BIBLIOTEKA PROFESORA BRONISŁAWA GEREMKA Wstęp. Bronisław Geremek i etyka zaangażowania politycznego (Jacek Głażewski) Część I. Preludium Pakt bez dogadywania się. Wywiad z Bronisławem Geremkiem, rozmawiał Paweł Hofer [Helena Łuczywo]. Część II. Za klubowymi drzwiami 1. Najpierw reformy, potem rząd. Z Bronisławem Geremkiem rozmawia Eugeniusz Smolar z polskiej sekcji BBC. 2. Tworzymy ramy układu politycznego. Rozmowa „Rzeczpospolitej” z Bronisławem Geremkiem, przewodniczącym ...
Choć Anna Kałuża zajmuje się poezją, to jej sposób rozumienia wierszy odwołuje się do szerszych ujęć budowanych na gruncie estetyki. Estetyki nowocześnie pojętej, operującej nie tyle kategorią autonomicznego dzieła, ile szeroko pojętego artefaktu estetycznego czy nawet – samą kategorią estetyczności jako pewnej ramy, czy może raczej nazwy procesu cyrkulacji znaków we współczesnej semiosferze. W tym ujęciu poezja konstytuuje się w ruchu ciągłych „przegrupowań między sztuką, na...
„Każdy człowiek - powiedział Chateaubriand – nosi w sobie świat złożony ze wszystkiego co widział i kochał, świat do którego powraca zawsze, nawet wtedy, gdy przebiega i pozornie zamieszkuje świat inny”. Claude Lévi - Strauss “Praca prof. U. Lehr to znakomite, wręcz fascynujące studium fenomenalnej polskiej zbiorowości emigracyjnej w Londynie. Praca imponuje bogactwem materiału i głębią analiz, wielką erudycją ogólną. Autorka stworzyła dzieło, które zapełnia dotkliwą lukę ...
Od kultury "ja" do kultury "siebie" jest dyskusją z popularnym trybem badania tożsamości opartym na liniowym, synkretycznym modelu narracji. W antropologicznie zorientowanej analizie tekstów mogą okazać się użyteczne odmienne konstrukcje: na przykład te decentryczne i nieciągłe, odwołujące się do diachronii i epizodyczności. Kluczem do „innej koncepcji tożsamości” może okazać się – przybliżany w kilku odsłonach - relacyjny, „skręcony”, „zaimkowy”, niejednorodny i wi...
Niniejsza antologia stanowi przegląd prac dotyczących tekstu naukowego w perspektywie dyskursywnej i translatorycznej. Reprezentujący różne dziedziny humanistyki autorzy przedstawiają różne podejścia teoretyczne i metody badawcze, podkreślając złożony charakter tego, czym jest tekst naukowy, jego interakcje z innymi gatunkami i dyskursami. Zawarte w tomie artykuły pokazują historyczne, ideologiczne i polityczno-społeczne uwarunkowania komunikacji naukowej w obszarze humanisty...
Książka Katarzyny Matul poświęcona I Międzynarodowemu Biennale Plakatu, które miało miejsce w Warszawie w 1966 roku jest interesującą monografią wydarzenia. Biennale mając wielkie znaczenie dla środowiska polskich plakacistów wpisywało się w szerszą politykę kulturalną Polski okresu późnego Gomułki. Odwilż już odeszła a zbliżał się rok 1968. Polska szkoła plakatu, o której wiele mówiono, stała się teraz materiałem eksportowym polskiej kultury. Ona też otwierała drogi i umożli...
Formuła tytułu książki Białe maski / szare twarze – metaforyczna plama Rorschacha – stała się impulsem do rozważań na temat psychofizycznych dyskomfortów i cierpień odczuwanych przez mieszkańców peryferyjnej, środkowo-wschodniej Europy; zachętą do pochylenia się nad dolegliwościami zapisywanymi niestrudzenie przez miejscowych pisarzy, artystów i intelektualistów. W pierwszej części tomu zostały zgromadzone artykuły przedstawiające problematykę ucieleśnionych podmiotowości po...
Jest coś, pewne je-ne-sais-quoi, co odróżnia książkę Bermana od wszystkich innych interpretacji modernitas i czyni ja naprawdę innych interpretacji modernitas i czyni ją naprawdę wyjątkową: niezwykle rzadka zdolność sięgnięcia do tego, co stanowi wspólny mianownik tak rozmaitych fenomenów nowoczesnych, jak modernistyczna literatura awangardowa z jednej strony, a teoria maszynizacji fabryk w Ameryce lat 50. z drugiej. Przy czym ten wspólny mianownik nie ma u Bermana prostej wy...
