Temat miesiąca: Ludzka pamięć a historia. Źródło konfliktów? Tadeusz Mazowiecki, Adam Daniel Rotfeld, Henryk Woźniakowski, Konstanty Gebert, Jörg Lüer, Abel A. Murcia Rosiano, Jarosław Hrycak, Dubravko Lovrenović, Neven Šimac o tym: - jak pamięć o przeszłości różni się od historii z książek? - jak długo te różnice będą źródłem konfliktów? - czy szansą na pojednanie jest religia czy wielkie gesty polityków? Ponadto m.in.: Gorzkowski, Piela, Gomola, Pieńkowski...
Temat miesiąca: Polska przeprasza za powieść Dlaczego nie mamy polskiego Pamuka? Skąd popularność literatury faktu? Dlaczego wolimy zagraniczne powieści? Odpowiadają pisarze i krytycy: Dukaj, Orbitowski, Szostak, Dunin – Wąsowicz, Majmurek, Twardoch, Jerzy Jarzębski, Przemysław Czapliński Dariusz Nowacki i inni Ponadto m.in.: Jagielski i Ochojska o Afryce, Fragment najtrudniejszej książki S. Kierkegaarda, spór o aborcję oraz religia w USA – jak żyją i w co wierzą A...
Temat miesiąca: Jak pamiętamy o Żydach? (Makuch, Sobelman, Russek, Michlic) Z kulturą i historią polskich Żydów spotykamy się na każdym kroku. Coraz więcej jest inicjatyw, które przywracają pamięć o dawnych społecznościach żydowskich. Jakie są motywy ich twórców? Czy pamięć ta jest autentyczna? Debaty: Spór o aborcję (Kozłowska, Hennelowa) Czy zamiast bezwarunkowo zakazywać aborcji nie lepiej zapytać, jakie czynniki ostatecznie wpływają na decyzję o urodzeniu dziecka bą...
Rodowód większości Polaków jest chłopski, a nie szlachecki. A jednak pamięć o tych korzeniach uporczywie wypieramy. W majowym numerze miesięcznika „Znak” stawiamy pytania: czy nowoczesne społeczeństwo trawi chłopofobia? W jaki sposób skrywana chłopska genealogia wpływa na współczesną wspólnotę obywatelską? Czy jesteśmy gotowi na otwartą rozmowę dotyczącą naszych korzeni? Odpowiadają m. in. prof. Andrzej Mencwel oraz prof. Jacek Wasilewski. W Debatach zajmujemy się temat...
Daj chłopaka, takiego chłopaka „Toksyczność, machismo, incele” – te określenia dobrze pokazują stan rozważań dotyczących współczesnej męskości. Męskość jest traktowana jako przywilej i zagrożenie, ale choć walka z patriarchatem rozpoczęta przez ruch feministyczny trwa, to dopiero od niedawna podnoszone są głosy, że jego ofiarą padają również sami mężczyźni. Bagatelizujemy doniesienia o znacznie większej liczbie przypadków samobójstw wśród mężczyzn, mało uwagi poświęcamy prob...
Rytuały Jak zwolnić i żyć uważniej Antropolog Dimitris Xygalatas nazywa rytuały „pozornie bezsensownymi czynnościami, które nadają życiu sens”. Rytuałami mogą być msza święta czy wieczerza wigilijna, ale także ceremonialne picie herbaty, codzienna medytacja, wspólne śpiewanie hymnu na stadionie piłkarskim albo zestaw gestów, które wykonuje słynny tenisista Rafael Nadal, gdy przed każdym serwisem w identycznej sekwencji dotyka kilka razy nosa i uszu. To powtarzalne czynnośc...
Kościół bez patriarchatu To uderzający paradoks, że choć kobiety są często znacznie bardziej zaangażowane w wiarę i jej przekazywanie niż mężczyźni, to jednocześnie nie mają w Kościele udziału we władzy czy w podejmowaniu decyzji. Jak pisała Natalia de Barbaro w jednym z numerów „Znaku”: gdybyśmy wyobrazili sobie restaurację, firmę bądź szkołę, gdzie kobieta nie może pełnić funkcji kierowniczych, omijalibyśmy te miejsca szerokim łukiem. Wielu z nas godzi się jednak na Kośció...
Co z ciebie wyrośnie Jeszcze niedawno uważano je za relikt przeszłości. Dziś pojęcie „klasy społeczne” znów jest odmieniane przez wszystkie przypadki. Trzy czwarte Polaków uważa się za przedstawicieli klasy średniej, a jednak widzimy dysproporcje w jej obrębie. Klasa wyższa mierzona majątkiem nie idzie w parze z inteligenckim wykształceniem, pochodzenie nie determinuje już tak mocno jak dawniej. Obserwujemy historie awansów dokonywane po 1989 r. oraz dramatyczne sytuacje tyc...
