Największe wyzwanie dla rządów komunistycznych w Europie Wschodniej pochodziło z Polski. W żadnym innym kraju bloku radzieckiego pojałtański porządek nie był tak uporczywie kwestionowany. Powojenne losy Polaków można widzieć jako łańcuch konfrontacji pomiędzy komunistyczną dyktaturą a stawiającymi jej opór obywatelami. Przed powstaniem Solidarności wielkie protesty społeczne miały miejsce pięciokrotnie – w latach 1956, 1968, 1970/71, 1976, 1980. O tych dniach, w których otwar...
Kolejny tom Archiwum „Kultury” przynosi ponad 430 listów wymienionych między Jerzym Giedroyciem i Józefem Wittlinem w latach 1947-1976. Stanowią one nieocenione źródło nie tylko dla badaczy życia i twórczości autora Soli ziemi, ale też dla wzrastającego w ostatnim czasie kręgu jego czytelników. Jednocześnie są kopalnią wiadomości do przyszłego monograficznego opracowania historii Instytutu Literackiego w Maisons-Laffitte. Ścisłość obserwacji, precyzja myślenia, erudycja, klar...
Listy Jerzego Giedroycia i Witolda Jedlickiego obejmują lata 1959-1982. Witold Jedlicki., socjolog, uczeń Stanisława Ossowskiego, przebywał od 1962 r. w Izraelu i w Stanach Zjednoczonych. Dla Giedroycia był ważnym źródłem informacji o sytuacji w PRL, jego analizy i interpretacje wykorzystywał Redaktor w próbach oddziaływania na środowiska rewizjonistyczne w Kraju. Na podstawie tej korespondencji można z dużą skrupulatnością zrekonstruować strategię, jaką Giedroyc stosował w s...
„Między prawem i sprawiedliwością”, wywiad rzeka z prof. Adamem Strzemboszem, to pozycja obowiązkowa dla każdego, kto chce zrozumieć głęboki spór polityczno-prawny, który podzielił dziś Polskę na pół. Nie bez powodu prof. Strzembosz, pierwszy prezes Sądu Najwyższego w latach 1990-1998, w ostatnich miesiącach stał się najważniejszym autorytetem protestujących w obronie niezawisłości sądów i trójpodziału władzy. Biografia Profesora w naturalny sposób wprowadza do rozmowy te...
Rola piękna i sztuki w chrześcijaństwie to temat, którym bp Michał Janocha zajmuje się od lat, łącząc perspektywę teologa i historyka sztuki. Na tym właśnie zagadnieniu koncentruje się wywiad rzeka A piękno świeci w ciemności. W rozmowie, przekazującej solidną dawkę wiedzy o sztuce ikony oraz rozwoju koncepcji artystycznych na Zachodzie, bp Janocha nie kryje własnych fascynacji i niepokojów.
Jerzy Stempowski (ur. 10 XII 1893 r. w Krakowie, zm. 4 X 1969 r. w Bernie) eseista, epistolograf, tłumacz, autor licznych szkiców literackich oraz listów do wybitnych postaci swojej epoki.
Tom ułożony został z trzydziestu ośmiu tekstów publikowanych w prasie międzywojennej. Rozsiane po rocznikach trudno dostępnych czasopism, skazane były na zapomnienie tym łatwiejsze, że wiele z nich autor drukował pod pseudonimami i kryptonimami.
Bóg wyprowadził Izraelitów z niewoli egipskiej – czy nie ma więc mocy, aby dziś pomóc nam wyjść z naszych grzechów i zniewoleń? Ks. Stanisław Adamiak przekonuje, że historia zbawienia rozgrywa się tu i teraz, w naszym życiu. Swoim odbiorcom, głównie ludziom młodym, pragnie pomóc odnaleźć się we wspólnocie, jaką jest Kościół – pełnej niedoskonałości, ale i świętości. Autor łączy wiedzę biblijną z dobrą orientacją we współczesnej kulturze, przewodnikami po świecie wiary czyniąc...
