Frank Herbert Historia najnowsza

Frank Herbert to amerykański pisarz science-fiction, znany głównie z kultowego cyklu “Kroniki Diuny”, który doczekał się wielu prestiżowych nagród literackich. W książkach Herberta pojawia się wiele wątków z dziedziny ekologii, filozofii, teologii, ekonomii oraz psychologii. Frank Herbert uznawany jest za jednego z pionierów światowej fantastyki. Pisarz został doceniony już za życia, mimo iż gatunek science-fiction uchodził jako literatura drugiej kategorii. Herbert jest autorem sześciu tomów cyklu „Kroniki Diuny”: „Diuna”, „Mesjasz Diuny”, „Dzieci Diuny”, „Bóg Imperator Diuny”, „Heretycy Diuny” oraz „Diuna: Kapitularz”. Twórczość Herberta skupia się bardziej na przyszłości człowieka niż konstruowanych przez ludzi nowych technologiach.

Herbert urodził się w 1920 roku w Tacoma. Dzieciństwo przyszłego pisarza nie należało do najszczęśliwszych. W wieku 18 lat przeprowadził się do swojego wujostwa zamieszkującego Salem w Oregonie. Na miejscu ukończył szkołę średnią, tam też stawiał swoje pierwsze kroki związane z pisaniem. Po maturze pracował w kilku lokalnych gazetach. Jego pracę przerwało wezwanie do służby w wojsku. W trakcie II wojny światowej działał w marynarce wojennej jako fotograf. W wyniku problemów zdrowotnych został zwolniony ze służby. Po zakończeniu wojny podjął studia na University of Washington, gdzie studiował kreatywne pisanie. Przełomowym rokiem w jego późniejszej karierze był rok 1949. Wtedy wraz z żoną przeprowadził się do Kalifornii, gdzie poznał psychologów Ralpha i Irene Slattery. Małżeństwo rozbudziło w Herbercie miłość do twórczości Zygmunta Freuda, Carla Gustava Junga, Martina Heideggera i Karla Jaspersa. Teorie głoszone przez tych wybitnych filozofów i myślicieli odcisnęły trwałe piętno na zainteresowaniach Herberta. Najprawdopodobniej pod ich wpływem zaczął poznawać buddyzm. Pierwsze teksty z gatunku science-fiction zaczął publikować na początku lat 50. Powieściowo debiutował w 1956 roku, kiedy ukazała się jego książka „The Dragon in the Sea”. Książka nie okazała się wielkim sukcesem, na szczęście pisarz dorabiał jako autor przemówień Guya Cordona, senatora z ramienia Partii Republikańskiej. Po wojnie autor podejmował się wielu ciekawych zajęć – pracował m.in. jako operator telewizyjny, komentator radiowy, reporter i redaktor gazet, zajmował się również poławianiem małży i degustowaniem win. W latach 70-tych pracował w Seattle Post-Intelligencer oraz na uczelni w Waszyngtonie. Jako doradca i konsultant społeczny był wysyłany do Azji – m.in. do Wietnamu i Pakistanu.

Doświadczenia ze swojego bardzo intensywnego życia wykorzystywał w pisaniu. Na dodatek ukończył studia biologiczne, dlatego jego powieści obfitowały w soczyste opisy natury i mechanizmów przyrody. Największą sławę przyniosła mu rzecz jasna seria “Kroniki Diuny”, którą rozpoczęła wydana w 1965 roku „Diuna”.

Kroniki Diuny najbardziej znany cykl książek Franka Herberta

„Kroniki Diuny” to najbardziej znany cykl Herberta i jednocześnie jeden z najważniejszych cykli science-fiction w historii literatury. Pierwsza książka w serii – „Diuna” – ukazała się w 1965 roku. Ostatecznie Herbertowi udało się za życia napisać sześć tomów serii, a dziś możemy czytać kilkanaście opasłych powieści, których fabuła rozgrywa się w wykreowanym przez niego świecie, bowiem po śmierci autora pisanie cyklu kontynuowali jego syn Brian Herbert oraz Kevin J. Anderson.

