Manifest ciemnościwzywa nas do pogrążenia się w mroku. Dla dobra środowiska, naszego własnego dobrobytu i całego życia na ziemi. Aby zapewnić światu świetlaną przyszłość, musimy pogodzić się z ciemnością. Rozkwit całych ekosystemów zależy od istnienia nocy. Od nietoperzy i sów przemierzających rozgwieżdżone niebo, po bioluminescencyjne stworzenia morskich głębin. Wszędobylskie oświetlenie sprawia, że zanieczyszczenie światłem stało się poważnym zagrożeniem dla środ...
Warto zastanowić się, skąd wziął się zwrot w myśleniu o nierównościach w głównym nurcie polityki ekonomii. Dlaczego w ostatnich dekadach coraz silniej zaczęto zwracać uwagę na ich szkodliwość? Media lubią używać w tym kontekście argumentów moralnych. Rzadziej słyszymy o argumentach ekonomicznych. Tymczasem to, że wzrost zainteresowania nierównościami w świecie ekonomii nastąpił akurat na początku XXI wieku nie jest przypadkowe. W tym czasie naukowcy zaczęli dowodzić...
„Pić albo nie pić” to wyjątkowa książka, napisana przez naukowca i zakorzeniona w 40-letnich badaniach medycznych oraz praktycznym doświadczeniu w leczeniu pacjentów. Profesor David Nutt przebija się przez powszechne stereotypy, aby wyjaśnić długo- i krótkoterminowe skutki picia alkoholu. Sprawia, że skomplikowana nauka staje się prosta. Zabiera czytelników w fascynującą podróż do wnętrza ciała i mózgu od pierwszego łyka. Tłumaczy, co naprawdę oznacza „odpowiedzialne picie”, ...
Słyszą, że są beztalenciami, pracują zbyt wolno albo generują za mało kliknięć. Ale i tak z jakiegoś powodu nie tracą posad i dostają kolejne zwykle gówniane teksty do napisania. Ktoś musi w końcu generować treści - oczywiście na umowie o dzieło, bo w mediach etat to rzadkość. Ten ktoś usłyszał też kiedyś, że jest dobry w swoim fachu albo, że ma wielki potencjał. Wierzy, bo przecież dostał robotę w redakcji poczytnego tygodnika albo telewizji i prostą instrukcję: przykładaj s...
Zbliża się wielki przewrót. Zmieni nas i naszą planetę. W ciągu najbliższych pięćdziesięciu lat rosnące temperatury w połączeniu z coraz większą wilgotnością sprawią, że na dużych połaciach globu – zamieszkiwanych obecnie przez 3,5 miliarda ludzi – nie będzie dało się żyć. Ogromne rzesze będą musiały szukać nowych domów. Albo sami znajdziemy się w ich gronie, albo będziemy ich przyjmować u siebie. To już się dzieje. W skali globu, w ciągu ostatniej dekady podwoiła ...
Jedno z najbardziej wnikliwych i fascynujących studiów nad rosyjskim państwem i społeczeństwem, które pojawiło się od czasu pełnoskalowej inwazji na Ukrainę. Siergiej Miedwiediew, przebywający na emigracji naukowiec, w zwięzły i niezwykle elokwentny sposób stawia tezę, że atak Rosji na Ukrainę nie jest kaprysem Putina, lecz wynika z dwóch dekad autorytarnej degradacji i postimperialnych nastrojów reżimu rosyjskiego. Przez wieki Rosja prezentowała się jako imperialn...
Jak uczynić miasta przyjaznymi dla wszystkich? Urbanistyka już od ponad stu lat zajmuje się badaniem i planowaniem wygodnego życia dla mieszkanek i mieszkańców. Wydawałoby się, że naziemne przejścia dla pieszych, ścieżki rowerowe, maszty telekomunikacyjne czy słupki chroniące chodnik są racjonalnym standardem. Są jednak tacy, którzy widzą w nich zagrożenie, a za pierwsze na polskim ziemiach miasto 15-minutowe uważają... Auschwitz-Birkenau. Łukasz Drozda opisuje jak...
