Przyjaźń zawsze odgrywała istotną rolę w moim życiu i postrzeganiu samego siebie. Nie widzę siebie bez najbliższej rodziny i bez rodziny z wyboru: przyjaciół i przyjaciółek. Kilka przyjaźni zachowałem z dzieciństwa przez wszystkie późniejsze lata. Inne nawarstwiały się stopniowo z biegiem czasu. Każdej wiele zawdzięczam. Ale szczególnie dużo zawdzięczam tym nielicznym osobistościom, które stały się dla mnie nauczycielami i wzorami. Mistrzami. Również one weszły przeważnie do ...
O Schulzu pisze się zwykle na dwa sposoby: albo przez kumulację różnych, kolejno nakładających się na siebie pomysłów i języków interpretacji, z maksymalnym jednak szacunkiem i lojalnością wobec poprzedników, albo w zgiełku kłótni z nimi, kłótni wykluczającej uznanie ich racji i przeoczającej fakt, że samemu się z nich korzysta. Dzieje sporów wokół Schulza dopuszczają do głosu obydwa style interpretowania. Ale – co osobliwe – choć sam należę raczej do pierwszej szkoły badaczy...
Książka jest kolekcją spotkań z archiwami i materiałami archiwalnymi. Zawiera, zamówione specjalnie na potrzeby leksykonu, prace dwudziestu pięciu międzynarodowych autorów (wśród nich m.in. Kateřina Šedá, Claudia Castellucci, Tim Etchells, Elisabeth Lebovici, Małgorzata Dziewulska, Małgorzata Szczęśniak, Ann Cvetkovich, Joe Kelleher), ilustrujące afektywne, polityczne i intelektualne wyzwania stawiane przez indywidualne i kolektywne wspomnienia. Autorzy korzystają z archiwów ...
Należący do literatury popularnej romans istnieje od starożytności po dziś dzień, a chociaż jego struktura przybiera różne kształty, zasadnicze jej elementy (postać heroiny i jej partnera, topika przestrzeni i czasu miłości oraz schematy fabularne) pozostają niemal niezmienne. Prezentując te zjawiska zarówno w przebiegu historycznym, jak i według kategorii związanych z ich budową, autorka Architektoniki literackiego romansu stara się unikać jednoznacznych ocen deprecjonujący...
I nie mów do mnie Dżordżyk to napisana świetną nowoczesną polszczyzną, niebanalnie skomponowana, a do tego skrząca się inteligencją opowieść o uczuciu, które rodzi się ze zderzenia rzeczywistości i literatury, kiedy życie płynnie przechodzi w tekst, w fikcję, a fikcja niepostrzeżenie obleka się w ciało. To także portret mieszkańców rozpędzonej, poddanej dyktatowi zysku i sukcesu współczesności, w której – jak się szczęśliwie okazuje – bliskość wciąż jest możliwa. (Tadeusz Dąb...
Punktem wyjścia szkiców, studiów i rozważań, które składają się na tę książkę, jest to, co autor napotyka na swojej drodze, co widzi, przeżywa, czyta, co fotografuje i co przyciąga jego uwagę, pobudzając myśl i wyobraźnię. Z jednej strony są to miejsca, krajobrazy, ludzie, budowle, dzieła sztuki czy wystawy, a z drugiej – poezja, prądy artystyczne, wydarzenia historyczne, kierunki myślenia, życiorysy i dzieła ważnych postaci. Mimo rozpiętości tematów, miejsc i czasu, teksty t...
Rzym, 1946 rok. Niemcy pokonane, okupowane przez aliantów. Polska w nowych granicach określonych przez Stalina. Europa podzielona w Jałcie na strefy wpływów. Rok zero Europy. Czterdziestoletni Jerzy Giedroyć przebywa w Rzymie. Co robić? Przyszłość kraju i Europy pozostaje nieznana. W klasztorze na Awentynie zaczyna od pisania kilkudziesięciu listów dziennie. Dział wód w jego biografii…
Serge Fauchereau analizuje twórczość plastyczną i literacką Schulza w kontekście awangardowych europejskich prądów literackich i artystycznych XX wieku, odwołując się do takich twórców, jak Alfred Jarry, Alfred Kubin, Franz Kafka, Giorgio de Chirico, Max Blecher, Robert Walser, Leopold Sacher-Masoch, Balthus czy Pierre Klossowski. Odsłania jego głębokie związki z freudyzmem, dadaizmem, surrealizmem i futuryzmem, podkreśla też metafizyczny wymiar jego twórczości. Ukazuje Schul...
