Książka zawiera szesnaście szkiców dotyczących różnych aspektów funkcjonowania nauk historycznych i historyków w Polsce Ludowej. Prezentują analizy działań władz PZPR oraz Urzędu Bezpieczeństwa i Służby Bezpieczeństwa wobec historyków i instytucji naukowych, a także zagadnienia historiograficzne i biografie.
Tom zbiorowy poświęconych kwestii narodowościowej w Polsce w latach 1944–1957. Artykuły szczegółowo opisują działania aparatu bezpieczeństwa wobec ludności żydowskiej, niemieckiej, ukraińskiej, białoruskiej, litewskiej oraz romskiej, a także wobec uchodźców z Grecji. Tekst wstępny przedstawia politykę państwa wobec mniejszości narodowych, zakończenie natomiast jest próbą syntetycznego potraktowania tego zagadnienia.
Tom zawiera dziesięć artykułów badaczy pochodzących z różnych ośrodków naukowych na temat konsekwencji Marca 1968 r. dla środowisk naukowych, dziennikarskich i literackich. Wśród artykułów są zarówno studia dotyczące instytucji, jak i poszczególnych przypadków oraz biografii. Intencją autorów było pokazanie implikacji wydarzeń Marca ’68 w szerszej perspektywie, w tym nie tylko ich bezpośrednich następstw dla badanych środowisk, lecz przede wszystkim długofalowych skutków dzia...
Polityka zagraniczna Polski Ludowej w stosunku do państw bloku socjalistycznego została poddana dosyć szczegółowej analizie. Jednak jednym z wyjątków w tym zakresie były relacje pomiędzy Warszawą a Belgradem. Jugosławii, pozostającej państwem budującym socjalizm, udało się uzyskać i utrzymać niezależną pozycję międzynarodową. Specyfika ustroju gospodarczo-politycznego kraju rządzonego przez Josipa Broz-Titę sprawiała, że relacje polsko-jugosłowiańskie przeżywały okresy rozwoj...
Publikacja zawiera 21 tekstów opisujących dzieje PSZ na Zachodzie. Autorzy opisali m.in.: funkcjonowanie obozu izolacyjnego w Rothesay; świadomość kadr 2. Korpusu, stosunek Włochów do tej formacji; okoliczności pozbawienia polskiego obywatelstwa gen. Władysława Andersa; powojenne losy żołnierzy PSZ
Historia powieści kryminalnej w Polsce Ludowej zdaje się wciągać bardziej niż niejeden kryminał napisany w komunistycznym czterdziestopięcioleciu. Były lata, gdy obowiązywał zakaz publikacji utworów tego gatunku. Były lata, w których jego odrodzenie stanowiło oznakę pozytywnych przemian społeczno-politycznych. Natomiast jego przekształcenie w sztampową powieść milicyjną świadczyło o stagnacji. I chociaż bywały kryminały lepsze i gorsze, zawsze cieszyły się ogromną popularnośc...
Polityka gabinetu Arthura Neville’a Chamberlaina wobec Niemiec, a także próby nawiązania bezpośredniego porozumienia ze Zjednoczonym Królestwem miały istotne znaczenie dla Józefa Becka i jego współpracowników na długo przed nawiązaniem bliższej współpracy na linii Londyn–Warszawa na przełomie marca i kwietnia 1939 r. Książka stanowi zbiór trzech szkiców. Pierwszy z nich jest próbą krytycznej rekonstrukcji polityki rządu Chamberlaina do 15 marca 1939 r. Dwa kolejne koncentruj...
Książka składa się, poza wstępem i zakończeniem, z pięciu rozdziałów. Pierwszy z nich został poświęcony omówieniu okoliczności powstania ustawy z 1991 roku o uznaniu orzeczeń za nieważne a także o późniejszych zmianach w niej dokonywanych. W rozdziałach drugim i trzecim przedstawiono instytucję rehabilitacji osób represjonowanych przede wszystkim na podstawie orzecznictwa sądów apelacyjnych i Sądu Najwyższego. Prześledzono też sprawy związane z procedurami odszkodowawczymi. W...
