Umysł człowieka pierwotnego, spisany cykl wykładów z Bostonu i Meksyku z lat 1910-1911, jest próbą rozstrzygnięcia kwestii relacji dotyczących rasy i kultury. Zawarte w nim tezy są istotne dla tożsamości antropologii kulturowej. Oprócz rozważań na temat wpływów kultury i natury na kształtowanie ludzkich społeczności znajdujemy tu systematyczny wykład poglądów Boasa na najważniejsze problemy antropologiczne. Tekst ten próbuje także ustanowić podstawy rozumienia roli religii w ...
Trudno, może poza Lévi-Straussem, znaleźć antropologa, który bardziej niż Victor Turner (1920-1983) wpłynął na kształt współczesnej humanistyki w tak wielu dziedzinach. Zrewolucjonizował on funkcjonalistyczną refleksję antropologiczną, przestawiając ją na badania symboli i procesów społecznych. Turner wykorzystuje teorię pól Kurta Lewina, który traktuje rzeczywistość jako obszar częściowo przenikających się pól sił, ograniczonych w czasie i przestrzeni, co pozwala mu uniknąć ...
Ideą przewodnią książki jest próba opisania pewnych – niezwykle zresztą ciekawych – zjawisk związanych z terroryzmem i sposobem prowadzenia współczesnych konfliktów oraz z kwestiami bezpieczeństwa społeczeństw zachodniej Europy. Novum polega na tym, że propagandziści ISIS dotarli do kodów kulturowych naszego świata, a więc weszli chyba trochę głębiej, niż można by przypuszczać. Działając w tym obszarze, naruszają gramatykę naszej kultury. Jest to groźne, ponieważ gramatyka ta...
Teorie socjologiczne interpretują i wyjaśniają ogólne procesy społeczne na podstawie różnych modeli świata ludzkiego. W serii Współczesne Teorie Socjologiczne publikujemy najważniejsze dzieła reprezentujące te wizje rzeczywistości społecznej, które okazały się szczególnie znaczące po II wojnie światowej, i które uważamy za istotne do dzisiaj. Interesują nas również koncepcje socjologiczne będące przedmiotem debaty na przełomie XX i XXI wieku. To właśnie współczesna klasyka so...
Dużym atutem książki jest jej pierwsza część, poświęcona rozwojowi. Autorka wyjaśniła w niej, w jakim sensie rozwój rozpatrywać można jako proces dziejący się w przestrzeni międzyludzkiej, jako „kategorii środka”. Na równie wysoką ocenę zasługuje jakość analiz problematyki rozwoju regionalnego. Szczególnie interesujące są te fragmenty omawianej części, w których Autorka przedstawia i komentuje dane podwajające obiegowe opinie i schematy, jak np. te, które kwestionują często e...
Praca ma szczególne walory poznawcze, zarówno ze względu na tematykę, rzadko będącą przedmiotem dociekań naukowych, jak i na sposób uzyskiwania materiałów służących za podstawę analiz. Dotyczy tak ważnych problemów, jak m.in. mowa nienawiści, zniesławienie oraz sposoby rozwiązywania związanych z tym sporów, w tym pozasądowe. Typologię sporów i modele ich rozwiązywania przedstawiono, opierając się na badaniach rozstrzygnięć sądów w postępowaniach cywilnych oraz karnych. Natomi...
Przedmiotem zainteresowania badawczego Autora książki jest proces komunikacji kaznodziejskiej, w którego czasie jest realizowana misja ewangelizacyjna Kościoła w zakresie kształtowania przekonań eschatologicznych. Ujęcie przez Autora tematu wiary Polaków w rzeczy ostateczne i umieszczenie tej problematyki w kontekście szerokich przemian kulturowych jest w polskiej literaturze socjologicznej pionierskie. Analiza przepowiadania kaznodziejskiego jako procesu komunikacyjnego wyma...
Azja Centralna jest dla wielu Polaków obszarem nieznanym i w dużej mierze tajemniczym. Tymczasem bez jego dobrej znajomości nie sposób zrozumieć nie tylko spraw typowych dla ogromnej części Azji, ale i przebiegu procesów geopolitycznych oraz kulturowych dotyczących całego świata. Lukę tę w znacznym stopniu wypełnia książka pod redakcją Nartsiss Shukuralievy. Międzynarodowe grono autorów w sposób dowodzący znajomości języków, kultury i zróżnicowań struktur społecznych potrafił...