Moje duchowe miejsce Krajobraz religijny Polski zmienia się szybko, zwłaszcza w najmłodszym pokoleniu. Według badań CBOS-u 30 lat temu jako wierzący deklarowało się 93% osób między 18. a 24. rokiem życia. W zeszłym roku było to już tylko 71%. Jeszcze szybciej postępuje zanik praktyk religijnych. Odsetek regularnie chodzących do kościoła spadł w tej grupie aż trzykrotnie: z 69% w 1992 r. do 23% w 2021 r. Jednocześnie pozostają w nas pewne duchowe potrzeby: wspólnoty, autotr...
Tu mówi Ukraina Jakimi słowami opisuje się wojnę? Ukraińscy pisarze i pisarki, których poprosiliśmy o relacje z kraju, sięgają po różne pojęcia. Piszą o strachu, cierpieniu, nienawiści, śmierci. Ale także o odwadze, wdzięczności, miłości. I co może zaskakujące: o poczuciu winy i wstydzie – towarzyszącym uchodźcom opuszczającym swoje państwo, tym, którzy zostali, ale nie uczestniczą bezpośrednio w walkach, a wreszcie osobom, których jedyną „przewiną” jest fakt, że ich językie...
Rebecca Solnit. Głos oporu i nadziei Książki Rebekki Solnit to lektury obowiązkowe: rezonujące z przeżywanym czasem i potrzebami czytelników. Nadzieja w mroku należała do najważniejszych tytułów ostatnich lat. Zarówno dodawała otuchy, jak i dostarczała przykładów, że drobne działania mogą zainicjować wielkie zmiany. Termin „panjaśnianie”, nazywający doświadczenia wielu kobiet bezpodstawnie pouczanych przez pewnych siebie mężczyzn, wszedł do codziennego języka. Zew włóczęgi s...
Uchodźców w dom przyjąć 19-letni Ahmad z Syrii marzący o studiach prawniczych, 38-letnia Awin z Iraku, matka pięciorga dzieci, 24-letni Issa, syryjski chrześcijanin, student informatyki… Dzięki niedawnemu reportażowi „Der Spiegla” poznaliśmy imiona i losy większości z 17 osób, które zginęły, próbując przekroczyć granicę polsko-białoruską. O tych ludziach wiemy, ofiar mogło być jednak więcej. Rozmawiając o uchodźcach i migrantach, musimy przede wszystkim pamiętać o konkretn...
Przyjemność w czasie niepokoju Grudzień to ten czas w roku, kiedy szczególnie zależy nam, by doświadczać przyjemności i dzielić się nią z innymi. Dbamy o świąteczne spotkania, dobre jedzenie, upominki dla najbliższych, troszczymy się o atmosferę ciepła i bliskości. Jednak sytuacja na polsko-białoruskiej granicy, wydarzająca się katastrofa klimatyczna i inne problemy, z którymi mierzy się świat i nasz kraj, coraz częściej sprawiają, że zadajemy sobie pytanie, czy w ogóle mamy...
Oswajanie samotności Boimy się samotności, a ten lęk szczególnie nasiliło doświadczenie odosobnienia w trakcie pandemii. Sprzyja jej również kultura nastawiona na produktywność, która może alienować od nawiązywania bezinteresownych relacji. Angażują przecież najcenniejsze waluty – czas i emocje. Odosobnienie jest nie tylko prywatnym doświadczeniem, ale również kwestią publiczną, którą podejmują powstające w kolejnych krajach ministerstwa do spraw samotności. Jakby wbrew obaw...
"Co łączy Adama Chmielowskiego, Faustynę Kowalską, Karola Wojtyłę i Józefa Tischnera?" - pytanie postawione w redakcyjnym wstępie wprowadza czytelnika w temat przewodni czerwcowego "Znaku": wysunięty przez Pawła Taranczewskiego postulat istnienia specyficznej formy duchowości, nazwanej przezeń "mistyką nadwiślańską". O tym, gdzie - czasem w odległych od Krakowa rejonach Polski - można wytropić jej ślady, rozmawiają autorzy numeru: ks. Grzegorz Ryś, Karol Tarnowski, Sara Sera...
Czy chrześcijanie przegrywają walkę z czasem? Bez przesady... Tezę o ich przegrywaniu, nienadążaniu, spóźnianiu się etc. głoszono w dziejach wielokrotnie. I zawsze okazywało się, że "stat Crux, dum volvitur orbis" ("Krzyż trwa, choć zmienia się świat"). Co, oczywiście, nie jest sprzeczne z mnogimi przykładami przegrywania konkretnych osób: przedstawicieli Kościołów, chrześcijan rożnych denominacji. A także: konkretnych instytucji. W listopadowym numerze "Znaku" pisze o tym mi...