W książce opisano funkcjonowanie niezależnego krakowskiego ruchu wydawniczego w latach 1976–1990. Ujęcie tematu różni się nieco od analiz drugiego obiegu prezentowanych w publikacjach ukazujących się w ostatnich latach. W opracowaniu starano się bowiem nie tylko ukazać lokalną specyfikę drugiego obiegu, ale również przedstawić skalę całego zjawiska, a także stopień infiltracji podziemia wydawniczego przez tajne służby. W pracy skupiono się na drukach ciągłych oraz drukach zw...
Publikacja w popularnej formie ukazuje mozaikę funkcjonujących w województwie śląskim organizacji niepodległościowych, wpisanych w skomplikowany kontekst polityczny i społeczny lat 1945-1948. Prezentuje i wyjaśnia ideologię, strategię oraz taktykę przyjętą przez poszczególne odłamy podziemia antykomunistycznego na Górnym Śląsku i w Zagłębiu Dąbrowskim. Przedstawia organizacje konspiracyjne oraz ich żołnierzy i uczestników w sposób jak najbardziej rzetelny, pozwalający czytel...
Biografia kpt. Romualda Adama Rajsa „Burego” dzięki szerokiej kwerendzie źródeł i rzetelnej analizie archiwaliów przeprowadzonej przez autora, prezentuje nowe fakty, które są niezwykle istotne m.in. dla odtworzenia przebiegu pacyfikacji pięciu wsi białoruskich przeprowadzonej przez plutony 3. Wileńskiej Brygady NZW. Autor rekonstruuje rozkazodawstwo „Burego” dotyczące tych działań, analizuje zakres jego odpowiedzialności za ich przebieg. Wiele miejsca poświęca powodom pozbawi...
Celem książki jest odpowiedź na pytania: jakie były założenia komunistycznych władz w Polsce wobec repatriacji i reemigracji, a jaka de facto była linia polityczna Francji wobec reemigracji górników, rolników i robotników przemysłowych? Na jakim szczeblu władzy podejmowano nad Sekwaną decyzje dotyczące powrotu Polaków do ojczyzny? Czy Francja zmieniła stanowisko wobec polityki reemigracyjnej dopiero po opadnięciu żelaznej kurtyny? Istotne było również ujawnienie opinii Poloni...
Edycja ponad siedmiuset dokumentów podziemnej „Solidarności” z lat 1982–1986, głównie korespondencji prowadzonej przez Wiktora Kulerskiego, członka władz Regionu Mazowsze NSZZ „Solidarność”, koordynatora działalności niezależnych struktur oświaty, kultury, nauki i służby zdrowia (OKN-o) w Warszawie.
Wielowątkowa analiza teoretycznego przygotowania do pracy operacyjnej funkcjonariuszy SB, przeprowadzona na podstawie specyficznych źródeł – podręczników opracowanych przez Ministerstwo Spraw Wewnętrznych, a także prac dyplomowych powstałych w Wyższej Szkole Oficerskiej MSW w Legionowie oraz instrukcji wydawanych przez resort. Opierając się na nich, skrupulatnie przedstawiono dokonujące się pod wpływem zmian sytuacji politycznej modyfikacje środków, metod i form pracy operacy...
Naprawdę ciepło było. Wyjątkowo ciepło. I cicho. Oni szli z bronią. […] Pięciu było tych banderowców. Wszyscy uzbrojeni. Szli szybko, zamaszyście, od strony Derewka w stronę Lubieszowa. Przeraziliśmy się. Przecież nasz tato pojechał do miasta! Zginie! Niewiele minęło czasu, a dym zaczął lecieć i unosić się nad miastem. […] A tu nagle tato jedzie! Wraca z Lubieszowa, stoi na wozie, konia popędza, a konia miał takiego dobrego, młodego. […] Gdy wpadł do...
Celem niniejszej publikacji jest przedstawienie głównych tendencji rozwoju pisarstwa historycznego, wytworzonego przez historyków Niemiec Zachodnich i zjednoczonej RFN w latach 1986–2016 na temat systemu politycznego, gospodarczego, społecznego, ideologii oraz instytucji partyjno-państwowych III Rzeszy.
