Kawaleria polska biorąca udział w wojnie polsko – rosyjskiej 1830-1831 składała się: ze starych pułkowi pułków nowej formacji. Pierwsze miały za sobą 16 lat wyszkolenia pokojowego (1814-1830) i nader pokaźne ilości oficerów, podoficerów i szeregowców polskich pułków z czasów Napoleona I. Drugie powstały już na skutek rozkazu Rządu Narodowego o formowaniu pułków kawalerii (po jednym jeźdźcu w pełnym „umontowaniu” z każdych 50 dymów), już jako pułki ochotnicze w wyniku powszech...
Napoleon postarał się sam o opisanie swoich zwycięstw we Włoszech. Może zatem wydawać się zbyt śmiałe próbować – po tak sławnym i kompetentnym poprzedniku – przedstawić historię nieśmiertelnej kampanii 1796 roku, preludium najwspanialszej epopei czasów nowożytnych. Jednak – o ile pamiętniki podyktowane na Świętej Helenie zachowują prawdę w generaliach – o tyle nie zawsze służą jako dobre źródło wiedzy o szczegółach operacji. Był to naturalny defekt, zależny od warunków w jaki...
W tym krytycznym momencie, wiadomość o przybyciu Napoleona na pole bitwy, rozniosła się natychmiast i spowodowała zadziwiający efekt, wywołując entuzjazm zarówno u młodych jak i starych żołnierzy. Nowina ta podniosła na duchu dowódców. „Żaden ranny nie przeszedł przed Napoleonem nie pozdrowiwszy go okrzykiem Niech żyje Cesarz! Nawet ci, którzy stracili rękę lub nogę, kierowali się w jego stronę, składając mu podobny hołd. Sam na własne uszy słyszałem okrzyki tych na wpół żywy...
Sejmiki mazowieckie przez wiele dziesięcioleci, nie stanowiły w polskiej historiografii popularnego tematu badawczego. W ostatnich latach ta tendencja uległa zmianie. Pojawiły się opracowania, pogłębiające naszą wiedzę w kwestii postaw przyjmowanych przez szlachtę mazowiecką, wobec różnorodnych wyzwań Pierwszej Rzeczypospolitej, między innymi: politycznych, kulturalnych i gospodarczych. W dalszym ciągu, istnieje jednak potrzeba badania mechanizmów powstawania sejmikowych decy...
Bitwa pod Jemappes jest punktem wyjścia dla tego wspaniałego okresu, podczas którego trójkolorowy sztandar przemierzał będzie przez ponad dwadzieścia lat szlaki całej Europy. Valmy pokazało już siłę defensywną nowej armii. Młode bataliony ochotników rywalizowały w odwadze ze starymi regimentami liniowymi, skutecznie je wspierając i biorąc z nich przykład. Wobec takiej postawy inwazja pruska musiała się zatrzymać. Jednakże o ile konsekwencje strategiczne i polityczne dnia 20...
Fryderyk M. Kircheisen cieszy się zasłużoną sławą najlepszego bodaj w naszym czasie znawcy Napoleona I i jego epoki. Poświęcił on całe życie studiom nad tą niezwykłą osobistością dziejową, nad tym jedynym w swoim rodzaju zjawiskiem, które przez długie jeszcze pokolenia pobudzać będzie wyobraźnię poetów, przykuwać uwagę historyków i socjologów, niepokoić psychologów i filozofów swoją zagadkowością i tajemniczością. Owocem studiów Kircheisena był wpierw szereg cennych wydawnict...
Gdy Hindenburg i Lidendorf upierali się przy zrobieniu "małych Cannae" także w dniu następnym i nakazali Scholtzowi uderzyć ponownie na korpusy rosyjskie XV i XXIII, wskazując mu jako cele Olsztynek i Waplewo, Scholtz zaoponował kategorycznie. Biorąc Morgena w obronę za niewykonanie rozkazu z dnia poprzedniego, wykazał on Hindenburgowi całą niedorzeczność podobnego przedsięwzięcia. Nie mówiąc już o absurdalności uderzenia na Olsztynek z XIII Korpusem rosyjskim na tyłach, wska...