Korespondencja Nicoli Chiaromontego, pisarza, jednego z najwybitniejszych myślicieli XX wieku, z Melanie von Nagel, poetką, tłumaczką Celana, Trakla, Montalego, Ungarettiego i Bonnefoy, mówiącą płynnie pięcioma językami, pochodzącą z arystokratycznej rodziny niemieckiej i z wysokich sfer nowojorskich, od roku 1957 zakonnicą w klasztorze benedyktynek Regina Laudis w stanie Connecticut. Jest to korespondencja fascynująca: agnostyk rozmawia z zakonnicą na tematy dla nich obojga ...
„W promieniach słońca przesuwają się pasma i smugi naszego życia związane z cierpieniem, rozkoszą, rozpaczą, bólem, radością i lękiem – pomiędzy nimi przebiega smuga cienia śmierci. Zabłąkani na granicy między światłem i cieniem. To my”.
Janusz Limon spogląda na pasma i smugi ludzkiego życia za pomocą szkiełka i oka lekarza genetyka, ale i sercem humanisty.
Techniki wypracowane w Paryżu do niczego nie przydadzą się nad Wisłą. Inny świat – zupełnie inny świat, inne powietrze, inne przebudzenia od śmierci do życia, odpadania od życia ku śmierci, przejścia inaczej tajemne. Nie mogę chodzić po tym mieście, mogę się tylko przemykać. Ale coś przychodzi do mnie: w Parku Skaryszewskim, na Bliskiej, na Grochowskiej, coś nadciąga z krzaków przy Dworcu Wschodnim, wypluskuje ze ścieków i szpar w chodniku. To, co nadciąga, jest dawne i – na...
Modernizm miał swoje duchy i potwory. Niekiedy dyskredytował gotycyzm pisany serio, spychał go na margines albo bawił się w pastisze. Gotycyzm jest narracją słabo dostrzegalną i niezbyt cenioną w polskiej kulturze. Przeczytać Ciemności kryją ziemię Andrzejewskiego nie jako alegorię stalinizmu, lecz jako klasyczną powieść gotycką? Uznać Skandal w Wesołych Bagniskach Choromańskiego za bezpośrednią inspirację Opętanych Gombrowicza? Białoszewski wywołujący duchy w PRL-owskiej War...
W połowie lat sześćdziesiątych ubiegłego wieku we Francji rozpoczyna się nie tylko rewolucja społeczna i obyczajowa, której kulminacją jest maj 1968 roku, ale również prawdziwa rewolucja w dziedzinie badań humanistycznych, przebiegająca pod znakiem strukturalizmu i semiotyki. Niepoślednią rolę odgrywa w tej rewolucji młoda Bułgarka, która kilka lat wcześniej przybyła do Paryża, aby pracować nad doktoratem. Séméiotike to jej pierwsza książka, opublikowana w roku 1969. Kristeva...
Komu potrzebna jest dziś schulzologia, skoro wiadomo, że z Schulza nie da się zrobić bohatera mediów czy polityki? Odpowiedź może być zaskakująca. Schulz jest dziś niezbędny samym schulzologom, literaturoznawcom. Twórczość Schulza – odczytywana poza jej macierzystymi kontekstami – jest bowiem rajem dla interpretatorów. Każdy może tu przynieść to, co go najbardziej interesuje, a każda interpretacja zostanie zaakceptowana. Schulz poza prawdą i fałszem – czyż nie jest to spełnie...
U źródeł mojej książki o Jerzym Ficowskim tkwił pewien odruch przekory i poczucie niedocenienia istotnego składnika poezji tego autora, który nazwałbym narracją historyczną. Ale sprawa jest znacznie szersza, historia obecna jest u Ficowskiego także w doświadczeniu pozapoetyckim. Od wielu lat mam świadomość, że pisał on jakby dwa teksty: tekst poezji i tekst własnej biografii, i o ile ten pierwszy był wielokrotnie analizowany, odczytywany, o tyle ten drugi wymaga dopiero refle...
