Światowej sławy pisarz angielski John Ronald Reuel Tolkien (1892–1973) był profesorem filologii angielskiej na uniwersytecie w Leeds oraz profesorem literatury średniowiecznej w Oksfordzie, znawcą literatury i języka staroangielskiego, staronordyckiego, starogermańskiego oraz gockiego. Jako powieściopisarz dał się poznać dopiero w 1937 roku, publikując Hobbita, który przyniósł mu rozgłos na całym świecie.W samej Anglii książka ta miała dziesiątki wydań. Zachęcony powodz...
Książka Przemysława Pawlaka to wyjątkowo udana próba ukazania skomplikowanej osobowości Stanisława Ignacego Witkiewicza jako jednostki nieprzeciętnej, prawdziwego Istnienia Poszczególnego. Jawi się on jako wszechstronny geniusz, a jednocześnie bohater niemal pozytywistyczny, morderczo pracowity, wymagający od siebie więcej niż od innych. Postać Witkacego została precyzyjnie osadzona w realiach epoki, w jej społeczno-politycznych, naukowych i historycznych kontekstach, zawsze ...
Okazuje się, że to, co było bolączką naszego społeczeństwa prawie pięćdziesiąt lat temu, nadal jest aktualne! Magdalena Samozwaniec, córka Wojciecha Kossaka, młodsza siostra poetki Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej, wskazuje celnie na wiele polskich przywar. Publikacja – opracowana przez Rafała Podrazę, uznanego za jednego z najlepszych znawców rodziny Kossaków w kraju – roi się więc od rad i porad. Czy warto się uczyć? Czy warto się bogacić? Czy warto mieć dzieci? Mnó...
Kontynuacja książki Pustka jest radością, czyli filozofia buddyjska z przymrużeniem (trzeciego) oka. Po objaśnieniu głównej tezy o pustości wszystkich zjawisk, w tej książce autor wyjaśnia drugie z fundamentalnych twierdzeń buddyjskiej filozofii, mówiące że doświadczany świat nie jest niczym innym jak tylko umysłem. W oparciu o wiele żartobliwych przykładów dowodzi, że to na pozór szalone stwierdzenie jest w istocie poglądem bardzo spójnym, znacznie logiczniejszym od za...
W tym wyborze znajdziemy dwa opowiadania, jedną mikropowieść i wiersze Kornela Filipowicza. Wrócił do pisania poezji w latach osiemdziesiątych, ale sam nie chciał nazywać tych utworów wierszami, wolał traktować je jako prozę wierszowaną. Niewola ożyła w ostatnim czasie, krążyła po internecie. Mikropowieść Pamiętnik antybohatera z 1961 roku dzisiaj zyskuje nowe znaczenia. W Egzekucji w zoo zwracają uwagę niezwykłe portrety zwierząt, nawet życie muchy u Filipowicza warte jes...
Autor kilkunastu dramatów, z których jedynie Wesele zyskało miano arcydzieła. Artysta na piedestale, którego życie prywatne pozostaje w półmroku. Mąż, który pisze o żonie w najintymniejszych strofach wierszy. Ojciec, którego zgon złamie życiorysy czworga dzieci. Człowiek, który ściga się ze śmiercią. „Czy (Panu) w oczy kiedy śmierć zajrzała? – mnie ona w oczy patrzy co dzień” – pisze w jednym z listów. Napiętnowany chorobą, spala się w nierównej walce z przeznaczeniem. ...
„Przecież Filipowicz nie miał biografii” – usłyszałam kiedyś. – „Pisał, łowił ryby i był outsiderem. Co w tym ciekawego?”. Kiedy przyjrzymy się jego życiu, okaże się jednak, że podobnie jak w jego opowiadaniach pozornie nieefektowna szarość mieni się kolorami. Jako pisarz był doceniany, ale jednak ciągle pozostawał na uboczu: twórca krakowski, partner „naszej noblistki” Wisławy Szymborskiej. A tymczasem to był autor pierwszorzędny i – jak mawiał Jerzy Pilch –...
Opowieść o życiu Jerzego Waldorffa, ostatniego barona PRL-u i strażnika narodowej pamięci, legendy polskiej krytyki muzycznej, człowieka, który uratował przez zagładą Stare Powązki w Warszawie i przeprowadził największą w Polsce Ludowej prywatną, a więc nielegalną zbiórkę pieniędzy na wykup willi „Atma” w Zakopanem, w której powstało Muzeum Karola Szymanowskiego. Opowieść o przedwojennym flircie Waldorffa z faszyzmem, pow...
