Jesień 1916 r. W rosyjskiej miejscowości Biełow, w zaniedbanych daczach osiedlili się uchodźcy z Galicji - jest . doktor z kuzynką Helenką oraz podkochujący się w niej jeszcze w czasach pokoju poeta Niwiński. Polacy uciekli tu z przyczyn politycznych i znaleźli schronienie, ale pogrążają się w coraz większym marazmie. Wyobcowani, mieszkający w fatalnych warunkach, wciąż myślą, jak przyłączyć się do walk o wolność.
Osierocony chłopiec trafił pod opiekę stryja - inwalidy wojennego. Schorowany mężczyzna również umiera, na szczęście sąsiedzi nie zostawiają Jasia bez pomocy - zostaje on wysłany w podróż na Hel, a następnie ma trafić do szkoły kadeckiej. Dziś Jan Morski jest marynarzem, pływa po morzach całego świata pod polską banderą. W książce opowiada o swoim niełatwym dzieciństwie, początkach w służbie oraz przygodach na morzu. Opowieści marynarza ilustrowane są rycinami, zdjęciami i ma...
Kompilacja nowel publikowanych także osobno. Wśród opowiadań znajdują się historie współczesne (np. "Jesienią", "O purpurowych różach i oczach szafirowych"), jak i reinterpretacje znanych mitów i legend (np. "Dedal i Ikar", "Wdzięczność bogów" itd.). Autor uderza zazwyczaj w tony poważne, problematyzuje kwestię ludzkiej natury i relacji. Wspólnym mianownikiem jest wyrafinowany, rozpoetyzowany styl Bandrowskiego.
Majętny, całkiem młody i urodziwy kupiec żył sam, nie miał bowiem wiary w ludzi. Jedynym jego towarzyszem był ukochany pies Mikońcio. Pan uwielbiał chadzać z nim na spacery po bogatej, zadbanej dzielnicy. Wkrótce stało się to niemożliwe, bo w mieście zapanował terror wojskowy. Kupiec nie sprzeciwiał się - był zwolennikiem porządku i podległości wobec władzy. Do czasu, gdy pewnego wieczoru on i Mikońcio stali się świadkami gwałtu żołnierzy na bezbronnej dziewczynie.
Pan Zagórski - inteligent, tłumacz słowników - spędza życie w rozdarciu między wielkim miastem, gdzie pracuje, a małym miasteczkiem, gdzie mieszka jego żona i dzieci. Tuż przed świętami Bożego Narodzenia wraca w rodzinne strony i zachwyca się urokami spokojnego życia prowincji. Na miejscu dowiaduje się jednak od żony, że realia nie wyglądają tak kolorowo - ceny idą w górę, wiejscy robotnicy się bogacą, a z pensji pracownika umysłowego coraz trudniej utrzymać rodzinę, a co dop...
Uzbecki to były żołnierz, który poświęcił swoje życie dla walki - nie stracił go, ale nie potrafi odnaleźć się poza polem bitwy. Właśnie bankrutuje i fantazjuje o samobójstwie. Tymczasem jego przyjaciel Burkanem dzięki kabale przepowiada mu rychłe spotkanie pewnej blondynki, która odmieni jego życie, a przyjaciel Miś darowuje mu tajemniczą szkatułkę, której prawowitą właścicielką jest nieznajoma kobieta. Uzbecki, jak przystało na opanowanego racjonalistę, podchodzi do tych op...
Jesień 1918 roku, Władywostok, urocze miasto nad zatoką, jest w tym czasie miejscem, którym zarządzają i w którym mieszkają żołnierze z najróżniejszych państw - od Czechów, przez Szkotów, Kanadyjczyków, aż po Japończyków. Bohater jest członkiem armii zorganizowanej na Syberii i wyrusza, by nawiązać osobisty kontakt z Komitetem Narodowym w Paryżu. Szlak jego podróży wiedzie przez Daleki Wschód i Amerykę. Wraz z nim możemy zwiedzać kolejne państwa i kontynenty w przededniu wybu...
