W literaturze i sztuce polskiego modernizmu, obok postaci melancholików, przywoływanych najczęściej w procesach repetycji dawnych, głównie romantycznych, wzorców (np. Hamleta, Don Kichota, rzadziej – w tym znaczeniu – Ikara, Don Juana), pojawiła się problematyka amor vacui, przestrzeni nasyconej emocjami, znaczonej i znaczącej. Pejzaż melancholiczny – eksponujący klasyczne rozumienie melancholii (obecny na płótnach Edvarda Muncha, por. Melancholia, czy w twórczości Przybyszew...
Zygmunt Krasiński i Henryk Reeve – młody Polak i młody Anglik, ich korespondencyjne dialogi, spory o istotę poezji, wpisywane w listy fragmenty powstających utworów, pragnienie przeistoczenia świata w duchu romantyzmu – to główne, ale nie jedyne wątki książki ukazującej mało znane relacje początkujących poetów. Co wynikło z ich wzajemnych fascynacji? Czym jest romantyczna przyjaźń, a czym kochanie? Czy można żyć inaczej, pełniej, radośniej przeżywać świat i głębiej odczuwać p...
Język modernizmu to pierwsza w Polsce próba całościowego opisu nowoczesnej polskiej literatury jako odrębnej a rozległej (czasowo i przestrzennie) formacji artysty no-kulturowej. Tego rodzaju ujęcie zbliża polski modernizm do rozumienia modernizmu w literaturze światowej (i, zresztą, inspiruje się jego współczesnymi opracowaniami), co pozwala na rozważenie zarówno jego cech typowych, jak swoistych, w szerokim porównawczym kontekście. nie oznacza ani mechanicznego dostosowania...
W dotychczasowym piśmiennictwie na temat Drugiej Emigracji brak prac o ambicjach syntetyzujących dotyczących krytyki literackiej. Dominują studia poświęcone poszczególnym krytykom, ich zapatrywaniom, zainteresowaniom, sympatiom i antypatiom literackim. Dr Rafał Moczkodan jako pierwszy próbuje ogarnąć emigracyjne piśmiennictwo krytycznoliterackie szerzej, co nie znaczy, że bez pewnych ograniczeń. Stanąwszy w obliczu ogromu materiału, musiał zdecydować się na radykalną selekcję...
Zygmunt Krasiński i Henryk Reeve – młody Polak i młody Anglik, ich korespondencyjne dialogi, spory o istotę poezji, wpisywane w listy fragmenty powstających utworów, pragnienie przeistoczenia świata w duchu romantyzmu – to główne, ale nie jedyne wątki książki ukazującej mało znane relacje początkujących poetów. Co wynikło z ich wzajemnych fascynacji? Czym jest romantyczna przyjaźń, a czym kochanie? Czy można żyć inaczej, pełniej, radośniej przeżywać świat i głębiej odczuwać p...
Mirosław Strzyżewski - historyk literatury i edytor, kierownik Zakładu Tekstologii i Edytorstwa Dzieł Literackich UMK, autor książek: „Działalność krytyczna Maurycego Mochnackiego” (1994), „Michał Podczaszyński. Zapomniany romantyk” (1999), „Maurycy Mochnacki. Rozprawy literackie” (2000; 2 wyd. – 2004), „Mickiewicz wśród krytyków. Studia o przemianach i formach romantycznej krytyki w Polsce” (2001), „Henryk Elzenberg i literatura” (2003), „Romantyczna nieskończoność. Studium ...
Książka omawia europejskie źródła wiedzy o literaturze, upowszechnianej w Polsce średniowiecznej w toku nauki na poziomie trivium, a w szczególności – treści doktrynalne traktatów teoretycznych układanych przez rodzimych uczonych, głównie w XV stuleciu. W centrum zainteresowania znalazły się dwie dyscypliny: ars grammatica oraz ars rhetorica. W obrębie gramatyki uwzględniono dwa jej nurty: językoznawczy oraz literaturoznawczy (według formuły Kwintyliana: recte loquendi scient...
Głównym celem książki jest rekonstrukcja teorii retorycznej, wyłożonej przez Bartłomieja Keckermanna (1572–1609), profesora filozofii w Gdańskim Gimnazjum Akademickim, w obszernym traktacie pod tytułem System retoryki (Systema rhetoricae, Hanau 1608). Opierając się na przejrzystej metodzie, u której podstaw leżała zasada podziału dychotomicznego, wywiedziona wprost z pism logicznych Arystotelesa (Organonu), Keckermann przeprowadził systematyzację sztuki przemawiania. Dzięki t...
Galicja w okresie autonomii, jak żadna inna dzielnica Rzeczypospolitej pod zaborami, doczekała się wyrazistych etykiet wskazujących na jej specyfikę. Najbardziej znane: Polski Piemont czy galicyjska nędza wskazują co prawda na dwoisty obraz regionu, na ogół jednak dominuje dziś sentymentalna wizja Galicji utrwalona m.in. przez literaturę dwudziestowieczną. Tymczasem, sięgając do tekstów pisarzy galicyjskich z drugiej połowy XIX wieku, zauważyć można bardzo krytyczny osąd obse...
