Kim jednak właściwie jest autor klasycznego dzieła XVI-wiecznej hiszpańskiej myśli wojskowej? Na kartach swoich rozważań Sancho de Londono jawi się jako człowiek doskonale znający swoje rzemiosło, pełen doświadczeń i wieloletniej praktyki. Bije od niego wielki szacunek do przełożonych, wielkie oddanie monarchii hiszpańskiej i przede wszystkim umiłowanie swojej profesji. Z drugiej strony Hiszpan jest człowiekiem oczytanym, doskonale znającym klasyczną literaturę (w tekście zam...
W literaturze naukowej dotyczącej powstania dyplomacji oraz w pracach przedstawiających jej historyczne formy organizacyjne spotykamy różne znaczenia terminu „dyplomacja”. Stanisław E. Nahlik pisze, że dyplomacją nazywa się przede wszystkim pewien tor działalności państwa, która dotyczy jego oficjalnych stosunków z innymi krajami, a zmierza do realizacji celów, jakie stawiają sobie kierownicze organa władzy państwowej, a za ich pośrednictwem – klasy i grupy społeczne, któr...
„Karol IX, tak jak wszyscy synowie Gustawa Wazy, był wysoki i silnej budowy ciała, miał pełne trzy łokcie wzrostu, choć i tak był najniższy spośród braci. Gdy na starość zaczęły mu wypadać włosy, jego czoło – samo w sobie i tak wysokie – sprawiało wrażenie jeszcze wyższego. Rzadkie resztki włosów zaczesywał w postaci wąskich loków, z których jeden układał się przez środek głowy, a dwa pozostałe po obu jej stronach, po czym wszystkie trzy spotykały się nad czołem. Oczy miał ni...
Jedno z najważniejszych dzieł poświęconych panowaniu Zygmunta Augusta i w ogóle rządom Jagiellonów powstało dzięki szerokiej kwerendzie, jaką Kolankowski odbył oprócz Krakowa, także w archiwach i bibliotekach: Warszawy, Gdańska, Kórnika, Wilna, Kijowa, Królewca i Moskwy. Temat, którym zajął się krakowski badacz, był wówczas właściwie zagadnieniem dziewiczym, jeśli nie liczyć opracowań o charakterze syntetycznym, głównie zresztą autorstwa historyków rosyjskich, białoruskich l...
W niniejszej pracy podjęto próbę opisania zarysu dziejów dywizji od dnia jej powstania w październiku 1921 roku do dnia ostatnich walk jej oddziałów nad północną Bzurą we wrześniu 1939 roku. Celem pracy jest przedstawienie historii 27. Dywizji Piechoty poprzez opisanie rodowodu i dziejów pułków tworzących dywizję, pokazanie działań natury pokojowo-administracyjnej oraz procesu szkoleniowego w okresie służby garnizonowej w latach międzywojennych oraz ukazanie możliwości bojow...
Zamknięcie tego studium w granicach od 1525 do 1568 roku wymaga bliższego uzasadnienia. Stwierdzić bowiem należy, iż brak jest momentów ustrojowych, które by nakazywały przyjęcie daty śmierci Albrechta jako granicy pewnego stadium w rozwoju prawnych stosunków polsko-pruskich. Śmierć księcia nie wywołała żadnych istotnych zmian w tych stosunkach. Stosownie do postanowień traktatu krakowskiego z 1525 roku, z chwilą śmierci Albrechta księstwo w Prusach przeszło drogą sukcesji ...
Po bitwie pod Jeną dnia 14-go października 1806 roku, wskutek której runęła potęga państwa pruskiego, Napoleon odbył wjazd tryumfalny do Berlina; dnia 19-listopada przyjął łaskawie deputacyę polską z ziem, dotychczas pod panowaniem pruskim będących, i oświadczył jej, że skoro 30 do 40.000 Polaków ujrzy pod bronią, ogłosi niepodległość Polski - w Warszawie, a skoro ją ogłosi, nikt jej wzruszyć nie zdoła...