Wieniawa połączył w swoim życiu rzeczy skrajnie różne. Był lekarzem i żołnierzem podczas wielkiej wojny 1914–1918, a potem podczas wojny polsko-bolszewickiej. Był adiutantem i przyjacielem marszałka Józefa Piłsudskiego, towarzyszem zabaw i bohaterem wierszy największych ówczesnych poetów – Tuwima, Słonimskiego, Wierzyńskiego (esej poświęcił mu sam Gilbert Keith Chesterton). Był ambasadorem w Rzymie i przez cztery dni, we wrześniu 1939 roku, prezydentem Rzeczypospolitej...
Został on pomyślany w sposób nieco odmienny niż większość przewodników po tym niezwykłym mieście, jakie pojawiają się na polskim, a pewnie i europejskim rynku księgarskim. Są w nim ślady moich indywidualnych fascynacji i zainteresowań. Starałem się jednak, aby nie zdominowały one treści przewodnika i by czytelnik oraz turysta dostał do ręki przede wszystkim pożyteczne narzędzie, ułatwiające mu zwiedzanie miasta. [Ze Wstępu]
Katastrofa ekologiczna, światowy krach gospodarczy, pandemia, cierpienie mas uchodźców, okrutna wojna w Europie, kryzys liberalnej demokracji. Ta książka powstała z przekonania, że razem ze starożytnymi Grekami możemy lepiej zrozumieć nasz świat. To z ich cywilizacji wyrosła nasza. Przyjrzyjmy się z bliska ich kulturze, religii, teatrowi, rozrywkom, a także wojnom, polityce, demokracji. Od Homera do Aleksandra Wielkiego. Poznajmy sposoby radzenia sobie Greków z kryzysam...
Nadając Pięknym dwudziestoletnim rys powieściowy, zrewolucjonizował Hłasko polskie myślenie o literaturze wspomnieniowej. Umiejętnie balansując między prawdą a zmyśleniem, wplątał czytelnika w niemożliwą do rozwiązania grę. Tylko autor potrafi z całą pewnością rozróżnić fakty od zmyślenia, a odbiorcy pozostają domysły i próby rozwikłania najbardziej zagadkowych fragmentów. Oczywiście można przyjąć także inną strategię lektury i zawierzyć Hłasce całkowicie, wówczas pozo...
Drugi tom biografii Jarosława Iwaszkiewicza przedstawia losy pisarza po 1939 roku. Autor tworzy biografię totalną, obejmującą wiele aspektów życia bohatera. Nie unika wątków kontrowersyjnych, umieszczając je w kontekście spraw całego życia – uczciwie i w sposób kulturalny poszerza margines tematów poruszanych dotychczas w polskiej biografistyce. Nie traci przy tym z oczu perspektywy filozoficznej – refleksji nad tym, czym jest tytułowe „inne życie”, w jaki sposób odbija...
Elementem wspólnym dla Cmentarzy, Drugiego zabicia psa i Nawróconego w Jaffie jest na pewno opór recepcyjny. Z jakiegoś powodu nie należą bowiem do najgłośniejszych utworów Marka Hłaski. Cmentarze ukazały się tylko za granicą, co, paradoksalnie, zawężało krąg odbiorców. Większość czytelników pisarza pozostała bowiem w Polsce, gdzie powieść objęto zakazem powielania. Drugie zabicie psa i Nawrócony w Jaffie zebrały bardzo dobre recenzje i zostały przez krytyków emigracyjnyc...
Elementem wspólnym dla Cmentarzy, Drugiego zabicia psa i Nawróconego w Jaffie jest na pewno opór recepcyjny. Z jakiegoś powodu nie należą bowiem do najgłośniejszych utworów Marka Hłaski. Cmentarze ukazały się tylko za granicą, co, paradoksalnie, zawężało krąg odbiorców. Większość czytelników pisarza pozostała bowiem w Polsce, gdzie powieść objęto zakazem powielania. Drugie zabicie psa i Nawrócony w Jaffie zebrały bardzo dobre recenzje i zostały przez krytyków emigracyjnych ok...
W próbach całościowego ogarnięcia świata najbardziej dojmującym dysonansem jest przeciwieństwo miedzy życiem a śmiercią. Ale nie dla podmiotu mówiącego w tych utworach. Wyrażają one głęboko chrześcijańską pewność, że śmierć nie oznacza przejścia w niebyt. Moment „kiedy czas pogodzi się z przestrzenią” nie oznacza śmierci, oznacza tylko „zmianę sposobu bytowania”. A tych, którzy odchodzą […] zatrzymujemy w bezpośredniej bliskości, doświadczamy ich ciągłego współ-istnienia. Nap...
