Ojciec Edward Bulanda (1902–1992) – jezuita, uczony, prowincjał Prowincji Wielkopolsko-Mazowieckiej, profesor „Bobolanum”, rekolekcjonista, więzień okresu stalinowskiego we wspomnieniach z lat 1939–1954 przedstawia nieznane, a często wręcz sensacyjne fakty związane z życiem i działalnością jezuitów w najtrudniejszym dla Kościoła katolickiego w Polsce okresie panowania reżimów nazistowskiego i komunistycznego.
Celem książki Marka Wierzbickiego jest ukazanie sylwetki Jana Prota (pierwotnie: Berlinerblau), działacza niepodległościowego, społecznego i gospodarczego, którego życie zamknęło się w trzech okresach: latach zmagań o niepodległość, czasach Drugiej Rzeczypospolitej oraz emigracji politycznej po 1939 r. Jan Prot jest postacią, która – pomimo licznych zasług i osiągnięć – nie doczekała się szerszego opracowania o charakterze biograficznym. Tymczasem, był jednym z najważniejszyc...
Tom uważam za ważny w wypełnianiu istotnych luk dotyczących działalności NSZZ „Solidarność” w okresie 1980–1981. Tom ten uzupełnia inne, zawierające stenogramy i materiały towarzyszące, które ukazywały się dzięki staraniom Archiwum Solidarności od lat osiemdziesiątych. Publikacja została przygotowana wedle wypracowanej wtedy (i sprawdzonej) zasady edycji dokumentów. Mamy więc merytoryczne wprowadzenie o okolicznościach i przebiegu posiedzenia, zasadniczy stenogram i dokumenty...
Na przełomie lat czterdziestych i pięćdziesiątych XX wieku opozycja w Polskiej Partii Socjalistycznej na emigracji oskarżała władze partii o zdradę ideałów socjalizmu i demokracji. Partyjna lewica negowała sens współpracy z „reakcją” (zwłaszcza ze Stronnictwem Narodowym), odrzucała również emigracyjny legalizm, opowiadając się za współdziałaniem z Polskim Stronnictwem Ludowym. W 1955 roku secesjoniści założyli własne ugrupowanie: Polską Partię Socjalno-Demokratyczną. Miała by...
Przedstawienie historii Polskiego Stronnictwa Ludowego i związanych z nim ludowych organizacji społecznych w Krakowie i powiecie krakowskim w okresie od wyzwolenia spod okupacji hitlerowskiej w styczniu 1945 r. aż do końca istnienia PSL w listopadzie 1949 r. ukazuje złożone dzieje polskiego ruchu ludowego oraz jego przywódców na tym terenie. Charakterystyczną cechą działalności PSL w Krakowie było poparcie udzielone mu przez znaczną część inteligencji, w tym pracowników nauko...
W latach osiemdziesiątych XX w. na Antypodach osiedliło się co najmniej 25 tys. Polaków, z których ponad połowa posiadała status uchodźcy. Mimo znacznej odległości od Polski Australia znalazła się w czołówce krajów docelowych polskiej migracji w tej dekadzie. Najbardziej znaczące inicjatywy publiczne, związane z bieżącymi wydarzeniami w PRL, podjęli jednak przedstawiciele polskiej diaspory wywodzący się z wcześniejszych fal migracyjnych. Temat solidarnościowej działalności r...
Utworzenie województwa białostockiego w sierpniu 1919 r. było kolejnym krokiem na drodze do włączenia tych ziem w struktury odradzającego się państwa polskiego. Województwo składało się z kilku regionów, różniących się pod względem historycznym, narodowościowym, wyznaniowym i językowym. Mieszkająca w nich ludność nie zawsze miała pozytywny stosunek do odrodzonego państwa polskiego. Północne granice województwa były jednocześnie granicami państwa, województwo białostockie sąsi...
