This book contains an overview of many publications by employees of the Institute of Political Studies (ISP) of the Polish Academy of Sciences in Warsaw in the fi eld of Eastern studies. We have selected texts on the recent history of Eastern Europe, the Soviet Union and communist rule, as well as contemporary Russia and Polish-Russian relations. By making these available to English-speaking readers, on the one hand, we want to present a small part, due to limited spac...
W książce „Walka bez przemocy. Na przykładzie oporu Palestyńczyków z Zachodniego Brzegu Jordanu wobec polityki Izraela” podstawowym celem, który wyznaczyła sobie autorka, jest analiza walki bez przemocy podejmowanej przez Palestyńczyków mieszkających na Zachodnim Brzegu Jordanu. Walki bez przemocy – czyli rodzaju walki prowadzonej przez społeczność cywilną, u której podstaw leży nieposuwanie się do przemocy fizycznej, a nawet niewysuwanie groźby jej użycia. Taka forma w...
W swej rozprawie „Polski mit etnopolityczny i Kaukaz” dr Przemysław Adamczewski prezentuje różne stanowiska i opinie dotyczące poszczególnych sfer oraz relacji Polaków i Polski z Kaukazem. Autor rozprawia się merytorycznie z pokutującymi mitami i stereotypami. Wykazał, że polskie postrzeganie Kaukazu w XIX-XXI wieku opiera się na etosie walki przeciw Rosji jako wspólnemu wrogowi oraz na niepogłębionych badaniach kaukazoznawczych. Narodowe czy separatystyczne ruchy w te...
Władza jest przeze mnie rozumiana jako dążenie do zwiększania wpływu politycznego na innych aktorów i autonomii względem podmiotów zewnętrznych, jak również nadmiernego wpływu ze strony partykularnych interesów wewnętrznych. Instrumenty polityki gospodarczej stwarzają podstawy dla władzy w polityce zagranicznej. Gospodarka jest jednym z najważniejszych składników potęgi. Można obrazowo określić, że jest paliwem dla osiągania celów strategicznych. Choć wymiana gospodarcza przy...
Pytanie „kim jesteśmy?” jako naród towarzyszyło od przełomu XVIII i XIX wieku modernizującym się społeczeństwom, wyłaniającym się ze wspólnot feudalnych. Pierwsza wojna światowa uruchomiła nowe mechanizmy patriotycznych uniesień, narodowych postulatów i koncepcji zmian europejskiej mapy państw narodowych. Europa pokongresowa (1815), trzymana w ryzach Świętego Przymierza w ramach wielonarodowych i wieloetnicznych imperiów miała się zmien...
Rozważania podjęte w pracy „Polityka zagraniczna średniej potęgi. Turcja jako studium przypadku” odnoszą się przede wszystkim do analizy specyficznych wymiarów międzynarodowej aktywności Turcji i instrumentów budowy jej światowej pozycji i wpływania na system międzynarodowy.Autor poszukuje odpowiedzi na następujące pytania badawcze:Jak można określić miejsce/status Turcji w systemie międzynarodowym w kontekście pozycjonowania się tego państwa wobec przemian systemowych, ...
Celem monografii „Europejska Polityka Sąsiedztwa w perspektywie konstruktywizmu” jest konstruktywistyczna analiza Europejskiej Polityki Sąsiedztwa (EPS) w kontekście wewnętrznych funkcji, jakie pełni ona względem systemu politycznego Unii Europejskiej (UE). Wyjaśnienia kształtu i ewolucji unijnej polityki wobec sąsiadów należy szukać nie tylko w zewnętrznych wyzwaniach i zagrożeniach, ale przede wszystkim wewnątrz samej Unii. Europejska Polityka Sąsiedztwa jest rezu...
Książka „Dylematy pieczy zastępczej” stanowi wynik badań poświęconych przemianom systemu opieki nad dziećmi znajdującymi się w szczególnie trudnej sytuacji życiowej.Jednym z zadań współczesnego społeczeństwa rozwiniętego jest ochrona jego najsłabszych członków. Poszukiwania instytucjonalnych rozwiązań w tym zakresie powinny prowadzić do ograniczania marginalizacji społecznej, przełamywania barier rozwojowych i edukacyjnych. Tymczasem dzieci objęte pieczą zastępczą częst...