Krwawa chmura przynosi odpowiedź na pytanie, skąd się wzięli w wojskach bolszewickich Chińczycy. Główny bohater po po-pełnieniu wielu zbrodni znajduje w końcu bezpieczne schronienie w Moskwie, gdzie po wybuchu rewolucji wstępuje w szeregi krasnoarmiejców. Bierze udział w wielu wydarzeniach, m.in. burzeniu pomników, paradzie z okazji 1 maja, w akcjach na różnych frontach, a także w ekspedycjach po zboże na rosyjską wieś, w trakcie których dochodzi do aktów niesłychanego bestia...
Akcja Czerwonej rakiety toczy się w latach 1917–1918 w Kijowie. Jej bohater, Wojciech Niwiński, którego należy utożsamiać z samym autorem, trafił tam ze świeżo poślubioną żoną z polskiej gminy wygnańczej na wschodzie Ukrainy. Autor przedstawia rewolucję lutową z 1917 r., która obaliła Romanowów, powstanie republiki ukraińskiej, ciągłe zbliżanie się bolszewizmu, bratobójcze walki w Kijowie, oblężenie miasta przez bolszewików i represje. Plastycznie odmalowuje drastyczne, a cza...
Akcja Niezwalczonych sztandarów toczy się na Syberii. Jej bohater, Wojciech Niwiński, którego należy utożsamiać z samym autorem, bierze udział w walkach dywizji czeskich z bolszewikami wzdłuż trasy Kolei Transsyberyjskiej od Samary do Władywostoku. Zostaje wiceprezesem Polskiego Komitetu Wojennego i organizuje wojsko polskie na Syberii. Autor realistycznie przedstawia okrucieństwo walk i zawiłe zabiegi dyplomatyczne mające na celu utworzenie polskich jednostek wojskowych_x000...
Marjan Zaruta jest lotnikiem, którego akrobacje podziwiają zarówno pasjonaci samolotów z całego świata, jak i zwykli mieszkańcy miasta. Choć fruwa wysoko nad ziemią, jest zaangażowany w życie swojej społeczności - wypisuje na niebie krótkie hasła, odprowadza niskim lotem kondukty pogrzebowe. Powietrze to jego żywioł, jednak podniebne wyczyny kosztują go tyle energii, że po wylądowaniu opada bezwładnie na łóżko w swoim pokoju. Mało kto o tym wie, poza siostrą, która towarzyszy...
Książka napisana we Lwowie w 1915 roku. Opisuje historię tego miasta w czasie I wojny światowej - od zamordowania austriackiego następcy tronu, Franciszka Ferdynanda, do wkroczenia wojsk rosyjskich. Pisana z osobistej perspektywy polskiego uchodźcy, jest zbiorem jego luźnych refleksji i spostrzeżeń, nie ma ambicji ukazania prawdy historycznej.
Jowisz woli rozrywki ziemskie od dystyngowanej nudy Olimpu. Przemierza lądy ze swym towarzyszem Hermesem, korzysta z wina, uszczęśliwia śmiertelnych, zwłaszcza kobiety, co skutkuje liczną populacją półbogów. Para zubożałych starców postanawia wykorzystać bogów do wzbogacenia się. Zapraszają ich w swoje progi i goszczą najlepiej, jak potrafią, opowiadając o szlachetnej naturze swojego związku i czołobitnym stosunku do bogów. Jowisz i Hermes nie dają się jednak łatwo zmanipulow...
Trwa I wojna światowa. W Kijowie, w kawiarni François, spotykają się polscy uchodźcy z Galicji. Odziani w zużyte stroje przewidują ruchy wojsk, obmyślają przyszły ustrój Polski, debatują, w granicach którego państwa znajdzie się Kijów, a przede wszystkim - z utęsknieniem czekają na powrót do ojczyzny. Wśród nich szczególnie wyróżnia się czterech poetów - Karol, Henryk, Stanisław i Marcin - którzy żyją z dala od ludzi, jakby poza aktualną sytuacją. Jeden z nich jest narratorem...