Fabuła „Diuny” rozpoczyna się na tytułowej pustynnej planecie, zwanej również Arrakis. Na globie znajduje się potężne i drogocenne źródło melanżu, który wytwarzany jest dzięki żyjącym na pustyniach czerwiom. Prawowitymi lennikami Diuny jest lud Atrydów, który jednak pada ofiarą przewrotu dokonanego przez lud Harrokenów. Ich przywódca w niekontrolowany sposób wydobywa melanż, co powoduje, że gwałtownie rośnie jego siła. Dzięki pomocy Fremenów Atrydzi chcą przywrócić stary układ sił panujący niegdyś na planecie przejętej przez imperialne wojska. W „Diunie” aż roi się od odniesień do kultury i mitologii, wyraźnie widać wpływ islamu i filozofii Wschodu. Szczególnie widoczne jest to w warstwie opisowej ludów zamieszkujących pustynne pustkowia Diuny.

Za swój bestsellerowy cykl Frank Herbert otrzymał wiele prestiżowych nagród przyznawanych książkom science-fiction i fantasy. Na swoim koncie ma między innymi statuetki Nebuli oraz Hugo.

Książki z cyklu Kroniki Diuny: „Diuna”, „Mesjasz Diuny”, „Dzieci Diuny”, „Bóg Imperator Diuny”, „Heretycy Diuny” oraz „Diuna: Kapitularz” znajdziecie w formie ebooka, audiobooka i papierowej w księgarni internetowej Woblink.

Kontynuatorzy Franka Herberta i ścieżki czytania „Kronik Diuny”

Po śmierci Franka Herberta, na podstawie jego notatek i rozpoczętych fragmentów kolejnych powieści, serię kontynuowali jego syn Brian Herbert oraz Kevin J. Anderson. Spod ich pióra wyszły kolejne części serii, których fabuła rozgrywa się przed, w trakcie lub po wydarzeniach opisanych jeszcze za życia przez Franka Herberta. Są to „Dżihad Butleriański”, „Krucjata przeciw maszynom”, „Bitwa pod Corrinem”, „Mesjasz Diuny”, „Nawigatorzy Diuny”, „Łowcy Diuny”, „Czerwie Diuny”, „Droga do Diuny”, „Mentaci Diuny”, „Paul z Diuny”, „Wichry Diuny” oraz „Zgromadzenie żeńskie z Diuny”.

„Kroniki Diuny” można czytać na kilka sposobów. Pierwszym z nich jest czytanie według chronologii wydania, a zatem najpierw książki napisane przez Herberta, a później jego kontynuatorów. Drugim kluczem może być zaś chronologia wydarzeń rozgrywających się w powieści. Na różnego rodzaju stronach internetowych miłośnicy serii proponują również innych alternatywnych ścieżek, które pozwalają lepiej poznać świat przedstawiony.

Ekranizacje Diuny

Na podstawie „Diuny” powstało wiele komiksów, gier komputerowych, gier planszowych, animacji oraz adaptacji filmowych. Do tej pory najgłośniejszym filmem, który powstał w oparciu o fabułę książki, jest produkcja Davida Lyncha z 1984 roku. W filmie wystąpili m.in. Francesca Annis, Kyle MacLachlan, Sting i Kenneth McMillan. Film niestety nie zebrał pozytywnych opinii. Na dodatek to produkcja, która źle zniosła znak czasu – efekty specjalne i scenografia wyraźnie się zestarzały i dziś „Diunę” można oglądać raczej jako ciekawostkę. Cały świat oczekuje premiery nowej ekranizacji „Diuny”, której nakręcenia podjął się Denis Villeneuve, autor takich filmów, jak „Sicario” czy „Nowy początek”. Niestety data ukazania się filmu już kilkukrotnie była przesuwana w związku z panującą na świecie pandemią koronawirusa. Wiadomo na pewno, że w produkcji wystąpi plejada gwiazd – Timothée Chalamet, Zendaya, Jason Momoa, Oscar Isaac, Stellan Skarsgård, Josh Brolin i wielu innych.

Źródło zdjęcia: Wikipedia (© Uli Kaiser)