Dzieje Brygady Świętokrzyskiej nie są w Polsce tematem nieznanym. Niemniej jednak z pobytem tej formacji na ziemiach czeskich - przez niemal połowę czasu jej funkcjonowania - wciąż wiąże się wiele białych plam. [...] Książka niniejsza powstała z myślą o czeskim czytelniku, aby przybliżyć mu, czym była Brygada Świętokrzyska, w jakich okolicznościach znalazła się na czeskim terytorium i jak rozwijały się jej stosunki z czeską ludnością. Dotychczas dominował bowiem jednostronny ...
Praca ta ukazuje nie tylko mało podkreślane zróżnicowanie konspiracyjnych związków młodzieży w okupowanej Warszawie, ale też – w tym wypadku – skuteczne działania mające na celu konsolidację wobec celu nadrzędnego. Poprzez pierwotną współpracę konspiracyjnego „Petu” z Organizacją Małego Sabotażu „Wawer”, a potem zaangażowanie w Grupy Szturmowe Szarych Szeregów środowisko to staje się z czasem częścią elity warszawskiego Kedywu KG AK, a w godzinie próby jego liderzy nie tylko ...
Głównym tematem książki jest obraz drugiej wojny światowej w pamięci kulturowej w Polsce i w Niemczech. Ewoluował on przez ostatnie siedemdziesiąt lat w obu krajach, podlegając wpływom różnych czynników, w tym także zmian politycznych. Tym, co jednak najbardziej interesuje autorów esejów, jest ewolucja obrazu drugiej wojny światowej w kulturze w ostatnim dwudziestopięcioleciu. Przyjęcie takiej perspektywy stwarza możliwość przyjrzenia się temu, w jaki sposób zmiany wynikające...
This undertaking does not resemble and does not imitate any of the many museums I have seen. It is unique. Thi is not simply a matter of its theme, which is very powerful and deeply rooted in Poland, and especially in Gdańsk. We have before us a world-class venturem one that is worthly of the twenty-first century, one that is designed for the generations that have not yet been born.
Professor Jack Lohman
Ten projekt nie przypomina i nie naśladuje żadnego z wielu muzeów, jakie widziałem na świecie. Jest wyjątkowy. Jest to nie tylko kwestia tematu, bardzo silnego i głęboko zakorzenionego w Polsce, a przede wszystkim w Gdańsku. Patrzymy na rozwiązanie światowej klasy, na rozwiązanie godne XXI wieku, przeznaczone dla pokoleń, które jeszcze się nie urodziły.
prof. Jack Lohman
Czy Czechosłowacja mogła jesienią 1938 r. obronić się przed niemieckim atakiem? Czy podejmując decyzję o przyjęciu dyktatu monachijskiego, władze tego państwa zmarnowały szansę na zwycięstwo, które mogło powstrzymać dalszą ekspansję Hitlera? Czy przywódca III Rzeszy w ogóle zamierzał Czechosłowację zaatakować, czy też padła ofiarą jego blefu? Autor stara się odpowiedzieć w książce na powyższe pytania, analizując niemieckie przygotowania wojenne oraz sytuację strategiczną Czec...
„Do tej pory brakowało, nie tylko zresztą w polskiej historiografii, takiej właśnie syntetycznej, systematyzującej i podsumowującej pracy, prezentującej skomplikowany kompleks rozliczeń wojny i okupacji w „naszej” części Europy. Procesy te, znacznie różniące się od tych w Europie Zachodniej i Północnej, są znane w niewielkim stopniu. Dotyczy to zresztą nie tylko państw tak egzotycznych jak Albania, ale zarówno krajów nam historycznie i geograficznie bliższych (jak Węgry cz...
Oddajemy w Twoje ręce opowieść o Janinie Wasiłojć-Smoleńskiej. &Jachna;, bo taki pseudonim nosiła nasza bohaterka, była sanitariuszką w oddziałach partyzanckich Armii Krajowej na Wileńszczyźnie w czasie II Wojny Światowej oraz w 5 Wileńskiej Brygadzie AK, walczącej z władzą komunistyczną po zakończeniu wojny. Za czynny opór wobec komunistów spędziła 10 lat w więzieniach. Do przybliżenia partyzanckiej i więziennej historii &Jachny; zachęciły nas nie tylko jej burzliwe losy or...
