O Polesiu na ogół pisano tak, jakby niczym nie różniło się od innych krain. A przecież wszystko tam wyglądało inaczej – siano zbierano, stojąc po kolana w błocie, na pińskim targu handlowano wprost z łodzi, a centralna część Polesia na kilka miesięcy w roku zamieniała się w śródlądowe morze. Sławomir Łotysz podjął próbę przepisania międzywojennej historii tej krainy, za punkt wyjścia przyjmując wszechobecne tam mokradła. Plany ich osuszenia były w tym okresie, jak dowodzi, gł...
The 20th-century art history has formed a distorted image of the art of the 19th century, one that was acceptable for the contemporary taste fascinated by the formal achievements of the avant-gardes. We are continually surprised to discover how little we know about works that were created at that time and what the contemporary artists were interested in. The aim of the conference organised by the National Museum in Cracow and the Art History Institute of the Jagiellonian Univ...
Książka jest próbą syntetycznego opisu estetyki pragmatycznej, jednego z najprężniej rozwijających się nurtów we współczesnych badaniach w dziedzinie estetyki. Autor rozwija wątek otwartości perspektywy badawczej estetyki pragmatycznej. Koncentruje się na aspekcie cielesnego ugruntowania doświadczenia estetycznego poprzez uzasadnianie pojęcia myślenia wcielonego i znaczeń wcielonych. Chce w ten sposób odpowiedzieć na pytania: czy artysta w trakcie procesu twórczego myśli równ...
Artykuły prezentowane w niniejszym zbiorze odnoszą się do popularnego w ostatnich latach pojęcia transkulturowości. Termin ten wprowadzony został w estetyce w latach 90. minionego wieku. Prefiks trans- miał wskazywać, że nie ma kultur monolitycznych, wewnętrznie jednorodnych. Przeciwnie, wszystkie kultury są wielokulturowe, to znaczy przemieszane, heterogeniczne i hybrydalne. Tak było zawsze, ale dzisiaj, w czasach wzmożonego przepływu ludzi, tow...
Książka jest rodzajem wstępu do estetyki i sztuki japońskiej. Jej zasadniczym celem jest wprowadzenie polskiego czytelnika w coraz bardziej popularną w naszym kraju dziedzinę wiedzy. W książce omówione zostały główne problemy związane z ogólnymi cechami tradycyjnej estetyki japońskiej oraz jej historia od czasów najdawniejszych do współczesności. Zostały tu również przedstawione zagadnienia związane z estetyką wybranych dziedzin kultury (tatr, literatura, malarstwo, architekt...
Jeśli istnieje coś takiego jak międzykulturowa przestrzeń intelektualna, w której prowadzony jest organiczny dialog kultur, to szlak takiego dialogu nie przebiega chaotycznie, lecz wytyczają go mistrzowie, myśliciele, przywódcy duchowi, za którymi podążają inni. Pan Profesor Tokimasa Sekiguchi jest takim właśnie mistrzem dialogu międzykulturowego. Pan Profesor odchodzi w tym roku z tokijskiej polonistyki i fakt ten oznacza dla nas zakończenie epoki powstawania i bujnego rozwo...
Co łączy Spinozę, Bergsona, Freuda, Rosenzweiga, Benjamina, Levinasa, Adorno i Derridę? Pierwsza, samonasuwająca się odpowiedź – że są to myśliciele, w których teoriach można odnaleźć echa tradycji żydowskiej – jest trafna, ale nie wyjaśnia zamysłu tej książki. Odpowiedź ciekawsza, pogłębiająca tę pierwszą przez wskazanie na pewną teoretyczną część wspólną, głosi, że są to myśliciele, którzy to, co specyficznie ludzkie, lokują w zasobach energetycznych bytu imieniem człowiek:...
Każda próba uchwycenia tego, czym jest i jaki ma charakter doświadczenie religijne, może być analizowana jako ujęcie pewnych szczególnych własności ludzkiego poznania, a szczególne własności poznania, które odkrywane są poprzez badanie i pojęciowy wymiar doświadczenia religijnego, mogą być rozpoznawane i badane także w innych aktach i aspektach poznania, niekoniecznie związanych z religią.Zagadnieniem, na którym koncentrują się autorzy zawartych w tym tomie artykułów, nie jes...