Zaskakujący tom Wojciecha Kassa: spodziewałem się kontynuacji, a tu zmiana poetyckiego rytmu. Już nie ryczący koziorożec z Medytacji na 31 dni, ale śpiewy ptaków, wielu, wielu gatunków, także niezwyczajnych, do których nie przywykło ucho. Wszystko z „uśmiechnieniem”, czasem pobłażliwym, niekiedy gorzkim, z odgłosem piachu w tle, rzucanego na deski…
W książce tej przyglądam się porównaniom, jakie zwykle prowokuje buddyzm na Zachodzie, by zobaczyć, na ile są rzetelne i uprawnione. O buddyzmie mówią fizycy, psychologowie, filozofowie, zwolennicy dialogu międzyreligijnego czy religioznawcy, a buddyści nie pozostają im dłużni i wypowiadają się o fizyce, psychologii, filozofii oraz innych religiach. Choć miło znajdować podobieństwa, co szczególnie łatwo przychodzi zwolennikom poprawności politycznej, to różnice między buddyzm...
Robert Kostro przez prawie 20 lat kierował najważniejszym projektem polityki historycznej – Muzeum Historii Polski. W rozmowie z Piotrem Zarembą opowiada o swoim życiu, doświadczeniach formacyjnych i środowiskowych swojego pokolenia. Dowiadujemy się, jak rodziła się idea powstania Muzeum Historii Polski i jaki przybierała kształt. Andrzej Friszke Czy można być konserwatystą-państwowcem w Polsce XXI wieku? Można. I o tym jest ta niezwykle zajmująca książka. Niestety, takż...
W książce tej przyglądam się porównaniom, jakie zwykle prowokuje buddyzm na Zachodzie, by zobaczyć, na ile są rzetelne i uprawnione. O buddyzmie mówią fizycy, psychologowie, filozofowie, zwolennicy dialogu międzyreligijnego czy religioznawcy, a buddyści nie pozostają im dłużni i wypowiadają się o fizyce, psychologii, filozofii oraz innych religiach. Choć miło znajdować podobieństwa, to różnice między buddyzmem i wymienionymi dziedzinami wydają mi się znacznie głębsze ni...
Robert Kostro przez prawie 20 lat kierował najważniejszym projektem polityki historycznej – Muzeum Historii Polski. W rozmowie z Piotrem Zarembą opowiada o swoim życiu, doświadczeniach formacyjnych i środowiskowych swojego pokolenia. Dowiadujemy się, jak rodziła się idea powstania Muzeum Historii Polski i jaki przybierała kształt.Andrzej Friszke Czy można być konserwatystą-państwowcem w Polsce XXI wieku? Można. I o tym jest ta niezwykle zajmująca książka. Niestety, ...
Maciej Radziwiłł w rozmowie z Aleksandrem Kaczorowskim przybliża historię dwudziestu pokoleń swoich przodków i objaśnia istotę resentymentów obecnych w społecznym postrzeganiu arystokracji już od XIX stulecia, stosunku do niej władzy ludowej i twórców tak zwanej ludowej historii Polski. Szczerze opowiada o swoim dorastaniu, wyjazdach do pracy za granicę, działalności w podziemiu. Relacjonuje także okoliczności sprzedaży kolekcji Fundacji Czartoryskich Skarbowi Państwa. Wspomi...
Maciej Radziwiłł w rozmowie z Aleksandrem Kaczorowskim przybliża historię dwudziestu pokoleń swoich przodków i objaśnia istotę resentymentów obecnych w społecznym postrzeganiu arystokracji już od XIX stulecia, stosunku do niej władzy ludowej i twórców tak zwanej ludowej historii Polski. Szczerze opowiada o swoim dorastaniu, wyjazdach do pracy za granicę, działalności w podziemiu. Relacjonuje także okoliczności sprzedaży kolekcji Fundacji Czartoryskich Skarbowi Państwa. Wspomi...
Książka Przemysława Pawlaka to wyjątkowo udana próba ukazania skomplikowanej osobowości Stanisława Ignacego Witkiewicza jako jednostki nieprzeciętnej, prawdziwego Istnienia Poszczególnego. Jawi się on jako wszechstronny geniusz, a jednocześnie bohater niemal pozytywistyczny, morderczo pracowity, wymagający od siebie więcej niż od innych. Postać Witkacego została precyzyjnie osadzona w realiach epoki, w jej społeczno-politycznych, naukowych i historycznych kontekstach, zawsze ...