Album Nowogródczyzna naszych ojców poświęcony jest ziemi nowogrodzkiej w latach międzywojennych. Pokazuje odbudowę regionu zrujnowanego przez dwie wojny – światową i bolszewicką, polskie życie społeczne i gospodarcze, administrację, szkoły i działalność oświatową, życie kulturalne i religijne, sądy, policję, straż pożarną, koleje, jednostki Wojska Polskiego stacjonujące na tym terenie. Na starych fotografiach zobaczymy też życie codzienne mieszkańców, ludzi przy codziennej pr...
Książka jest zapisem relacji Romana Zygadlewicza ps. „Zawor” (żołnierza Armii Krajowej Okręg Łódź) z działalności AK w Łodzi w latach 1939–1945, opatrzonym przez redaktorów aparatem naukowym. Publikacja ukazuje losy mieszkańców łódzkiej dzielnicy Bałuty, zarówno żyjących tam od dawna, jak i przymusowo przesiedlonych przez okupanta w czasie wojny. Była to dzielnica szczególna, ponieważ to na jej terenie Niemcy utworzyli obóz (przemianowany następnie na więzienie policyjne) w R...
Książka ukazuje losy najsilniejszej struktury konspiracji antykomunistycznej – Obszaru Centralnego Zrzeszenia WiN. W jego dziejach jak w soczewce skumulowały się wszystkie problemy konspiracji nurtu poakowskiego. Kryzys dowództwa, brak jednolitej, spójnej koncepcji prowadzenia działalności niepodległościowej, faktyczna dobrowolna utrata kontroli nad strukturami terenowymi. Historia Zrzeszenia jawi się w publikacji jako historia koncepcji organizacyjnej wewnętrznie sprzecznej,...
Publikacja, będąca rezultatem wieloletnich badań, przybliża organizację sportu w Polsce Ludowej w wymiarze lokalnym, dotyczy okresu pionierskiego, czasów stalinowskich i okresu zmian demokratycznych, do początku tzw. epoki Władysława Gomułki, tj. dekady lat 60. Autor określił ramy czasowe niniejszej monografii na lata 1945–1961. Przedstawiając aspekty społeczne i polityczne szczecińskiego sportu, umieścił je w kontekście zmian organizacyjnych kultury fizycznej w Polsce. Silną...
Książka prezentuje wszystkie odnalezione i zinwentaryzowane na podstawie badań terenowych mogiły poległych oraz zmarłych z ran i chorób powstańców wielkopolskich wymienionych w publikacji W. Olszewskiego i Ł. Jastrząba „Lista strat Powstania Wielkopolskiego od 27 grudnia 1918 roku do 8 marca 1920 roku” (wyd. 2, Koszalin 2009). Informacje zostały wzbogacone zdjęciami i dokumentami archiwalnymi, prezentacją sylwetek wybranych poległych itp. Publikacja przygotowano wspólnie z W...
W zamyśle organizatorów konferencja miała być okazją do spotkania, prezentacji badań, dyskusji i wymiany doświadczeń dla badaczy zainteresowanych naukowym rozpoznaniem dziejów Kościoła na wschodnich obszarach Rzeczypospolitej. W tekście otwierającym publikację metropolita białostocki abp Edward Ozorowski zwrócił uwagę na różnicę w postrzeganiu Kościoła przez zajmujących się jego dziejami historyków i teologów. Inni autorzy skupili się na kwestiach administracyjnych lokalnych ...
Prezentowana monografia opisuje dzieje, struktury i formy politycznej aktywności Polskiej Partii Robotniczej w województwie śląskim w latach 1945–1948. Partia ta, mimo marginalnego początkowo wpływu na społeczeństwo Górnego Śląska i Zagłębią Dąbrowskiego, w ciągu kilku lat zmieniła się w organizację masową, dominującą na scenie politycznej województwa, kontrolującą miejscowy przemysł oraz zachowania ludności. Pozycję tę osiągnęła wykorzystując uwarunkowania systemowe: poparci...
