Wacław Rapak czyta teksty Michaux z tego okresu (1927--1929) systematycznie i niespiesznie, respektuje następstwo diarystycznych notacji, rekonstruuje bardzo swoistą logikę tego wymykającego się wszelkim gotowym kategoriom dzieła, które określa mianem „egzystencjalnego i literackiego do-świadczenia", czyli „świadczenia o tym, czego się doświadczyło". Rozwija przy tym (naprzemiennie bądź równolegle) kilka komplementarnych strategii interpretacyjnych. Z recenzji prof. Jerzego ...
W Państwa ręce oddajemy owoc Międzynarodowej Konferencji Naukowej „Słowiańskie światy wyobraźni II: granice tolerancji”, która odbyła się na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie w dniach 24–25 września 2018 roku. To jednocześnie kontynuacja cyklu „Słowiańskie światy wyobraźni”, który jest próbą naukowej refleksji nad twórczością dla dzieci i młodzieży oraz literaturą fantasy w krajach słowiańskich. Podczas ubiegłorocznej konferencji postanowiliśmy skoncentrować się na zaga...
Książka Splątane obiekty. Przechwycenia artystyczno-literackie w niewspółmiernym świecie jest na gruncie polskim publikacją nowatorską, intelektualnie odważną, przy czym - jednoznacznie społecznie i politycznie zaangażowaną. Spotka się najprawdopodobniej z dużym oporem albo niezrozumieniem ze strony części tradycyjnie nastawionych odbiorców. Ale też może być, ze względu na bogactwo erudycyjnych odniesień, precyzję budowanego przez Annę Kałużę wywodu oraz klarowność silnie zes...
Il y a des tetes assiégées de visions extravagantes et d’idées qui éclairent jusqu’a bruler l’esprit de celui qui les avait allumées. La vie de l’esprit dessine un cercle, vicieux ou vertueux, ou les cerveaux s’agitent beaucoup, mais ou, en fin de compte, les pensées tournent en rond. Au milieu du XIXe siecle, il n’y plus de doute qu’on vit une époque de pulsions cognitives non unifiées et ou nul modele d’entendement ne peut clôturer la théorie de la démarche des esprits. Si...
W książce podjęta została próba prezentacji podstawowych problemów współczesnej prozy rosyjskiej, rozpatrywanych w perspektywie postaci literackiej oraz jej postrzegania świata. Za główny rys egzystencji bohatera uznano różne formy doświadczania kryzysu i rozdarcia. Transformacja lat 1985–1991 dała literaturze rosyjskiej możliwości, jakich nie miała w ubiegłych dziesięcioleciach. Pojawiły się sprzyjające warunki do poruszenia wielu tematów tabu, a także wyjścia poza estetycz...
Dwuautorska książka Po pierwsze. O literaturze dla dzieci (i nie tylko) zaprasza czytelnika w podróż do krainy dzieciństwa, przypominanej dzięki liście lektur, na której znajdują się pozycje takie jak Pippi Pończoszanka, Muminki, Mikołajek czy Mary Poppins. Autorki proponują także odczytania nowszych książek adresowanych do młodego odbiorcy: Wyspy mojej siostry Katarzyny Ryrych, Paxa Sary Pennypacker, Calvina i Hobbesa Billa Wattersona, Chłopca i rzeki Henriego Bosco. W swoic...
Nowoczesny podmiot, prezentujący się innym i samemu sobie jako „podmiot pewny siebie” (wedle celnego określenia Jeana Beaufreta), podszyty jest nieusuwalnym niepokojem, który w tym samym stopniu stanowi energetyzujący bodziec do działania oraz nieustających poszukiwań, co blokuje możliwość osiągnięcia zaplanowanych (niekiedy utopijnych) celów i satysfakcji z własnych (nie)dokonań. Brejnak rozwija tę myśl, pokazując intrygująco, ale i przekonująco, jak ponad chronologią histor...
Rozalia Słodczyk – pokazując mechanizmy przywołania dzieła sztuki w tekście literackim oraz kłopoty z definiowaniem pojęć w ramach dawnych i współczesnych teorii ekfrazy – usiłuje dowieść przydatności zapoznanej kategorii hypotypozy jako narzędzia krytycznego. Konfrontacja współczesnych sposobów rozumienia operacji tekstowo-kulturowego unaoczniania wpisanego w ekfrazę z jej pierwotną funkcją poruszania wyobraźni odbiorcy (podkreślaną dawniej przez kategorię hypotypozy) pozwal...
