Powieść przygodowa Wiesława Wernica Gwiazda Trapera należy do kanonu polskiej literatury młodzieżowej o Dzikim Zachodzie. Opowiada o przygodach trapera Karola Gordona. Charyzmatyczny bohater wyrusza szlakiem poszukiwaczy złota. Przygoda wiedzie go do Cheyenne w dalekim stanie Wyoming, gdzie poznaje rodzinę Heartów. Kiedy wspólnie z nimi podejmuje dalszą podróż w święte góry Indian, Black Hill, czeka na niego seria dramatycznych niespodzianek. Czy bohaterom uda się znaleźć zło...
Dekameron jest dziełem włoskiego pisarza epoki renesansu Giovanniego Boccaccia, należącym do światowego kanonu literatury pięknej. W 1348 roku, grupa młodych florentyńczyków, kobiet i mężczyzn, opuszcza wspólnie miasto w obawie przed epidemią dżumy. Spędzają oni dziesięć dni w pięknym majątku na wsi, gdzie dla zabicia czasu, oddają się wyrafinowanej rozrywce polegającej na opowiadaniu historii na zadane tematy. Pierwszego dnia głównym tematem są ludzkie przywary; drugiego – ...
Śluby panieńskie, czyli Magnetyzm serca jest pisaną wierszem komedią w pięciu aktach Aleksandra Fredry należącą do kanonu polskiej literatury dramatycznej. Tematem utworu jest miłość. Dwie piękne dziewczyny, Aniela i Klara, składają sobie przysięgę, że nigdy nie wyjdą za mąż i będą skazywały mężczyzn na cierpienia swoją obojętnością. Zakochani w nich Gustaw i Albin przeżywają katusze. Gustaw knuje skomplikowaną intrygę, aby zdobyć serce ukochanej. Z komedii wyłania się Fredro...
Pozytywistyczna nowela Bolesława Prusa Kamizelka uważana jest za arcydzieło nowelistyki polskiej i światowej. Akcja utworu rozgrywa się w ubogiej warszawskiej kamienicy pod koniec dziewiętnastego wieku. Narrator jest mieszkańcem kamienicy i bacznym obserwatorem jej lokatorów. Opowiada historię swoich sąsiadów, małżeństwa ciężko pracujących mieszczan, wiodących skromne, ułożone życie. Pomimo dotykającej małżeństwo tragedii, ich cicha i pełna pokory egzystencja pozostanie do os...
Dzika kaczka uznawana jest za najwyższe osiągnięcie Henryka Ibsena w cyklu dramatów społeczno-obyczajowych, a zarazem za najbardziej pesymistyczną sztukę tego pisarza.
Jest to wstrząsający dramat o katastrofie, do której może doprowadzić bezwzględne kierowanie się prawdą w społeczeństwie opartym na kłamstwie.
Karol Gordon i doktor Jan, charyzmatyczni bohaterowie westernowej serii Wiesława Wernica, tym razem usuwają się na drugi plan powieści. Główną rolę odgrywa w niej Vincent Irvin, który pojawia się w pozostałych częściach cyklu jako szeryf z Fort Benton. Jan, przyjaciel Karola, opowiada historię dzielnego mieszkańca Dzikiego Zachodu, który próbując nadać sens swojemu życiu po nagłej śmierci żony i syna, staje się stróżem prawa, pomimo że nie potrafi nawet celnie strzelać. Pozna...
Doktor Jan i Karol Gordon wyruszają aż do Meksyku. Mapa, wskazująca im drogę, zawiera tajemnicze znaki. Dwaj traperzy nie byliby sobą, gdyby nie podjęli tego tropu. Doktor Jan i Karol Gordon powracają na pierwszy plan westernowych przygód. Tym razem udają się do Meksyku, do gościnnej hacjendy don Pedro Gonzalesa. Drogę wskazuje im stara mapa z tajemniczymi oznaczeniami. Być może wytyczają one szlak prowadzący do legendarnych skarbów Quetzalcoatla ukrytych w górach Sierra Madr...