Książka Krzysztofa Loski została pomyślana jako swoiste wprowadzenie do historii kina japońskiego, autor wybrał bowiem ośmiu reżyserów, których dzieła spotkały się z uznaniem widzów i krytyków światowych. Wśród bohaterów znaleźli się zarówno ci najwybitniejsi - Akira Kurosawa, Kenji Mizoguchi i Yasujiro Ozu – jak i nieco mniej znani w naszym kraju: Heinosuke Gosho – prekursor dramatów rodzinnych, Mikio Naruse – mistrz kina kobiecego, Keisuke Kinoshita – wszechstronny rzemieśl...
„Był naszym wielkim przyjacielem. Ta przyjaźń przeszła trudne próby (...). Zawsze uderzała mnie Jego wielka skromność oraz głębia, z jaką pojmował swoją postawę chrześcijanina. Był zawsze człowiekiem wewnętrznie wolnym. Był życzliwy i przyjazny ludziom.” Tadeusz Mazowiecki o Ludwigu Mehlhornie (2011) Ludwig Mehlhorn (1950-2011) był jedną z najwybitniejszych postaci polsko-niemieckiego sąsiedztwa i opozycji demokratycznej w NRD. Choć urodził się po II wojnie światowej, to świ...
Profesor Jakub Z. Lichański jest czytelnikiem niezwykle czułym i niezwykle uważnym. I w tej materii zajmuje wśród polskich badaczy literatury miejsce szczególne. Stoi za nim wielka erudycja oraz znakomita pamięć o kiedyś przeczytanych lekturach. Jako kilkuletni chłopiec usłyszał rozmowę dorosłych o poemacie Niobe. Była ona dla niego na tyle niezwykła, że pozostawiła w jego życiu trwały ważny ślad. Dorzucił do niej lata lektur, a za tym pogłębianie się fascynacji tą poezją, od...
ychizm to filozofia losu: pogląd i osadzona na nim potężna tradycja – głoszące, że los włada nami, nie odwrotnie. Jedni tychiści pozostawiają go w rękach Boga, inni nie. Nie zmienia to faktu, że nie od ludzi on zależy. Każdy z zebranych w książce szkiców jest migawkowym wglądem w ideę losu. Ale łącznie stanowią już dość szeroką, metafizyczną perspektywę patrzenia na ludzkie życie. Te teksty adresowane zostały do wolnych ludzi, którzy – niczym Grecy i Rzymianie z kart Diogenes...
Prezentowany zbiór szkiców dotyczy wtajemniczeń, inicjacji i poniekąd związanej z nimi mistyki. Autorka nie ogranicza tematu do tradycyjnego rozumienia tychże pojęć, a więc do inicjacji powiązanych z dojrzewaniem, wtajemniczeń w reguły stowarzyszeń tajemnych i mistyki, którą często wiąże się z chrześcijaństwem. Za główny cel stawia sobie wskazanie całego wachlarza kontekstów i odniesień, jakie niosą ze sobą te kategorie psychologiczno-kulturowe. Niniejsza monografia odnosi si...
Pierwsze i jedyne opracowanie tej tematyki. Twórczość obydwu rosyjskich mistrzów – Aleksandra Puszkina i Piotra Czajkowskiego, nie doczekała się bowiem jak dotąd ani w polskim literaturoznawstwie, ani muzykologii, monografii na temat adaptacji literackich arcydzieł w kompozycjach muzycznych. Sięgnięciu przez autora do utworów znanych, opisanych i przeanalizowanych wers po wersie, przyświeca cel włączenia się do aktualnych i fundamentalnych dyskusji badawczych, jak i ambicja n...
Monografia Marty Skwary jest zarówno próbą doprecyzowania języka teoretycznego stosowanego do badania przekładów w kulturze narodowej, jak i wszechstronną analizą i interpretacją funkcjonowania wierszy Walta Whitmana w kulturze polskiej. Wychodząc od dobrze znanej w translatologii formuły „serii przekładowej” autorka rozszerza pojęcie serii tekstów związanych z oryginałem i jego przekładami o rozmaite nawiązania intertekstualne i intersemiotyczne (wprowadzając pojęcie „serii ...