Czuła i poetycka interpretacja mitu o Dedalu i Ikarze. Ojciec i syn żyją razem w labiryncie. Dedal dostrzega, jak bardzo syn różni się od niego naturą i sposobem myślenia. Ikar podpatruje śpiącego ojca i zamiast majestatycznego twórcy widzi pociesznego starca. W rozmowach przejawia się ich odmienny stosunek do labiryntu, który Ikar traktuje jak własny dom. Narastające różnice znajdują swoją kumulację w akcie ucieczki na skrzydłach skonstruowanych przez Dedala.
Dwunastoletnia Nusieńka jest całkiem ładną dziewczyną, ale wisienkę na torcie jej urody stanowią niezwykle zgrabne "nózie", które zdobi lakierkami na obcasie. Bardzo schlebia jej, że młody mężczyzna, "książę o szafirowych oczach", codziennie gubi dla niej na ulicy kilka róż. Chłopak nie jest majętny, co tylko podbudowuje dziewczynę, że na róże dla niej wydaje sporą część swojej wypłaty. Nusia wyprowadza się za granicę, gdzie znajduje rzeszę adoratorów. Wciąż pamięta jednak o ...
Biografia księcia Józefa Poniatowskiego, który w okresie romantyzmu był wielbiony przez Polaków na równi z Napoleonem. Autor zarysowuje sieć jego relacji rodzinnych, przedstawia kulisy pojawienia się w Polsce, wylicza zasługi dla naszego kraju. Wciągająca opowieść łączy fakty historyczne z rekonstrukcją psychologii i osobowości bohatera. W ten sposób powstaje barwny, wieloaspektowy portret postaci.
Sędziwy pisarz wspomina swoją przeszłość i dawne książki. Fotografie umieszczone na jego kolejnych publikacjach obrazują zmiany, jakie zachodziły w jego życiu. Brakuje mu pomysłu na kolejną opowieść, postanawia więc spisać swoje wspomnienia. Podczas gromadzenia dokumentacji natrafia na manuskrypt swojej młodzieńczej pracy - zafascynowany postacią św. Franciszka z Asyżu spisuje jego historię jako pół poemat, pół traktat filozoficzny. Dlaczego dzieło zostało nieukończone?...
Ojciec Bourjade był cichym, pokornym misjonarzem, który oddał się ewangelizacji ludności papuaskiej, i pełnił tę misję wśród chorób, bagien i niewdzięczności. Wiele lat po tym, jak dokonał żywota i spoczął w skromnym grobie, do brzegu wyspy przybił z Francji uroczysty statek wojskowy z oddziałem marynarzy, którzy pragnęli oddać hołd mogile Bourjade'a. Okazuje się, że misjonarz miał barwną przeszłość - podczas I wojny światowej był jednym z najlepszych bojowych pilotów francus...
Schorowana, dojrzała kobieta, Walerya Gojewska, nie potrafi już cieszyć się życiem. Za dużo doświadczyła, za dużo widziała. Stała się zgorzkniała i przesądna. Po śmierci swojej matki mieszka z nią młody Wicio Żelawski wraz ze swoją kuzynką Helenką. Kobieta proponuje młodzieży wspólną wyprawę na cmentarz.
Śnieżkowa i pan Śnieżko długo musieli czekać na realizację wspólnego szczęścia. Podczas trwającego wiele lat narzeczeństwa każde z nich mieszkało w innej miejscowości i próbowało zdobyć stabilność i niezależność finansową. Gdy udało im się połączyć, oboje byli już w pełni wieku, pani Śnieżkowa dodatkowo starsza od męża o 10 lat. Jej wielka miłość w połączeniu z bolesną świadomością, że nie może już ukochanemu wiele dać, doprowadza do napięć w ich relacji.