Na Tajemnice Torunia składają się trzy opowiadania, których akcja rozgrywa się we współczesnym Toruniu, ale intryga wiąże się z historią tego miasta. Irma i Ola to narwane bliźniaczki, wiodące typowe życie nastolatek, aż do dnia, w którym w niecodziennych okolicznościach poznają Mikołaja. We troje rozwiązują zagadkę morderstwa popełnionego w Forcie IV. Jako nieformalna grupa młodych detektywów w kolejnych częściach cyklu angażują się w śledztwa w sprawie domniemanego wypadku ...
Materia książki Pawła Bohuszewicza, zarówno w sensie teoretyczno-, jak i historycznoliterackim, jest złożona i bogata. Mierzy się on w niej nie z kilkoma, ale z wieloma problemami, co sprawia, że jego wykład jest czasem niełatwy. Jednak czytelnik może zawsze liczyć na wsparcie Autora, który ucieka się do częstych przypomnień i rekapitulacji. Poszczególne rozdziały są wprawdzie odrębnymi studiami, ale z drugiej strony każdy z nich ma kompozycję podporządkowaną tytułowej form...
Rozprawa Małgorzaty Liseckiej stanowi niewątpliwie cenny wkład w polskie badania nad staropolską poezją i w znaczący sposób wzbogaca dotychczasową perspektywę studiów nad związkami poetyki i muzyki. Jest to temat o dużej doniosłości i w tak całościowy sposób dotychczas u nas nie podejmowany. Autorka wydobywa z dużym znawstwem wszystko to, co stanowiło uniwersum dawnej kultury literackiej i muzycznej, jasno dostrzegając i porządkując najważniejsze zagadnienia badawcze i nie co...
„Danuta Kowalewska stawia sobie ambitny cel ustalenia miejsca i funkcji motywów magicznych i astrologicznych w literaturze polskiego oświecenia, a w konsekwencji weryfikacją zbanalizowanych sądów o jednostronnym i zdecydowanie krytycznym stosunku wieku świateł do magii i astrologii, przejawiającym się między innymi walką przedstawicieli oświecenia z tzw. zabobonami. Intencja ta rysuje się bardzo przejrzyście we wszystkich częściach opiniowanej książki. Praca oparta została na...
Książka Nieznośna płynność rzeczy. Dyskurs, retoryka, interpretacja jest monografią oryginalnego i inspirującego projektu austriackiego filozofa Josefa Mitterera. W jego koncepcji, zwanej nie-dualizującym sposobem mówienia, nie zakłada się dystynkcji między przedmiotem a jego opisem. Książka stanowi ambitny interdyscyplinarny projekt, w którym wskazuje się złożoność tej propozycji i jej wartość dla badań humanistycznych. Nie-dualizująca filozofia jest ujęta nie tylko w konte...
Monografia zbiorowa O kondycji człowieka w polskiej literaturze najnowszej pod redakcją Damiana Kaji i Macieja Wróblewskiego jest owocem namysłu literaturoznawców z różnych ośrodków uniwersyteckich nad kategorią „kondycji człowieka” w odniesieniu do najnowszej literatury polskiej. Kategoria ta, rozwinięta w dziele Helmutha Plessnera (1892–1985), dziś już nieco zapomnianego dwudziestowiecznego niemieckiego myśliciela, jednego z twórców antropologii filozoficznej, pozwala bad...
Tom Rozmaitości socrealistyczne (i nie tylko) stanowi kontynuację poprzednich książek Jerzego Smulskiego (Od Szczecina do... Października, 2002; „Przewietrzyć zatęchłą atmosferę uniwersytetów”, 2009). Składa się z dwóch części. Pierwsza z nich zawiera dwanaście szkiców poświęconych rozmaitym aspektom funkcjonowania literatury w dobie stalinizmu oraz ówczesnemu życiu literackiemu i naukowemu. Część druga to pięć studiów dotyczących pisarzy – Tadeusza Konwickiego, Kazimierza Br...
Książkę Anny Branach-Kallas pt. „Uraz przetrwania”. Trauma i polemika z mitem pierwszej wojny światowej w powieści kanadyjskiej można nazwać pionierską, stanowi ona bowiem obszerne omówienie tematyki istotnej dla literatury kanadyjskiej, ale jednocześnie dotychczas stosunkowo słabo opracowanej. Anna Branach-Kallas stawia sobie za cel omówienie motywu traumy (urazu) w powieści kanadyjskiej o tematyce związanej z pierwszą wojną światową. Jednocześnie interpretuje nowsze powie...