Państwo, posługując się polityką historyczną, przesądza spory wokół historii, ma monopol na ustalanie prawdy. Panowanie państwa nad przeszłością poprzez odpowiednią reglamentację wiedzy na jej temat, odpowiednie komentarze wiedzy tej towarzyszące, to zarazem forma politycznej kontroli – tym skuteczniejsza, im słabiej jest rozwinięte w danym państwie społeczeństwo obywatelskie. Spreparowana z pomocą usłużnych historyków wiedza o przeszłości ułatwia państwu przekonywujące wyjaś...
The concept of ‘culture’ is a relatively modern invention. It stems from the Latin term cultura meaning cultivation. Cicero was the first to use this word in a non-agricultural context. In his Tusculanae Disputationes he reflected on the ‘cultivation of the soul’ (cultura animi). Later this term was rarely used in this sense but as of the 17th century more and more authors considered culture an intellectual and not an agricultural phenomenon. Samuel Pufendorf (1632–1694) desc...
What is East Central Europe? Can it be defined with any precision? The question of definition is a difficult one as is ussually the case concerning borderlands whose historical developments show little continuity and an uncertain identity born of the conflict between aspirations and reality. It is in East Central Europe that „no peace settlement is ever final, no frontiers are secure and each generation must begin its work anew”. Is there any chance that this defini...
Proces konstruowania ładu pokojowego po drugiej wojnie światowej, który w swojej zasadniczej fazie przebiegał w latach 1943-1945, obejmował kilkadziesiąt państw koalicji Narodów Zjednoczonych i stowarzyszonych z nimi. Nie należy sprowadzać go do trzech konferencji szefów rządów Stanów Zjednoczonych, Wielkiej Brytanii i Związku Sowieckiego w Teheranie, Jałcie i Poczdamie. Waga aktywnego udziału w tych działaniach państw spoza tzw. Wielkiej Trójki (Czwórki) była znacząca...
Celem niniejszego opracowania jest pogłębiona i wszechstronna refleksja o charakterze teoretycznym oraz empirycznym na temat procesów europeizacji krajowych aktorów życia politycznego, gospodarczego i społecznego, w przypadku gdy państwo nie jest członkiem Unii Europejskiej i nie ma oficjalnie sformułowanej perspektywy członkostwa lub też gdy taka perspektywa formalnie istnieje, ale politycznie jest mało wiarygodna. Hipoteza badawcza zakłada, że mimo podobieństwa niektórych n...
Projects of nation-state building and their representation in historography and historical memory: Croatia, Germany, Poland and Ukraine in the twentieth century’. The prject was conducted at the Institute of Political Studies od the Polish Academy of Sciences (PAN). The aim of the participants in the project, developed jointly by the Department of German Studies and the Department of History of Eastern Territories, was to provide a broad perspective on nation-building process...
Książka „Rozliczanie totalitarnej przeszłości: instytucje i ulice” jest owocem prac prowadzonych w ramach projektu badawczego „Kara, pamięć i polityka: rozliczenia z przeszłością po II wojnie światowej”, którego celem jest analiza podobieństw i różnic w mechanizmach, formach i tempie rozliczeń prawnych, politycznych i symbolicznych. Problemy, które można określić jako konfrontację ze „złą przeszłością” (m.in. komunizmem i nazizmem) odgrywają istotną rolę w życiu publicz...
Książka „Rozliczanie totalitarnej przeszłości: zbrodnie, kolaboracja i symbole przeszłości” jest owocem prac prowadzonych w ramach projektu badawczego „Kara, pamięć i polityka: rozliczenia z przeszłością po II wojnie światowej”, którego celem jest analiza podobieństw i różnic w mechanizmach, formach i tempie rozliczeń prawnych, politycznych i symbolicznych. Problemy, które można określić jako konfrontację ze „złą przeszłością” (m.in. komunizmem i nazizmem) odgrywają ist...
