Książka opowiada o 442 dniach z życia Józefa Piłsudskiego, które pod koniec I wojny światowej spędził internowany w magdeburskiej twierdzy, a także o losach Domku Magdeburskiego – jednego z ciekawszych miejsc z nim związanych. Odsłania ona interesujący i mniej znany fragment życia przyszłego Marszałka z lat 1917-1918. To historia o wielu pasjonujących wątkach i zwrotach akcji, z których najważniejszym był powrót do Polski i objęcie władzy w kraju. 11 listopada 1918 r., dzień ...
Książka, choć jest to studium naukowe, adresowana jest do wszystkich zainteresowanych problematyką, przede wszystkim zaś do młodego pokolenia Polaków, urodzonych i żyjących w okresie kolejnej, zapewne najważniejszej transformacji, w ojczyźnie z trudem odzyskującej swoją tożsamość po okresie nazistowskiej, a następnie dziesięcioleciach komunistycznej okupacji.
Dotychczas nie opublikowano zwartego zbioru dokumentów, który w całości dotyczyłby niepokojów społecznych pierwszej połowy lat 30. Dokonując wyboru źródeł na potrzeby niniejszej edycji dążono do tego, aby był on reprezentatywny pod kilkoma względami. Starano się uwzględnić zróżnicowanie zjawiska otwartego, zbiorowego oporu społecznego w okresie wielkiego kryzysu zarówno pod względem formy, dynamiki, jak też jego geografii.
Wybierając biografię Tadeusza Żenczykowskiego stanęła Karolina Trzeskowska przed bardzo trudnym wyzwaniem. Przyszło Jej się bowiem zmierzyć z życiorysem Człowieka, którego aktywność życiowa z powodzeniem mogła obdzielić kilka postaci. Musiała przy tym wchodzić badawczo w trzy zupełnie odmienne epoki: okres Polski Niepodległej, lata II wojny światowej i czas powojenny. Była to przy tym postać, która pozostawała aktywna praktycznie do końca swojego długiego, bo 90-letniego życi...
Życiorys emigranta, Andrzeja Szadkowskiego, dzięki barwnej narracji wywołanej przez Pawła Ziętarę, świetnie nadaje się do czytania. Jest to doskonałe źródło do badań nad dziejami tej specyficznej części polskiej emigracji politycznej żyjącej po II wojnie światowej w Anglii, jaką było pokolenie urodzone już poza Polską, i wyedukowane na Zachodzie. Taka perspektywa jest rzadko obecna w istniejącej memuarystyce, jak również w literaturze przedmiotu. Andrzej Szadkowski opowiada b...
Tematyka Kresów Wschodnich, zarówno w okresie II Rzeczypospolitej, jak i podczas sowieckiej, a następnie niemieckiej okupacji, wciąż nie przestaje budzić emocji i zachęcać do prowadzenia badań naukowych. Ówczesna historia tych ziem doczekała się już wielu ciekawych ujęć, nie tylko w postaci monografii zwartych, wydawnictw źródłowych, ale również artykułów. Rodzimych historyków zajmowały najczęściej różnorakie represje okupanta sowieckiego, masowe deportacje ludności polskiej ...
Relacje polsko-niemieckie nigdy w przeszłości obu narodów i państw nie należały do łatwych, a w latach 1939–1945 zyskały wymiar tragiczny. Genezę owej tragedii ukazano piórem historyka doświadczonego i wnikliwego. Zwraca uwagę rozległa perspektywa historyczna, poczynając od rozbiorów Rzeczypospolitej u schyłku XVIII wieku i późniejszych ich implikacji. Na stosunki polsko-niemieckie długi cień rzucała od tego czasu współpraca niemiecko-rosyjska, a w XX wieku niemiecko-sowiecka...
Niniejszy tom jest kontynuacją trzech poprzednich z lat 2009, 2011 i 2018. Przedstawia sylwetki oficerów wywiadu polskiego służących w latach 1939–1945 w PSZ na Zachodzie. Biogramy zawierają w miarę możności pełny ich życiorys, a więc przynosi informacje odnoszące się do wątków życiorysu także spoza ich służby wywiadowczej (dane rodzinne, wykształcenie, służba w WP, losy powojenne). Opracowanie oparte zostało przede wszystkim na materiałach archiwalnych znajdujących się w Cen...
Rosyjska rewolucja bolszewicka z 1917 roku otworzyła komunizmowi drogę do Europy. Na obszarach dawnego cesarstwa komuniści oparli swoją władzę na krwawym terrorze, bezprawiu, prześladowaniu religii. Mocarstwa europejskie z powodu wzajemnej nieufności i chęci eksploatowania wyjątkowych bogactw Rosji, nie skoordynowały w samym początku wspólnych wysiłków dla zniszczenia tego ogólnego niebezpieczeństwa. Jednymi z pierwszych ofiar nowej władzy stali się ostatni członkowie dynasti...