Rankiem 16 listopada 55. Dywizja Piechoty otrzymała zadanie już nie ofensywne, ale obronne. Oddziały miały możliwie silnie się ufortyfikować, zezwalało się również "w razie potrzeby" przejść do natarcia, ale tylko "na krótkie odległości". W drugiej połowie dnia położenie dywizji stało się nadzwyczaj ciężkie. Już o godzinie 8 niemiecka artyleria rozpoczęła ogień od strony Aleksandrówki. Nie było żadnych wiadomości o tym, co się działo u sąsiadów. Łączność z przełożonymi była p...
Fakt, że w czasie wojny światowej kawaleria nie odegrała decydującej roli, doprowadził wielu do błędnego twierdzenia o roli i znaczeniu kawalerii. Powyższe studium ma na celu między innymi zabrać materiały, potrzebne dla zorientowania się w podstawowych przyczynach tego zjawiska. Tym wszystkim, którzy twierdzą, że kawaleria w czasie wojny światowej nic nie zdziałała i że rola jej nie miała wpływu na przebieg wypadków, pragnąłem ukazać te olbrzymie masy kawalerii, których jed...
Monarchowie, wodzowie i ministrowie to nie jedyne postacie historyczne. Swoją rolę mieli do odegrania także lud i armia. Obok dworu i senatu znajduje się plac miejski, zaś kwaterę główną otacza obóz. W niniejszej książce, opisującej nie tyle rozdział z życia cesarza, co raczej historię Francji w tym tragicznym czasie, staraliśmy się odmalować uczucia Francuzów w 1815 roku i zaznaczyć ich wpływ na wydarzenia. Na pierwszym planie pozostają rzecz jasna Napoleon, Ludwik XVIII, Ta...
Książka Marka Bogdana Kozubla przedstawia dzieje ukraińskiej formacji ochotniczej powstałej w Galicji Wschodniej w ramach austro-węgierskich sił zbrojnych na początku I wojny światowej. Losy Ukraińskich Strzelców Siczowych są w Polsce słabo znane mimo, że są one mocno związane z historią Polski – walkami o Lwów oraz wojną polsko-ukraińską w latach 1918-1919. Do tego Polacy często mylą ich ze Strzelcami Siczowymi – innym ukraińskich oddziałem, tyle, że sformowanym w Kijowie w ...
Prezentowany materiał jest podsumowaniem wystąpień autora na konferencjach poświęconych problematyce Powstania Listopadowego organizowanych w ostatnim czasie na Litwie i w Polsce - w Muzeum Regionalnym Litewskich w Keleme, w Muzeum Wojska im. ks. Witolda Wielkiego w Kownie, w Muzeum Niepodległości w Warszawie, w Muzeum Miejskim w Brodnicy, a także zawiera fragmenty przygotowywanej do druku jego pracy pt. Księga Żołnierzy Nieznanych.
Fragment Wstępu
Treścią niniejszego studium jest odtworzenie rozwoju nowej broni – czołgów – poprzez ukazanie czynników, które wpływały na tworzenie i funkcjonowanie ich formacji w latach 1918-1939. Przyjęte rozwiązania wobec nowego rodzaju broni wymagały stworzenia podbudowy teoretycznej ich funkcjonowania, co w pracy znajduje swoje potwierdzenie poprzez przedstawienie ówczesnych założeń doktrynalnych. Doświadczenia nabyte w toku użytkowania czołgów pozwoliły na wypracowanie struktur organ...
W obszernym, bo dwutomowym opracowaniu nie dajemy gotowych recept na zastosowanie militariów w edukacji historycznej, raczej sygnalizujemy, że problem jest ważny i dlatego wymaga dużej wiedzy oraz, jak trafnie ujął to profesor Karol Olejnik opisując kwalifikacje historyka, „jezuickiej przebiegłości”. W gąszczu zagadnień, które podejmujemy, ta przestroga ma szczególną wymowę, bowiem ścieżki wiedzy źródłowej, którymi będziemy podążać mogą okazać się bardziej kręte i niedostępne...
