Niniejsza antologia stanowi zbiór prac prezentujących przedmiot badań i podstawy teoretyczno-metodologiczne systemowo-funkcjonalnej analizy dyskursu, wywodzącej się z tzw. brytyjsko-australijskiej szkoły rejestru i gatunku. U jej podstaw leży teoria języka jako „społecznego systemu semiotycznego” (language as a social semiotic), autorstwa M.A.K. Halliday’a, stanowiąca nadal ważny punkt odniesienia dla dyskusji na temat relacji język-kontekst-kultura, a ostatnio także na potr...
Rozprawa Michała Bandury to rezultat bardzo dobrej znajomości nie tylko samej twórczości Mariana Pankowskiego, ale też jej dotychczasowej krytycznej recepcji. Jest nadto świadectwem rozległej erudycji w zakresie teorii i historii literatury oraz dowodem wnikliwości analityczno-interpretacyjnej, jak również samodzielnie wypracowanych i ciekawie argumentacyjnie wyłożonych koncepcji metodyczno-typologicznego rozumienia idiomatycznych cech tego pisarstwa. Przede wszystkim zaś jes...
Autorka książki wnikliwie przedstawia aktualny obraz literatury Internetu wraz z szerokimi odwołaniami do tradycji kultury, a także pokazuje najnowsze zjawiska literackie na przykładzie różnorodnych odmian tekstów. Udowadnia, że zmiany w sposobie istnienia tekstu literackiego okazują się fundamentalne i tworzą „nową literackość” XXI wieku, kształtując tym samym odmienny od dotychczasowych wzorców paradygmat kultury. W książce znajdziemy: • całościową monografię zjawiska e-l...
Rozprawa Anioł Ślązak Mickiewicza prezentuje różne przejawy obecności wrocławskiego mistyka w twórczości autora Dziadów. Zawiera studium o miejscach w poezji Mickiewicza zainspirowanych lekturą wrocławskiego poety, który budzi w Polsce i na świecie niesłabnące zainteresowanie. Kondensacja myśli w aforystycznych formułach i siła emocji sprawiają, że epigramaty Ślązaka mogą być odbierane nie tylko jako wyrażony językiem poetyckim system teologiczny, ale też jako najwyższej prób...
Nowa, skrócona wersja słownika wydanego w 1997 roku. Około 150 wzorów odmiany, opracowanych oddzielnie dla czasowników niedokonanych, dokonanych oraz czasowników niefleksyjnych dla ponad 6000 czasowników zawartych w indeksie w przejrzysty sposób prezentuje wszystkie możliwe formy fleksyjne czasowników podstawowych. Poszczególne hasła paradygmatów ułożono na zasadzie ich produktywności. Czytelność układu oraz łatwość używania tego słownika jest bez wątpienia jedną z jego zalet...
Przedmiotem książki jest historycznofilozoficzna charakterystyka Berkeleyowskiej „nowej zasady”, tj. twierdzenia egzystencjalnego esse est percipi aut percipere – „istnieć to być spostrzeganym lub spostrzegać”, stanowiącego fundament jego systemu filozoficznego. W książce zastosowano metodę wewnętrznej analizy doktryn filozoficznych wypracowaną przez Étienne’a Gilsona i Stefana Swieżawskiego, posiłkując się również teorią typów idealnych Maxa Webera. Wbrew dominującej episte...
Bałkany przez stulecia uznawano za odległe (kulturowo) od Zachodu – to właśnie ta różnica fascynowała mieszkańców Europy Zachodniej i sprawiała, że kraina ta stawała się celem ich prawdziwych lub wyimaginowanych podróży. Kiedy podróżni odkrywali, że wzniośle brzmiąca nazwa Bałkany oznacza tylko grzbiet rozdzielający wody lub przełęcz górską i niekoniecznie gwarantuje wzniosłą, romantyczną scenerię, próbowali przypisać im znaczenie bariery wojskowej i utrzymywali, że z tego pu...
Historia – dziś ukazuje obecny stan wiedzy o przeszłości i metodach jej poznawania w polskiej humanistyce początku XXI wieku. Jest to pierwsza w Polsce publikacja, która ma na celu zarysowanie szerokiej panoramy obecnych w polskiej myśli humanistycznej i społecznej stanowisk wobec tendencji panujących w innych krajach Europy i Stanach Zjednoczonych. Autorzy zebranych w tomie artykułów wychodzą z oczywistego dzisiaj założenia, że historii nie da się uprawiać w oderwaniu od inn...
