W obszernym, bo dwutomowym opracowaniu nie dajemy gotowych recept na zastosowanie militariów w edukacji historycznej, raczej sygnalizujemy, że problem jest ważny i dlatego wymaga dużej wiedzy oraz, jak trafnie ujął to profesor Karol Olejnik opisując kwalifikacje historyka, „jezuickiej przebiegłości”. W gąszczu zagadnień, które podejmujemy, ta przestroga ma szczególną wymowę, bowiem ścieżki wiedzy źródłowej, którymi będziemy podążać mogą okazać się bardziej kręte i niedostępne...
Głównym wynikiem studiów nad Napoleonem w ciągu ostatnich czterdziestu lat było pokazanie ile, jako generał, zawdzięczał on swoim francuskim poprzednikom z XVIII w. Wiele czerpał z doktryn zaprezentowanych przez Bourceta w jego Principes de la Guerre de Montagnes. Studiował kampanie Contiego i Maillebois’go podczas wojny o sukcesję austriacką. Na każdym etapie jego pierwszych kampanii w Italii, od zakończenia oblężenia Tulonu do bitwy pod Lodi, widać, jaki wpływ na jego umysł...
Książka dotyczy organizacji konnicy bizantyńskiej i jej doborowych formacji. Porusza także problematykę broni, uzbrojenia i ekwipunku jeździeckiego oraz taktyki inspirowanej wpływami ludów koczowniczych i antycznej tradycji, co przejawiało się w praktycznym wykorzystaniu rozwiązań taktycznych przedstawionych na kartach traktatów wojskowych, powstałych w okresie tzw. "renesansu macedońskiego". Wzrost znaczenia militarnego konnicy wpływał także na zmiany społeczne i etniczne za...
Spośród klasycznych, niemieckich dzieł z obszaru historii wojskowości atlas bitew starożytnych Johannesa Kromayera, stworzony we współpracy z Georgem Veithem jest publikacją wyjątkową. Kolejne tomy, będące zarówno syntezą na temat wojskowości antycznej, poczynając od wojen perskich, a kończąc na schyłku Republiki Rzymskiej, jak i graficzną jej ilustracją połączoną z dociekaniami terenowymi oraz przedstawieniem różnych hipotez oraz kontrowersji na temat poszczególnych kampanii...
Polska siła zbrojna posiada ponad tysiącletnią historię. Z kolei szkolnictwo wojskowe przygotowujące kadrę dla niej liczy niespełna trzysta lat, do tego uwzględnić należy 123 lata niewoli narodowej. Było to znaczne opóźnienie wobec państw Europy Zachodniej. W pracy pokazane zostały tego przyczyny. Niniejsza publikacja podzielona została na pięć rozdziałów. W pierwszym analizie poddano funkcjonowanie tegoż szkolnictwa do odzyskania przez Polskę niepodległości w 1918 r. Korzyst...
Wielkie Księstwo Litewskie pod rządami Aleksandra Jagiellończyka. Studia nad dziejami państwa i społeczeństwa na przełomie XV i XVI wieku, jest zbiorem studiów poświęconych epoce panowania Aleksandra Jagiellończyka w Wielkim Księstwie Litewskim w l. 1492-1506. W tym okresie Litwa straciła mocarstwowe stanowisko Europie Wschodniej, sprawowane od chwili podboju większości ziem ruskich w XIV wieku. W końcu XV wieku rozpoczął się proces utraty zdobyczy litewskich na wschodzie na...
Przedmiotem rozważań podejmowanych w obszernym studium jest wielka operacja zimowa pierwszej wojny światowej, która rozgrywała się na obszarze operacyjnym frontu wschodniego, a konkretnie na Mazurach i północnym Podlasiu, w lutym 1915 r. Było to jedno z najpoważniejszych i najdonioślejszych wydarzeń militarnych na wschodnim teatrze wojennym podczas pierwszej wojny światowej. W tym wielkim starciu militarnym stanęły przeciwko sobie ponadstutysięczne armie – niemiecka i rosyjsk...
