Tove Jannson urodziła się w 1914 roku w Helsinkach, które wówczas należały do Imperium Rosyjskiego. Wychowała się w Finlandii, ale na co dzień mówiła i pisała w języku szwedzkim. Tove Jannson była pisarką, malarką, rysowniczką, autorką powieści dla dzieci i dorosłych. Największą popularność przyniosła jej seria książek o Muminkach, którą przetłumaczono na kilkadziesiąt języków na całym świecie.
Życiorys Tove Jonnson
Już od najmłodszych lat Jannson była przyzwyczajona do obcowania ze sztuką. Jej rodzice byli artystami – ojciec był rzeźbiarzem, a matka zajmowała się projektowaniem i grafiką prasową. Sztuką zajęła się nie tylko Tove, ale również jej bracia, którzy kształcili się w kierunku fotografii i rysunku. Jeden z braci Tove był współautorem książki o Muminkach. Choć Jannson jest znana na całym świecie dzięki tej serii, to trzeba podkreślić, że swoją edukację prowadziła w kierunku artystycznym – w Sztokholmie, Paryżu i Helsinkach Tove studiowała grafikę na Akademiach Sztuk Pięknych. Już w 1938 roku odbyła się jej pierwsza indywidualna wystawa. Literacko zadebiutowała siedem lat później. Tove malowała obrazy, tworzyła grafiki, rysunki oraz murale.
Tove Jannson mimo iż miała w swoim życiu kilka związków z mężczyznami, była homoseksualistką. Przez wiele lat musiała ukrywać swoje romanse z kobietami, bowiem ich ujawnienie mogłoby skutkować wybuchem skandalu obyczajowego. Miłością jej życia była Tuulikki Pietilä, którą poznała w 1956 roku. Kobiety mieszkały w stojących obok siebie blokach, między którymi dało się przejść specjalnym korytarzem. W obawie przed niezrozumieniem społecznym kobiety spotykały się po kryjomu. Ponadto, by móc spędzić czas w spokoju, wyjeżdżały na jedną z odludnych wysepek znajdujących się w Zatoce Fińskiej.
Muminki
W 1945 roku ukazał się debiut Tove Jannson pt. „Małe trolle i duża powódź”. Była to pierwsza odsłona przygód Muminków. Ostatecznie seria składa się z 9 części. Po „Małych trollach i dużej powodzi” ukazały się „Kometa nad Doliną Muminków”, „W Dolinie Muminków”, „Pamiętniki Tatusia Muminka”, „Lato Muminków”, „Zima Muminków”, „Opowiadania z Doliny Muminków”, „Tatuś Muminka i morze”, „Dolina Muminków w listopadzie”. Ponadto Muminki występują w kilkunastu komiksach, serialach telewizyjnych i filmach pełnometrażowych. Kilkadziesiąt komiksów stworzył brat Tove – Lars Jansson.
Muminki to fikcyjne istoty, które wyglądem przypominają połączenie hipopotama z człowiekiem i poruszają się na dwóch nogach. Na co dzień mieszkają w dolinie podobnej do jednej z krain Finlandii. W serii ukazały się również „Co było potem? Książka o Mimbli, Muminku i Małej Mi”, „Kto pocieszy Maciupka?”, „Niebezpieczna podróż” oraz „Łobuz w Dolinie Muminków”. Muminki są uwielbiane na całym świecie, w różnych krajach świata powstają wioski stylizowane na Dolinę Muminków. W Szwecji i Finlandii Muminki stanowią dobro narodowe, w wielu sklepach można kupić wyjątkowe pamiątki z podobizną najpopularniejszych postaci – Włóczykijem, Małą Mi, Ryjkiem, Panną Migotką, Paszczakami, Mamą i Tatą Muminka oraz Muminkiem.
Tove Jannson ma na koncie również kilka książek dla dorosłego czytelnika. Ponadto w życiu zajmowała się nie tylko malowaniem i pisaniem powieści, ale również dorabiała w szwedzkojęzycznym magazynie „Garm”, gdzie tworzyła karykatury i ilustracje satyryczne. Głównymi tematami obrazków były sprawy polityczne i społeczne, wiele z nich stanowiły karykatury Adolfa Hitlera. Po wybuchu wojny, pod koniec listopada 1939 roku, po ataku Związku Radzieckiego na Finlandię, władze kraju postanowiły zawiązać sojusz z Hitlerem. Mimo to pismo „Garm” nie zwolniło tempa i nadal publikowało artykuły i ilustracje krytytczne zarówno wobec wschodniego, jak i zachodniego mocarstwa.
Tove Jannson napisała pięć powieści i kilka zbiorów opowiadań. W 1972 roku ukazała się jej książka „Lato”. Dwa lata później swoją premierę miało „Słoneczne miasto”, a w 1984 „Kamienne pole”. W 2017 roku obie książki ukazały się w jednym tomie pt. „Słoneczne miasto” nakładem Wydawnictwa Marginesy. W 1982 roku ukazała się trzecia powieść Jannson pt. „Uczciwa oszustka”. W 1989 roku swoją premierę miała ostatnia powieść fińskiej pisarki pt. „Rent spel”, która w Polsce weszła w skład zbioru opowiadań „Podróż z małym bagażem”. W Polsce ukazał się również zbiór opowiadań Jannson pt. „Córka rzeźbiarza”.
Książki Tove Jannson na Woblinku
W księgarni internetowej Woblink znajdziecie książki Tove Jansson we wszystkich formatach (ebook, audiobook, książka papierowa). Dostępne są zarówno wszystkie części przygód Muminków („Małe trolle i duża powódź”, „Kometa nad Doliną Muminków”, „W Dolinie Muminków”, „Pamiętniki Tatusia Muminka”, „Lato Muminków”, „Zima Muminków”, „Opowiadania z Doliny Muminków”, „Tatuś Muminka i morze”, „Dolina Muminków w listopadzie”) oraz powieści i zbiory opowiadań dla dorosłych („Słoneczne miasto”, „Uczciwa oszustka”, „Lato”).