Książka Ewy Maciejewskiej-Mroczek to socjologiczna analiza współczesnego projektu dziecka. Autorka przedstawia go jako płynny, zmienny, znajdujący się w nieustannym ruchu. Analiza przeprowadzona jest ze świadomością historycznych procesów, które go ukształtowały, i jego wewnętrznego zróżnicowania. Przedmiotem zainteresowania autorki są zabawki – wytwory kultury materialnej bliskie dzieciom, a we współczesnych społeczeństwach zachodnich bardzo rozpowszechnione. Obecnie uważa s...
Nu, ladno! to minimum leksykalne dla średniozaawansowanego poziomu biegłości językowej, gromadzi materiał usystematyzowany według klucza tematycznego. Poszczególne bloki leksykalne uwzględniają słownictwo najbardziej typowe dla umownie domkniętych obszarów tematycznych. Bloki nie są jedynie spisem jednostek słownikowych – dla większości z nich, obok znaczenia, podano bowiem połączenia składniowe i leksykalne. Pozwoli to opanować ich właściwe użycie w kontekście. Autorzy potr...
Marshall McLuhan – kanadyjski teoretyk komunikacji – odegrał niezwykle ważną rolę w procesie konstruowania wizji cywilizacji technicznej opartej na komputerach osobistych i sieci internetowej. Idee, które McLuhan promował od początku lat 60. – globalna wioska oraz media elektroniczne jako czynniki zmieniające świadomość i ostatecznie prowadzące do globalnej harmonii, miały znaczący wpływ na kształtowanie się wyobraźni świata zachodniego. Jednak u podstaw koncepcji McLuhana ni...
Komiks i kryminał, zbuntowana awangarda, melancholijne „mgły Północy”, realizm fantastyczny, wyparta historia z bohaterskim Dylem Sowizdrzałem w tle, flamandzkie malarstwo czy wreszcie artystyczna francuszczyzna belgijskich twórców, ochrzczona w końcu XIX wieku mianem „małpiego wykwitu” – oto Belgia i jej różnorakie wcielenia, ukazujące kulturową niejednorodność, złożoność i bogactwo. Trzy języki, trzy wspólnoty i jedna, dwujęzyczna Bruksela w samym sercu zjednoczonej Europy....
Tomasz Treter (1547–1610), wieloletni sekretarz kardynała Stanisława Hozjusza, a następnie kanonik rzymskiej bazyliki Santa Maria in Trastevere, amatorsko zajmował się poezją, rysunkiem, malarstwem, a nade wszystko grafiką. U początków jego twórczości stoi skomplikowana alegoria Kościoła rzymskokatolickiego, której program opracował wspólnie ze Stanisławem Reszką na podstawie obrazu z 1557 r. zachowanego do dziś w Skolitach na Warmii. Oparty na nim sztych, wykonany w 1573 r. ...
Książka stanowi próbę pogłębienia zrozumienia zjawiska desygnacji gatunkowej – poprzez uwzględnienie modelu pojęciowego – w ramach szeroko pojętego nurtu językoznawstwa kognitywnego. Do opisu zjawiska desygnacji gatunkowej autor posłużył się bogatym materiałem z języka angielskiego i polskiego wykorzystując różne metody badawcze: studium przypadku, badania korpusowe oraz eksperymentalne. Te ostatnie dotyczą np. rozumienia różnych twierdzeń generycznych przez rodzimych użytkow...
Przeszłość praktyczna to kolejny tom antologii tekstów uznanego za najwybitniejszego teoretyka historii w świecie anglojęzycznym, amerykańskiego badacza teorii i historii historiografii - Haydena White’a. Po wydanej przez Universitas w 2000 roku Poetyce pisarstwa historycznego (red. Ewa Domańska i Marek Wilczyński; wydanie II poprawione i uzupełnione 2010) oraz tomie Proza historyczna (red. Ewa Domańska, 2009), proponowany zbiór będzie zawierać zarówno nowe teksty White’a opu...
Spis treści: 1. W stronę kognitywnej analizy tekstu 1.1. Kognitywizm - sfera pojęciowych napięć 1.2. Od kognitywnej analizy tekstu do poetyki kognitywnej (i z powrotem) 1.3. propozycje badawcze 2. czytanie tekstu - czytanie przestrzeni (analiza wiersza Turner Czesława Miłosza) 3. Dynamika słów i obrazów (Notre-Dame Juliana Przybosia jako ikonomachia) 4. Językowy obraz świata w Obmapywaniu Europy Mirona Białoszewskiego 5. Styl i mapa mentalna (O Dziecku przez ptaka przyniesion...