“To cud, że mamy w Polsce kobiecą reprezentację w piłce nożnej” – mówi jedna z rozmówczyń Karoliny Wasielewskiej. Żeby zostać uznaną piłkarką w naszym kraju, trzeba przejść trudną drogę i pogodzić się z faktem, że na końcu może i czeka chwała, ale o sławie i pieniądzach nie ma co marzyć. Niedofinansowanie kobiecych klubów, opór sponsorów, czy konieczność wyboru między grą a pracą zarobkową lub grą a macierzyństwem – to tylko niektóre z problemów, z którymi mierzą si...
Chacharyopowiadają marignalizowaną i przemilczaną historię regionu. Bez większego teoretyzowania, ale i ze szczyptą refleksji. Śląsk był zawsze był wykorzystywany, jeśli nie przez lokalnych arystokratów, to przez Polskę, czy Niemcy. Autor przygląda się historii regionu od samego początku, aż po czasy współczesne. Wydobywa to, co pozostaje w cieniu historii, niemniej pozostaje konkretne, dające się udowodnić, dzięki statystykom i wydarzeniom, w tym mikrohistoriom. “Chachar” to...
Autobiograficzna historia o klasie, płci i dojrzewaniu w robotniczym Londynie lat pięćdziesiątych. Po śmierci matki autorka postanawia przyjrzeć się jej i swojemu dorastaniu, a także znalezieniu dla tych doświadczeń miejsca w historii, polityce, psychoanalizie i feminizmie. Zadaje pytania o emocje, rzeczy (jak przedmioty czy związki) i miejsce tego doświadczenia w dotychczasowych dyskursach; o sposób w jaki interpretujemy swoją robotniczą przeszłość; o kwestie sprawczości w n...
Po dekadach demonizacji i kryminalizacji, psychodeliki przeżywają niezwykły renesans dokonujący się na pograniczu nauki, kultury i biznesu. Najpowszechniej badaną substancją z tej grupy jest psylocybina, która odpowiada za psychoaktywne właściwości grzybów nazywanych „halucynogennymi” albo „magicznymi”. Wyniki coraz liczniejszych eksperymentów wskazują, że może ona pomagać nie tylko w leczeniu szeregu zaburzeń psychicznych, takich jak depresja czy uzależnienia, ale ...
Stoimy przed wyzwaniami, o których nawet trudno myśleć. Wielkie wymieranie gatunków, kryzys klimatyczny, kryzysy gospodarcze, choroby cywilizacyjne, zaburzenia psychiczne, pandemia, czy wojny hybrydowe to tylko niektóre z dręczących nas problemów. Jak radzić sobie z poczuciem beznadziei, że lepiej już było i będzie tylko gorzej? Joanny Macy i Chris Johnstone w Aktywnej nadziei pokazują nam jak stawiać czoło kryzysom, abyśmy mogli im sprostać z większą odpornością ...
Co wiadomo o medycznej marihuanie i jej właściwościach terapeutycznych? Całkiem sporo i coraz więcej. Wyklęta przez nowoczesną cywilizację roślina wraca do łask i zmienia oblicze współczesnej medycyny. Ku przerażeniu niektórych koncernów i polityków, ale przede wszystkim dla dobra i wsparcia milionów pacjentów.Medyczna marihuana jest legalna w Polsce od 2017, a jednak wciąż mało o niej wiemy, jest trudno dostępna, a lekarze boją się ją przepisywać. Dorota Rogowska-Szadkowska ...