Powieść psychologiczna amerykańskiego pisarza Jacka Londona Martin Eden należy do kanonu literatury światowej. Od pierwszego wydania książki w 1909 roku uważa się, że historia Martina Edena, bohatera – geniusza nierozumianego przez świat, ma wiele wspólnego z życiem samego autora. Zarówno Jack London, jak i jego bohater, pragnęli wypełnić swoje życie przygodami, aspirowali do awansu społecznego, byli samoukami, odrzucającymi mieszczańskie konwencje i przyjętą drogę dochodzeni...
Kazania sejmowe polskiego jezuity Piotra Skargi, kaznodziei króla Zygmunta III Wazy, zostały po raz pierwszy wydane w 1597 roku i należą do kanonu polskiej literatury politycznej. Zbiór ośmiu kazań jest wnikliwą analizą sytuacji I Rzeczypospolitej. Autor wypunktowuje trawiące Polskę choroby i płynące z nich zagrożenia. Prorocza zapowiedź upadku państwa jest uzupełniona programem jego przebudowy i szukania drogi naprawy kraju. Skarga opowiada się za wzmocnieniem władzy króle...
Kandyd, czyli optymizm jest satyryczną powiastką filozoficzną napisaną przez Woltera, wybitnego przedstawiciela francuskiego Oświecenia. Powiastka charakteryzuje się szybką narracją i pełną zaskakujących zwrotów akcją parodiującą powieści przygodowe swojej epoki. Oparta częściowo na faktach historycznych, nie stroni od fantastycznych opisów i nieprawdopodobnych wydarzeń. Problematyka powiastki dotyczy losów Kandyda, młodego bohatera wychowanego przez preceptora Panglossa w du...
Konrad Wallenrod, powieść historyczna z dziejów litewskich i pruskich jest powieścią poetycką, jednym ze sztandarowych gatunków romantyzmu. Mickiewicz napisał ją w 1828 roku na zesłaniu w Petersburgu. Choć akcja rozgrywa się w średniowiecznym Malborku i na Litwie, w istocie utwór porusza problematykę narodowowyzwoleńczą. Tytułowym bohaterem jest Litwin Walter Alf, który w dzieciństwie został porwany przez Krzyżaków i wychowany w zakonie na pruskiego rycerza. Przygotowywany pr...
Cierpienia młodego Wertera są powieścią epistolarną napisaną przez Goethego w 1774 roku. Utwór należy do najważniejszych dzieł preromantyzmu i przyniósł ogromną sławę swojemu autorowi. Tytułowy bohater, Werter, opisuje w listach do przyjaciela historię swojego nieszczęśliwego uczucia do pięknej Lotty, niedostępnego anioła, w którym rozpoznaje miłość swojego życia. Kiedy Lotta wychodzi za mąż za Alberta, rywala Wertera, zrozpaczony bohater popełnia samobójstwo. Uniesienia miło...
Słynna amerykańska seria detektywistyczna dla dzieci i młodzieży. Poznaj smak wielkiej przygody w doborowym towarzystwie trzech młodych detektywów i ich patrona wielkiego Andy Chandlera. Spontaniczność, brawura i talent w starciu z przestępczością i tajemnicami ludzkich podłości. W serii ukazały się: 1. Tajemnica Zamku Grozy 2. Tajemnica jąkającej się papugi 3. Tajemnica szepczącej mumii 4. Tajemnica zielonego ducha 5. Tajemnica Wyspy Szkieletów 6. Tajemnica Płomiennego O...
Król Maciuś I należy do kanonu polskiej literatury dziecięcej. Jest pełną poetyki i mądrości powieścią o chłopcu, który został królem. Przygody Maciusia zaczynają się, kiedy chłopak postanawia wyzwolić się spod kurateli ministrów i udowodnić, że potrafi być równie odważny i samodzielny, jak jego przodkowie królowie. Kiedy wybucha wojna, przebiera się za zwykłego żołnierza i wyrusza na front. Życie frontowe jest lekcją pokory, przyjaźni i wytrwałości. Kiedy Maciuś powraca do s...