Kampania 1806 roku była pierwszą, od czasu zwycięskiej dla Prus wojny siedmioletniej, w której wzięła udział cała armia pruska. Po 43 latach spędzonych w garnizonach i na manewrach, pomijając udział stosunkowo nieznacznej części z nich w wojnach z rewolucyjną Francją w latach 1792-1795, pruskie bataliony wyruszyły na wojnę, w nadziei kontynuowania tradycji zwycięskiej armii Fryderyka Wielkiego. Z wyjątkiem małej Saksonii, pozbawione sojuszników, zdane na własne, słabsze licz...
Prawdziwy koniec "Twierdzy Brytania", jak przez wieki można było mówić o niezdobytych Wyspach Brytyjskich, stanowiła II wojna światowa, w której to - chociaż dzięki odgrodzeniu wodami Kanału La Manche uniknięto inwazji - zmagano się w dwóch "bitwach o Anglię. Pierwsza z nich rozgorzała w 1940 roku, wraz z powietrzną kampanią Luftwaffe, która miała stanowić przygotowanie gruntu do niemieckiej inwazji. Choć ostatecznie do niej nie doszło to Brytyjczycy jeszcze raz zrozumieli, ż...
Cel niniejszego dzieła stanowi zbadanie historii kwestii bałtyckiej w XVI i XVII stuleciu. Wywołała ona w owej epoce zaciętą walkę, mającą z początku charakter raczej kulturowy i handlowy, a później wyłącznie polityczny. Nowy kierunek całemu handlowi Europy nadały wielkie odkrycia geograficzne, które to zdarzenie zadało Hanzie decydujący cios. Jej upadek przyniósł z kolei awans wielu nowych państw na stopień europejski. Dania, Rosja, Szwecja i Polska na wyścigi dążyły od tej ...
Oddajemy do rąk Czytelników pracę zatytułowaną: Kresy, granice i pogranicza w historii wojskowej. Stanowi ona pierwszą część szkiców, studiów i materiałów powstałych na kanwie refleksji teoretycznej oraz dociekań przedstawicieli nauk humanistycznych i społecznych, którzy wzięli udział w XII Ogólnopolskim Forum Historyków Wojskowych. W tej części opracowania swoje ustalenia badawcze zaprezentowało 50 autorów reprezentujących środowiska naukowe (uniwersyteckie i akademickie): P...
W imię prawdy, a nie potrzeby chwilowej, zamyśliliśmy skreślić dzieje ostatnich lat bytu Rzeczypospolitej – ducha i oby¬czaju Polski. Epoka ta wielokrotnie i wielostronnie była opracowy¬wana przez wielu pisarzy, chwytano ją jako przedmiot ponętny, z różnych stron zapatrując się na nią, próbując na niej piór i dowcipów. Nawet cudzoziemcy, jak Rhuliere, Ferrand, Raumer, Sybel, Smitt, Herrmann, a świeżo Beer, brali chętnie chwilę upadku i podziału Polski za przedmiot do wyczerpu...
Wojna o Sukcesję Polską od długiego czasu była stałym elementem na zajęciach z historii Europy. Musi ona być przynajmniej wzmiankowana w czasie omawiania okresu obejmującego lata 1715-1740, jako że była wojną na skalę europejską. Zazwyczaj poświęca się jej jednak zaledwie kilka zdań, po czym przechodzi się dalej, do spraw, które są uważane za ważniejsze. Powodem, dla którego zdecydowałem się zająć tą wojną jest to, że jest ona chyba najlepszym przykładem tego, z czego wiek XV...
Niniejsza praca Hugona Kerchnawe odznacza się wielką skrupulatnością, z którą autor opisuje krok po kroku, niemal godzina po godzinie, wydarzenia kampanii jesiennej w Saksonii w 1813 roku. Przyjmuje przy tym bardzo czytelny i logiczny schemat. W pierwszej części przedstawia obraz kawalerii stron walczących, organizację, wyszkolenie i uzbrojenie, dalej opisuje artylerię konną oraz strukturę i metodykę pracy sztabu generalnego sprzymierzonych. W części drugiej opisuje wydarzen...