Ks. Jan Kaczkowski nie obrażał się, gdy nazywano go onkocelebrytą. Przeciwnie – świadomie wykorzystał swoją chorobę i wiedzę zdobytą przy pracy w hospicjum, aby zwrócić naszą uwagę na rolę medycyny paliatywnej. To dzieło wieńczy książka Żyć aż do końca – rzetelny, ale też pełen ciepła i empatii przewodnik po chorowaniu i umieraniu. Ks. Jan przekazuje w nim solidną dawkę wiedzy cennej dla samych chorych i ich bliskich, jak również lekarzy i personelu medycznego.
Głównym tematem analiz i rozważań są tu wzajemne negatywne stereotypy – Polaków na temat Żydów i Żydów na temat Polaków. Książka przedstawia skomplikowane i bolesne uwarunkowania historyczne, ale też pokazuje pozytywne zmiany zachodzące w relacjach polsko-żydowskich w ostatnich latach. Opierając się na rzetelnych badaniach, autorzy pokazują, że dialog i przezwyciężanie trudnej przeszłości są możliwe.
Z Zygmuntem Kubiakiem rozmowy dotykały zwykle spraw najważniejszych i toczone były w wysokich rejestrach. Natomiast gasł, gdy pojawiał się temat błahy. Bywał kontrowersyjny w sądach, ale samą swoją uczciwością podnosił przyzwyczajeniowe reakcje rozmówcy o szczebel wyżej.
Paweł Czapczyk Posłowie
Portugalskie losy Maurycego Beniowskiego, gen. Józefa Bema, Ignacego Paderewskiego czy Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej, echa zwycięstwa wiedeńskiego, powstania listopadowego i styczniowego nad Tagiem - o tym m. In. Pisze Maria Danilewicz Zielińska (1907-2003) w cyklu gawęd wygłoszonych w Radiu Wolna Europa. Wybitna znawczyni polskiej literatury, autorka ważnych prac z tej dziedziny, wieloletnia kierowniczka Biblioteki Polskiej w Londynie, ostatnie trzydzieści lat życia spę...
Korespondencja Tymona Terleckiego i Józefa Wittlina jest kopalnią wiedzy o samych autorach oraz o życiu literackim emigracji w Anglii i w Stanach Zjednoczonych. Ponadto wiele fragmentów przynosi informacje o czasach międzywojennych oraz o okresie II wojny światowej. W tle pojawiają się postaci wielkich twórców światowej kultury, z którymi zetknęli się polscy pisarze oraz ich rodziny, np. Arturo Toscanini, Mieczysław Horszowski. Ta wiedza wzbogacona jest szczegółowymi przypisa...
Pierwsza wspólna kanonizacja pary małżeńskiej pokazuje, że rozpoczyna się nowa epoka duchowości chrześcijańskiej. Zbigniew Nosowski prezentuje nowatorską wizję uświęcenia poprzez małżeństwo. Opisuje też świętych małżonków z dawnych wieków oraz współczesne pary - kandydatów na ołtarze. Przede wszystkim zaś ukazuje małżeństwo jako unikalne, wspólne powołanie. W książce wykorzystano reprodukcje obrazów Ventzislava Piriankova To książka wyjątkowa. Nosowski przekonuje do nowej wiz...
Pisma Bolesława Micińskiego zajmują ważne miejsce w nurcie XX-wiecznych obrachunków humanizmu europejskiego z własnymi błędami, zagrożeniami totalitarnymi oraz z poczuciem bezsensu istnienia. Miciński stanowczo przeciwstawia się nihilizmowi, nie akceptuje elementów destrukcyjnych w kulturze, dając wyraz klasycystycznej, zrównoważonej wizji świata i dążenia do opanowania chaosu.
Czy cierpienie da się wyrazić? To pytanie cały czas towarzyszy nam, gdy razem z Wojciechem Kudybą podążamy ścieżkami wyznaczonymi przez wiersze Joanny Pollakówny. Życie tej poetki i historyka sztuki naznaczone zostało bólem i chorobą, która przykuła ją do wózka. Ślady tego doświadczenia odnajdujemy w jej twórczości, jednak analizy Kudyby ukazują także obecne tam światło i nadzieję.