Działalność naukowa Tadeusza Pawłowskiego przebiegała dwutorowo. Początkowo zajmował się metodologią nauk – najpierw przyrodniczych – koncentrując się na logicznych problemach stosowanych w nich pojęć, ich użyteczności oraz zagadnieniach klasyfikacji, a od początku lat sześćdziesiątych – humanistycznych. Pisał wówczas głównie o socjologii, rozważając stosowane w niej wskaźniki metryczne i skale, empiryczną sensowność formułowanych zdań itp. Szybko jednak wzięte pod uwagę przy...
(...) nic nie jest w stanie zastąpić tej porcji wiedzy o polskim średniowieczu, jakiej dostarczył kronikarz wielkopolski jako świadek opisanych faktów oraz dziejopis skrzętnie zestawiający w swoim dziele nie najmniejszą biblioteczkę źródeł historycznych, z których wiele nie dochowało się do naszych czasów. Kronika obejmuje okres dziejów Polski od czasów bajecznych aż po 1271 (a może nawet 1273) rok. Rozpoczyna się prologiem, w którym autor zapowiada przedstawienie dziejów Pol...
Seria HORYZONTY NOWOCZESNOŚCI. Tom 92 Książka stanowi rozwinięcie tezy Wolfganga Welscha, który opisał nowoczesność sięgając po biblijny mit o budowie Wieży Babel. Widziana w kategoriach wielkiego kolektywnego przedsięwzięcia i społecznej utopii budowa Babel staje się metaforą postępu i symbolem totalizacji. Wieża Babel. Nowoczesny projekt porządkowania świata i jego dekonstrukcja to próba analizy teoretycznych sprzeczności tkwiących w utopijnym programie nowoczesności. Wych...
Twórczość Brunona Schulza stanowi osobliwą wersję Freudowskiego „romansu rodzinnego”, w którym figura Ojca, reprezentanta biblijnego Prawa, utraciła centralne znaczenie na rzecz figur kobiecych – Adeli, Bianki i Matki. Zmiana nie polega jednak na tym, że kobiety stały się teraz podmiotem Prawa, ale na tym, że Prawo stało się parodią siebie. Okazało się ono w rękach kobiet Prawem pozorowanym, które nastawione jest na poniżanie męskiego podmiotu. Wynika to stąd, że pozycja kobi...
Książka jest bez wątpienia pozycją wartościową, prezentującą tak teorię, jak i praktykę badawczą z obszaru nowoczesnej komparatystyki – zajmującej się problematyką „inter”: interdyscyplinarną, interdyskursywną, intersemiotyczną, interartystyczną, intermedialną. Zarówno zbiera związane z nią wątki (ich część, mamy bowiem współcześnie do czynienia z niezwykle obszernym i różnicowanym przedmiotem badań „inter”), jak i wyznacza horyzont przyszłej możliwej refleksji porównawczej. ...
Wojciech Zabłocki w monografii Grzymisława Ingwarówna, księżna krakowsko-sandomierska przedstawia spójny obraz życia oraz działalności księżnej Grzymisławy, żony Leszka Białego. Narracja prowadzi czytelnika poprzez jej małżeństwo z władcą Krakowa, narodziny dzieci książęcej pary, mord na Leszku, walkę Grzymisławy o przekazanie schedy po mężu synowi, aż po jej działalność fundacyjną u schyłku życia. W rozdziale pierwszym autor opisuje postępujące rozwarstwienie rycerstwa, rela...
Autorki i autorzy tomu „Między słowem a obrazem. Rzecz o Tytusie Czyżewskim” w interesujących i prowokujących do dalszych poszukiwań szkicach zajmują się (...) zarówno źródłami, jak i ujściami teorii, idei i praktyk artystycznych wielorakiej twórczości Czyżewskiego – od ich młodopolskich początków do nieoczywistych i frapujących związków z dzisiejszą kulturą audiowizualną. Konkretyzuje się, dzięki temu tomowi, obraz Czyżewskiego jako artysty sytuującego się pomiędzy rozmaitym...
Ze względu na tożsamościową rolę, jaką kino polskie odegrało w XX wieku, kwestia narodowości stanowiła jedno z głównych zagadnień z nim związanych oraz wyznaczała istotne ścieżki interpretacyjne w badaniach nad filmem. Ujęcie to domaga się obecnie kontynuacji i uzupełnienia o perspektywę transnarodową, która znacząco poszerza pole badawcze, sięgając poza granice wyznaczone ramami państwa narodowego. Autorzy niniejszego tomu zwracają baczną uwagę na nieszczelność granic, ich p...