Oddajemy w Twoje ręce opowieść o słynnej akcji usunięcia z pomnika Mikołaja Kopernika w Warszawie tablicy z niemieckim napisem, którym okupanci zakryli napis polski. Dokonał tego Maciej Aleksy Dawidowski, nazywany Alkiem. Ten bohater książki Aleksandra Kamińskiego &Kamienie na szaniec; był jednym spośród tysięcy młodych ludzi, którzy w czasie okupacji stawiali opór Niemcom, podejmując działania małego sabotażu. Nie tylko wyczyn &Alka; i jego godna podziwu postawa zachęciły na...
Tematem albumu jest okupacja niemiecka w Polsce w latach 1939-1945. Poszczególne jego części ukazują swoiste światy równoległe: Niemców, polskiego miasta i wsi, ludności żydowskiej oraz konspiracji. Ponad 400 fotografii, które składają się na książkę, pochodzi ze zbiorów około 50 instytucji polskich i zagranicznych, osób prywatnych i kolekcji własnej Muzeum II Wojny Światowej. Większość publikujemy po raz pierwszy, przybliżając czytelnikowi atmosferę okupacji poprzez detal, m...
Czy można przez 63 dni żyć złudną nadzieją zwycięstwa obserwując śmierć, doświadczając strachu i cierpienia? Czy bohaterstwo może iść w parze z tchórzostwem, a poświęcenie z egoizmem? Próbę odpowiedzi na te pytania czytelnik znajdzie w zamieszczonych w tym tomiku zapiskach kobiet, które przeżyły powstanie warszawskie. Jedna z nich Wiktoria Śliwowska, w 1944 r. trzynastoletnia Wisia Załęska, ocalona z getta warszawskiego, a dziś wybitny historyk, rozlicza się po latach ze „sw...
Dlaczego tak masowo angażowano cudzoziemską siłę roboczą? Jak liczna ona była i skąd pochodziła? Jak wyglądały warunki życia i pracy robotników? Ilu z nich przeżyło, ilu zmarło? Kto był za to odpowiedzialny? I w końcu: kto kiedy i od kogo uzyskał za to rekompensatę? Odpowiedzi na te pytania stara się znaleźć niniejsza książka. Celem jej nie jest encyklopedyczne ujęcie tematu, uwzględniające wszystkie możliwe detale, lecz systematyczne wprowadzenie do tego zagadnienia wraz z o...
Książka jest efektem polsko-niemieckiego projektu o dwudziestowiecznej historii Kaszub. Autorzy dokumentują losy mieszkańców tego regionu, posługując się metodą oral history. Kaszuby były przez całe stulecia regionem wieloetnicznym, zamieszkiwanym przez Polaków, Niemców, Kaszubów i Żydów...?
Monograficzne opracowanie losu żołnierzy brytyjskich w Polsce w czasie drugiej wojny światowej zasługuje niewątpliwie na uznanie. Jest to temat nie tylko ważny, ale i nie mniej fascynujący, a niektóre jego wątki są po prostu sensacyjne. Operacji ratowania jeńców brytyjskich z niewoli niemieckiej na ziemiach polskich nadano kryptonim „Dorsze”. Praca Anny Zapalec jest pierwszym, nie tylko w literaturze polskiej, tak obszernym, źródłowym ujęciem dotąd niewpisanego w pamięć zbior...
Nowy katalog z serii Kolekcje ze Zbiorów Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku jest poświęcony żołnierzom 2. Korpusu Polskiego. Autorki przedstawiają w nim dzieje 15 bohaterów, a zarazem żołnierzy i dowódców, prezentując należące do nich przedmioty – obecnie eksponaty znajdujące się w zasobach MIIWŚ. Przedmioty osobiste, fotografie, książki, elementy umundurowania czy biżuteria patriotyczna to cenne zbiory, a tym samym – materialne dowody wojennych przeżyć. To jednak nie wszys...
Nowe, starannie opracowane wydanie książki autorstwa badaczy historii XX w. pozwala lepiej zrozumieć istotę zmowy Hitlera ze Stalinem. Bogaty materiał źródłowy dobitnie ilustruje skalę tego zbrodniczego przedsięwzięcia. Wskazuje również na ogrom kłamstw, które przez dziesięciolecia zaciemniały prawdę o IV rozbiorze Polski. Główną treść książki stanowi 40 dokumentów z lat 1927–1953, których znaczna część bezpośrednio odnosi się do zacieśniania stosunków niemiecko-sowieckich w...