„Weiser stara się udowodnić, i w moim mniemaniu czyni to skutecznie, że posługując się niezwykle sugestywnym, idiomatycznym stylem, bliskim poetyce eseju, a niekiedy i aforyzmu, osiągać można doprawdy poważne naukowe cele”. Piotr Krupiński (Uniwersytet Szczeciński) „[…] z Hłaską mierzy się tu nie patrzący na literaturę z góry naukowiec, lecz przyjaciel, partner, kompan, a często i antagonista, który o swoim bohaterze ma do powiedzenia znacznie więcej niż uczony humanista, pon...
Żyjemy w czasach bezprecedensowej muzealizacji świata. Jest to jedno z najbardziej globalnych, a zarazem indywidulanych zjawisk początku XXI w. Muzea powstają na wszystkich kontynentach, obejmują swoimi działaniami wszystko, co powstało we wszechświecie, co stworzyła ziemska natura i wymyślił człowiek. Pojęcie „muzeum”, do końca XX w. mające konotacje historyczne, w ciągu ostatniej dekady ulega przekształceniu, coraz częściej oznacza miejsce całożyciowego kształcenia i społec...
Teksty zebrane w tomie Historie, społeczeństwa, przestrzenie dialogu... dowodzą komparatystycznego potencjału studiów postzależnościowych. Pokazują kierunki dialogu regionalnego podejmowanego w różnych ujęciach i z różnych perspektyw naświetlającego problematykę Europy Środkowej i Wschodniej. To dialog transdyscyplinarny, w którym uczestniczą: antropologia kulturowa, socjologia, historia i teoria prawa, filozofia, studia polonistyczne, ukrainistyczne, amerykańskie studia et...
Szklarz to książka rysująca portret Stefana Napierskiego (Marka Eigera), jednego z najbardziej wykształconych – wedle relacji Czesława Miłosza – literatów polskiego międzywojnia. Znany szerszej publiczności jako poeta i krytyk był Napierski także powieściopisarzem i znakomitym aforystą. Prezentowana Państwu praca składa się z trzech części. W pierwszej rekonstruowany jest przebieg życia pisarza, w następnych pokazano jak wątki autobiograficzne ulegają artystycznym przetworze...
Bronisław Geremek był wybitnym historykiem i wybitnym politykiem niepodległej Polski. Zasiadając w Parlamencie Europejskim, odgrywał istotną rolę w polityce Unii. Te dokonania nie tłumaczą jednak, jak sądzę, poruszenia, jakie jego śmierć wywołała w Europie; hołdów, które składano, niezależnie od kolorów politycznych i ideowych, jego pamięci. Oczywiście, jak w przypadku zgonu każdej ważnej postaci międzynarodowej, hołdy były gestem czynionym wobec jego ojczyzny. Oznaczały: wyr...
W czasie prezydencji Holandii Rada Europy przyjęła rezolucję 13839/40, określającą plany działania w zakresie kultury w latach 2005-2006. Na mocy tej rezolucji powołano niezależną grupę ekspertów odpowiedzialnych za opracowanie dokumentu, któremu nadano tytuł: Wypożyczenia w Europie (Lending to Europe). Jest to pierwszy w historii muzeów europejskich dokument o charakterze dyrektywy, zalecający...
Przy rozważaniu każdego problematu nie trzeba pieścić siebie, rysując w swej wyobraźni powodzenie i triumfy, lecz trzeba przewidywać i ciężką sytuację, a nawet klęski. (…) Musimy sobie uprzytomnić konsekwencje każdego czynu, każdego kroku. Władysław Studnicki, 1939 Myślę często o Studnickim i o jego przepowiedniach, które się tak sprawdziły. Adolf Bocheński, 1940 Książka była oczywiście przez rząd gen. Składkowskiego w całości skonfiskowana. Nie wolno było przewidywać....
Freud twierdził, że prekursorami psychoanalizy nie byli psycholodzy czy filozofowie, ale pisarze: Sofokles, Szekspir, Dostojewski. Dzięki darowi wnikliwej obserwacji posiedli oni wiedzę o człowieku, do której psychoanalityk dochodzi na żmudnej drodze pracy z pacjentami. Pokrewieństwo psychoanalizy i literatury sprawia, że śledzenie związków między nimi jest dla literaturoznawcy prawdziwym wyzwaniem. Tworzą one trudny do rozwikłania splot wzajemnych powiązań i inspiracji, co j...