Leżący na zachodnich rubieżach Polski Gorzów szczyci się wieloma ciekawymi i niezwykłymi historiami. Losy miasta toczyły się dość skomplikowanie. Przez wieki gospodarzami Landsberga an der Warthe byli Niemcy. Po II wojnie światowej propagandowo nadano miastu drugi człon nazwy „Wielkopolski” – choć Gorzów w Wielkopolsce nie leży… I na tym polega paradoks Gorzowa. Historia… tak skomplikowana i nieprzewidywalna. By ją poznać, sięgnijmy po Sekrety Gorzowa. Autor Paweł Staszak za...
Modernizm w architekturze Łodzi XX wieku, autorstwa Błażeja Ciarkowskiego z Politechniki Łódzkiej i Krzysztofa Stefańskiego z Uniwersytetu Łódzkiego, jest pierwszym, nowatorskim opracowaniem ważnego dla dziejów miasta zagadnienia. W usystematyzowany, chronologiczny sposób prezentuje pojawienie się i rozwój w architekturze Łodzi modernizmu – nurtu, który odcisnął piętno na sztuce XX wieku, a szczególnie ważny był dla architektury. Modernizm oznaczał zerwanie z formami historyc...
Jak to jest, kiedy niespodziewanie pukają do drzwi, w 20 minut każą się spakować i opuścić ciepłe mieszkanie? Jak to jest pozostawić miejsce urządzane przez kilka lat i udać się w nieznane? Co stało się z rzeczami w opuszczonych domach? Czy po wojnie mieszkańcom udało się do nich powrócić? Osiedle Montwiłła-Mireckiego powstało w Łodzi w okresie międzywojennym. To perła modernistycznej architektury. Na osiedlu mieszkali lekarze, urzędnicy, wojskowi i policjanci, a także artyśc...
Walka o tron, władzę, pozycję. Przed kolejnymi władcami Rosji stawały wyzwania, którym należało sprostać, a wbrew pozorom nie było to łatwe. Rodzinne relacje, związki z dworami Europy, carskie rezydencje mają swoje sekrety, a życie potężnej dynastii Romanowów pełne jest tajemnic. Dlaczego królowa Wiktoria nie została cesarzową Rosji? Czy ostatnim carem Rosji był Mikołaj II, czy jego młodszy brat Michał? Dlaczego Polka – caryca Agafia, z domu Gruszecka stała się prekursorką ro...
Śladami I Brygady Legionów Polskich przez Beskidy, Podtatrze i Pieniny to przewodnik turystyczno-historyczny, w którym został omówiony przebieg tzw. kampanii podhalańskiej Legionów Polskich i 75 związanych z nią miejsc – miast, wsi, szczytów i przełęczy, w których od listopada 1914 r. do lutego 1915 r. przebywali Józef Piłsudski i jego żołnierze. Autor, historyk, etnolog i krajoznawca, członek m.in. Komitetu Opieki nad Kopcem Józefa Piłsudskiego i Polskiego Towarzystwa Tatrza...
Generał brygady Józef Olszyna-Wilczyński – legionista, oficer Wojska Polskiego, działacz społeczny w okresie II Rzeczpospolitej – należy do postaci zapomnianych przez polską historiografię. Generałowi towarzyszą w większości krytyczne opinie dotyczące jego działań we wrześniu 1939 roku, a on sam kojarzony jest przede wszystkim ze swoim zamiłowaniem do porządku, ze skłonnością do alkoholu i z decyzją o opuszczeniu Grodna we wrześniu 1939 roku. Niedoskonałości jego charakteru n...
Dlaczego Marek Hłasko nie chciał iść do wojska? Dlaczego Edwardowi Linde-Lubaszence chciano złamać karierę? Czy Zbigniew Herbert przechytrzył bezpiekę? Czy polscy artyści odważyli się protestować przeciwko inwazji na Czechosłowację w 1968 r.? Odpowiedzi na te i wiele innych pytań Czytelnik znajdzie w książce Artyści, PRL i bezpieka. Miłosz, Herbert, Hłasko, Kulmowa, Raszka, Kaczmarski… To między innymi biografie pisarzy, aktorów, muzyków naznaczyły czasy PRL, kiedy władza nie...
To niezwykłe miejsce jest położone na lewym brzegu Wisły. Do 1938 roku było samodzielnym miastem. Historię Podgórza kształtowali wyjątkowi mieszkańcy i dwa szczególne miejsca. Na skraju Podgórza położony był poligon artyleryjski Twierdzy Toruń, a na lewobrzeżu wzniesiono główny dworzec kolejowy Torunia. Dziś trudno wyobrazić sobie, jak wyglądałby Podgórz bez kolei i garnizonu. Przez wieki Podgórz opierał się włączeniu do Torunia. Ta książka to opowieść o życiu podgórzan w XIX...