Trzy tomy korespondencji Giedroycia i Mieroszewskiego są kontynuacją serii wydawniczej Archiwum „Kultury” upowszechniającej źródłowe badania związane z dziejami paryskiej „Kultury” oraz Instytutu Literackiego w Maisons-Laffitte. Ta niezwykle żywa i przykuwająca uwagę wymiana listów między Redaktorem i czołowym publicystą „Kultury” jest źródłem informacji na temat kształtowania się i ewolucji poglądów, starć ideowych i klimatu opinii dominujących w kręgu „Kultury”. Daje nam mo...
Anna Achmatowa - czarny łabędź, kobieta intrygująca powierzchownością i zachowaniem, poetka autonomiczna w swojej twórczości i wyborach, choć doświadczająca najciemniejszych stron życia w XX-wiecznej Rosji. Kto może opisać życie poety lepiej niż inny poeta? O autorce książki Achmatowa, czyli Rosja Piotr Matywiecki powiedział: „Anna Piwkowska jest mistrzynią poetyckiej anegdoty. Potrafi z materii codziennego życia wykroić jakieś jedno, ledwo zauważalne zdarzenie, jakąś obserw...
Tomasz Łubieński, świetny pisarz historyczny i dramaturg, znawca francuskiego teatru, literatury i języka, w pięciu błyskotliwych esejach o Don Juanie, Świętoszku i Mizantropie opowiada o molierowskich postaciach, które stały się ikonami europejskiej kultury. Demaskując pułapki konwencji, w jakie uwikłane są te zniewalające osobowości, dowodzi, że sprawdzają się one w każdej epoce, także w czasach nam współczesnych.
Tom gromadzi referaty najwybitniejszych znawców przedmiotu wygłoszone podczas międzynarodowej sesji naukowej zorganizowanej na Uniwersytecie Jagiellońskim w październiku 2013 roku z okazji setnej rocznicy urodzin Andrzeja Bobkowskiego. Bobkowski okazuje się pisarzem znacznie ciekawszym, niż to się dotychczas wydawało. Nowe materiały i nowe spojrzenie na jego twórczość i poglądy sprzyjają nie tylko skomplikowaniu sylwetki autora Szkiców piórkiem, która w dotychczas znanych pub...
Jerzy Giedroyc i Teodor Parnicki w latach 19461968 wymienili łącznie 625 listów. Dokumentują one niemal cały okres pobytu autora „Nowej baśni” w Meksyku.Stanowią nieocenione źródło nie tylko dla badaczy jego życia i twórczości , ale też dla wzrastającego w ostatnim czasie kręgu jego czytelników. Jednocześnie są kopalnią wiadomości do przyszłego monograficznego opracowania historii Instytutu Literackiego w Maisons Laffitte. Na ich podstawie można z dość dużą skrupulatnością zr...
Nie od dzisiaj wiemy, że Andrzej Bobkowski był epistolografem radykalnym, dążącym do wykorzystania wszystkich możliwości, jakie daje list. Jego korespondencja z redaktorem „Tygodnika Powszechnego” nie tylko to potwierdza, ale pozwala też zajrzeć za kulisy współpracy Bobkowskiego z krakowskim periodykiem i rekonstruować serdeczną, choć niezwykłą przyjaźń z Jerzym Turowiczem.
Jak szukać jedności w podzielonym Kościele? Jak być katolikiem współczesnym, krytycznym, a zarazem ortodoksyjnym? Redaktor naczelny „Więzi” szkicuje w swej książce mapę polskich katolicyzmów. Angażuje się w spory ideowe, wskazuje błędy i zaniedbania polskiego Kościoła, nie pomija jednak spraw, które uważa za pomyłki własnego środowiska. Afirmując otwartość Kościoła, przypomina, że katolicyzm otwarty nie może stanowić wewnątrzkościelnej frakcji. Książka zawiera zarówno wybrane...
Listy Pier Giorgia Frassatiego (1901-1925), ogłoszonego przez św. Jana Pawła II błogosławionym w roku 1990, patrona ludzi młodych, to niezwykle ciekawa i poruszająca lektura. Poznajemy autentycznego świadka wiary, działacza ruchu katolickiego, a zarazem zwyczajnego człowieka, zmagającego się z własną słabością, z ciężkimi studiami, kochającego górską wspinaczkę i narty, towarzystwo przyjaciół, a nade wszystko wolność, bez której nie wyobrażał sobie życia. W czasach dochodzące...