Niniejszy tom rozpoczną teksty poświęcone Bliskiemu Wschodowi, autorstwa Jarosława Magrysia i Marcina Pietrzyka, którzy przedstawią odpowiednio: kwestię porównania prawa Hammurabiego na tle prawodawstwa mezopotamskiego oraz osadnictwa filistyńskiego w Palestynie. Kolejno po nich Roksana Burek omówi zagadnienie olejów i kosmetyków stosowanych w starożytnym Egipcie. W dziale greckim Juliusz Grzybowski wraz z Heleną Sygnet opiszą temat odwagi widzianej oczami filozofa oraz spraw...
Bitwa pod Łuckiem – jedna z najważniejszych bitew I wojny światowej – rozegrała się na Wołyniu w czerwcu 1916 r. między wojskami rosyjskimi z jednej strony a siłami austro-węgierskimi wspieranymi przez formacje armii niemieckiej z drugiej. Główne walki, zakończone zdobyciem Łucka przez Rosjan, toczyły się w dniach 4-7 czerwca; w następnych tygodniach wojska rosyjskie zamierzały uwieńczyć rozmiary tego sukcesu dalszymi powodzeniami, co mogło doprowadzić do wyeliminowania Austr...
Niniejsze opracowanie jest próbą przedstawienia dziejów jednego ze związków taktycznych Wojska Polskiego, któremu we wrześniu 1939 roku przypadło trudne zadanie obrony suwerenności terytorialnej II Rzeczypospolitej. Dzieje Podolskiej Brygady Kawalerii należą do mniej znanych w historii Polskiego Września. Podolska BK, wchodząc w trakcie swojego szlaku bojowego w skład tworzonych doraźnie Grup Operacyjnych Kawalerii pozostawała jakby „w cieniu” innych związków taktycznych twor...
Już wiosną 1741 roku, odkąd wyraźniej zaczęła rysować się wroga postawa Bawarii, Maria Teresa nakazała nadwornej radzie wojennej bez niepotrzebnego rozgłosu podjąć najbardziej konieczne środki do ochrony niemal zupełnie opuszczonych przez wojska prowincji. Wykonanie dyspozycji powierzyła jednemu z członków rady, feldmarszałkowi lejtnantowi hrabiemu von Salburgowi, którego natychmiast wysłała w teren. Otrzymał on rozkaz udać się do Linz wraz z majorem inżynierii Steigerem, pod...
"Kawaleria w wojnach Rewolucji i Cesarstwa", kilkakrotnie wznawiana przez francuskich wydawców, doczekała się wreszcie również polskiej edycji. Tom 1 zawiera szczegółowe omówienie działań kawalerii francuskiej z okresu kolejnych kampanii wojen rewolucyjnych z lat 1792-1800 oraz świetnych zwycięstw za Cesarstwa w 1805, 1806 i 1807 r.
Szeroko zakreślony temat – Czas wojny, czas pokoju: Stany Zjednoczone Ameryki w XIX wieku – co miałam okazję obserwować w trakcie obrad – stworzył szanse na prezentacje kilkudziesięciu znakomitych referatów. Jednocześnie ciekawe, a nierzadko burzliwe dyskusje młodych amerykanistów z wiodących ośrodków akademickich w kraju, mogą inspirować do dalszych poszukiwań badawczych.
Praca niniejsza ogłoszoną została w oddzielnych artykułach w rocznikach 1930/31 "Przeglądu Artyleryjskiego", zaś pierwsze jej rozdziały, jako szczególnie popularne, w roczniku 1931/32 czasopisma "Wiarus". Obecnie w stanie zmienionym, poprawiona i rozszerzona ukazuje się jako całość w Księdze Dziesięciolecia Szkoły Podchorążych Artylerii. Jest to pierwsza w języku polskim próba syntetycznego wykładu rozwoju sprzętu artyleryjskiego i metod strzelania artylerii, obejmującego okr...
Sir Artur Conan Doyle, a właściwie Artur Ignatius Conan Doyle, zasłynął jako twórca postaci Sherlocka Holmesa – detektywa, który do dziś jest uznawany za mistrza dedukcji. Sherlock rozwiązywał zagadki kryminalne na drodze dedukcji korzystając z analizy psychologicznej i intuicji. Ma to pewien związek z życiem Arthura, był on, bowiem lekarzem, który w swojej praktyce wykorzystywał często metody psychologiczne. Conan Doyle pozostawił po sobie nie tylko kryminały, ale i powieś...