Ojciec Goriot jest powieścią wybitnego francuskiego pisarza Honoriusza Balzaka należącą do ścisłego kanonu literatury pięknej. Powieść została wydana w 1835 roku, ale jej akcja rozgrywa się w roku 1819, czyli kilka lat po klęsce Napoleona pod Waterloo. Centralnym wątkiem powieści jest tragiczna historia ojca odrzuconego przez swoje dzieci. Główny bohater, Jan Joachim Goriot, jest przedstawicielem paryskiej klasy średniej, dobrym człowiekiem, który zrujnował się dla zapewnien...
Pan Wołodyjowski jest trzecią powieścią historyczną wchodzącą w skład Trylogii Henryka Sienkiewicza, obok Ogniem i mieczem i Potopu. Akcja rozgrywa się w okresie wojen z Turcją w latach 1668–1673. Dramatyczne wydarzenia historyczne z dziejów Rzeczypospolitej, jak elekcja Michała Korybuta Wiśniowieckiego, obrona Kamieńca Podolskiego czy bitwa pod Chocimiem, przeplatają się z losami bohaterów powołanych do życia przez Henryka Sienkiewicza: Michała Wołodyjowskiego, Basi Wołodyj...
Książka opowiada o przygodach trapera Karola Gordona. Fabuła powieści rozgrywa się na Dzikim Zachodzie. Doktor Jan, przyjaciel głównego bohatera, poznaje szeryfa urzędującego w Forcie Benton. Ściga on chłopca podejrzanego o zabójstwo. Przypadkiem okazuje się, że poszukiwany jest pacjentem doktora. Zostaje on oczyszczony z zarzutów i wraz z innymi bohaterami książki udaje się na tereny Czarnych Stóp, aby pomóc ochronić znajdujące się tam złoto. Bohaterowie ponownie stykają się...
Nad Niemnem jest epopeją pozytywistyczną ukazującą obraz polskiego społeczeństwa drugiej połowy XIX wieku. Powieść Elizy Orzeszkowej wpisała się do kanonu literatury polskiej. Tłem powieści jest świat polskich dworów i zaścianków szlacheckich na Litwie. Autorka wprowadza nas w rytm, obyczaje i piękno tego świata, opisując losy ubogiej szlachcianki Justyny Orzelskiej i miłości, jaka połączyła ją z żyjącym z pracy własnych rąk Janem Bohatyrowiczem. Wątek mezaliansu, nawiązując...
Tajemnicze zaginięcia osób i pogłoski o legendach powracających z przeszłości wywracają do góry nogami życie w turystycznej miejscowości na pojezierzu kaszubskim. Sprawa przyciąga przedstawicieli najwyższych władz ścigania przestępczości i wielkich mediów. Obecność celebrytów stworzy komiczne sytuacje, lecz nie ułatwi zadania młodemu detektywowi Michałowi i asystującej mu wbrew jego woli 13 kuzynce z Ameryki. Trzeba będzie przekopać się przez świat pozorów, znaleźć lokalnych ...
Czy udział w charytatywnej akcji może być źródłem kłopotów? O, tak...Przewożenie walizki wartej dwieście tysięcy złotych nie może ujść uwadze typów spod ciemnej gwiazdy. Czy Jajco, Pchełka i Pucek zdążą na czas dostarczyć "dar życia"? Sensacyjna, pełna dramatycznych zwrotów akcja, humor, wzruszenia pierwszej miłości - oto sposób Krzysztofa Petka na porachowanie się z przygodą. Porachunki z przygodą to seria powieści sensacyjno-przygodowych dla młodzieży. Akcja wszystkich po...