Pomimo upływu półwiecza Polską sztukę wojenną w okresie wczesnofeudalnym należy nadal czytać i z niej korzystać, gdyż – powtarzając opinię sprzed półwiecza – jest w dalszym ciągu pozycją „cenną, która na stałe zajmie należne jej, poważne miejsce w dziejach badań nad historią naszej wojskowości”. I to od niej każdy szanujący się badacz historii wojskowości powinien rozpoczynać swoje studia nad polską sztuką wojenną!
z posłowia prof. dr. hab. Jana Szymczaka
Ze względu na wyjątkową sytuację dziejową Węgier, węgierscy turkolodzy zawsze zwracali szczególną uwagę na zagadnienia ekspansjonizmu i ambicji politycznych Osmanów w Europie, przede wszystkim w Europie Środkowej. Ich zainteresowanie spowodowane jest dwoma zasadniczymi czynnikami. Po pierwsze, szukają oni odpowiedzi na jedno z fundamentalnych pytań w historii narodu węgierskiego: czy było nie do uniknięcia, by Węgry znalazły się (częściowo) pod osmańską okupacją i w ciągu kol...
Niniejsza praca obejmuje czas od wstąpienia na tron Jana Kazimierza do końca panowania Jana III. Epoka ta wciąż budzi żywe zainteresowanie; toczą się o nią spory, nie zawsze utrzymane w ścisłych granicach nauki. Z natury rzeczy uwaga badaczy skupia się na dziejach politycznych i dziejach wojen; postacie takie jak Jan Kazimierz i Jan III, Maria Ludwika i Maria Kazimiera, Jeremi i Michał Wiśniowieccy – mają największą siłę atrakcyjną. Ale jak przedstawiał się w tym czasie sk...
W biografiach, jeśli oczywiście nie są to paszkwile, pisane z pobudek politycznych, widać wyraźnie tendencję, zgodnie z którą ich autorzy chcą, aby wszystko, co napisali odnosiło się do opisywanych przez nich osób. Starają się nas przekonać, że ta konkretna osoba wszystkiego dokonała, wszystko przewidziała, wszystko przepowiedziała. Robią to celowo, aby ukryć błędy swojego bohatera, pominąć momenty przykrych wypadków, jakie go spotkały, wyolbrzymić jego zasługi, podkreślić je...
Operacja warszawsko-iwangorodzka [warszawsko-dęblińska] była największym starciem armii Austro-Węgier, Niemiec i Rosji na wschodnim [rosyjskim] teatrze działań pierwszej wojny światowej w 1914 roku. Jej przeprowadzenie zmusiło obie strony skoordynowania działań wielkich związków operacyjnych (frontów). W toku samej operacji centralne miejsce zajmowały raczej cele polityczne, niż strategiczne: podobnie jak w przypadku natarcia niemieckich armii na Paryż w sierpniu 1914 r., tu ...
Praca niniejsza stanowi pierwszą próbę ujęcia całokształtu zagadnienia gospodarki finansowej Rosji, Niemiec i Austro-Węgier na ziemiach polskich w czasie wielkiej wojny. Obejmuje ona głównie historię polityki finansowej Rosji, Niemiec i Austro-Węgier w stosunku do ziem b. Królestwa Polskiego, które przed wojną stanowiło część zaboru rosyjskiego Polski, podczas zaś wojny zostało okupowane przez wojska niemieckie i austriackie. Utworzone przez Niemcy, Generalne Gubernatorstwo W...
Na ocenę wartości bojowej oraz sposób postrzegania kawalerii w Europie i na świecie w okresie dwudziestolecia międzywojennego, wpłynęły przede wszystkim doświadczenia I wojny światowej. Chociaż jeszcze przed wybuchem Wielkiej Wojny, w myśli wojskowej państw europejskich można było dostrzec swoisty brak wiary w skuteczność jazdy na przyszłych polach bitew, to jednak dopiero konflikt zbrojny z lat 1914-1918 ostatecznie podważył zaufanie do efektywności konnicy. Rozwój siły ogni...
To jedna z niewielu polskich monografii przedstawiających tak kompleksowo tematykę utworzenia lotniska wojskowego i jego losów na przestrzeni dekady lat 1935-1945. W pięciu rozdziałach autor przekazuje czytelnikowi kompletną wiedzę o sposobie budowy tego obiektu oraz o jego roli w działaniach wojennych lat 1941-1945. Praca oparta jest na archiwaliach polskich, angielskich ale przede wszystkim na niemieckich. Pisząc tą monografię autor wykorzystał dzienniki bojowe, luźne dokum...