„Niemieckie szkoły i kursy wywiadowczo dywersyjne…” to rozbudowana i szczegółowa monografia dotycząca działalności niemieckich agencji wywiadowczych na okupowanym terytorium Białorusi. Autor analizuje ośrodki w poszczególnych rejonach, posługując się współczesnym podziałem administracyjnym Republiki Białorusi na obwody. W prezentowanej pracy autor z kronikarską dokładnością opisuje strukturę wspomnianych niemieckich szkół i kursów, ewolucję ich głównych obszarów działalności...
Katalog wystawy „Walka i Cierpienie. Obywatele polscy podczas II wojny światowej” prezentuje pełen zakres eksponatów, które tworzyły wspomnianą ekspozycję. Publikacja skłania do refleksji nad znaczeniem ofiary, którą ponieśli Polacy wskutek ekspansji totalitaryzmów XX w. Wystawa czasowa „Walka i Cierpienie. Obywatele polscy podczas II wojny światowej” była prezentowana od 1 września 2019 r. do 28 lutego 2022 r. w Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku. Stanowiła szczególną form...
Mimo upływu ponad 80 lat od wybuchu II wojny światowej, tematyka związana z obroną Westerplatte wciąż rodzi wiele pytań. Niniejsza publikacja stanowi próbę odpowiedzi na niektóre z nich. Bohaterska obrona Westerplatte to bardzo nośny temat, który szybko stał się symbolem oporu wobec niemieckiej agresji na Polskę. Pierwsze wspomnienia poświęcone tej tematyce wydano tuż po zakończeniu II wojny światowej – jeszcze w 1945 r. Niemniej trzeba podkreślić, że duża liczba publikacji ...
Najnowszy album Wydawnictwa MIIWŚ prezentuje ważny wycinek działalności propagandowej sowieckiego aparatu terroru, której ostrze było skierowane w stronę religii. Bogate zestawienie materiałów graficznych jest istotnym dokumentem historycznym i swoistym świadectwem nastrojów ideologicznych elit Związku Sowieckiego. W latach dwudziestych i trzydziestych XX w., gdy środki masowego przekazu były jeszcze słabo rozwinięte, plakat miał ogromną siłę przebicia. Zdawali sobie z tego ...
Polskie wydanie Arytmetyki wojny to nieprzeciętny album, w którym przedstawiono 15 wybranych bitew II wojny światowej, posługując się twórczą syntezą słów, liczb i grafik. Ta książka powinna być lekturą obowiązkową dla każdego miłośnika historii XX w. W pracę nad Arytmetyką wojny było zaangażowanych 20 specjalistów, którzy przygotowali projekt książkowy prezentujący nowatorską perspektywę postrzegania i opowiadania o II wojnie światowej. Publikacja wyróżnia się oryginalnym l...
„Polska wyspa na niemieckim morzu” – tak Adam Mauks określa Klub Sportowy Gedania, który w 2022 r. świętował 100-lecie działalności. Książka jest zapisem rozwoju polskiego sportu klubowego i jednostkowych historii wielu Polaków, lecz nie tylko. To również opowieść o patriotyzmie, niezłomności, wierze i woli walki w trudnych realiach XX w. – przed II wojną światową i po jej zakończeniu. Polacy stanowili mniejszość w zdominowanym przez Niemców Gdańsku lat dwudziestych i trzydz...
Niemal 20-letnia historia Wolnego Miasta Gdańska to również dzieje Polaków, którzy zamieszkiwali ten obszar. Choć stanowili mniejszość, mocno akcentowali swoją obecność we wszystkich dziedzinach życia. Prezentowany album jest ilustrowaną opowieścią o polskich gdańszczanach, którzy nie zamierzali poddawać się presji narodowościowej niemieckich nazistów, niezależnie od podejmowanego ryzyka. Aktywność polskiej mniejszości zamieszkującej WMG obejmowała praktycznie wszystkie wymi...
Wątkiem przewodnim najnowszego wydania „Wojny i Pamięci” jest okupacja na wschodzie Europy i jej konsekwencje. Autorzy artykułów skupili się na wybranych zagadnieniach z tego zakresu tematycznego, docierając do wielu interesujących szczegółów. Przypominanie o okrucieństwach niemieckich i sowieckich okupantów jest powinnością zarówno historyków w ogólności, jak i Muzeum II Wojny Światowej – jako instytucji naukowo-badawczej realizującej cele edukacyjne. Europa Wschodnia stała...