Książka, której zamiarem jest prześledzenie wybranych zjawisk z dziejów polskiego literaturoznawstwa czasów stalinowskich, okazuje się przy okazji publikacją dotykającą najżywiej dziś dyskutowanych problemów polskiej humanistyki. Po pierwsze, włącza się w dyskusję nad instytucją uniwersytetu. Po drugie, przynosi trzeźwiące memento dla projektów powtórnego upolitycznienia humanistyki. Po trzecie, współczesne dyskusje między zbyt artystyczną koncepcją kultury i literatury a jej...
Niniejszy tom studiów monograficznych, poświęcony szeroko pojętym zjawiskom folkloru, ma uzmysłowić czytelnikom, że badania folklorystyczne są potrzebną i ważną częścią antropologii kulturowej, ogarniającej różne okresy, nurty, środowiska i działania. W jej obszarze jest miejsce na tradycję i współczesność, na dawne obyczaje, obrzędy i wierzenia, ginące formy folkloru, jak też współczesne działania i przekonania, których naturalnym środowiskiem popularyzacji staje się Interne...
Literatura postmemorialna omawiana przez badaczkę podejmuje wysiłek dawania świadectwa świadkom oraz bycia świadkiem świadectwa – zapewne nigdy do końca udany. Niełatwy proces włączania opowieści o Zagładzie dla wspólnotowej pamięci, który obserwujemy od lat80. XX wieku, jest tutaj poddawany wnikliwej i krytycznej analizie. Autorka rozważa, na ile melancholijny podmiot literatury lat 90. ubiegłego stulecia przełamuje narcystyczną dominantę wcześniejszej dekady, i pokazuje, w ...
Listy Mariana Hemara do Mieczysława Grydzewskiego niespodziewanie układają się w tom niemal w całości przemyślany i zaplanowany, niczym dzieło literackie.
Istotą kompozycyjnego porządku jest dynamika nieustannie rysowanych sprzeczności: przyjaźni i złości, serdeczności i złośliwości, wdzięczności i wzajemnych uraz, wulgarności i czułości, czystego nonsensu i racjonalizmu, powagi i humoru.
Język modernizmu to pierwsza w Polsce próba całościowego opisu nowoczesnej polskiej literatury jako odrębnej a rozległej (czasowo i przestrzennie) formacji artysty no-kulturowej. Tego rodzaju ujęcie zbliża polski modernizm do rozumienia modernizmu w literaturze światowej (i, zresztą, inspiruje się jego współczesnymi opracowaniami), co pozwala na rozważenie zarówno jego cech typowych, jak swoistych, w szerokim porównawczym kontekście. nie oznacza ani mechanicznego dostosowania...
Książka dotyczy roli, jaką wyznaczył literaturze plan „propagandy monumentalnej”. Program „propagandy monumentalnej”, naszkicowany przez Lenina wkrótce po zwycięstwie rewolucji bolszewickiej, zmierzał do upowszechnienia idei komunizmu przy wykorzystaniu wielkich kompozycji plastycznych (pomników, płaskorzeźb, malowideł ściennych). Sztuka realizmu socjalistycznego (rozwijająca się w Rosji radzieckiej od wczesnych lat trzydziestych a w Polsce od 1948 roku) pod wieloma względami...
W kategorii „Pozostałe” odnaleźć możemy wszystkie publikacje, które należą do kategorii „Literatura”, ale nie można ich przyporządkować do żadnej z następujących podkategorii: „Fantastyka / Horror”, „Kryminał / Sensacja / Thriller”, „Literatura piękna”, „Poezja / Dramat”, „Powieść historyczna”, „Powieść obyczajowa”, „Romans / Erotyka”. Kategoria „Literatura” jest bardzo obszerna, a w jej ramy wchodzi wiele różnorakich gatunków i odmian gatunkowych rozróżnianych m.in. ze względu na podejmowaną tematykę, kompozycję dzieła czy też uczucia wywoływane u odbiorcy. Powieści przygodowe, przypowieści, mity, utwory o treści filozoficznej, estetycznej czy literacko-krytycznej to tylko niektóre z odmian gatunkowych, jakie możemy tu znaleźć. W kategorii „Pozostałe” pojawiają się również dzieła łączące w sobie kilka podgatunków literackich. W ofercie księgarni internetowej Woblink.com znajdują się więc utwory najznakomitszych polskich pisarzy, dla których zabawa i gra formą to codzienność i których książki w trakcie lektury okazują się być czymś zupełnie innym niż początkowo przypuszczano. W kategorii „Pozostałe” umieszczono również m.in. zapis przemówienia wygłoszonego przez J.K. Rowling dla absolwentów Uniwersytetu Harvarda pt. „Życie jest sztuką”, w którym autorka pisze o porażkach, problemach, najważniejszych wartościach w życiu i oczywiście o potędze wyobraźni, „Mitologię słowiańską” Jakuba Bobrowskiego i Mateusza Wrony, gdzie znaleźć możemy zbeletryzowane historie ze świata wierzeń pradawnych Słowian pisane w oparciu o najnowsze opracowania naukowe z dziedziny historii, religioznawstwa i językoznawstwa.