„Model szkoły humanistycznej, skrystalizowany w jezuickim Ratio studiorum (Neapol 1599), był międzynarodowy i interkontynentalny. Objął wychowanków różnej narodowości i kultur. Zgodnie z Ratio, studia językowe miały być otwarte na wiadomości z historii, prawa, geografii, wojskowości, religii czy zwyczajów, dotyczące świata antycznego. Jezuici dostrzegali jednak ambicje i oczekiwania społeczności, wśród których pracowali. Już Konstytucje Ignacego Loyoli kilkakrotnie podkreślał...