Książka opisuje fascynujące losy trzech starożytnych władczyń: królowej Halikarnasu Artemizji, celtyckiej królowej Boudiki i królowej Orientu Septymii Zenobii, dwóch arystokratek: Litwinki Emilii Plater i Greczynki Laskariny Boubouliny oraz dwóch kobiet wywodzących się z ludu: lotaryńskiej pasterki Joanny d’Arc i Indianki Lozen. Córki Spartakusa to opowieść o mądrych, dzielnych, szlachetnych kobietach, które walcząc z niewolą i poniżeniem, zaciągały się do wojska, stawały na...
W 1273 roku Leszek Czarny, książę sieradzki i łęczycki, nadał Wolborzowi przywileje, m.in. umożliwił biskupom osadzenie miasta na prawie niemieckim oraz zezwolił na posiadanie własnych sądów. W roku 2023 obchodzona jest 750. rocznica uzyskania przez Wolbórz praw miejskich, a trwałą pamiątką tych ważnych wydarzeń jest niniejszy tom prac naukowych, powstały z inicjatywy włodarzy tej miejscowości i społeczników, którzy z miłością pielęgnują pamięć o przeszłości swojej „małej oj...
Szacuje się, że od 1945 do 2022 r.spośród kilku tysięcy SS-manów, nadzorczyń i więźniów pełniących różne funkcje w KL Stutthof przed jakimikolwiek sądami stanęło zaledwie ponad 120 mężczyzn i kobiet, z których skazanych zostało ok. 110 osób. W Polsce odbyły się przynajmniej 34 procesy (cztery zbiorowe i 30 pojedynczych), kilka kolejnych przeprowadzono w RFN. Ostatnie z nich toczyły się w Hamburgu jeszcze w 2022 r. W liczbach bezwzględnych wymiar sprawiedliwości osądził zatem ...
Książka jest pierwszą monografią harcerstwa łódzkiego. Autor opisuje narodziny i rozwój ruchu harcerskiego w latach 1910-1939 w Łodzi i jej najbliższych okolicach. Wątkiem dominującym jest działalność wychowawcza organizacji. Jednak pamiętać należy, że dokonuje się ona w określonej rzeczywistości społecznej i jest reakcją na jej wyzwania. Autor dążył do ukazania specyfiki tego ruchu na tle ówczesnego życia społecznego i politycznego. W pracy znajdują się zarówno problemy udz...
Książka jest bardzo interesującą próbą odpowiedzi na pytania dotyczące oświetlenia miast w Wielkim Księstwie Poznańskim, zarówno przed, jak i po budowie pierwszych gazowni. Dowiadujemy się z niej m.in., jak i przez kogo były one budowane oraz wyposażane, w jaki sposób finansowane. Pisząc o tym, Autor pokazuje nie tylko historię gazownictwa, ale także jego zabytki na terenie Księstwa, a ponadto sposoby ich współczesnego wykorzystania. Pierwszy tom książki przedstawia dzieje ga...
Cisza i spokój. Drewniany dom z werandą, udekorowana freskami jadalnia, warzywa z ogrodu, zapach czereśni i świeżego chleba… Skryj się w przyjaznych wnętrzach pensjonatu w Ameliówce jak Edward Rydz-Śmigły i Ludwik Sempoliński. Odpocznij nad brzegiem Lubrzanki i posłuchaj historii o leśnych kolejkach wąskotorowych. W czasie kolacji pod gwiazdami skosztuj wina z Bodzentyna i odpowiedz na pytanie: czy podoba Ci się maszt nadawczy górujący nad Świętym Krzyżem? W nocy na paluszkac...
Czytelniku, czy mówią Ci coś nazwy ,,Tajfun", ,,Halny" lub ,,Elżunia"? Żeby je wyjaśnić, musimy cofnąć się w czasie do XIX wieku. Wtedy rozpoczęła się historia ratownictwa morskiego na polskim wybrzeżu. Jego podstawy ukształtowały odwaga i solidarność rybaków. Kiedyś wielu z nich nie wracało z połowów, dlatego narodziła się idea zorganizowanego ratownictwa morskiego, które początkowo funkcjonowało na zasadach dobrowolności i wzajemnej pomocy.Zawodowi ratownicy, członkowie zał...