Zainteresowanie, z jakim u czytelników, głównie zaś wśród profesjonalnych historyków oraz miłośników szeroko rozumianej historii wojskowej, cieszy się artyleria spowodowało, że grupa pięciu autorów, w tym także piszący te słowa i jednocześnie redaktor całego tomu, podjęła się zadania przygotowania poświęconej jej publikacji. W efekcie tego pod osąd środowiska naukowego oraz wszystkich zainteresowanych dziejami artylerii, zarówno rodzimej jak i obcej, oddajemy tom studiów dot...
Autor książki, Alfred Thayer Mahan był amerykańskim oficerem marynarki wojennej, a także geostrategiem, być może najważniejszym w XIX wieku. Prezentował znaczenie taktyk morskich na całym świecie. Nazywany był "Clausewitzem wojny morskiej". Niniejsza praca dotyczy tzw. ery żagla w wojnach morskich. Jest ona pokłosiem cyklu wykładów poświęconych zagadnieniom historii i strategii morskiej, które autor wygłosił pracując jako wykładowca na Naval War College. Choć nie brakuje tu d...
Polski rynek księgarski obfituje w pozycje książkowe poświęcone tematyce morskiej. Najczęściej jednakże są to prace o charakterze stricte militarnym i traktujące głównie o okresie I i II Wojny Światowej. Niezwykle mało miejsca poświęcono natomiast w literaturze polskojęzycznej tzw. erze żagla. Z tym większą przyjemnością chcielibyśmy oddać w państwa ręce klasyczną już na Zachodzie pozycję autorstwa Alfreda Thayera Mahana (1840-1914) pt.: „Wpływ potęgi morskiej na historię 166...
Ostatecznym zadaniem wojska jest walka, a człowiek jest jej głównym narzędziem; nie znając dokładnie głównego narzędzia walki, to jest człowieka i stanu jego ducha w rozstrzygającym momencie walki, nie możemy odpowiednio zorganizować wojska, nie możemy mu dać dobrego ustroju ani organizacji, wytworzyć karności, ani wreszcie określić zasad taktyki, które to sprawy łączą się ze sobą, jak palce jednej ręki. Często ludzie, piszący o sprawach wojny, biorą za punkt wyjścia broń, p...
Przeciąg czasu od roku 1479 do 1506, od pokoju ołomunieckiego do śmierci króla Aleksandra, przedstawia niewątpliwie pewien zwarty w sobie okres, który wynosząc blisko 30 lat, tworzy ową najniższą w historii jednostkę chronologiczną Lorenza: jedno pokolenie. Wszystko bowiem, co się działo za Olbrachta i Aleksandra, było już pomyślane i nakreślone pod koniec rządów Kazimierza Jagiellończyka. Ja z tych przełomowych dziejów ostatniego naszego w wiekach średnich pokolenia n...
Niniejsza praca analizuje sposób, w jaki Sowieci planowali i przeprowadzili cztery operacje ofensywne w okresie od grudnia 1942 do sierpnia 1943 roku. Pierwsze trzy z tych ofensyw, każda prowadzona siłami pojedynczego frontu pod nadzorem STAWKI (Naczelnego Dowództwa), odbyły się pod wpływem optymizmu po zwycięskim dla Sowietów okrążeniu wojsk niemieckich pod Stalingradem w listopadzie 1942 roku, podczas gdy Sowieci wciąż przyswajali sobie nauki wyniesione z owego zwycięstwa. ...
Kajety kapitana Coignet wyróżniają się spośród pamiętników francuskich wojskowych. Wolne od chełpliwości i gloryfikacji własnych czynów oraz wysławiania Francji i jej wielkości nie są, w opinii Anglika, typowo francuskie. Ukazują wręcz, iż żołnierz francuski może być tak prostym, skromnym i prostolinijnym jak żołnierz angielski i osiągnąć coś wielkiego niemal bezwiednie. O wielkim uroku Coigneta stanowi przede wszystkim jego prostota. Przebieg służby tego żołnierza jest wyją...
Rozprawa S. Augusiewicza po raz pierwszy w polskiej historiografii w tak rzetelny oraz wyczerpujący sposób opisuje i analizuje wojskowość pruską w latach Potopu, a zatem w ważnym dla Rzeczypospolitej szlacheckiej okresie, gdy elektor brandenburski z przeciwnika „przerodził się” w sojusznika Polski. Dlatego istotnym problemem jest zaprezentowanie przez Autora genezy oraz mechanizmów owej reorganizacji armii pruskiej, w wyniku której powstała na bazie formacji obrony krajowej s...