Akcja tego utworu dzieje się na Śląsku, w kopalni, w czasach, kiedy pod ziemią do wożenia węgla używano koni. Zwierzęta, pracując cały czas w ciemności, po jakimś czasie ślepły. Koń o imieniu Łysek był posłuszny, lecz niektórych górników lubił, a innych nie tolerował. Nie lubił na przykład człowieka, który zamiast chleba dał mu tytoń. Łysek znał doskonale swoje obowiązki i nie pozwolił się oszukiwać. Gdy doczepiano o jeden wagonik za dużo do ciągnięcia, koń nie ruszył się z m...
Powieść historyczna francuskiego pisarza Wiktora Hugo Dzwonnik z Notre Dame należy do ścisłego kanonu dzieł literatury światowej. Powieść powstała w XIX wieku i w niezwykle nowatorski, jak na swoje czasy, sposób buduje obraz życia Paryża pod koniec Średniowiecza. Fascynująca, niemal mityczna intryga, na której oparta jest powieść, a także symbolika takich miejsc jak katedra Notre Dame czy Paryż – w ówczesnej epoce centrum światowej kultury i polityki – sprawiły, że dzieło Wik...
Małe kobietki są powieścią dla dziewcząt amerykańskiej pisarki Louisy May Alcott, jednej z pionierek literatury kobiecej. Powieść należy do światowego kanonu literatury dziecięcej i młodzieżowej. Jej bohaterkami są cztery siostry March: rozsądna szesnastolatka Małgorzata, odważna piętnastolatka Ludka, opiekuńcza i wrażliwa trzynastolatka Eliza i obdarzona silnym charakterem, dumna kilkulatka Amelka. Akcja powieści rozgrywa się w czasach wojny secesyjnej w Stanach Zjednoczonyc...
Do literatury młodzieżowej zaliczają się książki pisane dla nastoletnich czytelników oraz tak zwanych młodych dorosłych (Young Adult). W literaturze dla młodzieży najczęściej poruszane są tematy i problemy ważne dla osób wkraczających w okres dojrzewania. Autorzy książek zaliczanych do literatury młodzieżowej piszą o pierwszych związkach i rozstaniach, miłości, porzuceniu, przyjaźni, a także o używkach, seksualności czy samobójstwie. Jedną z pozycji w tej kategorii, która podejmuje próbę zmierzenia się z wieloma problemami charakterystycznymi dla okresu dojrzewania, jest na przykład kontrowersyjna powieść „13 powodów” Jaya Ashera, w oparciu o którą powstał głośny serial pod tym samym tytułem (wyprodukowany przez platformę Netflix). Warto pamiętać, że wiele powieści uważanych obecnie za młodzieżowe w przeszłości było adresowanych do starszych czytelników. Dopiero po późniejszych adaptacjach były akceptowane jako powieści dla młodych osób – tak było w przypadku utworów pisanych przez Juliusza Verne’a. Znaczna część jego powieści powstała jako teksty dla dorosłych, jednak zyskały one popularność również wśród młodszych czytelników z uwagi na atrakcyjną formę. Dlatego też powieści Verne’a takie jak „20 000 mil podmorskiej żeglugi” czy „W 80 dni dookoła świata” znajdują się w kategorii „Dla młodzieży”. W tej kategorii odnaleźć można zarówno powieści zaliczane do fantastyki, horroru, kryminału czy thrilleru, jak i romanse, powieści obyczajowe, a także pozycje będące połączeniem dwóch lub więcej gatunków. Do takich należą powieści „Ponad wszystko” Nicoli Yoon, „Fanfik” Natalii Osińskiej, cykl „Buntowniczka z pustyni” Alwyn Hamilton, „Eleonora i Park” oraz „Fangirl” Rainbow Rowell, a także cykl Victorii Aveyard „Czerwona królowa”. Nie zabrakło tu również kultowej i międzypokoleniowej serii „Jeżycjada” Małgorzaty Musierowicz, powieści o Harrym Potterze J. K. Rowling, a także publikacji zaliczanych do klasyki literatury dla młodzieży („Mała księżniczka” Frances Hodgson Burnett, „Ania z Zielonego Wzgórza” Lucy Maud Montgomery).