Zachęcamy do obejrzenia 99 najpiękniejszych miejsc Poznania. Miasto w obiektywie Rafała Tomczyka pokazuje swoją najpiękniejszą stronę.Stolica województwa wielkopolskiego jest prawdziwą skarbnicą architektonicznych perełek. Oglądając album, możemy podziwiać m.in. Pałac Działyńskich, który zachwyca swoją barokową elewacją, dawny klasycystyczny odwach na Starym Rynku czy gotycki kościół pw. Najświętszej Marii Panny in Summo. Nie zabraknie również jednych z najstarszych w Europie...
Zachęcamy do odkrycia 99 najciekawszych miejsc Łodzi! Niezwykłe zdjęcia Rafała Tomczyka ukazują potencjał Łodzi skrywany wśród zatłoczonych ulic i pędu wielkomiejskiego życia. Bujny rozwój Łodzi rozpoczął się w I połowie XIX wieku, gdy podjęto decyzję o budowie na jej terenie ośrodka przemysłowego o specjalizacji tkackiej i sukienniczej. Dziedzictwo przemysłowej Łodzi jest obecne do dziś. W mieście znajdują się architektoniczne perły będące chlubą niegdysiejszych ...
Po latach zaborów i I wojnie światowej pociągi wprowadzały życie na tory nowoczesności. Jak legendarna lukstorpeda upajały prędkością, ułatwiały komunikację i wywracały wyobrażenia o pokonywaniu przestrzeni. Elektryfikacja kolei, przebudowa Warszawskiego Węzła Kolejowego, budowa tzw. magistrali węglowej łączącej Górny Śląsk z Gdynią to jedynie wybrane międzywojenne inwestycje, które poprawiły komfort podróży i znacząco zwiększyły przepustowość transportu towarów.Opowieść o ko...
Prezentowana książka jest pierwszym w historiografii polskiej opracowaniem rozwoju przemysłu w majątkach ziemiańskich Królestwa Polskiego w okresie od końca lat 70. XIX w., do ostatniego roku przed wybuchem I wojny światowej. Przedmiotem analizy badawczej był rozwój, rozmieszczenie oraz struktura przemysłu ziemiańskiego. Terytorialnie praca obejmuje obszar Królestwa Polskiego z uwzględnieniem rozwoju przemysłu w majątkach ziemiańskich w poszczególnych guberniach. Przemysł zie...
Obserwowany w ostatnich latach renesans kolei w Polsce wyraźnie widoczny jest również na Dolnym Śląsku. Na intensywny wzrost przewozów pasażerskich w regionie w sposób szczególny wpłynęło powołanie w 2007 roku przewoźnika Koleje Dolnośląskie. Obchodzona w tym roku 10 rocznica działalności Kolei Dolnośląskich skłania do refleksji nad powstaniem i funkcjonowaniem spółki, której aktywność w naturalny sposób łączy się z ciekawymi dziejami kolei w regionie. W granicach obecnej Po...
„Skrzydła nad Piotrkowem. 100-lecie lotnictwa na ziemi piotrkowskiej” to pierwsza w historii Piotrkowa Trybunalskiego publikacja w całości poświęcona lotniczym dziejom miasta i okolic. Opisuje dokładnie to, co działo się na piotrkowskim niebie począwszy od lotów aerostatów i pierwszych amatorskich konstrukcji szybowcowych po czasy i wydarzenia współczesne. Wyjątkowy album przybliża związki Piotrkowa ze znanymi i cenionymi w świecie lotnictwa postaciami, odkrywa nieznane dot...
„Łódź przełomu wieków” to książka ukazujące oblicze miasta w czasie jego największego rozkwitu na przełomie XIX i XX wieku. Prezentuje dynamiczny rozwój Łodzi, która z roku na rok stawała się coraz bogatszym i potężniejszym miastem. Osada włókiennicza szybko przekształcała się w ośrodek przemysłowy, oferujący swoim klientom wysokiej jakości produkty włókiennicze. Autor opisuje poszczególne dziedziny życia miasta: rozwój infrastruktury i warunki życia w mieście, władzę adminis...
Seria wydawnicza Sztuka Polski Środkowej powstała z inicjatywy pracowników naukowo - dydaktycznych Katedry Sztuki Uniwersytetu Łódzkiego.
Publikowane od roku 2000 kolejne tomy ukazują się w dwóch równoległych seriach - Studia i Monografie.
Prezentowane wyniki badań poświęcone są zjawiskom artystycznym zachodzącym na obszarach szeroko pojmowanego regionu łódzkiego i samej Łodzi.