Monografia dr Małgorzaty Ewy Kowalczyk, przedstawiająca zagraniczne podróże Polek w epoce oświecenia, odbywane głównie przez przedstawicielki najbogatszych warstw ówczesnego społeczeństwa, jest pierwszym tego typu opracowaniem w Polsce. Zawiera ona bogatą problematykę, poczynając od powodów podejmowania podróży, poprzez ich przebieg, a na ich skutkach kulturowych kończąc. Zostały w niej wykorzystane informacje uzyskane dzięki szerokiej kwerendzie przeprowadzonej w wielu archi...
Na przełomie lat dwudziestych i trzydziestych Stalin zaczął dostrzegać potrzebę rozszerzenia instrumentarium mobilizacji i konsolidacji społeczeństwa zmuszonego mierzyć się z konsekwencjami polityki „wielkiego przełomu”. Zapotrzebowanie na nowe narzędzia oddziaływania na społeczeństwo i legitymizowania stalinowskiego przywództwa popychało ku rewizji dotychczasowego patrzenia na historię. […] Analiza poglądów Stalina na historię przedstawiona w tej książce prowadzi do kilku za...
Nieodzowną częścią pracy naukowej jest współpraca i wymiana myśli. Przy tej okazji często nawiązują się przyjaźnie. Tak też było w wypadku wymiany między Uniwersytetem Wrocławskim i Uniwersytetem Petersburskim. Dobrym duchem tych relacji był docent Borys Zaostrowcew. Kiedy Go zabrakło wśród nas, akademickim zwyczajem, postanowiliśmy uczcić Jego pamięć tomem studiów. Ze względu na charakter publikacji tematyka zamieszczonych artykułów jest różnorodna i przedstawia problemy będ...
Autorce udało się zwięźle zebrać i ująć rozproszoną i w gruncie rzeczy prawie niedostępną dotychczas wiedzę na temat wewnętrznych (działających w Polsce) i zewnętrznych (istniejących i działających w Związku Sowieckim) organizacji komunistycznych, których sensem istnienia było doprowadzenie do zniszczenia II RP i budowy polskiej republiki sowieckiej. Zaletą pracy jest nagromadzenie nazwisk najbardziej istotnych działaczy i funkcjonariuszy oraz opis decydujących wydarzeń, któr...
Chęć dzielenia się swoimi zainteresowaniami naukowymi i wynikami prowadzonych badań zainspirowała doktorantów UKSW do napisania wspólnej książki, stanowiącej zbiór artykułów dotyczących rozmaitych zagadnień z zakresu najnowszej – w szerokim tego słowa znaczeniu – historii Polski. Tym, co łączy teksty o tak szerokim spektrum tematycznym, jest pasja młodych naukowców i chęć wniesienia czegoś nowego do dotychczasowej wiedzy.
Niniejszy tom jest kontynuacją dwóch poprzednich z lat 2009 i 2011. Przedstawia sylwetki oficerów wywiadu polskiego służących w latach 1939–1945 w PSZ na Zachodzie. Biogramy zawierają w miarę możności pełny ich życiorys, a więc przynosi informacje odnoszące się do wątków życiorysu także spoza ich służby wywiadowczej (dane rodzinne, wykształcenie, służba w WP, losy powojenne). Opracowanie oparte zostało przede wszystkim na materiałach archiwalnych znajdujących się w Centralnym...
Był taki czas, kiedy tysiące Polaków z ziem wschodnich dawnej Rzeczypospolitej, w wyniku wojny i rewolucyjnej pożogi, utraciło swoje rodzinne domy. Tłumy kresowych uchodźców ruszyły wówczas m.in. do Warszawy, Krakowa, Poznania. A gdy tam zabrakło miejsca – także do Bydgoszczy. Od lipca 1920 r. bydgoskie domy, w których wcześniej królowało głównie twarde niemieckie słowo, zaczęła wypełniać śpiewna kresowa mowa. Razem z byłymi właścicielami pięknych pałaców, okazałych kamienic ...
Co łączy współczesnych Polaków, Litwinów, Białorusinów oraz innych mieszkańców byłego Wielkiego Księstwa Litewskiego, zwłaszcza najmłodsze pokolenia? Najłatwiej odpowiedzieć, że wspólna wielowiekowa przeszłość, sięgająca czasów Jagiellonów, wspólnota bytu państwowego Korony i Wielkiego Księstwa, ponadto europejska tożsamość i teraźniejszość. O przeszłości zwykle pamięta się przy okazji wielkich, okrągłych rocznic, takich jak setna rocznica restytucji polskiej państwowości. Wy...