Publikacja wchodzi w skład pakietu edukacyjnego „Dawniej tak było” przygotowanego przez Stowarzyszenie Wspólnota Polska. Pakiet edukacyjny „Dawniej to było” został sfinansowany ze środków otrzymanych z Senatu Rzeczy - pospolitej Polskiej w ramach konkursu na realizację zadań publicznych w zakresie opieki nad Polonią i Polakami za granicą w 2018 r. za pośrednictwem Stowarzyszenia „Wspólnota Polska” Niniejsze szkice, obejmujące czasy najdawniejsze, a doprowadzone niemal do chwi...
Publikacja stanowi pokłosie konferencji naukowej zorganizowanej wspólnie przez Oddziałowe Biuro Badań Historycznych Instytutu Pamięci Narodowej w Katowicach oraz Muzeum w Gliwicach, która odbyła się w dniach 25–27 października 2017 r. w Gliwicach. Wzięli w niej udział historycy, socjologowie, politolodzy, literaturoznawcy i reprezentanci innych dziedzin humanistyki, którzy zaprezentowali fenomen szeroko rozumianej „pamięci Kresów” w czasach PRL, prób jej rekultywacji w pierws...
Komiks poświęcony jest dowodzonej przez pułkownika Stanisława Maczka 10. Brygadzie Kawalerii, która starła się z wojskami niemieckimi już 1 września 1939 r. i prowadziła walki przez trzy tygodnie. Jedyna w polskiej Armii jednostka pancerno-motorowa stoczyła w tym czasie szereg bitew i potyczek, a ewakuowała się na Węgry jako zwarta jednostka w porządku bojowym. "Oto jednostka defensywna o szybkości straży pożarnej, tyle, by na czas zlokalizować pożar to tu, to tam. Brygad...
Album przedstawia historię polskiej emigracji niepodległościowej w czterech płaszczyznach. Ukazuje postacie 6 prezydentów RP na Uchodźstwie, działalność rządów emigracyjnych, Skarbu Narodowego, Rady Narodowej. Przypomina historię polskich partii politycznych działających na Zachodzie, SN, PPS, SP, PRW NiD, NGS, LNP. Wiele miejsca w albumie poświęcono aktywności społecznej polskich emigrantów, działalności w stowarzyszeniach kombatanckich i polonijnych, akcjom pomocowym dla po...
Listy oficjalne publikowane przez Stefana Korbońskiego w dziennikach amerykańskich. W publikowanym tu zbiorze można znaleźć zarówno listy do redakcji gazet, które często słabo orientując się w sprawach Europy Środkowej i Wschodniej, popełniały rażące błędy, jak i oświadczenia Zgromadzenia Europejskich Narodów Ujarzmionych, np. w sprawie obozów pracy przymusowej w krajach bloku sowieckiego, czy rocznicowe wspomnienie z okazji dziesięciolecia powstania warszawskiego w formie li...
Człowiek z Polski….jest próbą zarysowania biografii Kazimierza Aleksandra Sabbata, przedostatniego prezydenta RP na Uchodźstwie, ukazującej jego dokonania. zarówno na niwie publicznej, jak i w życiu prywatnym. Książka ma charakter popularno-naukowy, a jej treść i forma zostały przygotowane z myślą o dotarciu do szerszego grona czytelników, a przede wszystkim młodzieży.
Publikacja snowi pokłosie konferencji naukowej zorganizowanej przez Oddziałowe Biuro Badań Historycznych Instytutu Pamięci Narodowej w Katowicach 14 czerwca 2017 r. pt. „Rok 1922 na Górnym Śląsku – granice, administracja, społeczeństwo” z okazji 95. rocznicy przyłączenia części Górnego Śląska do II Rzeczypospolitej. Ideą konferencji było spojrzenie na narodziny i początki województwa śląskiego z możliwie wielu perspektyw, zarówno w ujęciu prawnym, jak i z perspektywy studium ...
Jest to pierwsza na polskim rynku wydawniczym próba odtworzenia całościowego życiorysu nieznanej szerzej postaci Józefa Bednarza – bojownika PPS walczącego o wolność ojczyzny, lekarza psychiatry, od 1933 r. dyrektora Krajowego Zakładu Psychiatrycznego w Świeciu nad Wisłą, jednej z ofiar „Intelligenzaktion” na Pomorzu Gdańskim. Chociaż mógł ocalić życie, zdecydował się na gest niezwykłej odwagi i towarzyszył swoim pacjentom w drodze na śmierć. W okresie powojennym dr. Bednarz...