Postęp medycyny - nieunikniony, konieczny i zbawienny - czyni nas beneficjentami coraz dłuższego życia. Większość chorób, które dla naszych wcale nie tak odległych przodków niechybnie zwiastowałyby szybką śmierć, dziś przechodzimy niemal niezauważalnie lub skutecznie się przed nimi chronimy. Tyle tylko, że medycyna nie przedłuża młodości - najczęściej zapewnia co najwyżej wydłużenie egzystencji w okresie, kiedy ta przynosi nam coraz więcej bólu i coraz mniej radości. Czy mamy...
Ucieczka od przebodźcowania Obcięcie powiek było jedną z bardziej wyrafinowanych i okrutnych starożytnych chińskich tortur. Skazaniec z otwartymi oczami był narażony na nieprzerwany odbiór sygnałów ze świata. W konsekwencji szybko zaczynał chorować i umierał. Wielu naukowców właśnie w tej figurze widzi metaforę współczesnego człowieka. Według badaczy z uniwersytetu w San Diego za pośrednictwem usług cyfrowych i innych mediów zalewani jesteśmy potokiem informacyjnym o wielko...
Michał Heller. Pytania o Boga i ateizm Dużo mówi się dziś o odejściach od wiary z powodu rozczarowania Kościołem. Jednakże przyczyny ateizmu tkwią często głębiej: w przekonaniu, że religijny obraz świata kierowanego przez Opatrzność jest już niewiarygodny. Że katechizmowy Pan Bóg nie przystaje ani do naukowego opisu rzeczywistości, ani do naszego doświadczenia zła i cierpienia w świecie. Ks. Michał Heller jest jednym z najważniejszych polskich autorów, którzy na poważnie mi...
Którędy do snu? Choć z jednej strony często marzymy o tym, by wydłużyć dobę, a zamiast snem zająć się kolejnymi obowiązkami, to z drugiej – coraz bardziej niepokoimy się o jakość i ilość naszego snu. Naszymi lękami karmi się rynek, wypuszczając nowe gadżety mające zapewnić lepszy odpoczynek: są to już nie tylko poradniki dobrego snu, ale także suplementy diety, opaski na oczy, specjalne poduszki, kołdry obciążeniowe czy aplikacje na smartfony. Pandemiczna rzeczywistość oraz...
Wiesław Myśliwski. Słuch absolutny Julian Przyboś recenzję pierwszej powieści Wiesława Myśliwskiego zatytułował „Niezwyczajny debiut”. I choć to trafne podsumowanie odnosiło się wówczas wyłącznie do „Nagiego sadu”, okazało się również antycypacją całej pisarskiej drogi Myśliwskiego. Tworzona przez niego literatura nigdy nie uciekała od tego, co powszednie i ludzkie, ale jednocześnie wymykała się wszelkim konwencjom czy banalności. Język mówiony w kunsztowny sposób splata się...
W kategorii prasa znajdują się różnego rodzaju czasopisma – miesięczniki, kwartalniki i wydania specjalne topowych polskich periodyków. Na Woblink.com wśród najciekawszych tytułów znaleźć można miesięcznik „Znak” – magazyn o tematyce społeczno-kulturalnej, który wydawany jest, z krótką przerwą, od 1946 roku. Wśród stałych działów „Znaku” znajdują się: Temat miesiąca, Społeczeństwo i Świat, Idee oraz Ludzie–Książki–Zdarzenia. Do pisma regularnie piszą najciekawsi polscy felietoniści i pisarze oraz stawiają tam swoje pierwsze dziennikarskie kroki autorzy młodego pokolenia. Innym tytułem wartym wyróżnienia jest miesięcznik „W drodze” przeznaczony dla czytelników zainteresowanych codziennym życiem według wzorców chrześcijańskich. Pismo nie boi się trudnych tematów takich jak wiara i ekologia, kryzys wiary wśród sióstr zakonnych i księży czy ludzka seksualność. Dla miłośników muzyki na Woblinku znajdują się archiwalne numery pisma „Jazz Press”. Za darmo do pobrania są także archiwalne numery pisma „Book Up!” – bezpłatnego cyfrowego magazynu o książkach i kulturze, który powstał z inicjatywy portali Woblink oraz Lubimy Czytać. Ponadto znajdą w tej kategorii coś dla siebie miłośnicy kultury, polityki i spraw społecznych – „Res publica nowa” to kwartalnik, który „daje do myślenia”. To pismo prowadzone przez Fundację Res Publica im. Henryka Krzeczkowskiego, która zajmuje się też organizowaniem debat i wydarzeń dotyczących rozwoju i jakości kultury.