Płk Andrzej Kowalski, znawca tematyki wywiadowczej, dokonuje analizy i interpretacji dotychczas dostępnej wiedzy historycznej na temat celów, metod i osiągnięć wywiadu sowieckiego i rosyjskiego. Dzięki tej publikacji możemy lepiej zrozumieć wyzwania w zakresie bezpieczeństwa, przed jakimi znajduje się nasz kraj.
Opowieść o planach i ich realizacjach, o agentach i ich oficerach prowadzących z IW (kontrwywiadu), którzy niszczyli wszelkie przejawy polskości obecne w powojennym ludowym Wojsku Polskim. Główni bohaterowie służą autorce jako ilustracja losów armii, „wypłukującej” ze swego grona nosicieli „faszystowskiego” korpusu oficerskiego II RP. Proces ten dotknął m.in. oflagowców, dawnych jeńców III Rzeszy, którzy zamierzali kontynuować służbę wojskową w kraju. Ich losy potoczyły się r...
„Starostowie w Drugiej Rzeczypospolitej byli urzędnikami państwowymi, z czego wynikało, że o miejscu ich służby formalnie decydowały władze centralne, a dokładniej – minister spraw wewnętrznych. Jednocześnie kompetencje starostów powiatowych jako stojących na czele administracji samorządowej szczebla powiatowego były ścisłe związane ze środowiskami lokalnymi – mieli oni w swym ręku podstawowe instrumenty wpływu na życie społeczno-ekonomiczno-polityczne podległego powiatu, roz...
"Praca Elżbiety Romanowskiej, dotycząca dziejów prokuratur wojskowych w Polsce w latach 1944-1955 ma charakter historyczno-prawny. Wyodrębnieni prokuratury w ramach struktur przesądzających o ustroju organów wymiaru sprawiedliwości ma bardzo ważne znaczenie. Podkreślić należy, że w nauce prawa karnego pomijano rozważania na ten temat. Jak autorka wskazuje, model prokuratury został przyjęty z systemu radzieckiego prawa karnego, z odrzuceniem klasycznego modelu procesu karnego ...
Artur Cegiełka w pracy Działania MSW wokół olimpijskich zmagań Moskwa’80 przedstawia działania PRL-owskiego aparatu bezpieczeństwa wypełniającego zadania de facto zlecane przez sowieckie państwo, gospodarza igrzysk. Poznajemy mniej lub bardziej skuteczne akcje SB, ich konfidentów ulokowanych w ekipie sportowców, działaczy, czy dziennikarzy. Czytelnicy poznają odpowiedź na pytanie, jak to się stało, że służby nie uchroniły się przed słynnym „gestem Kozakiewicza”. W aneksie rew...
Historia najnowsza obejmuje okres od zakończenia nowożytności, czyli przełom XVIII i XIX wieku, aż do czasów współczesnych. Dlatego wiele książek z kategorii „Historia najnowsza” poświęconych jest wojnom światowym, powstaniu warszawskiemu czy okresowi PRL-u. Pozycje przedstawiające czasy II wojny światowej stanowią tak dużą część książek, że zostały umieszczone w odrębnej podkategorii „II wojna światowa”. Główny trzon kategorii „Historia najnowsza” stanowią książki oscylujące wokół tematyki wojen światowych („Legiony – droga do legendy” Marka A. Koprowskiego, „Niewygodny Polak” Macieja Bernatta-Reszczyńskiego), powstania warszawskiego („Duch ’44. Siła ponad słabością” Stanisława Zasady), PRL-u („»Ciekawe« życie w PRL-u. I co dalej?” Bogusława Homickiego) oraz Solidarności („Tu radio Solidarność” Pawła Pietkuna). Jednak znaleźć tu można także takie publikacje jak „Kobiety wywiadu” Przemysława Słowińskiego, który przedstawia biografie najsłynniejszych agentek i szpiegów, m.in. Mathilde Carré, Coco Chanel czy Krystyny Skarbek. W tej kategorii znajduje się też „Epilog do »Kamieni na szaniec«” profesora Grzegorza Nowika, ukazujący szerzej tło wydarzeń przedstawionych przez Aleksandra Kamińskiego w jego słynnej książce. Najnowszej historii poświęcona została chociażby „Polska 1945–2015. Historia polityczna” Andrzeja Piaseckiego i Ryszarda Michalaka – jedna z niewielu monografii przedstawiających w takiej formie losy współczesnej Polski. Nie może zabraknąć także opisów brawurowych ucieczek, m.in. z obozów śmierci – Auschwitz, Sobiboru, sowieckich łagrów czy pilnie strzeżonych twierdz, które w „Słynnych ucieczkach Polaków” opisał Andrzej Fedorowicz.