W książce – z transnarodowej perspektywy – przedstawione są badania nad rozmaitymi wymiarami historii komunizmu w poszczególnych krajach Europy Środkowo-Wschodniej. W pierwszych trzech rozdziałach przedstawiono polityczne, ekonomiczne i kulturowe aspekty komunistycznej przeszłości naszego regionu Europy. W czwartej części zamieszczono między innymi analizy współpracy między zachodnimi ruchami pokojowymi a wschodnimi dysydentami oraz rozmaite formy kontestacji społecznej, a w...
Za ile litrów samogonu można kupić sowiecki autobus? W jaki sposób doktorant historii może dostać główną rolę w filmie Zanussiego? Jak wymienić szermiercze klingi na skuter Lambretta? Dlaczego Gierek obraził się na polskich alpinistów, którzy zdobyli Mount Everest? Kim byli „Szary Grizzly” i „Andzia”? Na te i inne pytania odpowiada sam Andrzej Paczkowski. Mówi też sztuce przerabiania esesmańskich spodni, sowieckich kowbojach, stosie porzuconych Stalinów, kakofonii na placu De...
Album ma zaprezentować w sposób możliwie pełny życie i działalność prymasa Stefana Wyszyńskiego. Z tego względu w pierwszej części książki przyjęto układ chronologiczny, w drugiej zaś postanowiono przedstawić materiał fotograficzny w ujęciu problemowym. Wynika to z wieloaspektowej działalności kard. Wyszyńskiego, arcybiskupa gnieźnieńskiego i warszawskiego.
Publikacja ukazuje różnorodne formy wymiany artystycznej między PRL a innymi krajami socjalistycznymi: Czechosłowacją, Węgrami oraz NRD, w zakresie sztuk wizualnych. Autor korzystał z obszernej dokumentacji zgromadzonej w instytucjach państwowych, katalogów wystaw, innych druków ulotnych oraz korespondencji prywatnej, przeprowadził także serię wywiadów z artystami i kuratorami wystaw. Na podstawie wymienionych źródeł odtworzone zostały mechanizmy nawiązywania kontaktów między...
Tom otwiera tekst Gábora Danyiego na temat samizdatu na Węgrzech, a zwłaszcza przyczyn jego późniejszego pojawienia się w tym kraju niż w ZSRR, Czechosłowacji czy w Polsce. Następnie zamieszczono niewielki blok tekstów dotyczących relacji między opozycjonistami w PRL a Służbą Bezpieczeństwa. Blok ten otwiera artykuł Grzegorza Wołka poświęcony inwigilacji przez policję polityczną „Opinii”, czyli ukazującego się w drugim obiegu od 1977 r. głównego organu prasowego Ruchu Obrony...
Koleje życia Stanisława Taczaka (1874–1960) są niezwykle ciekawe. Inżynier hutnik, niedoszły ksiądz, w momencie próby podczas walk o Niepodległą przywdział mundur polskiego żołnierza, któremu pozostał wierny przez całe życie. 28 grudnia 1918 r. Komisariat Naczelnej Rady Ludowej wyznaczył go na tymczasowego dowódcę powstania w Wielkopolsce. Dziewiętnaście dni pracy Sztabu Dowództwa Głównego (od 28 grudnia 1918 do 15 stycznia 1919 r.) pod kierunkiem Stanisława Taczaka to najważ...
Prezentowana praca stanowi próbę przedstawienia najważniejszych problemów dotyczących polityki komunistów polskich wobec Stolicy Apostolskiej między 1945 a 1974 r. Cezura początkowa wskazuje na datę ogłoszenia przez władze komunistyczne uchwały, że konkordat zawarty między Polską a Stolicą Apostolską przestał obowiązywać. W konsekwencji obie strony nie utrzymywały stosunków dyplomatycznych. Natomiast w 1974 r. nawiązano niepełne stosunki dyplomatyczne, gdyż powołano zespoły d...