Książka Władysława Semkowicza zalicza się do klasycznych dzieł polskiej historiografii – wykształciły się na niej liczne pokolenia polskich historyków. Jest niezastąpionym podręcznikiem dla wszystkich pragnących nabyć umiejętności nieodzownych dla studiowania i prowadzenia badań naukowych w dziedzinie historii, szczególnie w zakresie szeroko rozumianej mediewistyki. Encyklopedia nauk pomocniczych historii w sposób zwięzły podaje podstawowe wiadomości dotyczące poszczególnych ...
Niniejsza książka nie jest ani historią psychoanalizy w Polsce, ani historią „polskiej psychoanalizy”. To rekonstrukcja podejmowanych przez pierwszych zwolenników Zygmunta Freuda prób zaszczepienia jego teorii polskiej inteligencji – tych udanych, jak i tych, które zakończyły się porażką. Każda część pracy zogniskowana jest na jednym z członków Wiedeńskiego Towarzystwa Psychoanalitycznego i jego wysiłkach w tym zakresie. Omówiona została działalność Ludwika Jekelsa, Heleny De...
Książka próbuje zmierzyć się z problemem swoistości obrazu w jego tradycyjnej i aktualnej postaci. Autor wychodzi z założenia, że widzenie różni się zasadniczo od czytania, co oznacza, że dzieł sztuk wizualnych nie można traktować w najgłębszej warstwie jako języka. Na szeregu przykładów stara się pokazać odmienność obrazowego medium, wychodząc od hermeneutycznej rekonstrukcji ich struktury. Tropi też otwartość na obrazy poetów i pisarzy (Czesława Miłosza, Gustawa Herlinga-Gr...
Powoli i ociężale wstaję. Zaczyna się codzienne naciąganie tragicznych łachmanów. Spodnie z dziesiątkami łat, dziur, marynarka podobna do strzępów cudem jakimś łączących się w całość. Pas obwiązuję szpagatem. Buty… trudno opisać. – A potem – chyba tylko ze względu na przyzwoitość i przyzwyczajenie, a nie ze względu na rzeczywisty efekt – popłukanie rąk i zwilżenie twarzy, które trudno nazwać myciem i następuje śniadanie: chleb czarny i lepki i garnuszek czarnej kawy zimnej lu...
Wydane w roku 1764 Dzieje sztuki starożytnej Johanna Joachima Winckelmanna uważane są za książkę inicjującą dwie nowoczesne dyscypliny naukowe: archeologię i historię sztuki; należą do kanonicznych tekstów kultury europejskiej. Autor po raz pierwszy posłużył się w nich na szeroką skalę kategorią stylu jako narzędziem opisu, analizy i periodyzacji dziejów sztuki greckiej, dokonał też podziału dziejów antycznej twórczości artystycznej na cztery okresy. Książ...
Ambitnym celem, jaki postawiono w tej publikacji, jest wielowymiarowa konceptualizacja dziedzictwa we współczesnym świecie, pozostająca w zgodzie z zasadami rozwoju zrównoważonego. Odbywa się to poprzez analizę wielorakich sposobów funkcjonowania dziedzictwa w różnych obszarach życia społecznego, ekonomicznego czy środowiskowego.Przedstawione rozważania koncentrują się wokół czterech ważnych zagadnień: 1. czym jest dziedzictwo, 2. jak jest ono tworzone i wytwarzane, 3. czyje ...
Kryzys stanowi zagrożenie dla firm, ale może też być katalizatorem przemian gospodarczych – stymulować powstawanie nowych, tańszych dla klientów lub bardziej efektywnych technologii i produktów, otwierać szanse przed innowacyjnymi rozwiązaniami. Z badań przeprowadzonych przez zespół autorów wynika, że znacząca grupa przedsiębiorstw jest w stanie aktywnie przeciwdziałać negatywnym tendencjom. Firmy te nie tylko redukują koszty, ale również wprowadzają nowe techniki zarządzania...
Książka jest pierwszą w literaturze polskiej i kanadyjskiej rekonstrukcją, owianej legendą historią migracji zbiorów wawelskich, znanych pod nazwą „skarbów”, z Londynu do Kanady w lipcu 1940 r. i 15 letniego wyczekiwania na powrót do kraju (1946-1961). Autor przedstawia przyczyny i szczególne okoliczności, które spowodowały, że po zakończeniu II wojny aż do 1961 r. zbiory nie zostały sprowadzone z Kanady do Polski. Pracując nad tą monografią wykorzystał całą li...
