Druga część pracy Czesława Malewskiego zawiera materiały źródłowe o rodzinach szlacheckich ziemi święciańskiej i trockiej dawnego Wielkiego Księstwa Litewskiego w czasach rozbiorów. Nie jest to typowy herbarz. Mamy w nim wykaz alfabetyczny rodzin, podane herby, ale zamiast długich spisów imion i koligacji autor podaje nazwy majątków, przysiółków, okolic szlacheckich, karczem, itd. Można powiedzieć, że jest to swego rodzaju przewodnik po osadnictwie na Litwie XIX w. Autora mni...
Zainteresowanie własną przeszłością wśród szlachty było zawsze duże, określało bowiem tożsamość grupy, wyróżniało ją spośród innych warstw społecznych. Bardzo ważnym przejawem celebrowania historii był przekaz ustny, utrwalający podstawowe fakty z życia najbliższej i dalszej rodziny. Nie zawsze dostrzegano konieczność spisywania ustnej tradycji, ale też nierzadko nie posiadano ku temu odpowiednich możliwości. Spora część drobiazgu szlacheckiego była niepiśmienna do ostatnich ...