Narkotyki bez paniki. Co trzeba wiedzieć o legalnych i nielegalnych środkach psychoaktywnych. Zagrożenia związane z nielegalnymi narkotykami są dobrze znane i rzadko kwestionowane, ale czy mamy świadomość jak szkodliwe w porównaniu z nimi są alkohol lub tytoń? Co tracimy, zakazując badań medycznych nad magicznymi grzybami, LSD i konopiami? Czy mdma jest mniej szkodliwie niż jazda konna, a mefedron powinien być rozdawanych w klubach? W Narkotykach bez paniki profe...
Zmiana klimatu to najpilniejszy i najpoważniejszy problem, z jaki ludzkość kiedykolwiek miała do czynienia. Sposób, w jaki zajmiemy się nim w ciągu następnych dziesięciu lat, określi świat, w którym będziemy żyć i jaki pozostawimy w spadku naszym dzieciom. Christiana Figueres i Tom Rivett-Carnac - którzy prowadzili negocjacje podczas historycznego porozumienia paryskiego w 2015 roku - napisali ostrożną, ale optymistyczną książkę o zmieniającym się klimacie świata...
Pierwsza antologia sceny techno i muzyki elektronicznej w Polsce. Unikatowa pozycja dokumentująca trzy dekady rozwoju kultury, która w weekendy zapełnia kluby w całym kraju. Każdy, kto choć raz uległ hipnotyzującej sile rave’u, znajdzie tu coś dla siebie. To właśnie rave wziął zresztą za swoje credo PLUR: Peace, Love, Unity, Respect (Pokój, Miłość, Jedność, Szacunek). Choć klimat panujący w Polsce bywał ponury, w klubach uczono się, co w praktyce znaczą wspólnota ...
Nierówności są z nami od zawsze: archeologowie znajdowali ich ślady na prehistorycznych stanowiskach, w starożytnej republice rzymskiej senatorzy bogacili się kosztem niewolników i podbitych terytoriów, w czasach reformacji w niemieckich miastach współczynnik Giniego szybował do niebotycznych poziomów. Czy skoro po tylu latach reform, wojen i postępu wciąż nie poradziliśmy sobie z tym, że jedni mają więcej a inni mniej, problem w ogóle da się rozwiązać? Anthony B. Atkinson,...
W 2019 roku polska policja wszczęła około dwa i pół tysiąca postępowań w sprawie zgwałcenia. Tylko w trochę więcej niż połowie z nich stwierdzono przestępstwo, a wykryto ponad tysiąc sto sprawców. Ofiarami w przeważającej części są kobiety. Ile z nich nie zgłasza przestępstwa organom ścigania? Ile nie ma przestrzeni i możliwości, by opowiedzieć o tym, co je spotkało? Agnieszkę od dziesiątego do osiemnastego roku życia gwałcił kuzyn. W czasie rozprawy sąd odrzucił jej wniose...
Po upadku Muru Berlińskiego rozradowani obywatele Europy Środkowej z nadzieją spoglądali w przyszłość licząc, że już wkrótce na pełnych prawach dołączą do Zachodu. Kraje takie jak Polska czy Węgry rozpoczęły proces demokratycznych i kapitalistycznych reform, które miały je do wyśnionego celu przybliżyć. Rzeczywistość okazała się jednak mniej kolorowa niż zakładano, a imitacyjna ścieżka rozwoju okazała się pełna wybojów i ślepych zaułków. Wciąż łatwiej wyjechać na Zachód niż s...
Zbliża się wielki przewrót. Zmieni nas i naszą planetę. W ciągu najbliższych pięćdziesięciu lat rosnące temperatury w połączeniu z coraz większą wilgotnością sprawią, że na dużych połaciach globu – zamieszkiwanych obecnie przez 3,5 miliarda ludzi – nie będzie dało się żyć. Ogromne rzesze będą musiały szukać nowych domów. Albo sami znajdziemy się w ich gronie, albo będziemy ich przyjmować u siebie. To już się dzieje. W skali globu, w ciągu ostatniej dekady podwoiła się liczba...