Kategoria powtórzenia łączy w sobie w modernistycznym przemieszczeniu kwestie jaźni, pamięci i – wieczności. Na długo przed postmodernistycznymi nawrotami powtórzenie stało się przestrzenią poszukiwań artystycznych, w których ścierają się ze sobą wątpliwość i nadzieja. Powtórzenie w proponowanym tu ujęciu nie stanowi teoretycznej konstrukcji, ma stały i dlatego wciąż zmieniający się związek z egzystencją, z jednostkowym, pojedynczym doświadczeniem i z samym pisaniem jako czy...
Sugestywna opowieść o rozpaczliwej walce islandzkich rybaków z bezlitosnymi siłami natury. W samym środku zimy trawler Mewa wyrusza na połowy karmazyna pod zachodnie wybrzeże Nowej Fundlandii. Na pokładzie przebywa trzydziestu dwóch członków załogi. Błyskawicznie zapełniają ładownie i kiedy przygotowują się do powrotu do domu, następuje gwałtowne załamanie pogody – morze jest lodowate, a na konstrukcji statku zaczyna się odkładać lód. Szaleje wichura, szczypie siarczysty mr...
Prezentowana monografia to oryginalne studium polskiej recepcji Zimowej opowieści Williama Shakespeare’a, wzbogacające polską szekspirologię, badania historycznoliterackie, historycznokulturowe i przekładoznawcze dotyczące przekładów literackich w Polsce i ich funkcjonowania w polskim polisystemie kulturowym. Dzięki nieustannemu przywoływaniu kontekstów polskich i zagranicznych Olga Mastela nie tylko bada recepcję Zimowej opowieści, ale także ukazuje polską kulturę inteligenc...
Książka Marleny Grudy jest erudycyjnym opracowaniem problemowym, wnoszącym poważny wkład do zasobu wiedzy literaturoznawczej. Dotyczy istotnych kwestii tożsamościowych, a tytułowy bohater słoweński prezentowany w okresie transformacji i dobie potransformacyjnej sytuowany jest zarówno w kontekście słoweńskiego historycznoliterackiego procesu bohatera ewoluującego, jak i w kulturowych uwikłaniach zewnętrznych. Dyskurs odautorski prowadzony jest wielotorowo i interdyscyplinarni...
Zamysłowi książki towarzyszyło przekonanie o konieczności przyjrzenia się takim sferom współczesnej refleksji humanistycznej, które łączą się w istotny sposób z tym, co dzieje się w literaturze XX i XXI wieku. Badaczka podąża szlakiem literaturoznawczym i antropologiczno-kulturowym, koncentrując się na trzech kategoriach: soma, afekt i wyobrażenie. W pierwszej części, zatytułowanej Somatopoetyka, skupia się na takich propozycjach literaturoznawczych, które przyczyniają się do...
Ziemia jest żywiołem najbliższym dziecku, sprzyjającym zabawie i tworzeniu, występującym pod różnymi postaciami: piasku, kamienia, skały, żyznej gleby, błota...Równie liczne są formy, jakie przybiera – jaskinie, groty, podziemne labirynty, wysokie góry i wulkany. Autorzy zamieszczonych w tomie tekstów czytają utwory dla dzieci, zaczynając od mitów i baśni, poprzez przedstawienia średniowieczne, wiek XIX i początek XX, po czasy nam najbliższe. Przedmiotem analiz i interpretac...
Literatura polska w świetle przymusów Oulipo to miniprzegląd polskich gatunków poetyckich i prozatorskich, które wykorzystują technikę pisania pod przymusem (fr. écriture sous contrainte), zdefiniowaną blisko sześćdziesiąt lat temu przez członków Oulipo (Ouvroir de Littérature Potentielle – Warsztat Literatury Potencjalnej). Czytelnik odnajdzie tu przykłady pisania pod różnego typu przymusami formalnymi, od poetyk przednowoczesnych poprzez wybranych poetów XX wieku (Leśmian, ...
Składające się na książkę eseje poświęcone pięciu wybitnym współczesnym polskim pisarzom – Witoldowi Gombrowiczowi, Tadeuszowi Różewiczowi, Mironowi Białoszewskiemu, Rafałowi Wojaczkowi i Marcinowi Świetlickiemu – łączy problematyka relacji między rzeczywistością empiryczną a literaturą, ujęta w perspektywie jednostkowego doświadczenia podmiotowego. Przedstawione analizy, ukazujące rozmaite strategie uobecniania się „ja” autorskiego w tekście literackim, odzwierciedlają prze...
Studium Beaty Kalęby Wyrwa w świecie. Przekład literacki w radzieckiej Litwie – casus Tomasa Venclovy i rówieśników ma niepodważalną wartość dokumentalną i historyczną. Opiera się na pieczołowicie zebranych i rzetelnie opracowanych materiałach archiwalnych. Znakomita orientacja Autorki w rozległym materiale źródłowym oraz złożonej historycznej i społeczno-politycznej problematyce litewskiej kultury literackiej idzie w parze z wysoką samoświadomością metodologiczną, biegłością...