Zbiór szkiców z lat 1979–1989 dotyczących relacji między literaturą a polityką w ostatnich latach komunizmu. Autor przygląda się językowi sprzeciwu wobec tej władzy. Analizując przebieg strajku w sierpniu 1980 roku, pielgrzymki papieskiej z 1987 oraz manifestacji ulicznych z lat osiemdziesiątych, ukazuje, jak walka z komunizmem przebiegała w przestrzeni słów, tekstów i komunikatów.
Książka opisuje najważniejsze przemiany polskiego literaturoznawstwa w ostatnich 50 latach – ukazuje narodziny polskiego strukturalizmu, wykształcenie się w jego ramach nurtu komunikacjonistycznego, przejście od strukturalnej poetyki w świetle językoznawstwa ku poetyce kognitywnej, rozmycie mocnych teorii w praktykach poststrukturalistycznych z włączeniem krytyki etycznej, badań nad Zagładą i teorii queer. Równolegle szkicowana jest teoria i historia quasi-paradygmatu „hermen...
Zemenidis zagrożenie dla wolności człowieka postrzega w schematach i konwenansach narzuconych przez nowoczesną technologię, środki masowego przekazu i wielkomiejski pośpiech, obecny nawet na małej, niezbyt gęsto zaludnionej wyspie. Cypryjski poeta zmaga się z niszczącą mocą owych zjawisk za pomocą starej helleńskiej broni, tej samej, którą władał Zorba w powieści Kazandzakisa: optymizmu i radości życia. W wierszach z tomu Największe spośród trzech broni swojej wolności w scen...
Der ganze Weg to książka o płci, będącej symbolem czasem widocznego, czasem ukrytego pożądania, przyzwyczajenia, przynależności i obcości. To opowieść o tym, jak bardzo mylny to symbol i jak słabo rozumiemy naszą mowę. Język nas oszukuje, mówi Berget, i sama oszukuje swój język – odmianę norweskiego, która mając swe źródło w duńskim, czyli w mowie najeźdźców, wrogów i panów, nijak nie wpasowuje się w szepty i krzyki kobiet kochających kobiety. To język więzienie, z którego ty...
Książka ta stanowi kontynuację studiów o manieryzmie w sztuce. Oba tomy dzieli materiał badawczy, łączy zaś problematyka człowieka nowoczesnego. Hocke, posługując się ważnymi dla kultury dziełami literackimi, stara się ukazać istotne cechy pewnego typu ludzkiego – homo europeus. W tym celu zapuszcza się w mało dostępne obszary historii ducha, skupia się na tym, co w tożsamości europejskiej problematyczne, nieregularne i niejasne, penetruje dziedzictwo obrazów i myśli, żywiąc ...
Książka Primoža Čučnika jest świadectwem utraty. Życie rozgrywa się na pchlim targu. Na straganach leżą równo ułożone bądź porozrzucane przedmioty, eksponaty, ludzie – wszystkie rekwizyty codzienności. Chociaż ich miejsce jest na śmietniku, domagają się od nas uwagi. Jeśli nie będziemy czujni, to cały ten przenoszony w słowach kram z dnia na dzień zniknie, odejdzie w zapomnienie. Dlatego nie bez powodu Čučnik pyta: „Czy jeszcze wierzysz w poezję?”. Nie ma rzeczy, póki się ich...
Gdańsk w literaturze. Bibliografia od roku 997 do dzisiaj jest edycją w zamyśle sześciotomową. Bibliografia przeznaczona jest dla wszystkich zainteresowanych obrazem miasta utrwalonym na kartach literatury pięknej. W zamierzeniu ma być nie tylko pomocą naukową dla badaczy literatury poszukujących utworów dotyczących Gdańska, ale również swoistym przewodnikiem po lekturach i kopalnią informacji o mieście dla szerszego kręgu odbiorców. Tom pierwszy bibliografii swoim zasięgie...