Przypuszczam, że każdy miłośnik epoki napoleońskiej ma swojego ulubionego pamiętnikarza. Historyk powinien wprawdzie wszystkie źródła traktować sine ira et studio, ale są autorzy, po których sięga się z większą przyjemnością. Mamy w czym wybierać – relacje wojskowych i cywili, Polaków i cudzoziemców, kobiet i mężczyzn. Przyjaciół i wrogów. Szukamy w nich interesujących, w miarę możliwości autentycznych, okruchów minionych wydarzeń. Myślę, że różnorodność to także cecha tej ks...
Kampania francuska, w której nieustępliwość żołnierzy dorównywała geniuszowi ich wodza, składała się z trzech różnych części. Trwający od 25 stycznia do 8 lutego okres pierwszy odznacza się groźnymi postępami aliantów. Na próżno Napoleon odnosi zwycięstwo pod Brienne, na próżno przez dwanaście godzin utrzymuje się pod La Rothiere, walcząc przeciwko trzykrotnie większym siłom, w końcu i tak zarządza odwrót. Sytuacja wydaje się katastrofalna, koniec wojny bliski, a jej rezulta...
[Sir Frederick Maurice] napisał (...) – jak sam dokładnie ujął – krytyczną analizę strategii Lee. Nie jest to nieobiektywna pochwała, akceptacja wszystkiego co zrobił Lee, tylko dlatego, że on to zrobił. Jest to analiza powściągliwa, którą należy docenić szczególnie za jej umiarkowanie, szczerość oraz zwrócenie uwagi na to, co sir Frederick uznał za błędy generała Lee. Przede wszystkim jest to analiza autorstwa człowieka, który – jak żaden inny autor anglojęzyczny – łączy w s...
Niniejsza książka jest biografią komendanta Białej Cerkwi, generał-majora Jana Stachurskiego. W pierwszych rozdziałach autor przedstawia położenie i historię znajdującej się pod kontrolą głównego bohatera placówki oraz sytuację na Ukrainie (a więc w regionie, w którym znajdowała się twierdza) w latach wcześniejszych. Ta ostatnia była bardzo skomplikowana, gdyż o wpływy rywalizowały tam: Chanat Krymski, Moskwa i Rzeczypospolita. Biała Cerkiew była jedną z ważniejszych twierdz...
Źródła do historii pułku polskiego lekkokonnego Gwardii Napoleona I to prawie 1200 stronic stanowiących prawdziwą skarbnicę wiedzy na temat jednej z najsłynniejszych formacji w dziejach wojska polskiego. Z dzieła Rembowskiego pełnymi garściami czerpali historycy i publicyści zajmujący się epoką napoleońską, by wspomnieć choćby Mariana Kujawskiego, Roberta Bieleckiego, Andrzeja Nieuważnego, czy Mariana Brandysa, który wykorzystał je przy pisaniu swego słynnego cyklu szwoleżers...
Aby ułatwić korzystanie z książki, podzieliliśmy materiał dotyczący fortyfikacji lądowej na dwie części. W części pierwszej podaliśmy wiadomości o charakterze ogólnym, zaś w części drugiej – wiadomości o charakterze bardziej szczegółowym i technicznym.
Ponadto w końcowej części książki zostały podane wiadomości dotyczące fortyfikacji w terenach specjalnych – mianowicie fortyfikacji wybrzeża i fortyfikacji górskiej.
W odróżnieniu od pierwszego, drugi tom poświęconego kampanii jesiennej 1813 roku opracowania postawił przed autorem znacznie większe wymagania. Sierpniowe operacje Napoleona i koalicyjnych armii, przedstawione w tomie pierwszym, toczyły się na trzech, daleko od siebie oddalonych teatrach wojny. Ich przejrzyste przedstawienie nie stanowiło zatem większych trudności. Po bitwie pod Kulm krąg tworzony przez otaczające Napoleona koalicyjne armie zawężył się do tego stopnia, że ic...