Autorka analizuje w książce społeczny odbiór Jana Pawła II przez jego rodaków, opierając analizy na trzech wyróżnionych kategoriach: roli, świadomości i działaniu, każdej z nich poświęcając osobny rozdział. Tym samym wpisała podjętą problematykę w klasyczne ustalenia socjologii ogólnej. Mocną stroną książki jest nagromadzenie wielu ulotnych danych empirycznych i tekstów z okresu pontyfikatu Jana Pawła II, a zwłaszcza od Jego śmierci do beatyfikacji (2005-2011), oraz warsztat ...
Projekt tomu zbiorowego Gnoza, gnostycyzm, literatura jest przedsięwzięciem naukowym o charakterze interdyscyplinarnym. Biorą w nim udział literaturoznawcy, religioznawcy i filozofowie. Jego celem jest poszukiwanie i wskazanie realnych związków pomiędzy szeroko rozumianą gnostyczną tradycją (gnostycyzm, neognostyczna teozofia i antropozofia) a literacką praktyką.
Zasadniczą kwestią publikacji są pytania: jak na przestrzeni między Narwią a Bugiem pojawiła się w latach 90. ubiegłego stulecia potrzeba deklaracji ukraińskiej tożsamości, jakie były tego powody, jak została ona społecznie zobiektywizowana, nade wszystko zaś – jakie były społeczne i biograficzne przesłanki osób, które w tym czasie zadeklarowały tożsamość ukraińską? Wnikliwa lektura książki zdaje się wskazywać, iż badana przez autora wspólnota jest stanem pośrednim między gru...
Książka jest pracą zbiorową o charakterze interdyscyplinarnym: jej autorami są literaturoznawcy, religioznawcy i filozofowie. Powzięli oni zamiar zbadania w jaki sposób tradycja gnozy lub jej kategorie odzwierciedlają się w dziełach literackich wybranych twórców XIX i XX wieku. Przesłanką do powyższych rozważań było przekonanie o swego rodzaju pokrewieństwie pomiędzy dążeniami gnostyka, pragnącego zgłębić istotę świata duchowego, a głęboką potrzebą pisarza i poety, by zdobyć ...
Włodzimierz Propp wyodrębnia w książce konstytutywne elementy struktury bajek magicznych i odkrywa główne prawidłowości ich budowy. Zaproponowany przez niego sposób analizy struktur narracyjnych do dziś inspiruje badaczy literatury, podań ludowych, mitów, wierzeń religijnych itd. Narratologiczna analiza Proppa jest obecnie wykorzystywana do różnorodnych badań nad różnymi systemami kultury, zwłaszcza nad kulturą masową. Książka winna stanowić lekturę obowiązkową dla studentów ...
Od pierwszych słów oraz pierwszych pytań tej rozprawy byłem przekonany, że mamy do czynienia z rzeczą wyjątkową – niepowtarzalną i w samym zamyśle, i w jej realizacji. [...] Mamy tu do czynienia z pracą skonstruowaną nader klarownie i logicznie, o czytelnym i konsekwentnym układzie, doskonale spełniającym wszelkie rygory naukowego „śledztwa w sprawie”. Autorka umiejętnie i uważnie wędruje przy tym we wnętrze pojęć, odkrywając i ujawniając zawarte w nich sensy. Nie można w tym...
Monografia tego typu nie ma precedensu w polskiej literaturze starożytniczej i językoznawczej. Książka ta może być bardzo przydatna nie tylko dla starożytników (filologów, archeologów i historyków), lecz także dla osób zajmujących się socjolingwistyką (funkcje pisma w danych społecznościach), psycholingwistyką (sposoby tworzenia znaków pisma, symbole etc.) oraz antropologią kulturową. Zaletą tej książki jest niezwykła kondensacja treści, stosunkowo niewielka objętość przy ogr...
