześladowców zdawała się nie mieć końca. Ogromnym nieszczęściem były najazdy Litwinów. Prusowie, mimo trwającego podboju...
W pierwszej połowie XVII wieku Chanat Krymski był jednym z najsilniejszych państw w Europie Środkowo-Wschodniej. Był on częścią rozległego świata muzułmańskiego, który rozciągał się od Maroka po Indonezję i stanowił jednolitą przestrzeń kulturową. Państwo Girejów obejmowało Półwysep Krymski (z wyjątkiem Wybrzeża Południowego i Kerczu, rządzonych przez turecką administrację ejaletu Kaffy) oraz stepy od Dniepru po Kubań włącznie. Chanowie krymscy uważali ziemie czerkieskie na P...
Książka ta omawia walki polskiego rycerstwa w XII wieku. Prowadziło ono wówczas działania o szerokim zasięgu i dużej skuteczności, co rozstrzygało ówczesne konflikty na korzyść Polski. W tym stuleciu, między innymi, Bolesław Krzywousty podbił Pomorze, odparto Fryderyka Barbarossę, skutecznie walczono w Prusach i na Rusi. Polska jazda odnosiła zwycięstwa, stosując pozorowany odwrót i zawładnięcie terenem. Nigdy nie walczyli tak inni Słowianie. W walce konnej posługiwano się cz...
W XVIII wieku armie rosyjska i osmańska spotkały się na polu bitwy czterokrotnie. To właśnie w tym stuleciu Rosjanie odnieśli jedne z najgłośniejszych zwycięstw i jednocześnie jedne z najbardziej gorzkich porażek, nie tylko w wojnach z Imperium Osmańskim, ale i w całej historii wojskowości rosyjskiej. Nawet pobieżne zapoznanie się ze źródłami daje jednoznaczną odpowiedź na pytanie o wynik trzydniowej bitwy, która rozegrała się pod Stănile?ti, nad brzegiem rzeki Prut, w lipcu ...