„Książka Anny Ciepielewskiej-Kowalik wypełnia poważną lukę w polskiej literaturze i badaniach nad polityką edukacyjną. (…) Problemy związane z niedorozwojem opieki i edukacji przedszkolnej w Polsce odczuwa boleśnie wielu Polaków. Jest to też problem rozpoznany w polityce międzynarodowej i polskiej. Autorka w sposób przekonujący pokazuje, że organizacje pozarządowe są w tym obszarze obecne od bardzo dawna, a ich potencjał pozostaje stale niewykorzystany. Jest to również ...
„Ta książka nie jest historią Związku Harcerstwa Polskiego poza granicami Kraju (ZHPpgK) ani także powojenną historią harcerstwa krajowego. Ma jednak za zadanie ukazać słabo zbadany i szerzej nieznany problem relacji tych struktur i organizacji na tle ich ówczesnych dziejów. Ponieważ jednak rozeznanie i stan badań na temat krajowego harcerstwa są już znaczące, to w pracy tej główny nurt ustaleń badawczych dąży w kierunku spraw związanych z ZHPpgK. Przyjęta w ten sposób...
W książce Autorka dokonuje porównania działalności trzech szefów Ministerstwa Spraw Zagranicznych w latach 2005-2014 (Stefan Meller, Anna Fotyga, Radosław Sikorski). Głównym badanym problemem jest wpływ polaryzacji polskiej sceny politycznej na działalność ministrów spraw zagranicznych. Jej analiza nie koncentruje się wyłącznie na opisie działań stricte dyplomatycznych, ale podejmuje też problem wpływu konfliktu politycznego trwającego w Polsce na – jak stwierdza we ws...
Tym, co odróżnia tę książkę od innych opracowań poświęconych reprywatyzacji, restytucji, a także prywatyzacji jest odejście od fragmentarycznego traktowania tych procesów na rzecz szerokiego spojrzenia. Dlatego uważam, że w warstwie poznawczej jej głównym walorem jest interdyscyplinarne spojrzenie na problematykę zmian własnościowych w okresie ostatnich 70 lat w Polsce i w innych krajach naszego regionu. Autor jest z wykształcenia prawnikiem, posiada praktykę rzeczoznawcy maj...
„Jest to książka ważna i potrzebna. Ważna – ponieważ zostały w niej szczegółowo omówione wybory samorządowe z 1990 roku, których epokowe znaczenie jest wciąż niedoceniane w literaturze poświęconej polskiej transformacji. Potrzebna – bo minęło już ćwierć wieku od tamtych czasów i wiedza o nich powinna stać się dostępna dla kolejnych pokoleń badaczy oraz dla społeczeństwa. Po książkę tę mogą sięgnąć zarówno uczeni (politolodzy, socjolodzy, historycy) pracujący nad syntetyc...
Autorzy książki „Egipt. Niespełniona rewolucja” opisują wydarzenia w Egipcie, które zapoczątkowały przemiany w krajach arabskich. Miały też znaczny wpływ na sytuację w innych krajach muzułmańskich, pogłębiając istniejące tam już wewnętrzne powody do przyłączenia się do Arabskiej Wiosny. Wszędzie sprowadzały się one do nierespektowania przez władze podstawowych praw człowieka i obywatela, niskiego poziomu życia szerokich rzesz ludności, a w większości krajów także wielo...
Pozycję, miejsce i rolę państwa czy innego podmiotu, na przykład Unii Europejskiej, w systemie międzynarodowym określają jego ustrój, potencjały i prowadzona polityka zagraniczna, a o jej jakości, atrakcyjności i skuteczności decyduje również wiele czynników. Większe możliwości pod tym względem mają jednak państwa silne, duże, potocznie nazywane imperiami lub mocarstwami. To one de facto prowadzą najbardziej ofensywną politykę zagraniczną i kreują rzeczywistość międzynarodową...
„Historia wywiadu Ministerstwa Spraw Wewnętrznych była dosyć burzliwa, wywiad podlegał wielokrotnie zmianom i poważniejszym reorganizacjom czy to wypływającym z ogólnych przesłanek politycznych, czy będących reakcją na mniej lub bardziej przypadkowe wydarzenia, które zaszły w obrębie samego wywiadu, czy też wynikającym z działań zmierzających do racjonalizowania działalności jego poszczególnych komórek” – piszą Andrzej Paczkowski i Władysław Bułhak w 22. zeszycie serii ...