Książka dotyczy problematyki ważnej z teoretycznego i empirycznego punktu widzenia - ostatnie lata obfitują w wydarzenia społeczno-polityczne o znamionach protestu, a których jednoczesnym kontekstem i podmiotem są miasta. I choć, jak słusznie zauważa Autor, sam protest jest fenomenem wpisanym w życie społeczne jako takie, to treść i formy współczesnych protestów są tak dynamiczne i zróżnicowane, że potrzeba prac badawczych, które by ten ważny aspekt życia społecznego opisały ...
Badania terenowe stanowiące podstawę zawartych w książce rozważań dowodzą znakomitego warsztatu metodologicznego autorki. Książka jest efektem wysokich kompetencji badaczki, jej szerokiej wiedzy i ogromnego doświadczenia w prowadzeniu badań terenowych. Ewa Nowicka w pełni świadoma jest ograniczeń poznawczych, na które trafia antropolog w badaniu obserwowanej rzeczywistości społecznej oraz wagi relacji badacz–badany. Ta znamionująca szacunek wobec rzeczywistości empirycznej re...
Europa to cywilizacja miast. Miejskość zatem można traktować jako znacznik procesu europeizacji. Polska przez całe stulecia cierpiała na wyraźny deficyt miejskości. Kiedy na przełomie XX i XXI wieku ponownie zaczęła się integrować ze strukturami europejskimi, pozwoliło to żywić nadzieję na zmianę tego stanu rzeczy, ponieważ potencjalnie zaistniały wyjątkowo dogodne ku temu warunki. Europa, do której powracała Polska, przeżywała właśnie swoje miejskie odrodzenie, stawiając mia...
Książka Piotra Domerackiego poświęcona zagadnieniu samotności wypełnia lukę w polskim piśmiennictwie filozoficznym, w którym dotąd nie zajmowało ono zbyt wiele miejsca. Samotność, która współcześnie jawi się jako problem psychologiczny i społeczny, można rzec, problem cywilizacyjny, w książce Piotra Domerackiego stanowi, jak głosi podtytuł, przedmiot studium filozoficznego. Należy jednak podkreślić, że Autor w swych analizach ukazuje wielość jej aspektów, także te psychologic...
Praca dra Tomasza Piroga to studium problemowe jednego z kluczowych zagadnień demokracji lokalnej — dialogu obywatelskiego. Jego przedmiotem jest możliwość współpracy między organizacjami pozarządowymi a samorządem lokalnym. Autor odnosi to zagadnienie do szerszej problematyki — możliwości realizacji normatywnych założeń praktyk dobrego rządzenia, podejmując bardzo ważny temat partycypacji obywatelskiej w lokalnym zarządzaniu. (…) Swoją pracę ulokował w nurcie socjologii zaan...
Książka zwiera z pewnością istotne treści naukowe, gdyż podnosi problem istnienia człowieka w stosunku do różnych mediów, w tym historycznych, aż do czasów mediów elektronicznych. Tekst jest również dobrym historycznym przeglądem poglądów myślicieli, którzy nawiązywali do medium, nawet jeśli nie używali tego pojęcia. Analiza, jaką podejmuje Wacław Branicki, pokazuje, jak uniwersalne i ważne w antropologii filozoficznej jest medium. Autor analizuje m.in. ciekawą myśl o wielowa...
Książka ukazuje przemiany religijne w Polsce w kontekście szerszych zmian następujących w Europie Środkowo-Wschodniej w ostatnich dekadach, w szczególności w krajach sąsiednich: Białorusi - z dominującym prawosławiem i uwidaczniającym się po 1991 roku odrodzeniem religijnym, oraz Słowacji - z dominacją katolicyzmu, gdzie na przykładzie badań młodzieży można zauważyć żywotność religijnych zwyczajów. Wymiar lokalny jest analizowany na przykładzie swoistych przejawów religii i ...
Pishtaco w dialekcie hiszpańskiego używanym w Peru to osobnik wyjątkowo antypatyczny. Zazwyczaj jest Białym lub Metysem a zajmuje się mordowaniem Indian, z których wytapia tłuszcz. Tłuszcz sprzedaje innym Białym, zwykle na eksport do Europy lub Stanów Zjednoczonych, bo to niezbędne Białym niezawodne lekarstwo i kosmetyk, a także składnik do produkcji wszelakiego rodzaju urządzeń, zwykle metalowych, od dzwonów po rakiety kosmiczne. Książka jest chyba pierwszą obszerną i bardzo...