Studia autorstwa młodych badaczy z Krakowa, Katowic, Gdańska i Poznania układają się w wielogłosową opowieść o literackich reprezentacjach traumy, a także o jej związkach z pamięcią i wyobraźnią. Podczas lektury książki przechodzimy od zagadnień teoretycznych do interpretacji poszczególnych dzieł. Wśród analizowanych utworów, polskich i obcych, przeważają powstałe w drugiej połowie XX wieku, a zwłaszcza te, na których kładzie się cień wojny i Zagłady. Ze wstępu Józefa Wróbla ...
Do głównych tematów książki „Stoję i patrzę na czym ten świat stoi”. O twórczości Ewy Lipskiej należą: spór z kulturowymi konwencjami podróżowania, „doświadczenie atopii”, czyli przeżycia człowieka bez miejsca, naznaczone nieufnością zapisy autobiograficzne, erozja pamięci i ubywanie materii świata, wreszcie spustoszenie przestrzeni prywatnej – domu, miasta, kraju. Z tym wyliczeniem wiąże się przeżywanie czasu w wierszach Lipskiej, w których żywioł trwania spotyka się z ...
Prolegomena do edycji dzieł Piotra Skargi powstały z myślą o przyszłych wydawcach Skargowskiej spuścizny. Pierwsze rozdziały mają charakter monograficzny i są próbą uporządkowania wiedzy o twórczości królewskiego kaznodziei. Autorka omawia dzieła Skargi z punktu widzenia historyka literatury, kreśląc sylwetkę kaznodziei jako pisarza - autora i tłumacza, a takze redaktora własnych dzieł. Drobiazgowe badania źródłowe, na których opiera się niniejsze opracowanie, umożliwiły sfor...
Każdy ze szkiców w tomie stanowi nie tyle próbę interpretacji tekstów, ile zapis doświadczenia, jakim jest czytelnicze spotkanie z tekstem. Olga Szmidt często wychodzi od pytań zadawanych samej sobie, od określenia trudności, jakie wzbudza omawiana książka, od wyznania, ile w tym lekturowym doświadczeniu zwątpień i niepewności. Jest to czytanie, przy całej swojej krytycznoliterackiej samoświadomości i kompetencji, bardzo osobiste: literatura przefiltrowana przez czytelniczkę ...
Cezary Zalewski sięgnął po jedno z ważnych zjawisk natury psychologicznej, badanych przez filozofię i psychologię, a przedstawianych także w literaturze, obserwowanych więc przez krytykę literacką i historię literatury. Badacz odwołuje się do trzech wybitnych humanistów (psychologa Reika, filozofa Deleuze'a i antropologa Girarda), by wydobyć przemyślenia dotyczące koncepcji masochizmu. Autor w wybranych przez siebie tekstach wykazuje wielorakość rozwiązań, łączącą się zresztą...
W kategorii „Pozostałe” odnaleźć możemy wszystkie publikacje, które należą do kategorii „Literatura”, ale nie można ich przyporządkować do żadnej z następujących podkategorii: „Fantastyka / Horror”, „Kryminał / Sensacja / Thriller”, „Literatura piękna”, „Poezja / Dramat”, „Powieść historyczna”, „Powieść obyczajowa”, „Romans / Erotyka”. Kategoria „Literatura” jest bardzo obszerna, a w jej ramy wchodzi wiele różnorakich gatunków i odmian gatunkowych rozróżnianych m.in. ze względu na podejmowaną tematykę, kompozycję dzieła czy też uczucia wywoływane u odbiorcy. Powieści przygodowe, przypowieści, mity, utwory o treści filozoficznej, estetycznej czy literacko-krytycznej to tylko niektóre z odmian gatunkowych, jakie możemy tu znaleźć. W kategorii „Pozostałe” pojawiają się również dzieła łączące w sobie kilka podgatunków literackich. W ofercie księgarni internetowej Woblink.com znajdują się więc utwory najznakomitszych polskich pisarzy, dla których zabawa i gra formą to codzienność i których książki w trakcie lektury okazują się być czymś zupełnie innym niż początkowo przypuszczano. W kategorii „Pozostałe” umieszczono również m.in. zapis przemówienia wygłoszonego przez J.K. Rowling dla absolwentów Uniwersytetu Harvarda pt. „Życie jest sztuką”, w którym autorka pisze o porażkach, problemach, najważniejszych wartościach w życiu i oczywiście o potędze wyobraźni, „Mitologię słowiańską” Jakuba Bobrowskiego i Mateusza Wrony, gdzie znaleźć możemy zbeletryzowane historie ze świata wierzeń pradawnych Słowian pisane w oparciu o najnowsze opracowania naukowe z dziedziny historii, religioznawstwa i językoznawstwa.