Książka Druga płeć na wygnaniu. Doświadczenie migracyjne w opowieści powojennych pisarek polskich stanowi próbę zarysowania pola tematycznego narracji migracyjnej polskich pisarek powojennych (jej wersji emigracyjnej, imigracyjnej, przesiedleńczej, a więc opowieści o różnych odmianach doświadczenia związanego z opuszczeniem własnego miejsca na ziemi i oswajaniem przestrzeni nowych, obcych). Refleksja nad tożsamością bohaterek rozważań, należących do kolejnych fal po...
Czytelnik dostaje do rąk książkę, w której zostały zebrane wypowiedzi krytyków literackich i badaczy krytyki, dydaktyków literatury i nauczycieli języka polskiego, teoretyków i historyków literatury. Układają się one w ciąg refleksji nad doświadczeniem lektury i otwierają przestrzeń do dyskusji o lekturze spontanicznej i profesjonalnej, o miejscu książki w świecie zdominowanym przez kulturę audiowizualną i cyfrową, o kryzysie czytelnictwa. Czytanie, bliski kontakt z literatur...
Demokracja na rozdrożu jest niezwykle kompetentnym przeglądem najważniejszych koncepcji demokracji partycypacyjnej i deliberacyjnej. Dotyczy najważniejszych sporów, jakie toczone są obecnie o optymalny kształt demokracji. W kolejnych rozdziałach autor dyskutuje kwestie, które są kluczowe dla zrozumienia osobliwości systemu demokratycznego i jego cech wyróżniających. Osią rozważań autora jest znalezienie odpowiedzi na pytanie, jaka powinna być w demokratycznych społeczeńs...
Terminy „etyka”, „polityka”, „performatywność” i „doświadczenie” robią w ostatnich latach oszałamiającą karierę w dyskursie nauk humanistycznych. Mało kto wie jednak, że w ujęciach bardzo zbliżonych do dzisiejszych pojawiały się one w słowniku francuskiego filozofa Jacques’a Derridy już co najmniej w połowie lat 60. XX wieku. Najnowsza książka Anny Burzyńskiej prezentuje innego Derridę, znacznie mniej znanego na gruncie polskim – nie tylko jako twórcę specyficznego stylu czyt...
Dlaczego w Bogurodzicy, najstarszej polskiej pieśni religijnej, obok Matki Bożej pojawia się postać św. Jana Chrzciciela jako największego po Maryi orędownika ludzi zwracających się w modlitwie do Chrystusa? Na to banalne z pozoru pytanie stara się odpowiedzieć w szerokim kontekście kultury religijnej wieków średnich niniejsza książka. Jej tematem są bowiem narodziny i dzieje Deesis – idei orędownictwa Matki Bożej i św. Jana Chrzciciela jako najważniejszych pośredników pomięd...
Piero della Francesca (ok. 1412–1492) był znany nie tylko jako wybitny malarz epoki renesansu, ale również jako znakomity matematyk. Jest zatem nie tylko autorem słynnych fresków w bazylice San Francesco w Arezzo (Legenda Krzyża Świętego 1452–1459), lecz także wybitnym matematykiem i geometrą. Jeden z największych matematyków Moritz Cantor pozostawał pod takim wrażeniem osiągnięć Piera, że w swoim dziele Vorlesungen über Geschichte der Mathematik z roku 1892 ws...
Zamieszczone w niniejszej monografii teksty poświęcone są zagadnieniom tajemnicy i tolerancji w dawnych literaturach romańskich. Polski czytelnik otrzymał unikatową możliwość zgłębienia mało znanych i niezbadanych dotychczas wątków piśmiennictwa obcego: Francji, Włoch czy Hiszpanii. Autorzy, specjaliści reprezentujący największe krajowe ośrodki uniwersyteckie, odkrywają sekrety kultur i obyczajów występujących od średniowiecza po wiek XIX. Ponadto poruszają – w perspektywie h...
Cioran pisał: „wszystko jest niepowtarzalne i pozbawione sensu”. Jest to parafraza myśli Nietzschego o wiecznym powrocie rzeczy, która źródło znaczenia widzi w stałym powtarzaniu. Wielką zagadką Sfinksa, którą Nietzsche sam wybrał do rozważenia, było pytanie o to, czy i jak człowiek – egzystencja ziemska i skończona – może swym bytem sięgnąć wiecznego absolutu. Jego myśl o powrocie rzeczy zmierza do pogodzenia wieczności trwania z przemijaniem stawania się. Mówi ona o tym, ja...
